E P I S T O L A LX XI I.
Ad Stephanum Papam de Concilio.
CY p r i AN US & .cæ te r i S te p h a n o ffratri falutem. A d quædam difponenx
da & confijii communis examinations limanda neceffe habuimus, fr a -
ter cariffime, convenientibus in unum piuribus facerdotibus c o g e r e & c e -
lebrare concilium;- in quo multa quidem prolata atque tranfada funt. S e d
d e e o y e l maxime tibi fçribendum & cum tua gravitate ac fapientia c o n f e r
rendum fuit quod magis pertineat & ad facerdotalem au d o r ita tcm & ad ec~
clefiæ c a th o lic * unitatem pariter.ac dignitatem de d iv in * d ilp ofitionisord i-;
natione v en ien tem , eos qui fint ion's extra ecclefiam tintSti & apud lia rc ti •
co s & fchifmaticos prophanæ aquæ labe maculati, quando ad nos atque ad
e c e le fiam j quæ una e ft , v c n c r in t , baptizari, o p o r te r e , e o q u od parum fit
eis manum imponere ad accrpiendum fpiritum fa n d u m , nifi accipiant
e c c le fi* baptifmum. T u n c enim d em um p len è fan d ifica ri & effe filii D e i
p o ifu n t , fi facramento utroque n afcantur, cum fcriptum û p ï N iß qiiis reifa-*
tus fiie rit ex aqua & Jp iritu , nonpoteß introire in regnum Dei. Invenimus en im
etiam in ad is ap oftolorum h o c e ile ab apoftolis cuftoditum & falutaris fide!
veritate fervatum, u t ciim in d om o C o rn e lii centurionis fup er ethnicos q u i
illic aderant fidei calore ferventes & in D om in um to to co rd e c red entes d e f-
cendiflé t fpiritus fa n d u s , quo adimpleti variis linguis D e um b cn e d ic e ren t,
nihilominus tarnen beatum apoftolum P e trum divini præcepti atque ev an-
g e lii memo rem præcepiife ut baptizarentur iidem illi qui jam fuerant fa n d o
ipiritu p len i, u t nihil prætermilîum v ideretur q u o minùs p e r omn ia divini
præcepti atque ev an ge lii le g em apoftolica magifteria fervarent. Baptifmum
autem non elfe qùo hæretici utuntur, n e c quemquam apud eos qui C h r ifto
adverfantur p e r gratiam C h r ifti p ofîè p roficere d iligen te r n u p e r expxeifum
eft in epiftola quæ ad Q u in tum co lle g am noftrum in Mauritania con ilitu -
tum fup er ea re fcripta e ft , item in litteris quas co lle gæ noftri ad co ëp ifco -
pos in Numidiapræfidentes ante; fecerunt; cujus utriufque epiftolæ exempla.
fubdimus hic. Addimus plané & ad ju n g imu s , frater ca riffim e , confenfu &
au d o r ita te com m u n i, u t etiam fi qui p resbyteri aut d ia c o n i, qui vel in e c -
clefia catholica priùs ordinati fuerint, & poftmod um perfidi a c rebelles contra
ecclefiam fteterint, vel apud hæreticos à pfeudoëpifcopis & antichriftis con tra
C h r ifti d i& o fition em p rop hana ordinatione p rom o ti fin t , & contra altare
unum atque divinum iacrificia foris falfa ac lâ crilega offerre conati fint, e o s
qu o qu e hac con d tion e fulcipi cùm revertuntur u t com m u n icen t la ic i, &
fatis habeant quod admittuntur ad pacem qui hoftes pacis ex titerint, ; n e c
d eb e re eo s revertentes ea apud nos ordinationis & honoris arma retinere
quibus contra nos rebellaverint. O p o r te t enim facerdotes & miniftros qui
altari & lacrificiis deferviunt integ ros atque immaculatos e f lê , cùm D om inus
D e u s in L e v it ico loquatur & dicat : Homo in quo fu erit macula ê r vi-
tium twn accedet offerre dona Deo. Item in E x o d o hæc eadem præcipiat & dicat
:
cat • E t facerdotes H acccdunt a d Dominum Deum fanttificentur > ne fo rte dere- **>•
linauat illos Dominus. E t herum I E t dm accedunt minißrare ad altare fa n d i, £«■
nm adducent in fe detidum , ne moriantur. Q u o d autem majus poteft effe d e -
lid um aut qute macula d e fo rmior quam adversus C h n itum itetilie, quam
ecclefiam e ju s , quam ille fanguine fu o paravit & eon d id it, diffipaffe, quam
e v a n g e lic * pacis ac d iled io n is ob litum contra unammem & concord em
D e i p op ulum hoftilis d ifeo rd i* furore p u gn affe ! Q u i etfi ipfi poftmodum
ad e cclefiam redeunt, reftituere tarnen es s ; & fecum re vocare n o n p ollun t
q ui ab eis fe d u d i & foris m or te p r s v en ti extra ecclefiam fine commumcatio-
n e & pace perierunt; quorum an im * in d ie judicii de ipforum manibus ex-
p etentur qui perditionis a u d o re s & duces extiterunt. E t idcirco fatis eft tail-
bus revertentibus veniam dari. N o n tarnen debet in d om o fidei p erfid iap ro -
m ov e r i N am quid boriis & innocentibus atque ab ecciefia n o n re ced enti-
bus refervamus, fi eo s qui 1 nobis recefferint & contra ecclefiam fteterint ho-
noramus! H a c ad confcientiam m am , frater cariffime, & p ro h o n o re c om -
I m u n i & p ro fimplici d ile d io n e pertulimus, credentes etiam u b i p ro rehgio-
, nis tu * & fidei veritate p lacere q u * & re lig io fa p an te r & v era funt. C * t e -
' rum feimus quofdam q u o d femel imbiberint n o lle d epon e re n e c p rop o fitum
, fuum facile m u ta r e , fed falvo inter co llegas pacis & co n c o rd i* v in cu lo q u * -
, d am propria q u * apud fe femel fin t ufurpata re tinere. Q u a in re n e c nos
I v im cu iquam facimus aut le g em damus , quando habeat in e e c le fi* admimf-
I tratione voluntatis fu * arbitrium liberum unufquifque p rap o fitu s , rationem
„ a d u s fui D om in o redditurus." O p tam u s t e , frater c a r iffim eT em p e r b en e
valere.
E P I S T O L A LXXI I I .
Ad Jubaianum de hcereticis baptiiandis.
CY p r i a n u s Jubaiano fratri falutem. Scripfifti m ih i, frater ca r iffim e ,
defiderans fignificari tibi m otum animi noftri quid nobis videatur d e
h * re tic o rum b a p t ifm o , qui foris pofiti & extra e cclefiam co n ft itu t iv in d i-
cant fibi rem n e c juris fui n e c poteftatis. Q u o d nos n e c ratum p oiiumus
n e c leg itim um com p u ta r e , quando h o c apud eos effe cb n fte t illicitum. t
quoniam jain fuper hac re quid fentiremus litteris noftris expre im u s , ut
com pen d ium fa c e rem , exemplum earundem litteraram tibi m if i, quid in
c o n c i l io , cum complures ad e ffem u s , d e c r e v e r im u s , quid item p o lte a
Q u in to c o l le g * noftro de eadem re qu * ren ti referipfenm. E t n u n c qu o q u e
cum in un um conveniffemus tarn p ro v in c i* A fr ic * quam N um id i* ep ilco-
p i n umero fep tua ginta & unus, h o c id em dem io fententia noftra firmavi-
mus, ftatuentes u n um baptifma effe q u o d fit in ec cie fia ca tholica conititu-
tum , ac p er h o c n o n rebaptizari fed baptizari a nobis quicunque a u
tera & prophana aqua v eniun t abluendi & fandificandi falutaris aq u* veri
tate. N e c nos m o v e r , frater ca r iffim e , q u o d in litteris tuis com p e x u s e s ,
Novatianenfes rebaptizare eo s quos a nobis fbllicitant, quando ad nos om-*