3 :j 0 D i V i C y p r i a n i L i b e r
fe induit gramme* & rcd blen tc pafc itur flore ; ubi altum n em orà to'lluntur in
v e r tic em ub i d enfior a rho rem com a veftit quicquid curvantibtts ramis feena
d eiiciens inumbrarit. Om n ia illic n o n fr ig o r is , n e c ardoris, n ee ut in autumno
arva requie fcant, aut iterum vere n o v o tellus foecunda parturiat. Unius cundta
fo n t temp.oris, unius; p om a feruntur æftat-is;..quippe .e iim n e c mehfibus fois-
tu n c iuna d eferviat, n e c p e r borarum foi m om en ta decur rat, ant in notftem
lu x fogata con c éd â t. H a b e t pop ulos quies læta, fedes tenet placida , ubi fons
fcaturiens médius finù alvei prorumpentis em e r g it , & rauco p e r intervalla cir-
c.uitu fmuofis flexibus labitur., ut in ora nafcent.ium fibi fluminum dividatur.
H in c e rg o magna, laus martyrurn, h in e n o b ilis co ro n a v id n r um , quibus majo
ra his repromiffa font., quibus a u d io r a fo n t præmia. Q u o d v e ro vel feris
corpus objic itu r , v e l imminens gladius n o n tim e tu r , dignationis oftenditur
r a t io , manifeftatur e le d io . Etenim incongruens foerat ut quem æquum tanti
mune ris .jud icaffe t, inter terrena v itia fordefque retineret. M e r ito enim nihil
v o b is , o boni m a fty re s , d en eg a tum , quos fpes æternitatis al it 6 c lue is, qu o -
rum que d e v otio univerfo & mens cælefti dedita cernitur fervituti. M e r ito in-
q u am , merito nihil vobis v c lle n on lic itum , q uo rum animo d e fp e d u s h ie ituin*
dus & alienata fæculi facies v e lu t confùfa tenebrarunj inhorruit coec itas, çui eft
temper hie mundus lo c o carceris, t e d a p ro clauftris, in vita femper habita com -
meatus. S ic quippe triumphante v id o r ia de his malis rapitur quem n on p om -
p atico g re ffu vana fub jec it am b itio , au tp o p u la r is e x tu litm a gn itu d o , fed quem
cælefti cupiditatc flagrantem fo o Chriftus addidit re gn o . N ih il itaque tarn
m a gn um atque vene randum quàm q u o d libérât à m or te & fecit v ivere & dat
p erpetuo regnare. S a n d is D e i h o c a p tum , miferis n e çelferfom,. omnibus gra-
tum , quo lætantur b o n i , re le v a n tu ra b je d i, coronantur c l c d i - F.tcnim Den s
omnium cu ltor v e lu t quoddam martyrio remedium vine dédit quando aliis il-
fud p ro merito eorum tribuit, aliis pro mifericordia foa tradidit. Vidirnus quippe
ad hune nominis titulum fide nobilcs v eu ille plerofque u t devotionis o h ic -
quium mors honeftaret. S e d & alios frequenter afpeximus interritps fte t iffe ,
u t admifla p eccata red im en te s , c ruore fo o lo ti haberentur in fe n g u in e , & re -
vivifeerent interempti qui viventes computabantur oçc ifi. Mors quippe in te -
g r io rem fecit v itam , mor s amiffem inv enit gloriam. N am h o c fpes jam amifia
percip itur, h o c fa lu s c u n â a reparatur. S ic cùm arentibus carnpis.feroenta d e -
fe c e r in t, êcherbis te r ram o rien tib us æftuarit, fupinis.q collibus fluvium ju v it1
e lice re & fcaturientibus rivis arva fitientia tem p e ra re , quo fe in uberes cttlmos
v id a ag ri jejunitas fu n d e re t, & pluviali imbre m en tito le g e s denfior inhorre-
ret. .Q u id ig itu r , fratres cariffimi, potiffimitm referam, quidve dicam l S ic in
unum convenientibustitulis d ign itatis , turbatur an imu s , deducitur fen fits , &
in ipfo conatu nitenti#eloquii impar fermo vanefeit! Q u id e n im e ftd ic i quod
fatis effe p o f f i t , cùm fi v im æternae falutis expreflèris , occurrat am b itio , fi am-
bitum dixeris, præveniat m agnitud o Î Res fimulque con g ru u n t fimulque co n -
cu r tu n t ; n e c eft quod d ign um p referendum effe videatur. Ita impetus oratio-
nis audentis v elut implicitos irretitofque obviant ex adverfo martyrii exempla
tenuerunt. Q u æ v o x , quæ latera, q uæ vires inftar muneris tan tic ap iant fufti-
n e re ! C o n fe ffio n e voc is unius adverfa fu c cum b u n t, læta p ro v en iu n t, patent
r é g n a , parantur im pe r ia, devincitur poena, mors fo b ic itu r , vita- p ro fe r tu r , &
d e L A V d e - M a r t y k i it, . •
ifo e fiantis fo imici repugnant-ia aripafolyusttur. S i d e lid um e f t , b c c id i t j f i crim
e n , abfiftit. U n d e ,quæfo v o s ,, veftris h o c mentibus p on d e ra te , tantumque-
d en o ftra p ration ep e rc ip ite quantum feiatis vps poffe fendre-. Y en ia t an teocu -
los veftros qui dies ille fit eiim fp e d a n te p o p u lo , atqite intuentibus c u n d is ,
contra terrenas cruccs & minas fæculi inconcuffa d e v otio re lu d e tu r , quant fof-
p enfi animi m entefque follicitæ de ancipiti trep id a tion e , gratulantium formi-
dinis p a v id x quatiantur h o n o r e , quæ illic anx ietas, quæ exoptatio p r e cum ,
quæ v o ta memorenturpiÇÙm adhuc nutante v id o r ja , atque in incertos exitus
cafu v id r ix capiti co ro n a d e p e n d e a t cùrnquc ilia peftilens ac fitrilmnda co n -
fc lfio accendatur ira , inflammetur infenia , om n i dcnitpie p e d o r is rabic ac
minis frendentibus to rrea tur ., E t e n im , quantum h o c fit quis ign o râ t, u t n o n
doloribus vu lnm xm , non id ib u s quæftionum, v e lu tt lc fp e d a noflra ffagilitas
& humanæ virtutis inopinata cedat aud a cia, fta ie h ominem n e c m o v e d , to t—
queri nec^tamen v in c i, fed poena ipfe potitts q u a cruciatur armari. Ç on fid e rate
quid fit , carilfimi fratres, om n em martyrii firmitatem fenfibus veftris animif-
que-proponite. E c c e e n iip in paffione cu juflibet vocati g aud ent jampridem
aeciti è fe c u lo martyres., g au d ent bonorum omn ium nuntii., g au d en t pariter
e le d i. Ibi lætatur m ilite .fo o D om in u s , lætatur te ften om in is fu i Chnftus;. P a -
rum eft quod dico , fratres, c a r ilfim i, parum eft. Ita m a gn a mihi ratio in h o c
g en e re dicendi ac moles admiranda fo fe ep tae ft; fed a rbitr ii, quæfo v o s , g ra vitas
ab intentione propria n o n d é f i t , feiens tan tum dq martyrio p offe dici
quantum potueritæftimari. U n d e & hæc fola exequendæ laudisfoit caufe , n o n
q u o parem m e gloriæ ejus atque id oneum ju d icarqm , fed quod tantam in ilio
ce rnerem.effe virtutem ut etfi parum de e o d icerem , plurimurn m e dixiffe
profiterer.. N am præferatur licet bo n o fidei cuftodita juftitia , m elioremque fe
inter omnium feudes virginitas immaculata cp g n o fc a t , cedat tamen neceffe
e ftfan gu in i fummittaturque cruori. Illi e le g é ru n tb o n um , h i imitati font C h r if-
tum.: N u n c v e r b c a r i f f im i fratres, tie quis m e arbitrant- otnnem f tlu tem n o n
alio flatu quàm in m a ity n p c o llo c a fle , h p c p rimo p fo fe d p refpictat, neque
m e tanturo efle qui ioqui v id e o r , neque ita fe habere ordinem rerum u t im -
mortalitatis fpes, repromiffa unius partis latere nitatur. S e d quoniam ita D om i - Jm .
n u s fu o o re teftatus eft < effe habitacula penes patrem mqlta , n ih il m a ju s c re - .
didi e a g lo r ja q u a prob antur hie,homines quifæçulari ind igni font vita, Ig itu r ,
cariffimi fra tre s , æm u lare ligion e certantes, v elut incentivo quodam mercedis
a g ita ti, om p em virium eppiam tolerantiamque fuheamus, N o n emm moy e re
nos d ebent cad uca , quæ femper in e v e r fio n em fo am , n on m od o le g e propo-
fita , fed etiam ipfo fine temporis urgentur, Exclamat Joannes & d i c i t , M, iz,
feçuris ad rfukepnarbonspojita eji- ^ ntonftrans fc ilic ct & oftendens ukiiiiam d i e
rqyum omn ium fenedlutem. S e d & ip fe D om in u s : Avtbulaie > in q u it , dum Matih.j,
Ittcem haintijS,, qe vos tem bm compfejiendant. Q u ô d f i illo tempoye ambulandum
nobis effe prædixit, utique u t nos magis ambularemus oftendit. A tq u e ut ad
laudem martyrii r ed e em , v o x eft beatiffimi Pauli dicentis ijfo fcitis quoniam qui 1 " n
in a gone currunt, multi cert ant y uqus-autem accipit pabnani * Vos autem .fie,cur-
rite ut omîtes comprehendatis. S e d & a l ib i, quod ad martyrium p offit h o r ta r i,
coheredes nos Chriftiivopavit. Q u in e tiam ne quid om itte r e t, Sicum Chrijlo, Q ttfi,
inquit., commortui ejlis, quid tanipidnt.yiventes in hoc faculo deceniitisS jL tem m ,
1 . F f f ij