de Euaneelio.vbi decern ïcproii lanati a Domino memo- tem pro quibus culpis cum ad lalutem animæ 8c corporis
Ç . . .. . 1 . . \ r _____ o. r . . :n n k ;L . .m n*»r vpftritm f»(r in n m rw f • n * r
ranrur. Sed hoc ita inrelligcndum-minitnd cenfemus, 8c
iuxcafidem Chriftianam li^intelligereneG pofluraus,ncc
debemus. Decerminanda eft enim iftafententiafapien-
ter, vr intelligi poflit vtiliter, & fidei noftrae incegritas
conferuetur. Ilia vtique quatuor peceata , error videlicet
gentilis, Tchilma fraterrrum, hzretica prauitaSi&Iu-
daicaperfidia, in quantum pneualent, vniuerfalis Eccle-
ftx caftitatem commaculanr. Vnde necefle e ft, vt qui-
cumque iftis peccatis vel vno ex iplis polluuntur.noniam
(oli fatetrdc ti„ficutincxterisagitur, fedvniuerfae Eccle-
fueconfiteantur: & licad eius vniratem redeant, cuius fi-
dcm antea impugnabant. Iufttim eft en im , vc qui alios
diabolica praefumpdoneinfidelitatemdocenr, eosetiam
publica fadsfa&ione in fide confirment, & quibus ante
fuerunt occafio 8c exemplum pub lics perditionis, forma
& exemplum fiant pub lics teconciliationis. C s te ra verb
vitiajlicut dicis, per lemetipfum Dominus fanat & cor-
rigit. Licet enim omnia quscumque fanantur, Dominus
fanet 8c corrigar,qua:dam tarnen per lemetipfum fanare
atque corrigerepethibetur: e'a videlicet, quae fibi priuä-
ta in confellionc reuelantur,vtlknentur. Sibi d ic o : quia
illi.quiin eius loco efle dignofcitur. Certuin eft,nihil hoc
certius,omnia peccata vel criminaconfeuioneindigere
&c pcenitentia. Et quamuis qusdam ex ipfis per publicum
pcenitcntiam puniri videantitr ; nullitamen alia publica
confeflione opus habent ,n ifie a , q u s communem
Eccle fis fidem violare conantur.
E P I S T . X V I I .
<Clarißimo Duct Normanorum, & praceüenttßimo regt Anglorunt
Hainrico, carißimo domino & pmordiali amico, frater Goffridus
Vindocinenßs Abba, in prafentiprojpere femper&felui-
ter viuere, & in futuro matter e cum Rege
Angelorum.
■ \ 7 Eftrsmagnitudini, dulcillime Pater & d omin e , fi-
V-guificauiiter noftrum: & quia vobis lenfi efle con-
rrarium, itineris ftatimi mutaui propoficum. Vefter ita-
queferuus, teftiseftmihi Deus, in veftrafidelitaterema-
n eo ’.in qu a , quandiuvixero, indefinencer permanebo.
Q u o d quando 8c quomodo ex c ellen tis v eftrs placue-
rit,(ecundum meurapofle operibus comprobabo. Va-
leat Dominus roeus R e x & vigeat: quern omnipotens
Deus ab omni aduerfitate defendat, & tribuat ei quod
bene defiderat.
E P I S T . X V I I I .
Guitteltno Aquitanorum Duci clarifimo Gojfridus Vindocinenßs
monaßeri) hut Alis [er uns, dileäionem Dei,
erde inimicis vicloriam.
C l c p t quicquid eftfecundum Dei timorem, & B. Bene-
t3 di<51i regulam, vosdecet a nobis qusrere j & nosiuper
hoc libenter obedire: fi c quiequid eft Deo &lan<fts regular
contrarium, nec dignitatem veftram exigeredecet, 8c
nosfuperhocvobisobedirenonoporter.Parum enim &
vo s ,& alij benefa&ores noftri,in fcruitio,quod Deo qüo-
tidie, licetindigni,in Midis 8c orationibus,& pauperum
recreationibus exhibemus, confidere poreftis, poftquam
a nobis regulam,fecundu m quam profefll fumus, videri-
tisviolari, a quibus omnino debet obleruari.Rogaftis ita-
que,vt Rainaldum Quai taldum in Obedientiam,de qua
eumamouimus,remittercmus; quiaSC vobisvtiliserat,
dt nobis valde neceflarius. Q u o d vobis vtilis erat, quia
dicit is,credimus: fed quia nobis neceflarius efle t,fi veiler,
nullatenusdubitamus. Et quanto magisle vobis efle vti-
lem.iSt nobis efle neceflarium agnolcebar, tanto iecuriüs
turpi tudinem corporis fui, 8t anims iu s perdicionero ex-
ercebat. Etidebprofedlus temporalespretiofioresquam
animam fratris noftri facere nondebuimus -y de qua fine
dubio in dieiudicij rationem it. ddituri (uraus. Nunc aufui
nobilcum habeamus,necveftrum eft inquirere ; nec
noftrü vobis anlplius apeqre. Sed cü ad p rslensad partes
veftras venerimus, quicquid fecundum Deum & ordinc
noftrum à nobis petieritis,libenter faciemus. V a le re :&
decuraanimarum nobis commiflàrum v o s intromittere
nolite.Mallemusn. quicquid eft temporale amitterc,qua
cuiuslibet fratris noftri animam Confenciremusperire.
E P I S T . X I X .
Guilltlmo omnium militum magtjbo, & nobiltpmo Duci
Aquitanorum,Gojfridus Vindocinenfis monafterijfer-
uutyin prafenti de inimicis viftoriam, & in
futuro gloriam fempiternam.
MEminiflTe deber,optime Princeps,veftra prudentia,
nos domino Abbati de fa n â o Iohanne, de quere-
lis , quas aduerfus ilium habebamus, pro amore veftro
terminum dedifle, non de terranoftra, quamviolenter
inuaferat, vllasinduciasconceflîfle. Vnde ad Epifcopum
Santonenlem.cuiusiudiciofeillam cepiflè aflerebat, per-
reximus : 8c ibi per oseiuldem Epifcopi nullum indefa-
iftumfuifle iudiciü véracités cognouimus. Etid eo qu o d
abilloiniuftè præfumptumfuerat,canonico Epifcopi &
clericorum eius iudicio irritum fa âum eft , 8c vacuum.
Vosautem.Duxvitæ laudabilis, quem corporis pulchri-
tudine fimul&animimagnitudine fuper alios Deusho-
norauit in mundo -, vt ipfe Ipeciolus forma præ fil i js homi-
num, pulchrum 8c magnum vosfaciatin ccelo, Monafte-
rium noftrum, quod in iure fu o , fumptuïuo parentés ve-
ftri honorificè conftruxerunt, exhonorari, v el rebus luis
minuinullatenuspermittatis. Hocfifeceritis,vcrendum
vobis eft, ne àfanâis Angelis parentibus veftris fit nuntia-
tum eorum animas trilles reddatis, qui eos potiùslæ-
tificare debuiftis. Si olim in aliqao nos læfiftis.Dominum
Deum, quibus valemus precibus, exoramus, v tillud v o bis
perdonet donofuæ pietatis : & de omnibus, quæillicite
commififtis,cor poenitens vobis tribuat j 8c ergao-
mnes, 8c erga nos maximepuræ catitatis vifeera vos habere
concédât. A d vos venire, vir venerande per o tb em ,
voluntas noftra minime diftuliflèt, fi renum infirntitas
cum dolore lateris nonobftidflet. Etquiameneceflîtas
detinet, non voluntas ; humilis amici, imrab lèrui veftri,
exeufationem diligenter recipere dignetur veftra lubli-
mitas, Vale.
E P I S T . X X .
Glortofo ac venerabili Aquitanorum Duci GuillelmotGoffri-
dus Vindocinenfis monajierij humilisferuus,Deum timer
e ,& cum timoré diligere.
DÈ honore &vtilitateveftraplurimumfollicitus,o-
ptime Princeps,mando vob is , vt fi Romam mittere
debetis, ficut olim mecum eftis iocutus, nullo modo dif-
leratis vltcrius. Paratus fum enim de hoc vobis confilium
& au x ilium ,quod melius p o te ro , d âre: & p ro regn iv e ftri
augmen ratio n e , cum vno vel duobusdeclericisve
ftris tantum laborem fubire. Q u o d fiicere neepoflum
needebeo , nec vos exigere debetis fine dignarémunéra-
tione. Hanc ad prælcns remunerationem quæro, vt cqn-
fuetudines, feu exadiones,quas terris noftris Præpofiti
veftri violenter impreflèrunti quas tamen terrasreligiofî
Principes prædeceflores v eftri, &monafterij noftrifun-
datores,abfque confuetudine vel qualibet exa&ionc do-
nauerunt, Deo de loco noftro relinquatis : 8c ne deinceps
repetantur,me bene fecurum faciatis. Si vobis hoc placer,
quod omnino placere debet,in prædidfco negotio non
reeufoobedire, licet fieri non poflit fine rerum noftrarum
magnis expends: 8C quod eft amplius, ablque corporis
noftri lab ore maximo&anxietate. Valete: 8c quicquid
lupet hoc vobis placuerit, perliteras
veftras multumfamiliaricermihi
nocificate-
I PI ST,
■ 1261 !
E P i S T . X X I .
dariftmo AqmtanortimDuci & incomparabilimlii% Guilleï- j
mdcdripmo Domino:&prkordïaliamico, 'Gbfridus Vin- ’
docinenftsmnaflèrij bumd&ferms, dil'ige'rpquofr
Deus diligit, &, od\o hahere
•,<: quódodit.
BVxvita;Wdabilis, v tad Vos venirem mihi mandi-
ftisifcd eiiem 8dogum,quovdsinuenircpotófiïem,
ncTn fignincaftis.Qmvpróp'ter mill flatim ad pai tes.velttas
quendam m oita clium,quimeadyos, qup'ipFe lubetis,.
diceiVc^ehrarunv. C^ii pef clifodcdiii diè^ ibi vo? expe-i
:dahs,èum inueiiire non pofletjinde ad me reucrfiis,mihi1
nuntianit vos ad Clarummontem ptofectum. Mitto ite-
r | m vobis rftu m fratrem ,perqucm m ih 1 mande tis, fi md^
gnitudini Veflix meie pafuiraci ad ptadens loqui placue-
iir,& vbi,& quando placebic. Ad vos,catillime domine, I
Ikrpius yeniflèm 1 8s de vrflitare veftrn vpbiftumdó'cut-us
fuiflênflu g c k n ^& d i leifdbnemapud vospoiuiflem in -
uénire jquain apud prajdecefl'orcsveftros noftfi veraciter
dicuntutinucnifle.Sed fortalfis hoe apud'Deum pcccan-
d om e re rip o tu i:fedDeusfcic j'flü n q u am rap u d v o snil!I
IcfuiendoSediligèndopvomoueri. Defideriotamcn vó-J
bilcum loquidcfiderbj apud vos querimoniam fa dl utus I
de P ti’pofi cis vefttis , Guillelmo videlicet & Haimetico
ftktfe'eius,<quires,quaspL'etiQm rëdemptionisanimarüml
fuaruin vénérabiLes ancepeflbfës véftri, iddmöflh fünda-]
tores i eidem lo c ö e o n tu lem n t, penèpenitusdeflrüxe-j
runt.Resipfasopulentas & diuices cle latga manupr^de-
ccfloium veflfórum, qui vos-, vt credimus,'ad$there_as
maunones-prsceflerunTiredpres'mqnafcprjfnp.ftrf^qui]
fuemnt ante m:e,fu'feeperuht, 8c toïa v.icafuafinè laborej
tenueriint. Egb autëm qui niultum pró rebusiJlftiS & la-
bóraui & expendi, eas inueni pauperes,-& prWdidlorum
mala gratia Ptaipófltörflifl d ed ie in diem inüénip paüpe- j
ribees. >:V'n<if^obdme'Prineeps^Imihi'pdh:bt’è4t:tu]>>Ial-l
tem remm diilradlioni & locouum pauperrati, qn.x nec
méhtin,necó;ccu'lfliriporefl:,ctedacur. Vale f Dux mul-
tuin dignus laude hümana,6cviiriam amplius diuina.
e p i s t . ;;>x x t i .
" Gojfridus Vindocinenfis monaflerij humilis Abbasjarifiima
dorniiufux, Matildi Pidauajt Conutijfa Dam ti-
mere | ' W cuni tinton - >
diligere.
a Vod poftqüam dominus ‘Comes l maritus y.efter j
H i e ru fdempërrëxi t,vp s n önv id i nnis, ne mire m in i
^umfliterrogamus^' quoniamhoep'btiüsnecellltatè qua]
voluiKatedimifimus.Adpra:fensfgitür,©éövölentej,kd
vos veniemus;& de bonis Ecclefiaï noftrx vèftr« rióbfll-
tapi libencerferuiemu^ Vnutabierfvobis celarenecpóf-J
fu.mus,nec d'cbèmus, q u ad '& d'nim^ veftraipericijlpfum
e lïe,& cariflimo d ómino&amico n o flto , matico veftto
con|rari um,fi per yds,quod ablir,fa^lua) e ft,non medio-
criter fotmidamus.Eftiraquëin parcibüsvéftêisquldafjT,
Rainaldus videlicecQuarcaldtis', qui conlura & habitu .
cfleYideau-rrtonachusflèdabÖperibuSj&vicanionabhil
valfle eft alien us. Ifte eniiiipès i c lis .con té nipta prófèfliqJ:|
ne füa,&B.Benediéh regula,invobisj veidem ipfeaflentyl
confifusjlandlse o b èd ien tix& mönafterij fiii refugicp'rje-:
^eP,W>d?prp lege rcgidari veitur voluntate propriavanim^'
luainullatenuscuransdettimenta.'Vndevbsfieuteatilfimam
fapeflié Ecclefia: filia obteftamiif , & pro timorc.Dei'l
&aniore mariti veftrf: -vt ipfe Deus eumad vös frnum 8c
incolumem cu p omni vi^oriafeuercifaeiat, fiippiicirer
rogamüs, ne perveftram fiduciam animam ftiam.perdat;
fllCjquiiampcopriainiquirateaDeocögnofeiciii^'lcpara--
; unc fiquidem cum omnibus fibi conlen tiënetbus a:
ominoPapa,& d nobis excommunicatum veftra excel-'
eririaindubicancepagnouetic, fi v n quara vlceri us n ob is
&mqnafteriofuoin^bediens efle.pr^lumplèt%-
E, p i x x i i ï ;
G'ojfridus Vindocinenßs monaßerij humilis[runs, dileclr. in C hn-
ßofiltic Ermengtirdi Britanv.orv.ru Comitif[a,nec munil'um a"
ßsquiyHeceiusjlore.qui^cno nureijat, veile
..'deleftarti
ESt vtique quem lequi,cuius pülchrirudine debemus
poriusdelejSari .^Ielqs'Chiiflfus videlicet Dominus
ribfter,eju i a deo nos dilexit, quod pro ndbi s corpus & a-
nimam hi.(cepit,&: ne pcipctua moiredam iWemur, inaf-
■ftimabili.caritaie in morre^nfe tradiditiEflis,inqhüm,bc-
nefida,fi dfligeifte^conuderare vdluifi^Sa^ cVeatüfa;pro
qilaamftbr vitse mörtuus eft,adidantium Ijnguaifloo te d ’
crpäforö tuöfeparaflent',neevhdefemel •receile'ra'Syiferüi
föciaflcnt m undo , in quo nihil pteeterid quod eit fune-
ft u m repetie's. P raefe |cc rh hanique; m u n d um fiia veira m i-
.feria,& falfa beatitudö cb'mitätur , v t vix aut nun qua in
Deum habere valeat,'quicunq} illumample6bitur.r Vale,
& q u s di<fta funrjlapience'r confidtra.
E P I S T . X X I y .
Gojfridus Vnuloanenfismonaßerijhumilisferutisjileäa in Chri-
uyßpßlfäRrntsngardi vit&lqudabßtsComitiff^ß^nhpcfecur
loviifcruoräiter agere, v t’rn fntv.ro mi fort cor dem
; > Dominumviderevaleat
habere.
P^ B E ru e n it ad me de te,regia pfo le s , quod mihi non d i t
plicct,&:neminidebcc difplicere.q.iua Deo placet. In'
.terrenq regimine,vfaudiüi exercepsiura inflt|i?,& pktri^
facienspäc4 multisproficisipauperespafcisefurientes,fi-ll
Ltientibus jiorrigis potum-,nudpsveflifV &*n.öbilitate ge-
dpris morü nobilitate fiiperans,D.eo pbtius militare, qui-
fiecularibusnegbtijs implicari v ideris.Hsc fa^dtäiuft’itiV
&pictatis.opera in te cugaudiolaudare&pofuim, & d b -
beQjled e'ft;äliud,quod licut pro tua reuerentiääion pr$-
fumofreprqbare}appcobar,enpnaüd’eo.Nam dumcarita-
tetualenientepeneomnismceflusad te vcnleiiSTabrymä
tergaCj&vixaliquematuapr^föntiarecedereliceatCHfte.-
infuperetiäm multaium Ecclefiammianuäs ficpiiliine a-
periaf tu *d eüo tionisoblario : miruln.valde, n^c eft
'ädnSiEationemirandum5curEcclefiam,ihquatüus Vene-
rrabilis paterfibi elegit fepulturam j& q u * pro illp a te am-.v
piius debuithon,orari^filiali d iled ione honorare hö ftu-
deasj& natur*iuraconferuans,te eius fuifle filjam, ficut
veraciferfuiftijdebitis bepefieijs non^Qftendas;Olim & in
v ete rilege ,& in n oua ,religiofi& omni laude ^memorial
p o ra fepulcafciebantjfempertari us,diligentes,vc ea vario
ornamenrorum genere decoraienr,&;mulcimodis poflef-
fio n ib u sd il^ rq iitjto ta in ren tiö n c ftudebant.N©s,quoS;
ille vupiterec.ordationis nee.carn.egenuit?, nec magnas
.dmici^ne&almuammobb-ppfl^lEonem^rd'liquitEcclEe’l
fiamfln qua fepukus efrquoillodiligimus magis & hon o-
ramus,& numerum monacb orum,quiin eafircrificia pre -.
ifioia^ preda-feifipgr-anim* fu«, Deo quotidie ofterant,
augmentanrcSjde tebusAbbatire noiave maximam pimc,
vnde'ibi viuere valean.c,eist^tuliin,u$>'Hasproparre.tuo,
quidefimdtuseflla:culo,vrinamDeo viuat, ribi fpeciali-
ter literas Ictiplimüsiquianil! culolapams tui anim^.h^-
res excicetis,q.ui eius hartes exiftat alium de fua carne ge-
nicum adpt^leps 1 puem len p n p p terit.Cuni yero. memqr
palemelaluasalijs cu^cancadsexpanderisfinumjconxra
* flocumpn quo cuuspateregregius-Prmcep5corpore
i|| .<^--iacft>inall^fispcaliqfle.de^i^pacah,trne^'
J. claufum. Vale, & patce m ihi, fi
| . ' male iocu tus fum:fi bene, f ,
■ | acqüiefl?e.,Äx ' 1 1 ' _ V- .
'Ribltothi Veter.Vatr.Tom.)