Job.-r.2T.
cclxxv • D E D U P L I C I
Excutitur aïiquis facultatibus fuis, five belio, five
naufragio, five raphia. Ne profin us hie cogilet
laqueuni , autrationem malis artibus farciendi
quod periit; fed ita fecum loquatur : Dominus
eft qui tentât me, an diligam ipfum ex toto corde.
Ipfe dédit, ipfe abflulit, f t nomen Domini be-
iiedïât/m. Gratias agat quod acceperit ex Domini
benignitate : agat gratias quod amiferit ad pro-
bationem fidei. Si hæc dixerit eo animo, qüo
dixit fânétus Job : cum iiio mercedem accipiet.
Dominus æftimat, non quantum quis perdat,
fed quam patienter : quemadmodum non refpi-
cit, quantum aïiquis largiaturegentibus, led quo
animo. Habet aïiquis filium unice carum, eo te
mors orbat præmatura, peftilentia fpoiiat te ca-
rifiimis, fponfà, liberis, aniicis; fèrto patienter,
& die : Domino ita vifum, 8c fie fortaflis 8c no-
bis expediebat, 8c noftris; Sitnomen Domini be-
nedidwn. Sunt 8t morbi qui non minus atroces
habent cruciatus, quam uila poteft inferre torto-
rum fævitia veluti pleuritis, ifehiafis, podagra,
paralyfis, calculus, renum 8c veficæ exulceratio.
Tale fi quid accident, ne mens exafperetur ad
impatientiam, ne lingua erumpat in voces blafi-
phemas, fed cum beato David Sc Heli facerdote
M A R T Y R I O . cclxxvj
dicat: Dominus eftffadat quod bonum eßin oculu
ipfius. Ita mala quze non inferuntur ob Chrifti
profeflionem, yertemus nobis in coronam, 8c
Chrifto in gloriam. Ac fiel fortafle, ut Dominus
noftra tolerantia propitiatus, aut auferat af-
fMiones, aut mitiget; quod fi non fit, tarnen
hac ratione faciemus, ut quod animo impatient!
fuiflet intolerabile, fiat patientia miüus. His at-
que hujufinodi argumentis non delinemus nos
invicem exhortari, ad illuftrandam Domini gloriam,
cujus titulum 8cinfignia gerimus. Przefte-
/. Reg.
I S.
mus illi martyrium in fuo quifque ftatu & ordi-
ne, non folum in adverfis, verum etiam in pro-
Ipcris. In adverfis agnofeamus amorem patris fla-
gellantis nos ad corredtionem, & gratias agamus
caritati qua diligit nos, ut filios, quos abdicare
non vult, fed emendatos recipere. In profperis
teque gratias agamus illius bonitati, qua confola-
tur nos ut tentatiönum ponduspoffimus fuftine-
re : ita fiet ut tota vita noftra nihil aliud fit quam
teftimonium, declarans apud credentes 8c incre-
dulos fapienliam, bonitatem, mifericordiam ac
veritatem Dei Patris, 8c Filii illius Jefu, & Spiritus
fandti. Amen.
DE DUODECIM ABUSIONIBUS
S Æ C U L I T R A C T A T U S ,
PERPERAM CYPRIANO, ET AUGUSTINO ADSCRIPTUS.
I, T JR imüs abufionis gradu's éft, fi fine bonis
JL operîbus fapiens'8c prædicator fuerit, qui
quod fermone docet, adtibus explere negligit.
Auditores enim dodtrime, didhfacere contem-
nunt, cum prædicatoris opera à prædicationis
verbis diferepare confpiciunt. Numquamenim fit
a efficax a conftituentis audtoritas, nili earn e'ffedtu
operis cordi affixerit audientis, præfertim cum
& ipfedodtor, fi in vitiorum amorem delapfus
fuerit, alterius dodloris medicamentum fuis vul-
neribus adhibereparvipendit. Unde 8c ipfe Dominus
in Evangeiio de dodlrina .pariter 8c bo-
no opéré inftruere volens difcipulos, qualem in
Matth. S' his cautélam haberent admonebat, dicens : Quod
J3- fifo le v a n u e r it, in quofd t ie tu r ! Hoc eft, fi dodlor
erraverit, à quo .iterum dodtore emendabitur!
Matth. 6. E t f i lumen, q u o d in te e f i, tenebroe f in it ; ip fa tene-
23‘ I r a quanta eru nt! Si namque oculus , à Videndi
officio defierit; quis à manu, velà pede, vcl à
reliquo corpore illud minifterîum exigetî Qiiapropter
dodlores cogitent, ne ampliori vindidhe
fubjaceant, fi plurimis perditionis occafionem
abundantius præftent. Nam 8c ipfe Salomon
dum multæ fàpientiæ tranfgreffionem incurrit,
totius Ifraeliticæ plebis regni difperfionem folius
fui merito præftitit. Quibusergo committuntur
niulta, majora perdunt ; fi non redte difpenfàve-
rint b reiftoris fui munera , quæ perceperunt.
Cui enim plus committitur ab eo plus exigitur.
Et fervus qui domini fui voJuntàtem intelligens non
facit, acrioribus c & gravioribus fiagellis vindida
vfipulabit.
Secundus abufionis gradus eft, fi fine religio-
ne fèriex eflè inveniatur. Cui cum membra ex-
terioris hominis veterafeunt; viresflpimi, id eft,
interioris hominis membra, incrementa roboris
non capiunt. Plus enim omnibus religioni ope-
ram dare fenibus d competit, quos præfentis fæ-
cuii florida ætas tranfaéla e deferuit. Sicut namque
in lignis ipfà reproba arbor comparet, quæ
a Conftituentis] Prtedicantis apud Auguftinum tom. 6. Pailîo ante apud eunidem complere. ■ b Reâoris] Làrgitoris cod. Corbeienfis.
c Et.gravioribus] Sic duo codices m(T. Reg. & Colbert.
Aliter in edit, acrioribus ftàgellis gravioribufqiie vindiflis vapulabit.
Paulo ante apud Aug .fo b fuo merito. d Competit] 'Convertit apud Äug. _ _
' e Deferuit] Deferit ih duobus m(T. & Morel. In fequenti
periodo ftmiliter legimus ;ut apud Aug. deferuit, quamvis le-
gatuX deferit in codicibûs mff. 8c editis operum Cypnani.
polt
b
Luc. I.
l h
d
cclxxvij D E D U O D E C I M A B U S I O N I B U S S Æ C U L I . cclxxvii;
poft flores frudus optimos cultori fuo non ex-
hibet : fic 8c in hominibus ipfe reprobus eft,
quern flos juventutis deferuit, 8c tarnen in fui
corporis fenedute, bonorum operum maturos
frudus proferre parvipendit. Quid enim ftoli-
dius fieri poteft; fi, mens ad perfe<5lionem fefti-
nare non contendat, quando totius corporis habitus
fene<5lute confedus ad interitum properat l
Dum oculi caligant, aures graviter audiunt, ca-
pilli fluunt, facies in pallorem mutatur, dentes
lapfi numero minuuntur, cutis arefeit, flatus non
fuaviter olet, pe<5tus fufibcatur, tuffis cachinnat,
genua trepidant, talos 8c pedes tumor inflat;
etiam homo interior qui non fenefeit, his omnibus
aggravatur. Et haec omnia ruituram jam-
jamque domum corporis cito prasnuntiant»
Quid ergo fupereft, nifi ut dum hujus vita; de-
a fetftus appropinquat, nihil aliud cogitare a quam
quomodo futura habitatio profpere compreheii-
datur, quifijue fenex appetat? Juvenibus enim
incertus hujus vitae terminus inftat, fenibus veto
cuntftis maturior ex hac luce exitus breviter
concordat. Cavendas funt ergo homini duae par-
ticulae, quae in illius carne non veterafeunt, 8c
b totum hominem b fecum ad peccatum pertra-
hunt; cor videlicet 8c lingua : quia cor novas
femper cogitationes machinari non definit; lingua
impigre loquitur, quodcumque machinari
cor fenierit. Caveat ergo fenilis aetas, ne iftae ju-
venefeentes particular totam fui harmoniam de-
cipiant, 8c per res ineptas reliqui corporis gra-
vitatem illudant. Unicuique enim confideran-
dum eft, quid zetate eminenti dignum fit; ut
hoc agat, quod nec vitam, nec artatem, nec mi-
c nifterium c vile reddat.
H I . Tertius abufionis gradus eft, adolefcens fine
obedientia; quo mundus ä re«5lo rationis ordine
depravatur. Qualiter namque in feneeftute aliis
d d minifterium imperabit, qui in adolefcentia fe
fenioribus obedientem exhibere contemnit! Unde
8c in proverbio apud veteres habetur, quod
dominari nequeat, qui prius alicui fervitutem
przebere denegat. Propter quod 8c Dominus
Jefiis in temporibus fuar carnis, dum adhuc ad
legitimam aetatem dodoris non pervenerat ,
©bedienter miniftrationem parentibus fuis prasfti-
tit. Sicut ergo in fenibus fobrietas, 8c morum
,perfe<5lio requiritur : ita etiam in adolefcentibus,
obfequium, 8c fubje<5lio, 8c obedientia rite de-
betur. Quapropter 8c in mandatis legis primum
in his quae ad homines pertinent, patris 8c ma-
tris honor imperatur, quia quamvis carnalis pa-
* Qi/am] Hanc vocem addidi ex edit. Aug. ubi Tie Iegi-
tur: Quam quomodo futurte aditus propere comprehendatur. In cod. Corb. futurce aditus profperitatis; eamdcni eclitio-
nem fequimur in aliis nonnullis Iocis, de quibus necdl’c non
eftb a dnionere. Secum] Deeft ea vox in duobus mfl.
c Vile reddat] Duo codices jnff. vilefcat. << Minifterium aliis imperabit] Apud Aug. miniftrari fibi
Jberabit. 4 bJfque ad dignam] Ufque adperfedlam iX dignam Aug.
ter non fupervixerit, aut indignus fuerit; alicui
tarnen patri digno 8c viventi, paternus honor
c ufque ad dignam aetatem ä filiis priebendus eflê e
oftenditur. QuatuOr etenim modis per Scripturas
divinas patres vocantur; hoc eft, natura, gen te,
admonitione, 8c zetate. De patre namque natu-
rali Jacob ad Laban loquitur : Nifi timorpatris Gcn.^i.+z,
mei Ifaac adfuißet, tulijfes omnia qua mea funt *
Gente vero pater dicitur, quando Dominus de
rubo ad Moyfen loquebatur : Ego fum > inquiens, Exod. j . 6*
Deuspatrum tuorum, Deus Abraham, Deus Ifaac,
Deus Jacob. yEtate autem 8c admonitione pariter
pater dicitur, cum Moyfes in cantico Deu-
teronomii loquitur : Interroga pattern tui/m, & Dent. 32.7.
antiuntiabit tibi; majores tuos, & dicent tibi. Quod
fi ergo naturalis pater fuperftes non fuerit, aut
indignus fuerit; adinonenti tarnen ‘ aut feniori f
adolefcentis obedientia przebenda erit. Quomodo
ergo honoratus in fenedlute apparebit, qui dif-
ciplinae laborem in adolefcentia non fuftinuerit!
Quodcumque etenim homo laboraverit, hoc 8c
metet. Omnis namque difdplina in prafenti non w- Heb. 12.11.
detur ejfe gaudii, fed mceroris; pofiea vero frudum
pacatijfimum e-xerdtatio per earn reddet jußtia. Si-
cut ergo frutftus non invenitur in arbore, in qua
pampinus aut flos prius non apparuerit: fic 8c in
fenedlute honorem legitimum aflequi non potent,
qui in adolefcentia difeiplinze alicujus exer-
citatione non laboraverit. Difciplina igitur abf-
que obedientia, qualiter fieri poteft? 2 Adolef- g
cens ergo fine difciplina, adolefcens fine obedientia
eft: quoniam 8c ipla obedientia, quze omnium
difciplinarum mater eft, magna exercita-
tione indiget; quas fui normam ftudii in Chrifto Philip. 2i
Domino fumfit, qui obediens patri ufque ad
mortem, crucis ignominiamiibenter fuftinuit.
Quartus abufionis gradus eft, dives fine eiee- IV» •
rnofyna; qui fuperflua h ufus fui quze cuftodien- h
da in pofterum recondit, indigentibus 8c nihil
habentibus non diftribuit: per quod efficitur, ut
dum in terra quaefita diligenti cura cuftodit, coe-
leftis patrize perennem thefäurum amittat. Ad
quern thefaurum Dominus Jefiis adolefcentem
divitem, qui eum de perfeétione interrogaverat,
ita refpondens invitavit: Si visp etfedus e ß e , vade Matth, ig .
& vende omnia q u a babes, & d a pauperibus, & 2 I ‘
veni fequere m e ,& h a b e b is thefaurum in ccelo. Quem
thelaurum nullus umquam hominum habere poteft,
nifi qui pauperibus folatia przeftat, aut per
feipfum pauper eft. Non ergo dormiat in * the- i
funis tuis, quod pauperes dormire non finite
Dives namque elfi mülta congregaverit, his fiui
f Aut feniori] Sic cod. Reg. admonenti feniori edit. Paulo
poft delevimus ante crucis ignominiam hasc verba mortem autem
qua: defunt in duobus m(T. & apud Aug.
s Adolefcens ergo fine difciplina ] Contra apud Auguftinum
Adolefcens ergo fine obedientia, adolefcens fine difciplina.
eft.h. Ufus fu'i] Converfationis fine cod. Colb.
1 In thefauris tuis quod] Sic cod. Reg. in thefhuris fuis
qui edit, in thefauris tuis quodpauperiprodeffepoteft Aug.
M
. nn