Arnobius lib. 2. îdclrco animas mißt ut viarmn alia imfeßarent meatus, alia circiimfcnle-
rent nefcios f teftamenta ßipponerent fa lfa . La£tantius lib. 5* tap. 9. Non enim denoßro
fe d de Hierum numéro femper exiflunt qui hereditates captant, teßamenta fupponunt . Tefta*.
mëntorum infidias dixit Plinius lib. 29. cap. i .
NuLLU'S d e LEG. ME T u s ] Cafïiodorus in præfatione variarum : Deinde mores
vravos corrigis nuâoritate reâoris, audatiam frangis , timorem legibus reddis. T- Livius
iib. 2. dixit jus vi obrutum. Horatius lib. 1. fat. 3. Jura inventa rnetu injùfli fateare ne-
cejfe eß.
D e q u æ s it o r e ] qui quæftionum judiciaexerçet, quicapitalibus judiciis præelt,
ut loquitur Pomponius I. 2. D . de origine juris. Ammianus Marcellinus lib. 29. ait
quæfitoris iniquitatem. omnibus elle criminibus graviorem. Prudentius in carmine de
iancto Hippolyto:
Inde furens queefitor ait : Jam tor tor ab uno
Define. S t vana eß quaßio > morte agitur.
Aliud eft officium quæfitoris âpud Juüanum antecefforem.
Q uod po t e s t r e d im i ] In lege Salica tit. j j . maints quæpræcidi debueratfe-
cundùm legem redimitur pretio. Et iib. 3. Capituiarium cap. 1 o. poena conftituitur ad-
versus perjurum ut perdat manumvel redimat. Vide notas adReginonem pag. 5 9 3 '.
tarnen erant quædam peccata quæ non redimebantur, veluti fi quis perjurium fcciflet
lib. y, Capituiarium cap. 1 96. Si quis polt paccm faclam cum inimicoftio eum occident
lib. -6. cap. 2*72. Illi enim manum perdere debent, neque eis licet earn redimere.
M alos q u i s q u i s ] Tacitus iib. 4. annalium : Etiämglona ac virtue infinfos habet,
ut nimis ex propinquo diverfia arguent. Caliigarc enim videtur ( ut aiurit Ladlantiiis
Iib. 5. cap. 9. & Hieronymus in epiftola ad virginèm exulèm ) quifquis ab ejus eonver-
fatione diffentit. Sulp. Severus lib. 2. facræ hiftoriæ : Quippe fernher inirtiieavirtunbus vt-
liafunt-,fix optimi quique ab improbis quafi exprobrantes afipicmmur. Eft enim, ut iib. 2.
cap. 12. & üb. 3. cap. 7. ait Quintilianüs, quædamvirtutum vitiorumque vieinia. Et Seneca
epift. 4 j . ait vitia-fub virtutum nomine öbrepere & iiiis immixta tj-ahere fecum il-
las. Verèque dixit T . Livius mala bonis adhærere & in animis hominum potentiorà effe.
Vide A . Gellium lib. 6. cap. 1.
CoEPlT l ic it u m ESSE ] Tertullianus in libro de corona : Sedqüodnonprolû-
beturultropermißum eß. Immo prohibetur quodnonultro permtffimi eß. Sanclus Ambrofms
in epiftola ad Paternum : Pratepdis enim in literis mis quiapermijjûm hoc divine jure conj
nubium hujufmodi pignoribus exifiimatur eo qiièdnon f it prohibitum. Ego autem & prohibitum
afiero. Et paulo poll : Quod f i ideapermißum putas quia fpecidliter non e fl prohibitum,
nec illu dprohibitum fem m e legis reperias m paterfiliam fiuam accipiat uxorem.. Hum-
quid ideo licet quod non eß prohibitum ! Ex indulgentia enim eft quodcunqüe permit-
titur, ut ait Tertullianus in libro de exhortatione caftitatis. In eomcedia Queroli lcriptum
eft faifiim dicere non eflfe crimen, quia commune eft, & adulterium quoque crimen non
effe, &ideo licitum effe quia nec permirauec prohiberi poteft. Vêtus auétor altercatio-
nis fynagogæ & eccleûæ : Pro magno crimine objiciuntur Jacob quatuor uxores, S ed quo*
niam mas erat, crimen non état . Hune autem crimen e ß , quia mos non eß .
E po ta RES e s t ] Multùm variant in hoc loco libri veteres & vetercs editiones:
In quibulüam enimiegitur epota eß-, 'mdinsepotata, epotaris, epotatum e fl, immôetiam
epotandum. ,Cùm autem iedtio quam nos præferimus reperiatur in multo pluribus anfi-
quis codicibus quàm aliæ, confirment etiam iilam codex Seguierianus & editiones quæ
Pamelianam anteceflèrunt, exiftimavimus iilam effe revocandam. Cæterùm quia Pame-
lius, ùt edition! luæ adderet audîoritatem alicujus vetuftioris, adnotavit Gravium ita ref-
tituiffe hune locum, monendus eft leeftor iftud non eflè vérum. Nam in editione quæ
dicitur Gravii apertè feriptum eft epota tes e fl, St in margine epotavimus. Gronövius lib.
3. obfervat. cap. 24. monet fe in Fuxenfi codice vidiffe lcriptum epota res eß, Quod
verum eft.
M a t u t in u s sa lu t a t o r ] Virgiiius lib. 2. georgicorum :
S i non ingentem foribus domus alta fuperbis
Alane falutantwn totis Vomit a dibus undam.
Martialislib. lo.epigr. to. Manefialutator liminamille terns. Ideo Horatius epodon 1 1;
feripfitfimerba civium-pqtentium limina. Çlaudianus lib. i.inRufinum : Turbafialutan-
tum latas ibiperflrepit cedes. E o autem proçefferat ambitio ûlutationum matutinarum ut
qui cupiejtant effe primi falutantes. podlem vigiiem ducerent apte januas eminentiumpo-
teftatum, ut docct Symmachus lib. Ö. epift. 4 1 . Adnotat Suetonius Caligulam natura ti-
midum ac diffidentem felutatoribus ferutatores femper qppofuiffe acerbiflimos , fed earn
confuetudinern omiffam effe a Vefpafiano. Ælius Lampridius in vita Alexandri Severi
fcribit ilium admiiiffe falutatores quafi unum deqfeqatçribus, patente veio, admiflionaii-
bus remoti:%|.cùm antea ffalutare principem non liceret, qupd eos videre non poterat.;
Salutatus qutepi, 'ynafi& idem audlor, eonfi:ßjgn,Ql>(f((it. omnibus finatoribus ; atque idea
nifi honefiqjs & Iona fam a homines adfialptafioqem nQnadmifit^juJJitque ut nemo ingredia-
tur nifi qui fie innocenfem novent. Per praconem p d ifit -ut netno fa h tw et principem qui fie
furent cffe nojjht. Contrà Maximinus junior, ut tradit JuliuSj Gapjtplinus, in falutationi-,
busfiuperhiffimus erat, & manumpomgebai,
etiam pedes. Simile quidapud Luciahum inNegrpmantia, tibi irridet eos qui cùm in p c .
teftate conftituti effent, feiices& beatps fflutant;es.fe fadlurps putjtrent j fi peélus dextram-
ye porrigentes darent ofculandam,. D e hpnore .& jqçe faiutationum multæ extant c o n f
tiiutioncs in Godicc Theodofiano. Plura do hoc argmnenio dici jioffcnt. Sed ilia ftifii-
ciunt. Vide nihiiominus Seneeam epift, 91. & A.- Gellium jib. 4. pap. i .& ;iib. 20. cap.
i . & fantffum Auguftinum lib. 6. confeff cap. i.
A u c e p -S t e m p o RU Jt] qui tempus aucupatur , fit ait Cicero in oratiope pro
Pofcio Amerino. Id verb facere palpatores id eft aduiatores confiât. In aliquot antiqüis
codicibqs & editionibus \ejtfias, anceps. > . .. . . . . . ; :
A s s E c I. A t OE l) A v I t ] id eft, nudum latus reliqujt, uti. rcclc explicatum eft in
editione Anglicana. Quod eveniffe Agrippinæ matri.Neronis notât Tacitus lib. f j . an.
nalium, ubi ait defertam illarafuiffeà turbafalut3ntium poftquam&excubiaç,militares §c
Germanes cqftodes Nero removit. Hieronymus inepiftola ad Furiam de vjduitatp fervanda:
Necprocurator calatnifii tuus, nec fortnofius co/laûancus, nec candidus $X rulicundus aflicla ad-
hcereat lateri mo, Arçadius.& Honorius A A . in conftitutione lata adversus Eutfopium
eunuchum ini. 17. Cod. T heod of depcenis : Divinumpmmiumconfulatus lutulentumpro-
digiutn contaffonefadavir. Hinc illud vulgatum : Omnia ceferunt eunucho Confute monßra.
B i b a t g e m m a ] Virgiiius lib. 2, Ceorgicon, ut gemma bibat. & lib. 1. Æneidos :
H ic regina gravent gemttüs auroque popofiit
Impkriquc mero patermn.
Seneca cap. 3 ■ de providentia : Quanto magis bmc invidendum eß quàm illis qtùbus
gemma mmifiramr- Julius Capitolinps in Æiio V«ro : Data etiam aurea atque argentea
poeula & gmtmata. Item in Gaiieno, gentmata vafa fecit. Martiaiis lib. 12. epigr. 12.
Te potare decet gemma , id eft in vafe gemmato, in vafe gemmi? orqato. Juvenalis, fat,
i o. cum poeula fumes gemntata. Idem in latyra quinta ait parafito, fi ei propinetur in
conviyip vas aureum, cuftodem dari qui numeret gemmas. Prppertius üb. 3- 3,
Nec bibit à gemma divite noflra fills. Silius Italiens lib. 13. Poculaque Eoa luxuni irrt-
tamia gemma. Statius lib, 1. Thebaidos, nec cura m m (ommiftere gemmas. Ælitts Spur-
tianus feribit Zcnobiam ularn cili: vafis aureis gemmatis ùd çpnviyia. Latinus Pacatus
Drepanius in panegyriço Thepdofii, nifi tzfiivam in gentmis capacilus glacient flamma
fregiflint. Sidonius lib. 2. epift. 13.fumarent falerpogemma eapaces. Idem in carmine 2.
gemmatam paterant rex ipfe retenta. 1 .ucianus in catapio memprat pocuL gemrpis d if
tindla, & Apuleius üb. 2. metamorphofeon gemmas formatas in poeula vini. Hieronymus
in vita Pauli eremitæ : Vos gemma bibitis, tile concavis natures mambus fatisfecit.
Idem in epiftola ad Paulum de alphabeto Hebraiçp : Elabeanifibi cateri, f i velint ,fu a s
opes, gemma bibant. Seneca epift. 119. Utrum J it aureum poculum, an ctyjlallinunt, an
murrhinum, an Ttburtinus calix, an matins concava, nihil, refert. Cæterum heic a^monen-
dum eft Rigaltium edidiflè bibat gemmas, & ideo Lombertum, qui ilüus editioue ute-
batur, male vertiffe, ils boivent des perles Sx de l ’a/nbre gm . Addidit tarnen Lombertus
hanc poftremam vocem, cùm nihil fim.ile extet apud Çyprianum. Sunt qui putant hoç
genus üquoris fuiffe incognitum antiqujs. Aüi tarnen aiunt effefticcinum, de quo vide
Diodorum Siculum iib. J. r ..
M m m ij