& cum ipfi lublimes Tint, infimos non afper-
iiantur. Nec luce infolita, nec angelorum ter-
rentur paftores praefentia; fame & puree fidei homines
deieclantur in eo quod audiunt confonas
laudantium voces coeleftes, glorias & gratae di-
vinas prasconia modulantes. Nec fatis fuit fupe-
ris arcana relerare coeleftia, etiain hominibus
pax reddita nuneiatur, Sc bonas voluntatis novi
muneris largitatc cqnfecratur afteSlus. Oportuit
bonmn Dominum certificare Sc laetificare in ad-
veptu fuo hongs expeSlantium voluntates: Sc fo-
lutis antiquis inimicitiis quse inter femen ferpentis
& femen mulieris ab initio fuerant, Sc contrito
capite venenato, hoftilesinfidias calcaneo hujusfo-
bolis affiftontes prasrogativa novas ibbolis diffipari.
Unus Gabriel virgini obumbrationem virtu-
tis altiffimi nunciat; Sc multitude coeleftis excr-
citus gratulabvmda Salvatorem mundi prasdicat
adyenifle, Sc reconciliata terreftria fuperis canit
& confilium antiquum prodiit palam, nec jam
lecretum eft; fed innotuit pubiice in confpeSlu
gentium revelatg Chrifti benignitas, 8c oblata
muncjo jn nullo a npbis differens, excepto quod
peccati expert fuit, Salvatoris humanitas. A fu-
pgrni? Jegationibus incipit Evangelium, cujus
primi diSlatQrcs Angeii extiterunt. Nec jam in
manibus prophetarum fimilitudines & asnigma-
ta inyplvuntur; fed angelorum jubilo , 8c ho-
minum ftylp, 8c evidenti rerum indicio conftant
Sc confpnant fmiul promiffa 8c data, umbrilque
remPti? , Lex Sc Evangcjia funt unita. Multi*
piicantur teftes, & militia coeleftis conclamat,
credit paftorum cuneus 8c exultat.
A fapientibus & prudentibus non quasrit tef
timpnium , qui parvulis fe revelat.- In hujus
do(5lrin»initip ftatim faftus 8c ambitip condem-
natur- Non cplores rhetorum > non induStiones
peifuafori.ee adducunlur; ratio & miracula harum
rerum prdinem cpmple&untur. Inprimis ftgna
fg fidei milcuerunt; Sc maxima in hoc efficacia
dpgmatum fuit, cum fimul verbis & rebus actum
eft, ut nullum infidelium repugnantia in-
veniret diffugium. Nox ilia omni luce clarior;
fermones angeiici paeem hominibus nunciantes,
defignatP loco Bethieem., ad quaerendum pue-
jum cohortantur paftores. llii amplius mente
quam o.culis carnalibus illuminati , ad confpi-
eiendum Emmanuel feftinant: & edo<5li intus
invilibili magifterio Spiritus fantfi, qijem par-
vulum vident, confitentur immenfum; & pias
ci devotionis affeSlum pnelentant. EIe<5ta adeft
humilium perfonarum fimpiicitas ; ut ponatur
regula, & indift'olubilis daretur forma , quod
non nifi pauperibus Ipiritu, Chrifti pateret hu-
militas : nec luperbos ad intuitum fui poflet ad-
mittere veritas.
Veniunt in Bethieem; quern prasdixit Gabriel
, invenitur Emmanuel; ci vitas parvuia, do-
mus paupercula, fupellex exigua. Nulla domus
^inbitio, ubi reclinatorium in ftabulo; mater in
foeno , filius in prasfepio. Tale elegit fabricator
mundi hofpitium, hujufmpdi habuit delicias fa-
cras Virginia puerperium. Paniiiculi pro purpura
, pro bylfo in ornatu regio,, laeinias congerun-
tur; genitrix eft & obftetrix , & devotam di-
ledlce foboli ipl'a exhibet clientelam , attredat,
ampleblitur, jungit olcula, porrigit mammam.
Totum negotium plenum gaudio ; nullus dolor
, nulla naturas contumelia in puerperio. Pe-
diftequas ftibftantia familiaris non patitur; mail'
cipioruin obfequia llinitus tenuis & inops menfa
M B S Nullum domus arta diverforium oc-
cultabat, nec lecreti reeeftus erant illius cafulae |
incruftaturam- & tetftum > foli parietes per cir-
euitum veftiebant. Nec loeus ibi erat lavacris
quas folent puerperis prasparari, quippe nec ali-
qua nature injuria matrem Domini laeferat;
quoniam fine tormento peperit ; qu;e in con-i
ceptione caruit voiuptate : & tamen confuetu-
dinem fequens , ut legi fatisfaceret, quafi Curil
aliis muiieribus eflet ei in hoc opere ratio fimi-
lis , diebus defignatis recubuit, & depofiti one-
ris laflitudinem profefta,,, oblatas quieti paruit i
& in diebus feparationis non fe a thoro Jofeph,
qui earn nunquam tetigit, led ab ingreftu templi
& cpteris quas lex prohibebat, eontinuit. Ultro
maturus ab arbore bajula ffu<ftus elapllis eft i nec
oportuit vellicari, quod Iponte prodibat. Nihil
in bac re petiit ultio , nec praeeedens dele&atio
aliquamexpetiitpoenarum uluram. Spiritu lanblo
obumbrante jncendium originale extinblum eft;
ideoque innoxiam affligi non decuit, nec liifti-
nebat juftitia, ut illud vas eletftionis communi-
bus laflaretur injuriis; quoniam piurimum a ceteris
differens, natura communieabat, non culpa.
Eratque ei proprium priviiegium , quod
nulla mulierum nec ante, nec deinceps meruit
obtinere , quod erat finnil mater & virgo fin-
gulis titulis infignita. Unde & matri plenitude
gratiiE debebatur, 8c virgini abundantior gloria;
quae carnis & mentis integritate infignis, Ipiri-
tali & corporali intus & extra Chrifti praelen-
tia fruebatur.
Ornamenta quas deerant, etiam ft adeftent,
non haberent oeulos inlpe<ftores : quia praslen-
tia parvuli, ftceprum qui aderant, Jofeph , &
ft quis forte alius ibi erat, oeulos occuparat, fic
illuminaverat animos , lie corda illexerat; ut in
hoc lummo bono omnium bonorum unita col-
le^lio videretur : nec opus diet evagari & men-
dicari per partes, quod limiil in le uno ndelibus
omnipotens infantia praslentabat. Angelica fane
non eft credendum ibi minifteria defliifle; nec
recelierat a venerabili pedore matris Spiritus
lan<5tus ad verbum Gabrielis elapfus. Polfidebat
domum fuam, & templum quod fibi conlecra-
verat adornabat : lervabat lacrarium Ilium, &
ian&imonias thalamum honorabat. Lastificabant
eonloiationes hujulmodi animam benedidam *
& tanti habitatoris reverentia concupilcentiarum
ludibria abigebat ; legem mentis lex Carnis. non
infeftabat, rebellio nulla quietem fpiritus affli-
gebat. Parvulus lugeils ubera pura alimonia ute-
batur, & fons làcri peétoris defæcatum æduliuni
pri mundilfimo infundebat. Sed; & cor matris
quædam dulcedines , quas hum^uuin fuperant
iiitclledum, imbuebant : eratque utrinque mi-
j;a jucunditas , cum pia funftæ matris Sc deyota
buniilitas, & fandti laniflorum immenfi benig-
nitas confoedcratis affedibus mci;gerentur.
Extrinlecus nuda erant & egena quæ vide-
bantur, nihil in ilia paupertate videbatur divinum
, nifi his quibus revelat;um eft defuper ;
qiiprum primi fuere flipra meniorati paftpres ,
quorum innoccntia & limplicitas eledla eft , ut
laus Chrifti perficeretur cum pifcatqres & paftores.
lequentibus temporibus confunderent ora-;
tores , Sc à pauperibus Sc humilibus prædiçatio
paupertatis baberet initium.
Execrari folent Ægyptii hoc hominum genus
, Sc abominabiles eis funt. oves Sc peepra.
S.ed hujufmodi officium ab initio au6loritaten\
obtinujt : Sç Abel paftpr mimera de gregibus.
oyium obtulit ; quas in eo quod coelitus in.flam-
n;iari yila funt qilocI §rata el^nt Deo, cyn^W
innotuit. Paftores Abraham, Ijà&ç Sc Jacob.viri
bco familiäres : paftores Patriarch# diiodecim :
paftor ipfe Moyfes , qui in ereini receflu dum
Icquitur pecudes , in rubo confpicit Deum , Sç
poteliate fignorum cpilata, populi reçipit prin-
cipatum. Helifeus de aratro propheta conftitub
tur : David de poll frétantes accipitur * Sc in
regni folio, coliacatur. Agnum quern abomina-
tur Ægyptius , lâcrificari fihi præcipit Deus,
ejufque wnguis Ifraeiitai-um poftibus iilitus, ex^
terniinatorcm angelum repellit Sc abigit ; nec
timçtqr mortis periculum, ubi tantæ reverentias
CQnipicitur lignum*
Ad umbram Petri languentes confuvgvmt ;
Apoftolis. fubjiciuntur dasmonia; cedit idiotis re-
prohorum eioquentia : prædicante Paulo captivas
çomplicant manu? gentes Sc régna. Pauper
yes clcifti, liipcrbi neglcSli ; nec faftus, neç aftu§
çirca Cfrrifti dilcipulatum aliquem obtinent lo-
cuin i Chriftus pauper difcipnlos divites alperna^-
tur. Pauper mater, pauper fijius. Inops. hofpi-
tinm , bis qui in forma hujus Ichoj# in Ecçlefia
militant, præbent efficax docuinentum. Hund
in cnnabulis adoravere paftores ; Sc parvulum
confttentes Deum ; frmplicjter argumentofi in
Ipiritii Sç veritate, quem adorayerunt, noye-
runt. Fuerat quidem miraculum, qviod apertis
çqslis, lux fulgoris infoliti noSle lijper eps fi.il-
lèrat, quod auditi angeii Sc con(pe£li, quod ab
ipfts fuerant edoSli Sc inftrufti paftpres. Sed licet
hæc præcçffilfent , tamfirt circa infantum
pueri divinitatis intinlatae india huniana ratio
præbebat experimentum 5 neç çirca iiliu? pr#lê-
pii anguftias, vagiente inter ajligatura^ infantulo,
aliqupd niajcftatis erat indicium » fed auditui frdes
obtemperans, nullum apud Deum impofl'r
bile verbum credidit; Sc per Ipiritum lanétum
ad làcramentum hoc intelligendum lubtiliffimis
eft intelligentiarum aççeffibus introduSta : idem-
que Ipiritus qui longe ante prophetas docuerat,
etiam nunc humiitum mentibus fe infundens ,
dilatabat humani intclleSlus anguftias, Sç aperie-
bat interiores oçulps. ; yt yiderentur invifibiiia*
inteftigerentur ea qua? frur113n.us.npn attjngit fen-
lus, n.ec rationis penetrati intelIçSfris..
Hinc eft quod prædixerat Efaias : Paryulus
liatus eft iiobis, Sç filius. fta^ys eft npbjs. Hoc
potuit yideri;, hic nullum frdes meritum quærit.
Qiiod a,utem frquitur , vocabitur npmen, ej.us
Emmanuel, admirabilis, confiiiarius , Deus for-
tis, pater futuri lèçuii, princeps pacis., Il çlauft
fint oculi mentis, exterioribiis peufts nelcio quid
vniteris. Qui nec 4 um Ipquitur, qupmpdo confiiiarius
çrit ! parvulus, quomodo creditur omnipotens
Deus ? omnino infirmüs, in quo vide-
bitur fprtis. ! nihil omnino poflidens,, a,d;apicem
regni Sc principals faftigium quibus ajçenfio-
nibus attinget l Seft fi ftde myfterium prplèqua-
ris, in bis ojnnibus fubtiliffimas Sc puriftimas
rationes invenies, Sc qqpd p^hiilç) neCeftè fuit
immenfum fieri parvulum, Sç frlium f)ei homi-
nis filium evidenter agnoftes. Mirab,itur etiam
8c dilatabitur cor tuum » quando intejlige-s pro-
fundiffimum lacraixientum in eo quod cpntem-
tibilis faiftus eft admirabilis, 8c qui iiteras non
didicit, nec legihus mftrySlus eft, fufficiens fit
divinarum humanarumque rerum cpnfiliarius :
qyomodo divinitas Sc humanitas in i\nam per-
lonam conveneiunt, Sc ubi æftimata eft infir-
mitas, fortitudo inventa çft ; ut corpus humi-
iitatis noftræ divinæ claritaticotifiguratum, non
in hoc mundo , led in coelefti giqria perpetuum
habeat principatum*
Ad panmios venit Chriftus, Sc cum parvulis
converlàtur ; pauperes inftruit, 8c créât, Sc facit.
Iplè in lynagoga Judæorum in Ef^iæ volu-
mine cum legiftèt in fabbato, complicato libro
prophetiam hanc in fè cpmpletam edoeuft, quod
à Spiritu fantfto unSlus fit, Sc ad eyangeiizan-
dum pauperibus pater eum miferit. Idem in
Evangelio gloriatur, Sc cpnfitetur Domino coeii
Sc terræ, gratias agens quod revelata lunt divisa
myfteria parvulis, à quorum inteileSlu fiibli-
iriitas hujus mundi relpuilà eft ; quæ Deo lùb-
jici non poteft, dum lecundum cai*nem Sc fàn-
guinem invifibile ipfius luis* regulis inveftigat.
Hic eft primus reiigipnis introïtus, ficut iq mun-
dum primus Chrifti ingreflus ; ut quicumque pie
yuit vivere , humiliter de le lêntiat, neque fupi'4
le in mirabijibusambularepræfumat. Fundantentum
lanbtitatis femper fiiit humilitas, nec in çppio
ftare potyit luperbalublimitas* Hatic primain gta-
tjam ingrediens nui n dum nofter parvulus attulit i
6c à çuiiabnlis nos fibi cpnformes fieri volcns, te-7
lacri ypiuit in yjta, quod exhjbuit in perlona«
lij