
Zacharict Epifcopi Chryfipolitani,
Sicut dilexit mepater,&ego dilexivos,manete indileclione mea.
Id eft, perfeuerate in gratia mca. Eccevnde plurimus
frudus, videlicet fcxdileiSlione. Sed,vride d ile&io? Quia
prius dilexit nos. Non squaliratem naturxoftedit noftne
& fua^ficut eft patris & filij; fed gratiam, qua mediator eft
homo Chriftus. Chriftus eft mediator Dei & h ominu,n o
inquantueftDeuSj fed inquantumefthomo> Vndcillud;
Etlefusproficiebat atate & fapientia&grattaapud Deum&homines.
Senilis ergo efbSictit per ineiFabilem gratiam pater dilexit
mehominem,& vos in m e,itaegodilexi vos. Mane-
te ergo in d iled ionc mea, qua diligdyos.
Stpracepta mea feruaueritis,manebttis in dileftione mea.
id eft,fcietis vosefle dife<9tos.ame.Nemo pratcepta fer-
u at,quinondiligir, & nemo diligit, nifiquiferuat, nee
prius feruamus'praecepta, vt nos diligat Chriftus: fed nift
Augufi.
lohan. H-
lohan. 10.
Jehan ij.
C A P V T C L IX .
A.
Dtciteis-.Egofumvitis vera,&paiermeusdgricolaeft.
Sc dicic caput eccleli«e,*&difcipulos membra. V -
nius na turi (tine vitis & pffimes, propter quod fadus eft
homo, vt nofttam naturam haberet. Quare adaiditvera>
cum per limilitudinem vitis dicatur,Vt leo, agnus, & non
per proprietatem ? Quia ab ilia vite fe difcreuit.cui dicitur:
Qitontodo conuerfa es in amaritudinem vitis aliénai N o rifo it ve-
ra vitis,qiiæfpinas reddidit pro vuis, VitisChriftu$,fecun-
dum hoc quod aiuPater motor meejtfcd fedundü hoc quod
ait,ego &pdtervnum[limits, eriam ipfe agricola eft, nonex-
trinlecus operando, fed intrinfecus inereroentum dando,
vt ait ApoftolusiNefcquiplantateftaliquid, ne^quir'tgatjed nos diligarChriftus,eaferuare non poilumus.
quiinewnentumdatDtus, ' ^ - V - , Suut&egapraceptapatrismeiferuaui,&maneoinemdile£lionp.
Omnempalmitcminme non ferentemfru ftttm,toilet eum,&o-, Per hoc oftendor diligi a patre ego homo , quia fum ei
mnem qui fert{ruttum„purgobiteum,vtjruttum plus offer at. obediens vlqj ad * crucém.
Quanto mundiores.tantofruduoiiores.MundatDeus j Haclocutusfumvobis, vt gaudium meuminvobis fit, &gaumuhdatacord,
a,\fpirituiW charitarisampliusinfundendo. j diumveflrumimpleatur. _
'Qui vero in vite plantati ifucrint/ed aruerunr,qui fcilicet Gaudium D ei de nobis quos præfciuit&prædeftinauit,
in çdclefia,fide hærent, nectamen charitate pingueicent, femper eft plenflv Gaudium noftrum inchoat in fide rena-
excidenturadignem. ' I fcentmm.implebkur autem in præmiorefurgentium.
Iam vos mundi ejlispropterfermonem quern locutus fum vobis. j Hoceftpraceptum meum,vt dtligatisinuicemficut dilexi vos.
Quare non ait,propter baptifmu in quo abluti eftisifed j V t quid d ilexit nos Chriftus, nift v.t cum eo regnarepropterfermonem,
tail quia & in aquamundat verbumiSine j mqsîErgo yt Deu habeamus,nos diligamus. Siue dicatur
verbo non eft nift aqua. Accedit verbuqi, & fit facramen-j præceptum,fiue mandatum,ex vno græco,quod eft enro-
rum. H inc quando pedeseisiauic,dixu: /afMJeft,non in- le,vtcunq;interpretatur.Iam hanc (entenriam dixerat vbi
digetvtlaUet, fedeftmundustotus. Vnde tanta yi^us aquæ, vt
corpus rangat,& cor jàuer,nift fàciente verbo ? Non quia
dicitur,fed quiacreditur.Corde enim creditor ad, iuftitiam,ore
autem fit confefiïoadfalutem.
Manete in me, &egoin vobis. Sicut palmes non poteft ferrefru-
lium a femetipfo, nift ntanfertt in vite.ficnec yos, ntfiin me manfe-
ritis.
Voxhasreticorum e ft, quod h omo ex feipib faciatiu-
ftitiam,fed veritas contradicir.
I Ego fum vit is,vos palmites, qu i manetinme, & ego in eo,bicfert
fruitum nndtum.quiafine me nihilpoteftisfacere.
: Non ait,paruin, fed nihil: quia nee parum nec multum
poftlimus ftneiplb. Manemus in co fide & obedientia
perfeuerandoj&ipfeinnobis, v eile acperficereaeperfe-
ucrantiam dandOi* - ^
Siquisinnienonmahferit, mitteturforas ficut palmes, (forefeet,&
colligent cum,& in ignem nuttent, & ar det.
Ligna vitistantofunt conteniptibiliora, ft in vitenoU
permanferint,quanto gjorioftora ft manferint. Vndele-
zechiel. Præcifanu 1 lisagricolorum vfibus profunt,nullis
fabrilibus operibu^depucantur. Vnüm è duobus palmiti
congruir.-aut vitis,autignis, Vcergo in ignenon ftt,ex hu-
more vuis fruiftificer.
A.';'± M. SS R. U
aiv.Mandatum nouum do vobis, vtdiligatis inuicem. Ergo repe-
titioiftaeftcommendario. -
A. !”■ M. R.
Maiorem hoc dileftionem nemo habet, vtanimamfuam quispo-
nat pro amicisfuis, f
Dileétionem vocat hie probationem dileiftionis.id eft,
exhibitionem opefis, transferens nomen d e caufe ad efFe-
âum.Equidé nullum maius d iledionis eft argu men turn,
quam ponere animam pro amicis.Çonfeqûéns eft,vt que-
adraodum Chriftusanirnam fuam pro n obisp ofuit,fic&
nosanimas pro fratribus ponamus. H o c eft qjuod legitur
in [>Xo\ieibi\sSalomonis:Sifederisccenareadmenfanipotentis,
confideransintelltgequaappohunturtibi, &ficmittemanumtua,
feiens quoniamtaliaoportet tepraparare. Menfapotencis eft,
vndefumicur corpus &fanguis domini. Sedereeft huini-
literaccedere.Confiderandoappoficaintelligere,efttan-
cam gratiam cogitate. M ittere manum,& feire quæoportet
praeparari, eft quia debemus animas pro fratribus pp-
nere,ficut Chriftus animam pro nobis pofuit. Hinc eriam
ait Petrus ap.o(idlus:Chrifiuspro nobispaffus efi,relinquensnobis
exemplum.vtfequamtfr vejltgia em. H s c e ftin Iezechtele vox
fijpe r fi r ra a me n t u m Co nans, quaç alasextenfas facit incli-
naré. Si enim martyres non habuiifent exemplum morris
I Chrifti in morte (ua, tantum facére-putaftent, quod plus
Simanferitisinmey&verbameainvobismanferintyquodcunjj I aliqUisproDeofefacerepoftenullatenu.sexiftimaret, &
Voluerit ispetetis,&fiet vobis.
Verba Dei tunc dicuntur manere in nobis quando fa-
cimus quae praecipit,& diligimus quaepromittit. Quiau-
cem verba tangit per memOriam, & non cohsrecillis per
obedientiam>non funtei in beneficium.fed in damnation's
tefti monium.Si petimus & non fit,non .rede petimus,
quia non petitur manfio in Iefu, nec quod habent verba
eius in nobis, fed qnod habercupiditas SC infirmitas Car-
his.’ Inquantum enim manemus in Iefu , non poilumus
velle nift quod eft lalutis.
A. r
In hocclarificatiisefipater meifsvtfrullumplurimum offeratist
& efficuimim meidifcipuli.
In hoceftgloria patrisy totum tribuenitis quod homo
fes eius gratiam fit difcipulus Chrifti,&in eo manens fru-
Ctificat p<rprasdicationem& paftioneni cumillo. Ait Aideo
canta humilitas non eftet. Sed audiunt vocem fuper
hrmamencum,vident feilicetChriftum,qui omnia in ma-
nuTua habebat, vniuerla concumeliarumgenerapaftum,
vteuangeliumdercribit.Videntetiamquod'exyoluntare
miferendimpn neceflirare naturae mortalis eraf, ipfe enim
foius m orcuiis eft vol un rate.alij omnes necelfitate. Q u od
autem paflio fua p tx ceteris difficiltdr fuerir, idem p ^ Ie -
remiam teftatur,dicens.*0 voiomnesquitranfixisperviam,at~
tendite& videtefiefidolorficutdolormeus. H uic igteur paffioni
tormenta martyrum comparata, minora eflèvidebuntur,
& ideo nullus in paflrone illi fe poteft xquiparare. Ec hoc
ideo factum Éfffe Cónftat, vt oftenderec quantam ditc&io-
nem in horaine haberet.vt & hpmoad foi dileiftioné ma-
gis accederèt. Veniciraqj filius Dei, v t hominem a pecca-
toliberaret,&fuarnilli dileótióneminfunderec. Hoc autem
fecithominem quern aflumpfit, patri ofFerendo bb-
Siué^larificatiulCi- I j
^& ::mdr t^ r ib°sraco^
-------------------—------———---- *-------- ---—---- ]---- rumi-
A.
In -vnum i x q u atutr , L ib e r IV . J J j -
I quifatem, oditahitnam fuam. Nobisverode «attira di.
ffuguft.
Ydm.it.
------------------ ---------------------- nfim . «tdevitio, * * * >
Vos amici met efttsftfecer itis qua ego praetpto vobts. lam non dt- \dum.
“ yos feruos,quia feruusnefcit qutdfaciat dominus eius. \ Qu\
Seruus perch‘ ari‘ tatera fit bonus, & ita bonus feruùs eft ea o'dmvosinundttt.
amicüs. Sicut duo timpres.fic duæ funt feruitutes. Eft timor
quem perfcxfta chantas foras mittir,eft alter timor ça-
Quia vero de Mundo non efiis fed ego elegi vos de mundo,proptet* I [ finit vn< nui to Ant . s i I
yniu erte iloCd icitcccleiîx , quam& fiepe nomiftê ,
«lundi aBpcbatfcriptura.vrilluJjNsnprffirjï/^/jdtBïflârt u m .%
Ao-a iLs—pe. ir.mi*aÂnrm.iirnvfeincurptarmn fitcintttl ni.nynu apnif( ijnu erhiaanrixrïo^tA« pnoi&monleü., ,l! îudicetmunâu«m ,fediv tf alt ut ur'm I undus ■*p trip/ï/w. E t iiiudj' Dftó M- —m .a , &feruitutem ôetimorem, qui non èft in charirate, dicens;
Non enim accepifiisJpiritum. ferait ut is iterum in timoré. De timoré
cafto dixitsNoft altum faperejed time.Dç féminité non
erat in Chrifto,mundum réconciliant fibi •• â.Cor. y. A. % M.
fiminmefirmummci, qumigoimtobU : m * Uruut
uor domtnofuo. J J
Hicftgmficaturferuuspertinens ad timorem caftum *
qui permanet in feculum îèculû
cafta diiftum eft:I<*>« non dicam vosferuos. D e altéra feruitu-
I te dicit alibi:E«g«feruebonejntra in gaudium domini tui. Ergo ! ntaior domino fuo.
atth.zs. ^ tu| non ferui. Serai boni, nonierui taies,quà-
I lis ille de quo feriptum eft : Seruus non manet in dohto inater-
mm.
Vos au tem dixiamicos, quia omnia qmcunque audiui à patre i
meo,notafecivobis.
A. i"°-
s imip nßm ifimt, &vospurfamtuf. s i ferment«! tntum
Noneftcontratiumàd h o c quod alibi dicit,W7«/te habeo f^nauerunt.&vefirumferuabunt.
%. vobis dicer e, fed non poteftisportare m o d o cjtiiàpraeteritum po-
'alm. it. fuie hic pro futuro , vtillud : Foderuntmanus meus &pedès
| ! rneos. Daturuserat dominuseisplenitudinem,dequadH
p>M3. j cîc Apoftolus : Cum autem veneritqilodperfeétuiu eftytunc eua-
; cuabitur quod ex parte eft. Ho ccritno taéisfieri omnia, quæ
; fcilicet ad beatitudinem fuiBcienr. Ita dicitnr : Deus er it o-
mniain omnibus,id eft,vnicaiq; fuffïciencia.
No« vosme elegiftis,fed ego voselegi, & po fut vosvteatis &fru-
fium afferatisy&fruiïus vefter maneat.
A. M. p R. m
Et quodcunfj pvtieritis patrem in nomine meo,detjfobis.
N o n effet gratia,ft præcederen t merira.Non ergo Deus
e le g itb o n o S jfe d q ü o s elegie g ra tia bonos facit. Poniteos
in feipfo tanquam p a l mites in vite , v tin e o radicati eant
volenddjfvelle ènim,menre eft ire)fru(ftura afférant operando.
Maneat dileiftip, quiaipfe eft fruótus nofter. Quæ
dileótio nunc eftin d efiderio, noiidum in feturitate, & in |
ipfo defiderio qüodcunqj petierimus in nomine Iefu, da-
b it nobis pater.
A. 1!*'
H<éc mando vobis,vt diligatis inuicem.
Cum facra eloquia dominicis fint plena pr^ceptis,
quid eft quod de dileclione quaft de fingulari manda-
to hicloquitur d ominus, nifi quia omne mandatum de
fbla dileórione e ft,& omnia vnum præceptu funt? Quic-
quidenimpræcipitur,infolacharitatefolidatur. Etficut
e xvn a rad ic emu ltiramiprodeunt, ftcmultæ virtutesex
xuflin. chatitatisradice. Multa funtpræcepta d omini, propter
diuerfttatem operis *ifed vnum ih radice diledriohis. Hoe
eft quod Apoftolus ait :EruftusJpirituseft charitas. A capice'
incepit, deinde cætera tanquam ex ipfo capite orta coqte-
xuir,quæ (datgaudium,pax,longanimitas, & cætera. Eft autem
charitas , mocusanimiad fruendum D eo propteri-
pfum,& fe &proximoproptet Deprrr.-id eligere,pruden-
tiaeft , nullis inde auerti moleftijs, fortitudo eft: nullisil-
lecebris, temperantia eftmulla fuperbia, iuftitia eft.' Hic
fonthæ virtutes in a<ftu, inæterna beatitudine in effedu :
hiçin opere,ibi in mercede:hic in officio,ib iin fine. Cu-
piditas vero eft motus animi ad fruendum fe & proximo
&quolibet cor^ore,non propter Deum.Qu.od agit indo-
mita cupiditas ad corrumpendum animum & corpus fuiS,
flagitium vocatur: quod autem agit vt alteri noceat, faci-
nus dicitut;.. Et hæc funt duo genera omnium peccato-
rum, fednagitiapriorafiinc, quæ cum exinaniuerincani-
mura, & ad quandam egeftatem berduxerint, in facinora
profilitur.
Simundusvosodit,fcitotequiameprioremvobisodio habüit. ’ ,
fiuftin.] ^ Cur fe membrum füpra verticem extollit? Reçufàc effe
in corpore , , qui non vult odium mundi fuftinere cum
capite.
Side mundofuiffetis,mundus quodfuumerat,diligeret.
S i malus puniticelera mali,ex parte mundus odit quod
l^onpotfiliplacetc ferimJ,cai difplicet doniinus, A. JVl, f,,4‘ R. l .
. Sed hac omnia facient vobis propter nomen meum.
H o c eft,in yobis me odio habebunt,me in vobis perfe-
quentur. T amo igiturmiferioresquiiftafaciunr, quanto
beatiore* qui perfecutionem patiuntur. Mali habent o-
dio nomen Chrifti &iuftitiam in bonis , ideo eos perfe-
quuntur. . v r
A. M. L.
SuUnefcimteumquimi/itme. I
St non ventffem & locutus fuiffem eis, peccatum non haberent.
Ordo jft:Si non veniflèm, & :fi non locutus fuilfem eis.
Iud«osoftendit, dequibus dixcnti-simeperfecuti funt; &
vosperjequentur. Qu id eft,peccatum non haberent} Nun quid
Iudaii anteaduentum Chrifti,finepeccatoerant» Magnu
pecfamm vult hici«tefligi,quia non credidetunt in cum
i l M p crcdctenc. Aduenms eius ?»ibufdam
fuit odor vitainyiiam, quibüfdatn odor mortis in mortern.
Nuncautem excufationem non habentde peccaro foo.
Illi, quibus nöq.venit nec locutus e ft, habent excuferio-
nem non de omnipeccato, fed de hoe quia non credide-
runtin Chriftuin, qui eis non eft locutus, ft ramen perdif-
cipulosnon yenit ad eos. Vnde alibi tsk: Quivosrecïpit me
reciptt, &quivosffermt,meJbernit.EtPau\ as: An vultisexperi-
mentuem qui in me loquitur ChriftusiPhne habëc liane excufationem,
quimortuifuncanrequameuangelium eius andirent,
fedtamen quifine legepeccaueruntfine legepeributft.
A. I44', M s‘ R. L.
Qui «leodit,&patrem meum odït.
Cum lupenus diélum f i t , ne/ciunteüm qui «ie mifit,
quomodopofiuncodiiTequem nefciunr! Nefciuntveri-
tatem qu * eo s damnat. Quam cum odetnnt,profe<ao&
cum oderunt,dequonatacftipiavetiras, quamodernnt
ineo.quod'irrogacpcenam. No lu n ten im lu d a ifiia fad a
damnaci,&hoe habet veritas, yt talia fa fla dam narentur.
Nefcientesitaqj odetuncDeum, qualiseftin operatione
iufta. & pu tanteum diligere, .quiadiliguntqualem men-
daci (ufpiqione concipiunt. Ex fulpicionibusantem fimi-
Iitetinhominibuseuenit. N o n vifos pofliimus diligcte
vel odldèiquia Sc S non vifi fuetint, tarnen fama vel literiS
hiftoriarum nota éft.éorö ptobitas.velimprobitas. Qood
fiodimus mala Sc diligimus bona.non etramüsin iudicio
tcmmj fedreétafitimprobanovitiotum virtutumq; ap-'
probatio. Venialeauièmeft,l?npnverafentimus d êo c-
cultishöminum;,quÉeftbumanaténtatio(v idelicetfifin
(picemur alitereflc quam fiut. Bonusitaq; bdniim fi pute
i malum,nefciens diligiteum.quiaiufluseftille, Se h a f
Mattb.ic
Cor.13.
juumeft,dumpunit.’e x parteafoat, qiiiamalusfauctma- ! diligitifte:erransaffligitbonum tanquam maium,n e alijs
Us. Odit mundüsmfe naturam,dih'git viriumîdiligîtim- I noceat^&vtipfecorre&iorft • J
Biblioth. Veter. Patr. Tom.n.
: /»at. Sic Sc malus etii diTplice*
.Qfc,. bonitas,