HYMNUS YICTORÏNI PICTAYIENSIS
•DE C RU CE D O M I N I .
P E R P E R A M C Y P R I A N O A T T R I B U T U S .
ËSt locus ex ornni medium quern crecHmus
orbe,
Golgothadudæi patrio Cognomine dicunt*
Hic ego, de fterili fuccifo robore lignum
Plan ta turn, memini fru6lus genuifle faltibres^
b Non tamen hoc illis qui le poliiere b'CoIonis
Præbuit ; externi fruélus habuere beatos.
A l boris hæc fpecies uno de ftipite liirgit *
Et mox in geminos extendit brachia ramos:,
Sicut piena graves antennæ-carbafa tendant,
Vei cum disjyn6lis juga fiant ad aratra juvencis.
Quod tulit hoc primo, mature femine lapfuni
Concepk tellus : mox hinc mirabile dieftu,
Tertia lux iterum terræ fuperilque tremendum
Extulerat ramum vitali fruge beatum.
Sedbis vicenis conformiter iile diebus,
Crevit in immenfum, ccelnmque cacumine
fummo
Contigit, & tandem fanétum caput abdidit alte.
Dum tamen ingenti biffenos pondéré ramos
Edidit, & totum Ipargens porrexit in orbem ; .
Gentibus ut cun&is viflum vitamque perennem
Præberent, mortemquemori qui poflè docerent,
Explicitis etiam mox quinquaginta diebus
Vertice de fummo divini neétaris hauftum
Detulit in ramos coeleftis fpiritus aura :
Dulci rore graves manabant undique frondes»
Ecce fub ingenti ramorum tegminis umbra
Eons erat : hic nuiio cafu turbante lèrenum,
Perlpicuis i Hi mis aquis, & gramina lætos
Fundebant circum vario de flore colores.
Hune circum innumeræ gentes populique coi-
bant;
Quam varii generis, lèxus, ætatis, honoris,
Innuptæ nuptæque fimui, viduæque nurufque,
Infantes, puerique, viri, juvenelque, lènelque,
» D e cruce Domini ] In multis codicibus antiquis legi-
tur, D e Pqfcha Domini. b Colonis] Sic Rcgius codex & Vi<5l. Male in editis Ie-
gitur colonos.
c Incipiunt ] Hune verfum ex Fabricio .addidit Pame-
ïius cum quinqoe (èquentibws. Défunt in antiquis codici-
Hic tibi multigenis flexos incumbere pomis
Gernebant ramos, avidis atfingeïe dextris
Gaudebant madidos -coeiefti nedlare fru<ftus.'
Necprius hospoterantcupidis decerpere palmis,
Quam lutulenta viæ veftigia feeda prioris
Detererent .corpulque pio de fonte lavarent.
Ergo diu circumfpatiantes gramine moiii,
Sulpiciunt alta pendentes arbore fruélus :
Tunc fi quæ ex iliis delaplà putamina ramis,
Et duices multo rorantes neélare fru<5lus,
Velcuntur, veros optantes fumere fnnftus;
Ergo ubi coeieflem ceperunt orafaporem,
Permutant animos, & mente-s perdere avaras
c Incipiunt; duicique hominemcognolcere ferifu.
Inlôlito muitis ftomachum moviflè làporem
Vidimus; & fellis commoturri ‘molle venenum,'
Rejeciflè bonos turbata mente fapores :
Aut avide fumtum non dilexiflè, diuque
Et male potatum tandem evomuiflè làporem»
Sæpe quidem multi revocatis mentibus ægros
Reftituere animos, &. quæ le poflè negabant,
Pertuierant, fiuéhimque fui cepere iaboris.
Multi etiam fan&os aufi contingere fontes,
Difceflère iterum fubito, retroque reiapfi,
Sordibus & coeno mixti volvuntur eodem.
Multi vera bono portantes pcèfore, totis
Accipiunt animis, penitufque in vilceracondunt.
Ergo quique làcros poflünt accedere fontes,
d Et quos lèptima lux optatas fiftît ad undas,
Tingunt in liquidis jejunos fontibus artus ;
Sic demurn iliuviem mentis, vitæque prioris
Deponuntiabem, purafqueà morte Creducunt
Illuftres animas, coelique ad f lumen ituras.
Hinciter ad ramos, & dulcia poma falutis :
Inde iter ad coelum per ramos arboris altæ.
Hoc lignum vitæ cunitis credentibus. Amen.'
bus & apud Morellium.
d E t quos feptima lux] Sic Morel. & codices mff. Reg.
& Vifl. Minus refle Paraelius : Septima lux reparans optatas
Jîflit ad undas. * Reducunt] Male apud Parnel. & Oxon. rtcudunt•
{ Lumen] Limen Morel.
clxi/
DE SINGULARITATE CLERICORUM.
T raâaw s Cypriano perpemm adfcnpïus ' nation Augußino
& Origmu
a a T ? Miser am quidem vobis antetempusepii
.HiftoIam,filiicariflimi, quæomniummoruin
inftituta de lege commendans, fummatira omnia
, contineret, quæcumquc univcrlîs clericis gene-
raliter ad dirigendam regulam competent difei-
piinæ. Sed quia* nunc de feminarum commo-
b ratione vulgariter inter vos quidam b ignominiæ
devoluti funt, etiam de hac re fpecialiter vobis,
Domini correptione lcribere compüllùs fum î
qui milèrum me pro veftranegligentiacumfeve-
ritate conveniens, mandare præcepit, ne clerîci
cum feminis commorentur. Et licèt hæc admo-
nitio fola litterarum mearum auéloritate fuffice-r
. ret; tamen ne me fomniatorem irrideat quif-
quam, ficut Jofeph fratresirriferunt, feriptura-
juni addimus firmitatem : ut omnes feiant hoc
etiam modo perrevelationem Dominum jubere,
quod litteris cognofcitur ante jufliflè ; nec nos
elle adultérantes verbum Domini, aut volentes
jaélanter de revelationibus gloriari, fed fie ante
conlpedum Domini réferendo non mentiri quod
ioquimur; licut à Domino confidimus nos non
c audiflemendacium,c præfumentes vocemapo-
-f-2, (loii pauli proteftantis : Non enim fumus, inquit,
ficut plurimi adultérantes verbum Dei, fed ex fin-
ceritate fiait ex Deo coram ipfio in Chrifio îoqui-
mur. In dolore itaque maximo conftituti de qui-
buldam tabefaélis membris corporis noftri ; &
in cremitu jaéluram lamentantis Eccleliæ, quæ
per lègnitiem noftram redigitur per dies fingulos
ad nimiam paucitatem; credimus nos ex parte
aliqua fublevari, quod diligentiæ noftræ negli-
gentia quorumdam obeflè non poflit, quibus
numquam noftræ litteræ defùerunt, quæ per ab-
fentiam noftram frequentiam omnibus penfave-
d runt, d diflimulationis fuæ ut unulquilque con-
lemtor reum lèmetiplè conlcribat, nos autem libera
fronte contemtoribus exciamemus, quod
1.24. Salomon confidenter exprobrat: Qiiotiiam quia
Emiferam] Sic Vêtus codex Sangermanenfis; quæ le-
gendi ratio conlirmatur ex his quæ addit auétor hujus iibri
le etiam de hac re Jpecialiter Jcribere compulfum ejfe. Ha-
bent alii codiçes & editi , promiferam. Ex eodem codice &
aiio vetullo legimus paiilo poll , omnia continent„ non ut
in editis, onvria etiam continent. h Ignominiæ ] Sic quatuor mlT. codices & Edit. Spiren-
fis ac Rembolti. Legit Erafmus ex conjcdura ignominiofe. •Pamelius pofuit ad ignominiam, ficque fe Iegiffe ait apud
Antoninum & vetuftam editionem. Paulo poil ex eorimi-
dem codicum niff. & edit, aufloritate expunxi leAiones a
Pamelio invefias &re(titui, conveniens pro corrmiens, &
tabefaélis membris pro pu&efaélis, & lamentantis eccleftæ pro lamentantes, & femetipfe confcribat pro femetipfutn. Exftat tamen tabefaélis in duobus tantum codicibus, fed
1 quorum alter çft antiquiffimus.
dem vocabam, inquit, & non olaudiebatis : &
exiendelam verba mea, & non intendebatis, fed
irrita faciebatis mea confilia , mets autem increpa-
tionibus non intendebatis : itaque & ego veflroe
perditioni fuperridebo. Gratulabor ergo adverfuni
vos, cum advenerit vobis interitus, cum advenerit
vobis fubito tumultus feverfio autem e fini ilisprocel- e
Ice, é f cum advenerit vobis prejfura d f expugnatio.
Ëritenim cum me invocaveritis, ego autem non exau-
diamvos. Qiazrent me mali, & non inventent: ode-
runt ehim fapientiam. Verbum autem Domini non
ajfumferunt, nequevolueriint nieis confiliis intendere.
Spreverunt enim meas correptiones : ideoque edent
vice fuæ fruûiis , & fua impietate fatïübiintur.
2.. Ad vos nunc mea exhortatio convertitur,
quos nolunius experiri talia præcipitia niinarum.
Metuite quantum poteftis ejufmodi cafus exitia :
& in ifta fubverfiône, iabentium vos expérimenta
perterreant. TSimium præccps eft qui tranfire
contendit, ubi alium confpexerit cecidifle : & ve-
hementer infrænis eft, cui non incutitur timor
alio pereunte. Amator vero eft falutis fuæ, qui
évitât alienæ mortis incurliim. Et iplè eft provi-
dus, qui folicitus fît cladibus cæterorum : ficut
Salomon approbat, dicens : Aflu.ttis-videns malum
puniri, vehementer erudietur. Et iterum : Ca\
dentïbus impiis ju jli vehementer terrebuntur. Ad-
verfariaeft confidentia, quæ periculis vitam fuam
pro certo commendat. Et lubrica Ipes eft, quæ
inter fomenta peccati làlvari fe lperat. Incerta
vi«5loria eft, inter hoftilia arma pugnare. Etim-
polfîbilis liberatio eft, flammis circumdari, nec
ardere. Quod Salomon f abnegat, dicens : Qiiis £
àlligabit in firm fuo ignem, veftimenta autem fua ™ v- 6' 7'
non cofnburet! aut quis ambulabit friper carbones
ignis , pedes vero non comburet ! Sic qui introierit
ad uxorem proximi fui > non erit imniunis, neque
omtiis qui tangit earn. Crédité quæfo vos, crédité
divinæ fidei, quinimo £ quam veftræ : quia g
' * Præfumentes vocem ] Voce in duobus mff. SangermanÊ<
i LMjJimulationis fuis ] In codice pervetufto Sangerm. fie
incipit periodus : Dijfuntilationis fûts unufquifque con-
temtor reum femetipfe confcribat ; nos autem f f c . Alia tamen
manu âddita elt particula, ut | Similis procella: ] Sic emendayi ex cod. Sangerm. per-
vetufto. Simul i f s" procellæ in edit. _.. Abnegat ] Sic quatuor mff. codices & editiones anü-
quæ. Pamelius habet, non negat. ,
H g Quam veftræ] Sic vetuftifiimus codex Sangerm. edm
noftræ. Fruftra Erafiuus addidit plus ante has voces. Paulo
poft habent fimiliter mff. & edit. Spin & Remb. E x pédie
bene thnere. Erafmus & aüi eum fequuu, expedit