3ié Divi C y p r i a n i L i b e r
creati fpiritaliter ôcrenati im item u rq u od fu tù r i fumus. Habituri in re g n o fine
interventu n o d is fb lum diem fie n o d e quafi in lumine vigilemus. Ora tu r i
femper ôc a d u r i gratias D e o h ic qu o qu e orare ôc gratias a g e re n o n defi-
namus.
L I B E R
A D
D E M E T R I A N U M .
OB l ATRANTEM te & a d v e r sù s D e um , qui unus ôc v e r u s e f t , o re
fac r ilego ôc verbis impiis obftrepentem fre q u en te r , D em e tr ian e , c o n -
temferam , verecundius a c melius exiftimans errantis imperitiam filentio
Ipernere quàm lo qu en d o dementis inlaniam p rovoca re. N e c h o c fin e ma-
Vrw. i]■ gjfterii divini aucloritate fà c ieb am , cum lc rip tüm fit : In aures imprudentis noli.
quicquam dicere ; ne quando audierit, irrideat Jinfatos fermones tiiqs. E t ite rum .
Vm. 6. Noli refpondere impmdenti a d imprudentiam ejus, ne Jîmilis fia s illi• E t fan d um
quoque jubeamur intra confcientiam noftram teu e re n e c inculeandum porcis
Matth, j , ôccanibus e x p o n e re , lo qu en te D om in o ô cd ic en té : Ne dederitis fanffium ca~
nibus , neque miferitis margaritas vefiras ante porcos, ne inculcent eas pedibus, Cf
converfi elidant vos. N am cùm ad m e fæpe 'Audio magis contradicendi quàm
v o to difeendi v en ire s , & clamofis voc ib u s perfonans malles tua impudenter
in g e re re quàm noftra p atienter au d ire , ineptum videbàtur co n g re d i tecum ,
quando facilius effet & levius turbulenti maris con c ito s Hindus clamoribus ref:
tund ere quàm tuam rabiem tradatibus co ë rce re . C e r t è ôc labor irritus ôcnul-
lus e f fe d u s , offerre lumen coe c o , fe rm onem fu r d o , fapientiam bruto ; cùm
n e c fentire brutus p o l f i t , n e c coecus lumen adm itte re , n e c furdus audire. H æ c
confiderans fæpe c o n t icu i, ôc impatientem patientia v i c i , cùm n e c d o c e re in-
d o c ilem p o f t èm , n e c impium re lig io n e com pr ime re , n e c furentem lenitate
cohib ere, S e d enim cùm dicas plurimos con que ri qu od bella crebrius fu r - -
g a n t , q u od lu e s , qu od fames fæviant, q u o d q u e im b re s& p lu v ia s fe ren a lo n g a
lufpendant nobis im p u ta r i, ta cere ultra n o n o p o r te t ; n e jam n o n v e re cu n -
diæ fed diffidentiæ e lle incipiat quod ta c em u s , & dum criminatibnes fallàs
çontemnim us re fù ta re , videamur crimen agnofeere. R e fp on d e o igitur & tibi,
D em e t r ia n e , pariter 6 c cæteris quos tu forfitan c o n c ita f t i, 6 c adversùm nos
od ia tuis maledicis voc ibus lem in a n d o , comités .tibi plures radicis atque o r i-
gin is tuæ p ullulatione fe c illi ; quos tarnen fermonis noftri admittere cred o ra-
tion em . N am qui ad malurri m otus eft mend acio fà lle n te , m ulto magis ad b o -
n um m ov ebitur veritate co g en te . D ix ifti p e r nos fieri St qu od nobis debeant
imputari om n ia ilia quibus n unc mundus quatitur 6 c u r g e tu r , quod dii veftri
à nobis n on colantur. Q u a in p a r te , quia ignarus divinæ co gn itio n is ôc veri-
tatis alienus e s , illud p rimo in lo c o feire d e b e s , fenuiflè jam mundum , non
illis viribus flare quibus priùs fle te ra t , n e c v ig o r e 6 c ro b o re é o valere q u o
antea
AD D E M E T R I A N U M , 2 i ÿ
antea prævalebat. H o c etiam nobis tacentibus 6 c nulla de ftriptüris fa n â is
prædicationibufque divinis d ocumenta p rom en tib u s , mundus ipfe jam lo q ù i-
tur ôc occafum fui rerum labentium probatione teftatur. N o n h y en ie ' nu-
triendis feminibus tanta imbrium co p ia e f t , n on frugibus æftate torrehdis
folis tanta flagrantia e f t , n e c fie vernante temperie fàta læta fu n t , née adeo
arboreis feetibus autumna foecu nd a funt. Minùs de eiîoffis 6 c fatigatis monti-
bus eruuntur marmorum cru ftæ , minus , argent! & auri o pe s fu g g e ru n t ex-
haufta jam m e ta lla , ôc pauperes venæ breviantur in dies fingulos 6 c decref-
c u n t , deficit in arvis a g r ic o la , in mari n au ta , miles in ca ftr is , ihnocentia in
fo ro , juftitia in ju d ic io , in amicitiis Conco rd ia, in artibus p e r itia , in moribus
difeiplina. Putafne tu tantam p ofle fubftantiam rei fenefeentis exiftere quan^
turn priùs p otu it n o ve lla adhuc 6 c v é g é ta juventa poliere î Minuatur n eceflè
e ft quicquid fine jam p rox imo in occ id ua ôc extrema devergit. S ic fol in o c -
ca fu fu o radios minùs claro 6 c ig n e o fplendore ja cula tur, fie déclinante jam
cu r fu , exoletis cornibus.luna ten u a tu r , 6 c arb or quæ fuerat antè viridis 6 c fe r-
tilis , arefeentibus ramis fit poftmodum fterili fe n e â u te d e fo rm is , ôc fons qui
exundantibus priùs venis largiter p roflu eb a t, fen e clu te d e fic ien s , vix m od ico
fudore diftillat. H æ c fëntentia mundo data e f t , hæc D e i lex eft ut omnia orta
o cc id an t 6 c a u d a fe n e fe an t, ôc infirmentur fortia ,1 & magna minuantur , 6 c
cùm infirmata 6 c diminuta fuerint finiantur. Chriftianis imputas quod minuantur
fm gula m und o fenefeente. Q u id f i 6 c fenes imputent chriftianis quod
minùs valeant in fe n e d u te , quod non perinde ut priùs v ig ean t au d ituaur ium ,
curfii p e d um , o culorum a c i e , v irium r o b o r e , fu c co vilcerum , m ole m em -
brorum , 6 c cùm o lim ultra o d in g e n to s 6 c n ong en to s annos vita h omin um
fongæva p r o c e d e r e t , vix n unc p o lfit ad centenarium numerum pervenir i ?
C a n o s videmus in p u é r il, capilli deficiunt antequam éréfeant ; n e c ætas in
fen e d u te d e fin it, fed incipit à fen e d u te . Sic; in ortu adhuc fuo ad finem na-
tivitas p ro p e ra t, fie quodeunque n unc nafeitur mundi ipfius fen e d u te d é g é nérât.
U t n em o mirari debeat fin gu la in m und o edepiflè deficere quando to uts
ipfe jam mundus in d e fe d io n e fit ôc in fine. Q u o d autem crebriùs bella
c o n t in u a n t, qu od fterilitas 6 c fames follicitudinem cum u lan t, q u od fævien-
tibus morbis v aletud o fran g itu r , q u od humanum genus luis p op ula tione vaf-
ta tu r , ô ch o c fc ia s e flê p ræ d id um , in noviffimis temporibus multiplicari mala
6 c adverfa v ar ia r i, 6 c appropinquante jam judicii die magis ac magis in plagas
g eneris humani cenfuram D e i indignantis accendi. N o n e n im , fieut tua fàllà
querimonia 6 c imperitia veritatis ignara ja d a t 6 c c lam ita t, ifta accidunt quod
dii veftri à nobis n on co la n tu r , fed q u od à vobis n o n co latur D é u s . . N am
cùm ipfe fit mundi dominus ôc r e d o r , 6 c c u n d a arbitrio ejus 6 c nutu ge ran -
tu r , n e c quicquam fieri p olfit nifi q u od aut fècerit aut fieri ipfe p e rm ife r it;
utique quando ea fiunt quæ iram D e i indignantis o ften d u n t, n o n p rop ter nos
fiu n t , à quibus D e u s c o l itu r , fed d e lid is ôc meritis veftris ir ro g a n tu r , à quibus
D e u s om n in o n e c quæritur n e c t im e tu r , n e c re lid is vanis lùperftitioni-
bus re lig io vera co gn o fc itu r ; u t qui D e u s unus eft om n ib u s , unus colatur
ab omnibus 6 c ro ge tur . Ipfum denique audi loquentem , iplum v oc e divina
inftruentem nos pariter ac mon en tem : Dominum Deum tuum adorabis, in- Luc.
q u it , i f illi fo li fem es. E t iterum : Non erunt tib i dii alii abfque me. E t ite-
. E e