4<X> S t e p h a n i B a l u z i i
E P I S T O L A X I V .
Pag.23. T L L U S T R I S S I M U . S Cardinalis Baronius ait hanc epiftolam Icriptam à Cy-
X priano effe ad clerum Romanum, cui Cyprianus inftituti fui, ut par erat, rationera
reddit Sed erravit vir dodtilfimus. Scripta eft ad eos è ciero Garthaginenfi qui Roma:
tum erant, ut manifeftè patet ex ultimis verbis epiftolæ, in qua Cyprianus fcribit fe eos
expedtare ut cum eorum confilio dilponere fingula & reformare poflit. Itaque hinc col-
lio-i non poteft Cyprianum pro debito Rio fcripfiffe ad clerum Romanum, quem con f
tat uti antea dixi, non habuifle curam univerfalis ecclefiæ fêde vacante. Angli tarnen
crediderunt fcriptam effe epiftolam ad clerum Romanum, itemque Reinhartus, qui no-
vam infcriptionem poliiit.
S ic u t dom. m a n d a t a ] Duo libri veteres habent, ßcut Domini mandatis inß
truimur.
O r t o ] Mirum eilhanc vocem,ablquequa conftarepoteft fcnfus, fed quæ tarnen
illum clariorem reddit, deeffe in decem optimis exemplaribus antiquis Sc in antiquis
editionibus. Primus Manutius illam addidit, Morellius rejecit. Extat tarnen in fCx codicibus
antiquis.
E x T o R R1B u s ] id eil iis qui (ponte feü -coadli profedli erant in exilium pro caufa
fidei. In quibuldam vetuftis codicibus legitur exioneniibus. Vide epift. 39. Sc annales
Cyprianicos ad annum 250. Vide etiam Carolum Guyetum üb. z .-pag. 173. heor-
tologiæ.
Tag.2+. T im o r e m D e i ] Codex Fuxenßs, & timorem Dominißiggerete'noßra mediocritas
potuit. Poßeaverb quam & c . ■ ;
C o n f o r t a n d o s ] Rigaltius pofuit confirmandos contra omnium veterum codi-
cum & editionum fidem. Miror autem Angios, qui ledlionem quam nos revocamus
invenrebant etiam in vetuftis exemplaribus fuis, retinuiffe quod erat Icriptum in editione
Rigaltii. Reinhartus repofilit confortandos.- . ' 1
D ia c o n is n o n d e f u it ] Erant illi in tertio ficerdotiö conftituti, ut in libro
primo ait Optatus, & multa facere poterant in abfentia epifcoporum & presbyterorum.
Itaque reélè ait Cyprianus non defuiffe illis làcerdotii vigorem. Vide epiftolam Auguftini
presbyteri ad Valerium.
A N1M u M ] Hanc vocem, xjute deerat in aliis editionibus, & deeft in multis codicibus
antiquis, Manutiana editio addidit. Inveni autem illam in odlo codicibus manuf-
criptis: Rigaltius pofiiit animos.
Sin e a l iq u o in c it At o r e ] In libro Fuxenfi legitur, fite aliquo difputatore'.
In Divionenfi & in uno Remigiano, neßio quo dißmtatore incitante.
P r o Ru e r e n t ] Ita omnes veteres libri & editiones, etiam ea quæ eft Reinharti.
Codex Veronenfis habetprommperem. Hinc ergo orta eft mutatio quam Rigaltius in-,
vexit in hunc locum.
E P I S T O L A XV.
Pag. ß E L E R I N U S ] cujus egregias laudes commémorât fàndtus Cyprianus epift.
V_> 34.. ad clerum 6c plebem pag. 4.7. Öl cujus perhonorifica mentio habetur in epiftola
Cornelii Papæ ad Fabium epifcopum Antiochenum apud Eufebium lib. 6. cap. 4.3. hif-
toriæ ecclefiafticæ, fcripta, ut opinor, eo tempore quo Celerinus erat apud Cornelium.
Omnino enim fentio cum illuftriflimo Cardinale Baronio Celerinum in hac* Cornelii
epiftola laudatum eum effe qui fuit ledlor ecclefiæ Carthaginenlis. Illud autem obiter
admonebo, Marianum Vidlorium in annotationibus fuis ad opera fàndti Hieronymi con-
fudifle hunc Fabium epifcopum Antiochenum cum Flaviano epifcopo Conftantinopo-
litano, cujus multa mentio in concilio Ephefino 6c in Chalçedonenfi. In hunc errorem
indutftus
\\
N o T Æ A D C y P RI ANÜ M. 4° I
induélus eft vir doÄiffiiflus ex. falfa leétióne quæ antiquitus irrepfit in lihrum fanHi Hie.,
ronymi de viris illuftribus, ubi fcriptum eft Corneljum Papam fçripfiffe quatuor epifto-
las ad Flavianum epifcopum Antiochenum i pro quo vetera dims libri exemplara & poP
trema Hieronymianorum operum editio reifte habent fcriptum nomen Fabii. Hujus
porro Celerini epiftola ad Lucianum extàt infrà inter epiftolas faaéli Cypriani, Vide
notas ad epiftolam 34. - . •: r , , . ...
Alterius Celerini, qui pater erat Ageruchiæ , memirnt famftus Hieronymus in epii-
tola ad Ageruchiam, altermsdiffcriptio.vetus édita à Reineßo pag. H Celerini præto-
ris nomen extat in hiftoria paflionis fàn<5torum Chryfanthi 6c Darias apud Surium
to. V . ' W K Ê Ê
V o s IN I LLo ] Ruricius lib. Z/ epift. 32. Frag er & cam p-es^ yter n o ß er Ç a p im m Tag.**-
d iip ïià te r h a c v ice n obis gram s' a p p a ru it , dum & ip fi n o b is jam d iu d e fu k ra tm o c c u n it, &
a1uandam v eß ri m a fen tiam p er vqßrqs liftera s repreeßentat. , . ' . !■ , • Q RN am e n t a ] Ita Rigaltius., propterea reprelienfus in editione Anghcana. Et tarnen
auHorem hüjus ledlionishabuit editioncm Manutianam, in. qua ita fcriptum eft,
eique fcripturæ confentiunt noyem vetera exemplana.. Sanè yox. kovtatMento quam præ-
— veteres editiones & decent item. vetera exemplanaIhpn» effe.poteft. lUam/ei^Q
prætulit Reinhartus. Adjuvari autem poteft ex hóe loco libri de lapfis. pag. 1B3. J tp iß
{o n ip lu n m i.q m s i r h o ttam en to effe o p o rtet C ß tem & ex em p le.
I n s e c e s s u ] D uo libri veteres habent in fe c r e to. quodvideturmelius. Et tarnen
mutare noluimus, quia omnes ferè libri veteres & omnes editiones habent m jc o o fo,
A D om in o F a v e n t i a m ] Codices Carnotenfis & Beccenfis habent B o im m
fa v en tiam. Feftus : F a v en tia honam orationem fig n ific a t. Accius Oenomao apud Nonium
Marceiium : Om nibu s a uf ß is acceptam habeam fa v en tiam - Sic, emm rede hunc locum
emendävit'Hadrianus; Junius. . .. i r ■ ,
S p I R AN T E s j Codex; Carnotenfis ßp era n tes. Metenfts lànéli K m m pm Jp ira n tes y e l
^ M o r a i p s a . p a s s,.] Codices Fuxenfis & Eligiänus, h ora ip fa. Corbeiepfe, a d
horam ip fam. : s e ; i- . ■ ■ \
N oh t r a h it ’is J ‘Codex Carnotenfis ß u b tr a h tis. _ _oia^
H o n o r i s a n n u i ] VetusRemigianus, annuo c la r ita tis honore.
S lG-N AT A EST ] Codex fandi ArnulphP/^WÆfar-..... 7 - ~ .
H o r r ib i l ê s CÆTERIS] Codex CarnotenfiS’, ca reen s v e lcoe te n s.
M E N s tu M1 Veteres libri habent m enfiium. Quo etiam modo fæpe fcriptum v-idi m <#• - f •
vetuftis exemplaribus manuferiptis aliorum veterum fcriptorum. M e n fim vero p r o m e t
fm m frequenter fcriptum eft in Codice Theodofiano lef wrv aPu^ A -
Gèllium lib. i. cap. 25. Vide annotationes Dionyfu Lambimm fecundam Vernnam.
C H ib e r n u m 1 Antea editum erat tem pus liih em m n. E g o fuftuli vocern tem p u s, quia
plerique codices illam non habent, ideoque videtur effe ex gloffemate, & quia anuquj
Sicebant hibernum tantùm. Seneca epift. i 5- W B H j — M ü
lianus lib. i . adversùs Marcionem : T o tu s. an n us hibernum e fl. Sunt etiam ali», .exeropla,
Sed ifta fufficiunt. Vide notas ad Capituiaria pag. « H
P e n s a b i t i s I Codex làndi Arnulphip en fa tis. Quod videtui; melius. ■
A D ER a n t ] Ita plerique libri veteres. In quinque tarnen & m antiquis editionibus
Icriptum eft; adhoe rebant. Morellius edidit adhoe rentt
M E T i s t i s 1 Codices Carnotenfis & fandti Arnulphi mentis*
P u r g a t iT Veteres editiones, etiam Erafmica & Manutiana, p ræfe run t^to .
Ita etiam multi veteres libri. Pamelius maluitp u r g a ti, nullum tarnen vettern hbrum au-
dans. Nos (ècuti flimus illius emendationem, quia credidimus iHarn e e onam>
que confirmatam vidimus audloritatë aliquorum veterum librorum. .
T o r c u l a r v e s t r u m ] Ita legi in oefto codicibus antiquis. At veteres çç \ r
ante Pamelianam 6c novem. vetera exemplaria habent noftrum « Noftra editio e *
T o r q u e n t e s e n t i t i s ] Hanc ledlionem reperi in omnibus h ris an ^4-
in omnibus editionibus, nifi quod codex Turonenfis. habet-/w^/^f Pro J e n n tis. e ci
porro unde Rigaltius fumpfit id quod eft in ejus editione, ubi k g m r w fu e m n tantum.
Ai
M