1 8 4 D i V i C y p r i a n i L i b e r
tu p u it, lingua liæ fit, fermo d e fe cit! Stare illic p otuit D e i fèrvuS & loqui &
renuntiare C h r ifto , qui jam diabolo renuntiaverat & fæculo ? N o n n e ara ilia
q u ô moriturus ac ceffit ro gu s ilii fuit ! N o n n e diaboli al tare, q u od foe tô rc te-
tr o fumare a c redolere co n fp e x é ra t, v e lut fûnus & buftum vitæ fuæ horrerq
ac fu g e re debebat i Q u id hoftiam te cum , m ife r , quid v id im am im m olant-
rus imponis ! Ipfe ad aram hoftia , v id im a ipfe venifti. Immolafti illic fallt-
tem tu am , fpem tuam , fidem tuam funeftis illis ignibus concremafti. A c
multis proprius interims fatis n o n fuit. Hor tamentis mutuis in exitium p o-
pulus impulfus e ft , mors invicem lethali p o c u lo propinata eft. „A c ne quid
, d e e flè t ad criminis cumulum , infantes qu o q u e parentum manibus v e l im-
, pofïti v e l attrad i amiferunt parvuli q u od in p r im o flatim nativitatis exordio
, fuerant con fe cutitlrN on n e illi citm ju d ic ii dies vene rit d icent : N o » n ihil mali
, fe c im u s , n ee d e r e lid o c ib o & p o c u lo D om in i ad prophana con ta g ia fp onte
, properavimus. Perd id it nos aliéna perfïd ia, parentes fenfimus parricidas. Illi
„ nobis ecclefiam m a trem , illi patrem D e u m negaverunt ; u t dum parvi & iim
providi & tanti facinoris ignari p e r alios ad confortium cr iminum ju n g im u r ,
.a lién a fraude c a p e r em u r fN e c e ft, p roh d o lo r > jufta aliqua & gravis-caufa
quæ tantum facinus excufet. Reiinq uend a erat p a tr ia , & patrimonii facienda
ja d u r a . C u i enim nafcenti atque mor ienti n o n reliqguend aquand oque patria &
patrimonii fui facienda ja d u r a eft ! Chriftus non refinquatur, falutis ac fedisæter-
Jfo, j 2. nae ja d u r a timeatur. C lam a t e c c e p e r prophetam fpiritus fan d u s : D ifcedite, dificedite,
exiteinde, é t immutidum nolite tangere; E xits de medio ejus , feparamini qui
fertisva fa Domini. E t qui vafa funt D om in i ac tem p lum D e i, n e immundum
tan ge re & fèralibus cibispollui violarique co g an tu r , n o n exeunt de medio , n e c
recedunt. A lib i quoque v o x auditur è cælo præmonens quid D e i fervos ftc e re
Afoc. i t . con y en ia t dicens : E xi de ea populus meus, neparticeps ß s delißorum ejus, é t
neperftringaris plagis ejus. Q u i exit & ' c e d it, d e lid i particeps n o n fit. Plagis
vet o & ipfe perftringitur qui focius criminis invenitur. E t id eo D om in u s in
p e rfe cutione fecedere & fu g e re mand avit, atque u t id fieret & doeuit & fec
it. N am cùm co ron a de D e i dign a tion e d e fc e n d â t , n e c p offit accipi nifi
fiierit hora fum e n d i, quifquis in C h r ifto manens interim c e d i t , non fidem
n e g a t , fed tempus e xp ed a t. Q u i autem cùm n o n fe cederet c e c id it , n e g a -
turus remanfit. D iffim u la n d a , fratres d ile d if f im i, veritas n on e f t , n e c vul-
neris noftri materia & caufa reticenda. D e c e p it multos patrimonii fui amor
coc cus , n e c ad re ced end um parati aut expediti effe p otu e ru n t quos facuitates
fuæ v elut com p ed e s ligaverunt. Ilia fuerunt remanentibus v in c u la , illæ catenae,
quibus & virtus retardata e ft , & fides prefla , & m e n s v in d a , & anima
præclufa , u t ferpenti terrain fecundùm D e i fenténtiam devoranti præda &
cibus fièrent qui terreftribus inhærerent. E t id c irco D om in u s b o n orum ma-
maue. if. g ille r & præmonens in futurum : S i v is, in q u it, peifeßus ejfe y vade, vende
omnia tu a , é t dapauperibus, é t hahebis thefaummin ccelis; é t vent, fequere mei
S i h o c divites fàce rent, p e r divitias fuas non p é r iren t, thelàurum in cælo re-
p on en te s hoftem nunc &: expugnatorem domefticum n on haberent. Effet
in cælo c o r & animus & fenfus , fi thelaurus effet in cælo. N e c v inei à ïæ-
c u lo p o fie t qui und e vinceretur in fæculo n on haberet. S equ eretur D om inum
folutus & lib e r , u t apoftoli & fub apoftolis multi & nonnulli fæpe fe c e -
runt,
BE L i P S U . i8j
r u n t , qui & rebus fuis & parentibus d e re lidis , in d iv id u s C h r ifto n e iib u s
adhæferunt. S eq u i autem C h r iftum q u om o d o p o lfu n t qui patrimonii v in cu lo
detinentur l A u t q u om od o cælum p etunt & ad fublimia & alta co n fc en -
d un t qui terrenis cupiditatibus degravantur ! P o ffid e re fe cred unt qui potiùs
p o ffid en tu r , cenfus fui fe r v i , n e c ad pecuniairi fuam d om in i, le d magis p e -
cuniæ mancipati, H o c tem p us , hos homines apoftolus dén o tât dicens : Qui
autem . volunt divites fie ri, incidunt in tentationem é t mufcipulam é t deßderiamulta
mutilia é t noemtia, qua mergunt hominem in perditionem é t ifimteritum. Radix
enim omnium malorum efl a ipiditas, quam quidmti appetentes ertaverunt à fid e ,
é t jnferuemnt fie doloribus multis. D om in u s autem quibus nos præmiis ad co n -
temtum rei familiaris invitât Î Pa rva hæc & exigua hujus tempor is damna
quibus mercedibus p enfa t! Nemo e ft, in q u it, qui relinquat domum aut agrum
aut parentes aut-fratres aut uxorem aut filio s propter regmtm Dei é t non recipiat
fiepties tantum in ifto tempore, in fæculo autem venturo vitam cetemam. Q u ib u s
çognitis & de D om in i pollicentis veritate compertis , non tantiim timenda
n o n eft ejufmod i fed & optanda ja d u r a , ipfo d en uo D om in o prædicante &
m on en te : Beati eritis cum perfecuti vos fu e rin t, é t feparaverint vos , é t expule-
r in t, é t maledixerint tiomini veftro u t nequam propter filium hominis. Gaudete
in ilia die é t pxultate. Ecce enim merces veftra m ulta eft in ccelis. S e d törmenta
p oftm od um v én é ra n t, & cruciatus graves reiudantibus imminebant. Q u e r i
d e tormentis p ote ft qui p e r tormenta fuperatus eft ! P o te ft excufationem do-
loris o btend ere q u i y id u s eft in d o lo re ! P o te ft ro g a re tabs & dicere : C e r -
tare quidem fbrtiter v o lu i , & facramcnti mei m em o r devotionis ac fidei arma
fjifc e p i, fed m e in co n g re ffion e p ugnantem cruciamenta varia & fupplieia
lo n g a v icerunt. S te titm en s ftabilis & fides fb r tis , & cum torquentibus poems
immobdis diet anima lu d a ta eft. S e d cum duriffimi judicis re c rud e lcente
fe v itia jam fàtigatum n un c fla gella fe in d e r e n t , n u n c contund e rent fuftes ,
n u n c equuleus e x te n d e r e t, n u n ç u n gu la e ffo d e re t, n u n c flamma to r re r e t,
ca ro m e in co llu d a t io n e d e fem it , infirmitas vifeerum c e ffit , n e c animus fed
co rp us in d o lo re defecit. P o te ft citri. p roficere ad veniam caufa tabs. P o te ft
ejufmod i excufatio efle miferabilis. S ic hic C a fto & Æ m il io aliquando D o -
minus ign o vit. S ic in prima c o n g re ffion e d e v id ö s v id o r e s in fe cund o præ-
lio re d d id it, Ut fortrores: ignibus fièrent qui ignibus antè c e ffiflè n t , & u n d e
fuperati e f le n t , inde fuperarent. Dep re ca b an tu r illi n o n lacrymarum mife-
ratione , fed v u ln e rum , n e c fola lamentabili v o c e , fed laceratione co rp o ris
& d o lo re . Manabat p ro fletibus fan g u is , & p ro lacrymis c ru o r femiuftu-
latis vifeeribus defluebat. N u n c v e ro quæ vulnera oftendere v id i p o f f iin t ,
quas plagas hiantium vifeerum , quæ to rm enta m em b ro rum , u bi n o n fides
co n g re fla c e c id i t , fed co n g re ffion em perfidia prævenit ! N e c excufat o pp re f-
fum neceffitas criminis ubi crimen eft voluntatis ., N e c h o c id e o d ic o u t fra-
, trum caufas o n e r em , fe d ut magis fratres ad p re cem fatisfàdionis inftigem.
N am cùm feriptum. f i t , Qtii vos felices dicunt, in errorem vos m ittu n t, é t fem i-
taspedum.yeftrorum turhant, qui p e ccan tem blandimentis adulantibuspalpat,
p eccand i fom item fubminiftrat ; n e c com pr imit d e lid a ille , fed nutrit. A t
qui confiliis,fortioribus redarguit fimul atque inftruit fra trem , p rom o v e t ad
lalutem. Quos diligo, inquit D om in u s , redargue) tit caftigo. S ic Oportet Sc
. A a
i . "firm 6*
Marc. J o*
Luc. 6 .
ip .f.
Apoc.
Pm»