-Scîv P R Æ F A T 10.
«fapijj-ifr Ecçfefia autém non fiifçeptj interitum efliigere non poffint. Stephani do&rinæ fimillirpa
c ft i,æcAHgt®W.ÆW>tia \-:Èedefia. fù /ge* »nquit lib. i. de Rapt. n. i%.,opmcf perbaptifimm.par
r itjftv e apud f t ,id eft ,ex.u tfrp fu o ,J v e qxtra fe .d e femme viri fu i. S fd & Efau de uxorc natus ,
propterfrateryOfn (tifcorjiqm feparatus eft ft populo Dei., & After per uxeris quidempptejlatem^fej
exemid<f<uai^,,pr<iptexfrctce/ntim cancordiam terrainpromiftionis accepif., finde & lfinaeli vt fepara-
retur a populo D ei wnobfuij, mater ancilla ,fftob fm tfra tern a difcardia; ir non p r J u t poteftqs. fixon
s .emtis.tmgifrffiß? tW , dffn per ipfttis jura cotfjugalia & iy anàlla. ftmmqtusyrat ftr ex aneilltf
ß fte pm t .eq#‘d .‘fib ? \É(4‘ft.a jure quod eft m baptifmo mftwturqtficumqiie.fiqftumur; fe d f t
concordent ernifrf^dhfe i -per vdtptetn patysyenjynt gd terrain profniffimis ; non de.ptpternopterp rutr
fit f ,fjicßpdi’, fed.inpafertfp finm e agtofieiifli : f t flutem in diftprdfqperfeyprent ,,ad,.Jfmaëlis futticur
him fm w & tv te -lfliawritp ,pfgp Cyprlanus .& Fkmiliaiius exiftimaruiit Stephanen haerefi vehitji
fponfe JIioj ^ttritnere, E t o fM 1« 6®| ançiljatn parère dixerit,ut qpos ipfe peperit, hi aJ>-JE&
fola eft Iponfe, liilcipiantiir. Non abhmili fententia yidetur peccatqtum remiflionera
in bnptifeo hæreticorufn agnoyilfe. QtierNadmodum enim ejufinodi jjaptifmus hanc vim habet,
nt,q,nospq»firit âfteilia,ad/ponfam pertineant, ,cum ab Ecclefia fufcipiunmr; fic quamvis peccant
.Mon djmittathn bafirefi maqqptjbus, id taniep yalet, ut redeuntibns nd Eeçlefiam .dimittantur, Id
egregio Augullinu.-, expiicat in libro i . dc Baptiiino : Intelligent -( Donatiftæ j inquit n. i;8. in tom-
muniombus pb Ecclefia feparptbs ppftè htmimf baptiiari, ubi Chrfti Spptifinus eadepi fqcramenti celer
bratioye datier & fifinitur : miß tarnen wye profit {ad rpmijficmecn peccatOfUtp, cmn quisrpetmeiliatttsuyir
fa d , fierUegio fitfimfimis eoçfmr , <jup epts peepatp tepebpmur, & Mmd‘ i jtçn fiyebantur. Aqdfor
anonymws iibri de Rebaptifmate nihil -fere aliud .probat, nifi haac baptifini fori? accepti utilitatenj
pd remiffipnem peecatorum in -JEçtJd» qpplèqneoclara- Statuit p. g 5 7 .imocaiionetp tllptfi pfftinam
notninis .le ft, nifta & fingulpris f t in entire fit confhtuta, -non pojfc a d flin t cm preeftandam fufiicercf ne
lute ratione, inquit, etiam ethnicos ir baretiepf alimentes nomen Jefit crejanrus adfaiutemfine vera re
atque intégra pofie perrenire. Qtumt tarnen mvocationem ttpminis J efit airreclione erroris i f agnitione
Jidei veritatis, & abfcifiu tmmi tube pratenta convcrfatioms, myfterio D ei circa e/ufmodi homines rite
perpetratam, locum qwenf habitum m t erat obfimre , poftremo in fid e reäa ,& adintegritatem figni
preffttofdän} non obeffe, fupplementp ejus qm d deerat accedeftte, perqmm utile eft credere. Videntur
ergo Cyprianu? & iFirrailianuSs cutn adyerfaBoruin fententia® non ,ex pacifîçis colloques ac difputar
tionibus, fed.ex fcrmtis tantum iifque valde. obfcuris.cc^nitam haberent, minus intellexiffe quid ifti
fentirent, & credidiffe-fidem illos & peccati dimiflionem in hsereticis ab hærefi non difeedentibus ad-
mittere, quamvis de fide errori fuccedente loquerentur, ac peccatum ita dimitti dicerent, ut hæc
dimiffio tunc -valeat, cum ab haerefi difeeditur.
Nunc alius /error à fimeto pontifiee propulfimdus, cui verifunile non eft bapt.ifmuni in folius
Çhrifti :nomine probatum fui/fe : 1.» hnmeykp.in Stephano ejulque fociis yituperarçtur ejuftnodi lor
quendi ratio. quæ & Scripturae aucloritate <Sc ecclefiaftici fermonis ufu firmata eft, ut demonftrat
Htodo laudatus editor epift. fuin. Pont. 2.“ Quod Ipedlat ad Stephanum, non eumbac in re erroris
acculât Gyprianus, quamvis prjtna fipeçie accufare videatun Non eft aptem quod aliquis, inquit in
epift. LXXIII. ad circttmveniendamCbr 'iftianam vermittln Chrifti minien opponitt, in dicat : In nomine Jefit
Çhrifti, ubicumque eft qiioinodommque baptfaii gmtiarn baptlfini fin it confcquun. Et paulo poll: quomodo.
ergo quidam diernt forts extra Ecclefiam into & contra liaiefiam , modo in nomine Jefu Chrifti itbi-
cuinque i f qmmodocumque bapti^atum getitilem remifiionem peccatprwn eonfequi pojfe : quando ipfe Chri-
ftu s getites baptigtri jubeat in plena & adunata Trinitate ! Sed ut hæc inteftigantur, ohfervandum eft
Cypriapum hoc loco non id in adverfarjis culpare, quod trium perfonarum aliquam in baptifmo
pmitti pofle dicerent, fed quod fidem in très perforas neceflàriam negarent. Nam cum Marcionitas
& alii ejufmodi hæretici horrendas blafphemjas in Patrem evomerent ; contendit Cyprianus nihil illis
prodelTe noinen Chrifti, quia fine Pqtre put contra Patrem prodefie ciiiquam foins film s non poteft.
Quotttodo, inquit, non cogiito, into i f blafphemato Deo pâtre, qui apud hcereticos Chrifti nomine baptisait
dicuntur, peecatorum remijfitm confequud judicantur! Rejicit ergo Gyprianus baptilma ab hære-
tfeis in Chrifti nomine datum, non ob Patris prætermiflronem, quæ res in controverfiam non ye-
niebat .fed oh blalphemias in Patrem. Hinc illud idem baptilma probat, ft in Chrifti veritate ad-
miniftretur. Unde apparet, inquit, non-eaftatim fiufcipienda & aftumenda quæ]attanturm nojnine ChrE
f t i , fe d Qucegeruntur inChrifti veritate. Idem ergo eft baptilma in Chriftinomine, ac baptilma à
Chrifto inftitutum. Firmilianus qui hanc Cypriani epiftolam legerat, atque hunc. locum qui nunc in
inanibus eli. itt plcraque alia, obfervatipnibus fuis confirmât, baptifma in Chrifti nomine,dari exf-
ftimat, cum in nomine trium perlbnarum daRU, neque id in adyei'feriis.culpat,.quod baptilma in
P R Æ F A T I OF XV
Chrifti folius nomine return Jïabeànt, fpd quod non put ant quoerendum cjjèy quls fit îlle qui lapti^ave-'
r it, eo qmd qui haptizatus J it, gratiam çonfequi potuerjt invocata trinitate. rwmiimm Patris & F ili &
Spiritus fa n ä i, quafi mocatio hac nuda nominmi fufficiat dd remijjionem peeçatorum & baptifmi fanftifiçaûontm
Quinetiam non modo-Stephanus, fed ne ipfe quidem auélor anonymus Iibri debRebapti/rnate',
qui Cyprianum vebementi aceto perfiidit, baptifma in folo Chrifti nomine videtur probaffe; bob
tarnen errore ilium Tillemontius laborafle contendit, fed prorfiis immerito. Is enim baptifitty in
Chrifti nomine interpretatur illud, quod exbforma à Cbriftb prælcripta confertur. Locus ipfe quem
pbjieit Tillemontius rem aperte demonftrat.• Multum interefl, inquit anonymus feriptor pag. 3^8.
mrumin totum quis nonft .baptizatusàn namine Domini noßri Jefu Chrißi, ali.vero.in aliquo claudiçet cum
baptifatur baptifmate aqua, quod minus eft, dnmmodo poftea confiet in veritatefincera jid e s in baptifrnate
fpiritus, quod non dubie majus eft. N.ec aftiines huic traäatui contrarium ejfe quod d ixit Dominus : Ite,
dpcete Gentes, tinguitc eos in nomine Patris &. F ilii & Spiritus fanäi. Quia cumhocvemh & reäum
& omnibus modis in Ecclefia ohfervandum jit »H? ohfervari quoque folitum fit; tarnen conßderare oportet,
quod imocatio wminis Jefu non idebet à nobis fu n its videripropter venemtionem &. virtut'em -ipfius nominis,
in quo nomine virtutes omnes folent fieri & nonnumquam etiam aliquee ab hominibus extraned.
Ex quibus concludit Tillemontius bunc (crjptorem, etfi fatetur très perfonas nominari' folere in Ec-
clefia, non tarnen irritum baptifrrium putaré, fi in folo Jefu nomine conferatur. Sed noftèr ille feriptor
non id fibi objicit ex Chrifti verbis, in nomine Patris & F ilii & Spiritus fanäi; fed illud, docete
p entes, neque illud défendit baptifma çui défit trium perfonarum appellatio, fed cui défit jiricera
Jides : & quod ait in Ecclefia ohfervandum & ohfervari folitum refertur ad Iiæc verba, he-, docete G entes.
Hinc Apoftolos contendit cum baptizati fuot Judæorum more de Ghrifti immortalitate fenfiffe,
nec ipfius mortem & refurreeflionem credidifle : unde fic concludit p. 360. Itaque quodadipfos difei-
pulos pertinet, neque integram neque perfeäam fidem habuijß, his modis quibus retulimus inveniuntur,
& quod multo gravius efi,Jicu tin Evangelio cata Joannem feriptum eft, etiam alios baptizabant. Non
ergo agitqr hoc loco de appellatione trium perfonarum, fed res ut certa ac minime controverfa pd-
nitur, nec baptifma in nomine Jefu apud bunc feriptorem aliud fonat, ut videre eft ex verbis modo
çitatis, ac baptifma aquae, baptifma in nomine Patris & Filii & Spiritus fanéîi.
Jam vero non longa difputatione opus eft, ut propugnatum à Stephano papa inftitutum extra-
ditionis apoftolicæ fontibus profluxifle demonftremus. Vigebat ubique hæc confuetudo exceptis il-
iis eccleftis, quas fynodorum décréta in aliam fententiam detorjferant. Nullum in Occidente vefti-
gium iterati baptifmi præterquam in Africa. In Oriente teftatur Eufebius Hift. 1. 7. c. 2. antiquain
confiietudinem invaluifïè, lit in recipiendis hæreticis fola manuum impofitio cum precation ibus
adhiberetur. Morem Ægypti perfpicimus ex teftimoniis Dionyfii Alexandrini apud Eufèbium in eo-
xlem libro exftantibus, Minatus fuerat Stephanus fe cum Cappadocia, Cilicia, Galatia Sc finitimis re-
gionibus non communicaturum; at nullæ prorfus de Ægypto querelæ. Quinetiam Dionyfius A le-
xandrinus magno Ecclefiæ commodo interpofuit fè in pacificationem diffidii. Quod autem Xiftum
Romanum pontificem confulendum effe duxit de homine jamdudum in Ecclefiam reverfo, fèd qui
fe impio & pleno blafpbemiæ baptifmo initiatum fuifïè meminerat ; id non folum Dionyfii confèn-
fionem cum ecclefia Romana, Ôc alienum ab iterando baptifmo animum déclarât, fèd etiam argu-
mento eft abipfius decefîbribus Heracla aut Demetrio qui hunc hominem receperant, folitos non
fuifle redeuntes hæreticos baptizari. Hue accedit Bafilii teftimonium, qui baptifmum Montanifta-
jrum Dionyfio Alexandrino probatum fuifle afîèverat can. 1. Quod ex Clemente Alexandrino ob-
jicitur Strom, i.pag. 3 17. aquam hæreticorum eflè aquam alienam, id non expiari probat fedeon-
taminari qui baptifmum in haerefi jam adulti accipiunt; at baptifmum irritum S. Clementi ôc nullum
vifiim effe non probat. Difficilior ad explicandum Hieronymus, qui in libro de feriptoribus
eçclefiafticis teftatur Dionyftum Aiexandriniim idem ac Cyprianum de baptifmo hæreticorum fèn-
flflè , ac plures ea de re litteras fcripfiffe; fèd hac in re pugnat Hieronymus adverfà fronte cum Ba-
fiifo.
Ipfà etiam Africa teftis citari poteft illius traditionis, quam acerrime impugnavit. Neque enim
Afri ante Agrippini décréta baptifinum ab hæreticis datum iterabant ; idque ipfos eflè confeflos
pcrfpicitur ex his Firmiliani verbis : Quod quidem adverfus Stephanum vos aicere A fri poteftis, cogni-
ta veritate errorem vos confuetudinis rcliquijfe. Ipfè etiam Çyprianus, dum ait in epift. ad Jubai. non
novam aut repentinam rem effe, ut baptizentur qui ab hæreticis in Ecclefiam veniunt, fed multos
annos effe, ex quo fub Agrippino id epifeopi in concilio ftatueranf, non obfcure de novitate opi-
nionis fuæ confitetur , illiufque fontem 6c caput Agrippinum agnofeit. Exiftimavit Auguftinus in