
liani de præfcriptionibus adverfiis hæreticos.Vide etiam apologiamjoannis PiciMirandu-
læ, ubi fufe dilputat de defçenfit Chrifti äd inferos, & Petrum Fabrum Sanjorianum lib.
3. agonifticon cap. to .p a g . 26 f.
D olor ver. t e s t is ] V ide quæ in fimili argumento diximus fupra in epiftolatji
adDemetrianumpag. 5 63 . Hieronymus in .epiftola apoiogetica adAlelJam: veritatem ma-
gis exprimant tomenta quam rifitm.
P ræ d icaretu r] C o d e x Veronenfis & alii feptem veteres habent pröbaretttr.
L u c is princi p e m] C od e x Fuxenlis, fipei noflra principem. Sanctus Ambroüus
lib. 3. de Fide cap. 7 . Chriltum vocat principem humilitatis.
S i C hr. fuer. i m i ta t i] Veteres editiones& plures libri veteres habent fieuii.
Aliam lectionem inveni in editione quæ dicitur Gravii & in aliquot vetuftis exemplaribus.
Libelius precum M arcellini & Fauflini : Perdit enirn in fie ehnßiani nomïnis appellaiwnan qui
Chnfli non feqttitur dificiphnam.
D E M O R T A L I T Ä T E.
T T U J U S libri cum laude mentionem fiepe facit fandlus Auguftinus, in primis vero
A 1 in libro de prædeftinationefandlorum ç. .14. inquiens ilium multis ac pene omnibus
qui ecclefiafticas litteras amant laudabjliter notum. Idem in epiftola ad Vitalem ait Cypriani
in h o c lo co totam intcmiomm effe ut lciamiis bonis fidtlibus gratuiandum eile morien-
tibus, quand® Vitae tentationibus auferuntur, deinceps in beatiffima fecuritatc manliiri.
EjufdemlibrimeminitEulêfaius in chromco. Pefiileits morbus, inquit, multas aotius orbispro-
yrncias occupant, tnaxuneque Alexandra am ér xEgyptutn, ut fcribit Dwnyfius,é y Cypnani de
mortalitate tefiis eflltbes. U b i vide notas Jofephi Scaligeri. Eadcm habet etiam Jornandes
in libro de rebus Geticis, ubi fcribit hanc cladem lacrymabiliter expofitam a D io n y flo ,
quam ér nofier, inquit, confcnpfit yenerabihs martyr Ckrifii epifcopusCyprianus in libro ad
titulus eß de mortalitate. Earn ;peftilentiam Eulèbius ponit poft mortem papae Cornelji,
Petavius lib. 13 . de.dodlrina temporum anno fiiperiore. E t tarnen Chriftophorus Sandras
hune Cypnani traélatumteponit inter cos qui fuppofiti (ûnt lànclo martyri. Egregie
veto ilium reratat qlai-iffimus Rearfonius in annalibusCjqsrianieis. N imia mifcria eft.auda-
cem éflè hominem nimis.
P r e s , mo rta l i ta t i s ] Defcribit.eleganter banc milèram cladem Pontius in
yita fimcli Cypriani.
IN v I c T u m] Duo libri veteres htcormpwm.
D E L I c A T /E ment Is] 1 crtuliianus an jib ro de Ipeeluculis : Delicatus es, cliriß'tane,
f i à 1 infiecttlo voluptqtem goneupifeis,
S u F FI c I t ] Sic feribendum elfe arbitratus fum propter audoritatem codiçis Veronenfis
A Seguieriani, & quia eadem iedlio reperitur in aliis yigintihbris n o ftris& jn decem A n -
ghçanjs. Veteres editiones & quinque libri veteres habent poteß.
S p e r a t ] Angli pofuerunt fpirat aubloritate feptem veterum excmplarium. Q uæ fane
ledlio bona e il, eamque confirmant duo noflra vetera. V e r r a quia reliqua & aiiæ editiones
habent jperat, quæ ledlio quoque bona eft, mutare noluimus.
T u R b â t i o ] Antea iegebatur cmtclatio. Sed ego hanc leclionem non reperi nifi in
tribus cqdicibus antiquis. Earn quam retinui habent x x iy . libri noftri A feptem Anglicani,
& in primis Veronenfis.
T o l e r a n t i a m f u t u r .] Citât hune locum Hincmarus tom. i . pag. 7 2 . ex libro
de mortalitate, ubi tarnen Sirmondus monet in margine fuintum elfe ex libro de unitate
ecdefiæ ftib finem.
C e c i n i t ] Etiftu d quoque ponendum fuit propter audloritatem veterum libroruni
& editionum. Eralmus fcripfit docuit, itemque Manutius. Hanc vero ledlionem ego non
reperi nifi in tribus codicibus antiquis. Aliam, quæ eft noftra, præferunt novendecim libri
noftri & undecim Anglicani.Veronenfis ita etiam habebat.
R e g n u m D ei f r a t r e s ] Reicrt hune locum ianclus Augultinus lib. y. contra
duas epiftoias Pelagianorum cap. 8.
I n c i p e r e ]
IN r. IP F. K P ] C o d e x Sorbonicus in perpétua. Aliu s vêtus , cum Ch'rißq perpelUo reg-
naturttm■ H an c poftremam. ledlionem aqçepi ex margine editionis Lugdunenfis anni
i Ç44.. ubi pofitæ finit ab aliquo viro erudito yariæ itc lion c s pedtæ ex antiquis codicibus
nianufcriptis. C ùm eas a llego , u t id quoque obiter d icam , .inoneo fimpliciter m e fump-
fifle e x u n o veteri, l ib r o , ne quis exiftimare polfit me fallere quia n on dico unde accepta
^ E x p u n c t a ] Sex libri n o ftr i, quatuor item quos Pamelius lau dat, unus Morellia- zj
nus ; Si unus; Angliçanus habeapexpugnaraa alii duo extinâa, aiius expulja> Nos fecuti
fumus meliores co d ic e s , qui habent expunâa. _ _
A s s i du a ] Veteres editiones & lêptem libri veteres habent afidua & jugts ir.nw
befla. S ic etiain quatuor Ang lican i. Sed multô plures non habent fr jvgisu Q uæ défunt
etiam apud Auguftinum in iocis mox adducendis. E t tarnen in initio libri de opéré &
eleemolÿnis pag. 2 3 7 . legitur afidua & jugis operation ' ; ^ .
C u m a v a r i t i a ] H u n e locum rciort fandlusAuguftinus lib. 4. contra duas epil-
tolas Pelagianorum. cap. .1 o . & lib. 2. contra Julianum cap. 8.
C ar n al , v i t i i s ] Auguftinus lib. 6. operis imperfedli contra Julianum. cap. 14.
Hic eß die confliäus quem memotams matiyr m hbto quem de mortalitate confcripfil diligenter
ér eloquenter explicat dicens inter coetera quod nobis fit cum canialibus vitiis atqtte
iilecebris fctculnribus afidua éf molefla litélaiio.
D i abo l i G L A DI o s ] In cod ice Lætienfi legitur laqueos & lüpra lineam velgla-
dios. H in c orta diferepantia ledtionum in libris veterihus.. Q u id am enim maluerunt
laqueps, alii gladios. U nus meus habet laqueos ir gladiop. A dm o n e t autem Pamelius
le vidifle laqueos feriptum in quatuor libris veteribus, fed aliam ledlionem retinuifle quia
extat apud Àùguftinum.
C u m v i d e r im u s ] V ig in ti lèx antiqui Codices habent quis v e l qui vident. A lu
qua tu ordedm pradferunt-cre^aMÏ vel credere.
U t i l i t a t i s ] D u b ium éfl an legi debeat utilitatis v el humilitatis. N am quatuor
libri præferunt utilitatis Si fupra linearn vel hmttilitqtps.,. D u o alii utilitatis tantum, A l i i
du o humilitatis tantum. Itaque liberum fuitlibrariis popere leélionem quam malient. E g o
lubenter præferrem humilitatis, quia certum eft Ch.riilum,fuifle d o c lo rcm Si magiftrunr
humilitatis, ut ipfe Cyprianus eum vocat in epiftola yA* pag- 9 Thiba ritanos ^H ieronymus
in epiftola ad A n to n ium , Auguftinus cap. 3,1. 33. libri de virginitate & alibi,
fiindlus Am b ro ftu s lib . 3. cap.7 . de fid e , & C x là r iu s Arclatcnfis in calce undecinuu ho-
miliæ earum quæ àn o b is editæ lunt. Petrus Blelènfis lcrmone tertio eum vocat humilem
magiftrum & d o d o r em humilitatis. H u e facit quod Tertullianua in libro de virginibus
velandis.ait nihil elfe D e o earius humilitate. Retinui tarnen utilitatis ', quia hæc iedlio
bona eft & reperitur in libris emendatioribus. ..
B eatus a p o s t o l u s ] Citât hune lo cum làndlus Auguftinus lib. 4. contra duas
çpiftoIas.Pelagianorum cap. 10. . . .
C h r i s t u s nos p e r d u c a t ] Sic feripfi ex fide quatuor,, veterum exempla- Peg.
rium pro eo quod antea^degebatur fpiritus. In duobus autem ex ,iis quatuor codicibus
feriptum eft Çhrifitts eo m odo quo per compendium quandoque fplet fcribi ^ T O itr , &
fupra lineam feriptum eft vel fpiritus ■ Porrp foepe iu antiquis codicibus manufçriptis.ope-
rum fan é li Cyp rian i & aliorum veterum feriptorum ecclefiafticorum vidi feriptum fipi-
rittts pro Chrifius- Si è co n v e r lo , in primis vero apud audiorem libri de rebaptilmate, qui
pag. 36 4. referens locum ex epiftola prima jo an n is in quo legitur Chrifius efi veritas po-
fiiit fpiritus efl veritas. S c io Chriftum alibi vocari fpiritum, etiam apud Cyprianum. Sed
cùm habeamus aliam ledlionem fa ciliorem, neceflè non eft eam retinere quæ potell habere
difficultatem & inducere obfcuritatem. _
N udus i b o ] V id e Frontonis D u çæ i notas, in.h omiliam lèxtam Chry loftomi ad
poptilum A ntioch enum. V id e etiam lib. 3. teftimoniorum cap. 6.
I n e p t i s ] E g o mu ta vi, cùm antea legeretur infipientibus, quia ineptis Icriptum vidi
iu lèptemdecim libris noftris , in odlo A ngiican is, & in editione Morellii.
"Non est s im i l i s i l l i ] Ovidiusiib.i.rnetamprphoftonloquensdeDeuca-
lione : Non illo jnelior qutjquam nec amanlior tzqui vir fuit.
O pera D e 1 ] Ita etiam in libro de oratione dominica pag. 214. A n te vero hæc
• P P P P P