S t e p h a n i B a l u z i i
Am b ro fiu s lib. i . officiorum cap. 4 1 . agens de fandlo Laurentio : .Cimt vident. Xijlum
epifcopum jitum ad martyrium dud, flere ccepit, non pajftonem illius, fedfuamremanfimetd.
Sic Pontius d iaconus in libro quern fcripfit de vita fandti Cyp riani ait : Quid hoc loco
faciam inter gaudium pajftonis & remanendi dolorem !
P a n . n. id e s t C h r i s t u m ] Citatur hie locus in canone decimo concilii
T o le tan i IV .
C o g i t a r e ] Poftea fequebatur in duobus iibris noftris & in tribus Anglicanis quid
nianducatis aut quid bibitis. Q uæ lectio confirmari poflè v idetur ex bis verbis Matthæi 2.
No/ite cogitate dicentes, Quid edemus vel quid bibemits. Q u æ verba referuntur in fequenti
pagina. Seneca epift. 12. Ille beatijftmus eft bd fecurus qui crajlinum ftne follicitudine expedat.
E x h i b i t i o n e m ] Ita etiaminfra in libro de o p e r e& cleemolynis pag. 240. Li-
bri veterés & quædam veteres editiones praferunt vibium. Tertullianus in libro d e id o .
lo la tr ia , f t ita necejfttas exhibitionis obiendiiur. E t infra : Male nobis de necejfttatibus humante
exhibitionis applaudimus. Idem in libro de monogamia : Quid ft inopiamquis cau-
fetur, ut cametn fuam apert'eproflitutamprufiteatur, exhibitionis caufa nubentem, ob/itus de
viblu bd vejlitu non ejft cogitandum ! Caflianus lib. 1. cap. 3 - dixit alimenta & operimenta ,
damnans interprètes qui veftimenta pofuerunt pro operimentis.
Q uær e n t i b u s r e g n u m ] In co d ice Gratianopolitano fic h ab etu r: Qua !
regnum Dei i f jujlitiam ejus.
Q uam n e c e s s a r i e ] C itâ t hunc lo cum fandtus A u g u lt in u s lib .4 . contra duas
epiftoias Pelagianorum cap. 9.
E t r e m i t t e n d i s ] V id e Erafmum ad hunc lo cum Matthæi & ad caput unde-
cimum Lucæ.
D é b i t a ] quæ poftea voca tpec ca ta . E t tamen funt quidam qui putant efle difcri-
men inter débita & p e c ca ta , inter delidta & peccata. V id e ann otation^ Erafmi in hunc
lo cum Lu cæ. V id e paulo p o ll circa débitons.
I N N o c E n s p l a c e a t ] P o ll hæc Pamelius adjecit ex cod ice C am b e ro n en fi,
cum innocent nemo jit. Sed h o c additamentum n on habetur in antiquis ed itionibu s, ne-
que in Iibris noftris veteribu s, uno Pithceano e x cep to , nec in decern Anglicanis. E t tamen
A n g li illud retinuerunt in editione fua. Repetitio eft cujuldam ftudiofi ex initio iftius
libri de oratione dominiez pag. 20 5 .
N o s 1 ps o s d e c i p i m u s ] C o d e x Gra tianopolitanus,feducimus.
C i r c a d e b 1 t o r e s ] T r e s libri veteres habent peccatores.
R e l i g a t u r ] Ita omnes ferè libri veteres. N am quod in Moylfia cen fi & in G ra tianopolitano
feriptum eft relegatur, iftudprofeétum eft ex permutatione iitterarum. Q u i
vero poftea retinuerunt banc letftionem, id eft Manutius & a lii, putarunt vo cem relegatur
melius conjungi cum acculàtivo quàm religatur , n on animadvertences T e itu llia-
num & Cyp rianum feepe feripfilfe in carcerem, ut legitur in antiquis cod ic ib u s , pro in
careen.
In n o c e n t e r ] C o d e x F u x e n f i s h a b e t p r o h a c v o c e id eft vervecés.Quod
videtur meliùs convenire cum hiftoria.
J u D I C a b u n t ] Quamvis feiam omnes ed itiones, pra ter M o re llian am , & qua-.
tuordecim antiqua exemplaria habere vindicabuntur , e g o p ra fe ro ledtionem editionis
Morellianæ, quam adftruunt ftptem vetera exemplaria, quia in evangelio fècundùm Mat-
thæum cap. 19. & lècundùm L u cam cap. 22. Chriftus ait dilcipulos fuos in regenerà-
t io n e , ciim venerit filius hominis in fede majeftatis fuæ , cum ipfo judicatures duodecim
tribus Iftael. In quo numéro judicantium, inquit ianbtus Auguftinus in lermone 351 . de
poenitentia, omnes intelliguniur qui propter evangelium omnia fua dimiferunt & featti fine
Dominum. V id e Crelollium decade prima anthologiæ làcræ cap. 1. fedl. 9. I ta q u eC y -
prianus in cpiftola 8 1 . pag. 16 4 ad confeflores ait illos judicatures nationes & regnatu-
ros cum Chrifto. Ladlantius cap. S7* epitomes : Nos judicium Dei expeâare débattus. ut
eos poftmodum qui de nobis judicaverint judicemus. Ita vulgatæ ed itiones , melius profcdlo
quàm in editione P faffii, in qua leriptum eft qui de nobis judicant. Porro in uno ex illis
ftptem codicibus antiquis quos commemoravimus & in Metenfi fànifli Arnulph i feriptum
eft juditdbumur. E x quo alii haud dubiè fecerunt vindicabuntur, ut in Carnotenfi. Error
•cnim eft eonftans. E o d em «Tore feriptum eft in ap ologetico Tertulliani in qiiibuldatn
N o T i a d C y p r i a n u m . 559
veteribus Iibris & editionibus Afculapius fulmine judicatur , cum in editione Pamelii
redft pofttum fit vindicatur, ut dicemus alibi. V id e annotationes Henric i V a k f ii ad
Eufebium lib 6. cap 42.
N e t a n g .m Poft ifta additum eft in libro Fuxenli : Ec alio toco dtcit Ecce
trado ilium tibi. Tantitm animam illius cujlodi. Q u o d fumptum eft ex capite fecundo libri
J o b , ut citatur a Tertulliano in libro dc f iig a in perfecutione.
T e m p o r e P a s s i o n i s ] Pamelius adjecit ex cod ice Camberonenfi ad Pila-
tum. Sed eg o iftud non reperi in Iibris noftris, & manifellum eft deefle in editionibus
qute Pamelianam antecefierunt.
Q oand'o A u. r o g a m u s ] Citat hunc locum fandlus Auguftinus lib. 4. con tra
duas epiftoias Pelagianorum cap. 9.
V e n i t c l a u s u l a ] T ertullianus in fibre de oratione : E t rejpondet claufula in-
terpretans quid fit Ne nos inducas in tentationem. \ ' • •
S ed l i b e r a nos a m a l o ] V id e annotationes Erafmi in caput undecimum
Lucas.
P o s t u l a v i t ] V u lg a tseed ition es, Hilarius in fibre decimo d e trinitatccap. 38. tag.tij.
Sc Hieronymus fib. 2. adversus Pelagium habent expeiivit, uti legitur in capite fecundo
evanwelii fecundum Lu cam. Gravii tamen quae dicitur editio prafert pojlulavit. C um
ergo ledtionem illarn eg o invenerim in x x v i l . Iibris noftris & in novem A n g lic a n is ,
turn etiam in libro Tertulliani de fuga in perfecutione, apud fandtum A uguftinum enar-
ratione in pfalmum 100. & in editione M o re llian a , non dubitavi quin ita reponendum
e f le t , etiam quia ita feriptum eft fupra in epiftola feptima pag. 14.
V e x a r e t ] In evangelio L u c s & in uno co d ice Vaticano , turn etiam in libro
ftcu n d o landli Auguftini adversus Pelagium legitur cnbraret. A t tres libri noftri habent
vemilaret. Q u o etiam modo feriptum efle in vetuftis exemplaribus libri decimi fandti Hi-
larii de trinitate adnotatum eft in editione Viri optimi & dodliflimi Petri Cou ftant , cu i
debemus egregiam editionem operum iilius landli. Tertullianus in fib re de fuga in perfecutione
& Hilarius in fibre mox laudato habent cemeret.
S u r sum c o r d a ] Commodianus inftrudlione 7 6 . Sacerdos Domini cum fufum
corda pracipit. A n tiqui enim feepe feribebant fufum pro furfitm, uti diximus ad caput
19. libri Ladlantii de mortibus perfecutorum. A d d o nunc V itru v ium , apud quern lib.
10'. cap. 8. legitur ab imo fufum in veteri co d ic c M S . Petri Pithcei. V id e onomafticon
Roftveydi ad vitas patrum & notationes ejus ad martyrologium A don is.
A n g e l i s j u s t i s ] Plerique libri veteres habent fanttis, ut in fib re de morta- Pag 214.
litate pag. 2 32 . ubi idem locus refertur. .
P et ru s ho r a s e xt a ] V id e Tertullianum in initio libri de jejuniis, Hierony- tog. a t;.
mum in epiftola ad Euftochium de cuftodia virginitatis, & Danielis H e infii annotationes
in Clementem Alexandrinum pag. 7 7 .
O b s e r v a t a s ] Qutedam vetera exemplaria habent obfervandas, unum meum
confiitutas.
M a n e a s s i s t a m ] C o d e x Seguierianus, matte adjlabo tibi & videbote. A lii tres,
mane adjlabo tibi & exauches me.
A m b u l e m u s ] T re s libri veteres, exultemus bT Itetemur. A lii quatuor & ed itio
M o rellian a , exultemus b? jocundemur. Seguierianus, Itetemur bT epulemur in eum.
M a l a c h i a s ] Veteres editiones & tredecim libri veteres habent Malachim, F u -
xenfis Malachil, Veronenfis Malachiel.
D e s e r t o l umi n e ] Ita ferme omnes libri veteres. Q u atuor tamen habent deferti
a lumine. A lii tres, derelidi et lumine.
A D D E M E T R I A N U M .
NI H I L eft facilius, nihil magis obvium quàm reprehendere ftudia aliorum , cum tag. z iC .
ingenia humana, utlib.4. epift. 22. aitSymmachus, prompta ad arguendum efle
omnibus liqueat. Cujus rei exempium ex Auguftino retulimus in initio notarum noftra-
K k k k k ij