fdkrenfii imnernU B B I H U B D H B R U I
Catuiium in carmine de Attine. M. Cato apud A. Gelhumlib. 17. cap. 6 Voconian,
■ ft,àdens.his verbis u fo eft: H H f l S M S O B B B H
J f ■ M ilieu s'in S im humliaverunt & virgmes m cMautms W B f lU d Lemovices
w U Ê M Ê È m Moulier, vocamus femiiiam m matnmomo conftitutam, cledi,a„
H I a voce Larina mother, quant Varro apudLadantmm cap. g a. de opr
flcio Dei ait itavocatsma mollitie. M & B R M |
" CORRUMPI POSSIT] M M ^ M I ^ ^ D h H B m M h I
Hm tres Anglicani. Tres tarnen habent H M Vocem autem iftam primus m H
M W ■ Rigaltius. Emendationem noftram effe bonam hinc quoque coiiigi poteil
quod paülö finira h i hac epiftola leriptum eft, corrumpi pltinmas virgmes.
^ D io s c u l a t io I Hæc eft ledio veterum editionum & feptem exemplanum, quant
puto effe bonam. quamvis earn, quod fciam, non agnofcant antiqui Latim. Nam eo m<xl0
M M — videmus antiques vocafle inocubtionem genus inf.t.oms « I for implaftrationem: cum Hiunius arbons alter, adhibetur, feu o a ,l u s g H
speritur, utvidere eft apud Plinium & Columellam. S,c mofculatio eft appbeano ofcnl,
M B Manutius & qui pofteafecuti funt pofuerunt ofcnhtio E S a B B U M i d
reperi in feptem libris veteribus. Hieronymus lib. 1. adverfus Rufinum . Hebrat ptxuh,
mu fuaproprietatem deofeiddnohem pro fenerattone pomrnt. Ecce in Hreronymo vocal*
lum æque rarum in lingua Latina ac inofculatio. . r>
S i supr.RV. m a r i t u s ] Apud Xenophontem lib.
ft* S H H gereret ut illamfaceret rrngis amicam fu m n b , mm te hoc g g g D m
reddent / Vide quæ in fimili argumente dixit Venantius aTimifa in concilio Cartbag.ia
M W B B B I omnes libri veteres & omnes editiones. Rigaltius poftiit h
rem, eamque ledionem retinuerunt Angli, quamvis fateantur dolorem leg, ,n o d o col
dicibus antiquis. Ulud tamen moneo, codicem Veroneniem & Fuxenfem habere hvom
Hinc ergo accepit Rigaltius. R B I r , , » I f
P r æ p o s i t o s e t d i a c ] VulgoCyprianusprcepofitorumvocabulumadaptrucj
fcopis. Heic tamen videtur ioqui de prelbytcris, conjungens eos cum diaconis. CM
ïnfra épift 6 f . pag. u t . Meminiff autem diaeàm debent cpwiam apoftolos id eft epiM
ér prapofitos Dominas eleftt. Certe prelbyteri gubernabant ecclefiam cum epifeopo. Td
Cyprianus, qui nihil quod effet alicujus moment! agebatmfi coado w h J
Romanus fie de fe loquitur pag. 7. E t H M H nobis, p it vtdemir effe prapofitt
vice nations cuftodire gregem. Sic etiam Celennus loquens de clero Romano I Qm
jam cauCd audita, pracepenmt eas prapofti tamifper fic e ff donee eptfiopus coffinJ
Cyprianus in epiftola undecima, quæ eft ad martyres & confeffores, eadem voce deni
fuum defignat. Sedprcepofitorum eft, inquit, pmcepttimtenen £ velproperamesy veliff
rames in L ere, ne M oviim paftores effe debent , lamifimit. Prefbyter, voçântur et»
facerdotesa Cypriano, velut cum ait,in epiftola 35. pag. Numidicum m vita ren»
fiffe, ut eum Dominus clero Carthaginenfi adjungeret, & defoatam per lapfum q«
nimdam prefbyterorum copiam gloriofis facerdotibus adornaret. Vide epiitolam 40.p.i
D i a c . q u i c u m v i r g i n e ] Vide epiftolam Hieronymi ad Sabimanum d
BpfHM i n t e r i m ] Ita etiam apud Ivonem par. 7. cap, laS.SedapudG
tianum iff. q. 1. cap. Quidfipasniteniiam legitur itenim. A t gloffa monet alibi legi||
rimes.uæ eft vera ledio.
1N s p I c IA N T u R v IR GIN E s] Cum omnia quæ ad virgineS fpedant debeant 1
cafta & piidica. miror earn mentern fediffe interdum antiquis ut juberent eas infpici
obftetrices, ut feiri' poffet an virgines effent, ut fecit fandus Cyprianus. Iinmo eo u(i
àudaciæ olim proceffum eft ut, telle Clemente Alexandrin» in libro feptimo ftromat
quidam dicefent Mariam virginem, poftquam peperiffet, infpedam ab obftetricibus,
ventam fuiflè virginem. Adverfus hanc fabulam veherrienter exardefeit Matthæus ft
fus libro primo Cpift. 7 7 . ad Polycl&um. Hunc tamen ^norem diu retentum fuiffc
ecdefia Dei facile probari poteft. Sandus Ambrofius in epiftola ad Syagrinm ep*
pum narrat hiftoriam Indicia virginis Veronenfis; quæ cum accufiua fuiffet imp*
N o t æ a d C y p r i a n u m . 475
citise & Syagrius earn ab obftetricibus infpici & videri vellet, rejeda eft ejus poftuiatio >
cùm bonis teftimoniis probatum fuiffet illam inoffenfi virginem muneris effe. Sandus
Auguftinus lib. 3. de civitate Dei cap. 18. Obftetrix virginis mjufdam integritatem manu
\relut exploraiis, five malevolenlia., five infeitia , fiv e cafa , dum infpicit, petdidit. Nam
|infpedio ipfa fiepe etiam falfum deprehendit, ut ait Quintilianus lib. 5. cap. 6. Redè ita*
que Rigaltius ad hunc locum fandi Cypriani dixit infpedionem virginum effe turpe ne.
[solium & virginitatem occidi inter manus obftetricum. Ars enim obfletricum eft valde
bbfeura & incerta in rcbilsiiftis,& Laurentius Joubertus lib. 5. errorumpopularium cap»
L. contendit nihil certi ftatui poffe ex infpedione ejus partis qua virgo mulier effe poteft.
[Vidor Vitenfis lib. 2. eäp. 7. loquens de perfècutione Hunerici regisVadnalorum : Pne-
Icepit deinde facras virgines congregan , dirigeas Vandalos cum fu a gentis obftetricibus ad
\nfpicienda ér contreäanda contra jura vereemdia vereemda pudoris. Vide Matthseum
feoffum in epiftola ad Polycletum paulo antè laudata.. Vide etiam caput Propofuifti in
lituio decretaiium de probationibus.
I Sub e o d . t e c t o ] Hieronymus in epiftola de vitando fufpedo contubernio ;
Ïeparentur domus veftree , dividamrque conyivium , ne maledici homines fub mo teOo vos
» , teurer leüulum cjuoque criminentur habere communem.
■ P o s t , t a l e s f a c i l e ] I ta o d o libri noftri veteres, quinqueAnglicani, & ve-
iercs editiones. V a x tales deeft in fex aliis vetuftis exemplaribus. Major pars veterum
Rxemplarium & editionum perfuafit ut earn reponeremus.
I Ha b i t a v e hi nt ] Codex Fuxenfis, habitare voluerint.
■ A L i Q'u a c o r r u p t A|àiVeteres editiones & fèx vetera exemplaria habent ali-
JÊua corruptee. Vetus Remigianum & Fuxenfe , aliqua contumams fiterim . Ita etiam Pi-
fcceanum. Sed in ifto fiipra vocem contumaces feriptnm eft per fpeciem eniendationis
mrriiptce. L e d io quæ habet contumaces adjuvari poteft ex iis quæpaulo poll fequuntur,
Wiperbi ér contumaces necantur.
J S a l u b r . p r æ c e p t i s ] Veteres editiones & duo libri veteres præferunt
Aluraribus. M omnes alii libri habent præceptis. P o ll Verbum fälubribus nihil aliud ex
Hla epiftola extat in codice làndi Arnulphi, & eorum quæ delùnt locoadjeda lûntcon-
Rquenter duo fragmenta aliarum epiftolarum, unum nimirum ex epiftola 64. ad Epie-
tcîum, & aiind ex cpiflola'TU. ad Stephanum ulque ad finem.
B I n GRE DI MU R ] Rigaltius jioluit gradimiir, ex libro nimirum V cronenfi, cum quo
Honfentit etiam Fuxenfis. Vetus Remigianus habet graAio-, Veram lediohem quam nos
Bvocavimus exhibent omnia.alia vetera exemplari»jffeptem Anglicana, & omnes editio-
■ es Rigaltiana antiquiores. Redè itaque fecit Reinhartus retiriéns tedionem -'veterum'
fiditionum. Angli malueruntjgradimun l •
■ L u c r a t i S-U MUS f r a t r e s } Ifta non reperi nilî in tribus codicibus antiquis/
'Alii, id eft quatuordeeim noftri & feptem Anglicani, ita ferme habent, gratijfimum eft
'wiit. Stare eos ad falutem pariter noflro fèrmone formavimus. Difficile eft inter ifta conff
ituere quid feripferit Cyprianus. E go, fi licet conjeduram facere, exiftirnarem legen-
H im elfe ut in antiquis libris & editionibus : Q u o d ft obtemperävdrini, gratiffimum eftno-
fù . Staates eos ad falutem pariter dignatione noftri ftrmonis formavimus.
■ C h r i s t o D o m i n o ] Hand,dedionem præferunt fdptemjvetera exemplaria.1
Alia o d o & quatuor Anglicana habent Chrifti Domini ér D ei noftri preeeepta ferrantes
Ulmeamus.
E P I S T O L Ä L X 1 1 1 .
SA N C T U S Auguftinus citat hanc epiftolam & ex ea magnum fragmentum affert • Ar-
üb. 4. de dodrina chriftiaita cap. 21 . A c ficut dixerat Cypriäni cpilloial1.: ad Dona-
Bum ornatam effe lpumeo verborum ambitu, lic illam aitlcriptam eile lubiinllb dicendt
Benere. Contra Goulartius putat Cyprianum iftic vehementem fuille.
j C /E c I L I o ] Quamvis id quod didurus film Videri poffit aliquibus exigui momenti,
licam tamen. Poll editum librum Ladantii de mortibus perlecutorum fuere qui difpti-
M m m m ij