
EpifloU Nieplai
Refcnptum Abbafis Cèttenfis demiferia hominis. ,
>E P I S f . L I.
B tiftiaÿ I, qua tetigerit&iotemjapidabitur.Cacumina dul-
cifl3me,litte^mm,tuarumintantam nubium depfi-:
tatcm fubleuai&fefeteciprant, qiipd vix conatibus,di'ffi-
ciüimis acumelurninum mpprum qu o q u am o d o admit-
taht*. Ndnceniip volas &præup'làs in fublimitateéedrpb
as ;fed ta rn e n v t Auguftinus teftä tut, in alijsintenfius
in aHjs remiffius effe(än^ fuös exercet cum in fingüli$pai>
ticulis corporis dilentialiter fit. Vnitati niagis quam nm-
plicitatiob'npxiapenditur , non autem fi vnä ftatim &
fimplex: Si quaenim fimplex res e ft, refugit & refpuit o-
mnern prorfijsadmixtionem,omneconfbrtiurn. ResVe- i
re> vna,duo fimul vel plura cohuenie n tia ali quän do ihfe-
fc recjpiendo ebnuertitvjyriufti fine. Vnde & Deusdi-
citurßmplexnonobaliud.teftp 9 Ifidoro.nifiquianon
eft aliud&ipfe aliud quam in ipfo e f t, änimam itaque
rum,nuncnidificasin aids Scabdnis cauernis maceriarü, jquamuis diucrfarümcompa<ftiojtem partitim infüiconl
nuiicambulasfupefpeïmasvétftörum. Nu n c d em q u e lie^ibnemnónrecipiati&quiataitiehaliudipOi.&aliud
' s , ' i n i p f a e f t recundum aviitorita'tempradatam , potiüsex|
v n itate, quam ex fimplicitate cormeniteiëfle. ffiicet-
iam ratiönis demónftratione Deus ex ftmplicitate^dice-
tu r magis propriè ; cum pene nihi! autprorfusnihil.de
eo dicatur,nifi ipfè; Qu id eninreft quod dicitur Deus ex
vnitatevel ex firnplicitate,oifi De9 exDco patre ifcil.dfèipro:
Cuiin
hig __
tofunt 1
ƒ*/*»)I
p ?ü i i
(*«%
W * t
^niné,:
m‘hi)J
îH‘*nIf
*linAtf
[f|| é'é
inipfia,
10 dijgf.
de in ix
fimÈ
pungiW
■ F fl
h Filial
pcifuu
SS.Tiind
catis npp
««fil
(dus m
fmusdpatre:SpiritusS.apatre & filio ? An 4efïpitita
quifpiam vtparticipatione fimplicitatis,fimplicèm parti-
cipatrone^nitatis.vnumvparticipatiohe horiitatis,ponu
exiftimet Deü,ftcutffapiens partiéipatione fapientiaeeffiJ
' HÈ fij I «rij ■
(s. Gregor.
\\l6inlob,
pi7 L-.ï .ïï;'.
I ijihunc lo
oum repe-,
Bfif exilóti .iv. t ■ - » ;es-.iM*;
Ex'od. vbi ^ ^ ^ s& d iftu rrisjin c om p r^ en n b ilite r, & fupermöntes
tarnen ge-} aïoma tümfi uein uëöias femitarn per quam ambulauewt
curas, nee minim:,,
nts^q ui te ' nam tuus ille i .Èimiliaripin fa miliar i ffimus. 3 Seheca
Lgeiic I hdminumingeniaper ttiadiuidit gercera. 4 Primum » vf-
tuüm,ponitviâsTbiadaperirè, quæqhç vi propria pehe*
' träte. 5 Secqndae fbrris ingenium non-adeo ingenium
§^iw*ln ° d .aper i re u èfci t, le qui tarnen non intumefcit.. 6 In -f
■ % |f infe ;-,feliei°S^ teïtiumfoititnæ afTerirquodnifi coaótum, ma-
qtienpém .'{j'nuVra'^um;^curKtiimppfitumjab inertia fua minime con-
\reß>ifj*t: ■ calefciÉ|& cqnualefcit. Huoe nié natura quàm aftriétifli- citurkomb.&cæterahuiufmodi î C^'equiÀ^nDéoèftl
ßeciem-fci^ ^ n ifaU o ^ ia rg amanuobligakit&funiculqru.£edimen- Deuseft,SàpiétiainDeqeft>&Deusfàpientiaèft.l>Qten-
i ^ ^ ^ E o n | s in hæreStatempræcUr^m confirmauit, proprio- tiâinDeoe ft^Deusipfapptèntia eft^BpnifafinpebeftJ
I fut p0ß tii que figillo commumuit hæc primum etiam fecundum j & Deus bonitascft.nonniagisergoDeus ex-ynitatequam
4 Ipw^ÄMr^lnifiitnuidens. O dbl^ t.' T ib i quidem oeuio nequam j exfimplicitatedam extorfiflemdigitisft^lum,& oti meo
|.| -ft ;5inuideö »attamen milji eohdoleo„ qtriàq uantofprs tua j parafTem tempeftiuößlentiö,fi npkdecreuiflèniexpirare
V '*■ Pèr^ene meævicinarelucet fplendidior: tanto mea ipfa fubiucet j hiequiequiddeamieöremordetanimum. Duriùsfîqui-
ineXjfm i 0 ^^cunor- Dum ergo repagula oriinduxifti, dum oculis ; dem pungitur cor meum , dummodo vfpiam 10 pin-M H
, Paruin?1" dormira cionem induxifti , dum manum ad phare tram : gkur n iilius médius inter pattem & fpiiitum. p'forfus
;3 yj.Tion conduxifti: magnamaiorumeeleritace verborumet- idolum abominationis conflaret qui fculprile quodli-'Spmtuni
•4 &0°t: fäbar,peiipicacitateingenij nulliadçquabar,locuple.tem betlicfculpere t, vel depingeret. ConTubftantialiras
eJt Epicur. {cienua feriprurarum m earbitrabar. Atvbifulgurare ce- j nim,coæqualitas,coæternitas vnius Trinitatis & trinæ v-
tMAfeuy pdlijtonitruaiententiarumvibrare , iaculaaigumento- j nitàtisP âtris,&Fiiij;,ÖéS piritusfa n â i, nönrecipitprius Infam|
•Sdore. : ; rum pluere,monita dulcium 7 eshortationum: inuen- ' autpofterius, maius & minus ,infeous&fuperius ■ Sed i i , u j
; k Ht/-OT#'tüsiumlinguatardior jfenfupaupefior, ftyló^rufticior. j totus pater in to to filio, totusfiliusin to to pa tre , totus N f lj
«- Vjdeoigiturpaupertacemuieam,mirantemnonmigran-r ! Spiritus' Emails figillatim & dbminuniter in #npquo-
tÈ td h k ' 'Aéittjïïàbundantiain^uatn,- fuiipicientçmnpn {bfeipienr ï q u e& in v tro q u e , fïmul ra hæc fànâ:a&Témper cüm ■ ■
i.dèEficur. temfciéntiamtuam: cónfortataéft j nec poflumadeam. | tremorénominandattinitas vbiquetotaperefténnam &
I C ■! Quantaenimputasprofunditate , caligine, obreuritate potentiam.nonpergratxamdiffufà^riifirpacioramagni-l
p Pàft U réco.ndituminuolu^tur-, corpu^eft vixens.,-, animaviua, tudinejquemadmodumluxvifîbilrs vel aliud quodlibet
Deus vita ? Deinde : abyfTusabÿfTum inUocat. Viuens,1' vifibile, fqdficut fapientiainhomihe, vidés eriim duos I
“ a inquit,ex vanitate^yiuum ex fîmpliéitate, vira ex vnitate: homines, vnum paruum,, &.alium magnum corpore,il
5 3
lorum m
ferinim,
dmjm
teel’ °o°e~- Hic,hic reriebr£e,hic vmbra ex nube,nubilofusaër in me- vnius fapientiae participatiohe pares & jequaléS eflbj Sic \nulli F
re ^verbum Séd qtfae culpa foMs ÉhönilliMninor.obdu^is ocu- diuinaefïentiavniformis&vniufmodieft , & ih m a^ i-j^ ’"'li
jfuggcie- lis ï fortafTe ais. Odignumriluhominem^uidiemjmor- mis & in minimis. Sicut déniqueincomprehenfibi|iseft|2 ï |
ïe|fubj«K I temf; vmbram,luee,m: tenebras autumat folem : neque, pro (uiitnmehfitateftc & indii|iiïbilispro füi fimplilir
mftrare, | inquam/olem,nequediem, n equelucem,fed plane pal- tate. 13 I»K%4W«5,inqpit Augüftihus, Vcum dyantm
J pabiiem pbfcUritatem. Guinenim corpus ab anima,ani-1 poj[umüs,JinequaUtatebonum ,fine quantitate magnum ,jtiieïn*-
% P P P B Mf
Htercrëdatur: nönne,&fi rufticiüs? tarnenveraciusdicé-
tu r corpus ab anima viuificatum, animam viuificatam a
D e o , & viuificantemcorpus, Deumomniafenfibiiiavi-
uificantem,& in fè,ex fè viüum & viucntem ’Sedrurfüm
quodeft corpus viuens ex vanitate l Cötp«j,inquitApOT
kalas-ymortuumefipropterpeuatum. Q u o d ergo Apoftolus
mortuumvocatpropter peccatum tu viuensdieis ex va-
8 Anima
pér om-* '
nescorpo'
temporefempiternumjmecommutaüone multafacientem.lnïas I
credo fic te nec alitér credere vel credidifte: p róteftqr^
ipfe in fide mea, fi lingua quxe in murido eft errauit.cpi; fic
tenuiflë ne diutarnend eogitationibus perturberis , fxe-
upluensivbihocdixerisin iërmone de 14 fa n d ó $ ïd ó -
re,fiefcribïs, vbiqüe autem eft in mediö. Nam inilla
. x t deitatisefTentiaïhedius filiusinterpatrèm & fomtUin
nitate? An non vankas peccatum: An idem firnplicifèn-- meminiffedebes'non quiamediatorvnius nonefTDeus
fu intelledjim pperatur mortem & vïtam>Odit Deus o b - j ament vnuseft pater & filius& fpiritus Tanétus. Qfipd.fi
feruantes vanitatem?dile£tioautemDeiviuificat,odium
mortificat.non eft ergo aliquid viuens ex vanitate 5 fed ex
veritate-. .Qupd enirrtfââum ëftin illo vel verbo verita-
tisr Vita eratsm fe& exfè prpfèótp çreatura nulla terre*
ft.riSjVelfiuperc^leftis, vitaautyiuaeft, eum tarnen in illo
vniuetfa fiue viuentïa, fiue Vita êàrentia yitam fuam ha*
béant* Adde, vtuum, ideft , animam ex fimplicitate ; vi-
;tam,ideft,peum ex vnitate. Ifti$,nonfic,infpiritu vehe*
'mentioftendorjfednecpenitüs afleniior. Namanirha ex
vnirare, immorralis&indifiolubilis3 ('fieue & Deus) fuo
fingularij&propriompdbirnmorralis é ft, & indiflolu-
bihs,exnihilo creataafiïë creditur. Idcirco namque ad
imagine m & fi militudinem fiiam creauit De us earn, per
hoc etiam quod 8 .peromnes particulas corpous tota li-
'muIadelfcirnecmaiQria màioribus.nee minor in minocicrëatumnonincreatum
fpiritum ideoquë fandumnon
rfubifinxifti, intelligendüm È iq u is æftimac V regùlam
45 Hieronymidé fignificadonè huius nominis petfitus
ignotatfVbitinc^iitJpiritusßneadiunätone aliqua in fijrïpturis
ponitur,Spiritusfdnctus reâè intelhgttur.Siamem ihtffieiftor
iam diôtus de creato fpiritu didtum prorfuS conténdetit,
nec minor abufio f quàni de increato fuperius oftenfuni
eft) remanebic, _ Q u i ènim pugillo concludens omniâ extra
&£ in tra,infra ô^ftipraïquaratiôneifiedius dicatür, qui
comprehendat,nemo eft,méarnis qudq; aftumptionem
filius inter pafté & fpiritû nullo modo hiediùst, fed ihtei'
hominé&DëumdiCacur&!: Credatur. Vndeôc mediator
f f Subfinem lib.i in Rabacßeprorfiufcribentu (hic immeß interpo
fat ejjpiritui aiitem'vbicunijue'folui.dp abjoluteßnitiUquoiitlditatnen
to legiturjemper refertur ad bonarnpartemiid'eßiMSpirttunifonäiiin
coytw.
6,;
12 Sanöi
T rinius
nomioM
da cum
trcmorc.
13 hM
planifié
rfclili
u-l
culitty
. H
„jIVi(«
p l i
S.0 (f,
ü 0 f i
flWlHtl
H i
Ëccitfa
É M |
-oflUlf
liutoj1'
N o ia r tfS . B e rn a r d i: ;m È
d id tu ^'ftd^bVfiaiiSepfis^Audionempc teintrafau- velrefelli non poffer. Habeo mecum pleriam fubtiliratis
ces clamitantem & înfringenti in :yt qiiidhæccftufio ver- fan&itatis animam,& quæfronte nomine folo præmi- j
boriim & témporum ? Pi óifns eftudi tibi animam meam, . neat,quam in äu6iontatisärcemftam fcholafticorü quam j, I
dimidiunianimæmeæ. Vale.Priorem Dominum meum Ecclefiafticofum choruseuexjt. Claudiaüus hic éft, qui CognotrA
He ii ri cu in, A (cel i n u m , G u il le 1 m u m 3 R obertum Hugo* i totam Chriftianam, Rom an am, Atticam Bibliothecam roHamd
nem feriptorem tu um , & Thonianiy &c*teros aniieos ifi-viridi Æuoftçretilfimisnift:|utionibus e b ib e d s,^ ln -
noniinatinifalutafifeflpfceniihÂ. ,v
Ad Albatem Ceüenfem de materia pr&diäa nihil
affirmans.
E P I S T . L IT .
genijacûmine&bpeHS mole pene nobis alterûm reddi-
dit Auguftinum. Hic eft enim de quo Rom an àfêy in n a- j copm c/a
fia,& audit oria Gallicana in hæc verba te fthrimi i u mj) c i- nu ar.fto
hibent : Cum vènijfertiusanteeum, quicqu\0 ixer'at\reluctan- 44oV.tT
tmm [jllogifmonm contfarietate excipiebamus: fed.ipfe.onnys
conaiüshoftmjicut areanearumfilartimpebatprayolamingem0,
ipfa verborumprincipia cludxns-.homucnm cr.ujsoimntan, mi, lo- .n , . 1
SVo Cellenfi, fuus Claretiallenfis, quod fuùs. Anxie- c ifop ù lifu fin g en to fifm iis .& m m o tio fn ^ fiowm .
tatem m ibf générât -, &Tcribere& non feribere vobR,, marejicvalait. Ait erga'ifte lib. j.'de animæ ftatu, de reru^|GaJlica-
in altéré læditur amicitia:, in a ltéra propria confcientia.: principiisitaloquens : ISunfvi^otmk.mdtmâ,qüîafbrimaliius j^c Ma^.
Illud quippe contra propb'fitum jiftüd contra afféétum eft, praft(ttnibtlo\ita quod iam formatumeft) melius eft illofqUod\m ea^ o_.
eft,monachina'mqüeeftnon feribere , fed lugere tamief i &Jiformaripptefî,formatumnoneft. itemfoficutidquodfoma-1 &ripa tc-
veré SCloqui', & frequentibus epiftolis int^rludere , ne j ttimeft,anteitiÜudquod formatum non, eft , ita inanim'tm quod- ittimo- 1
mutaxhàntasrepræfcntecfpecieth noharoantis. In h a sT cumqueformatum,cedif illi quod&formatümpariter$ ft& ani-
gitur return anguftias incidit amicus vefter: & fie verbis ! matant: quta ficutformatumpoximatforma,fitanimapumprbindicare
geftiens, & lo q u ix ftu a t, 8cveretur. AEftuatvt
fe aperiat, veretur ne pr*fumat. T im e t, filoquituriim-
p to bu s: fi taceat.alienus. Quis ergo vincet monachus,
veKtfiicuS;? Amor: quinelcifvinci, vincere confueuit&
facile triuniphabit de homine , qu.i de ccelorumDominp
tfiurophauit-, &de illo quidem tanto facilius,quanto no
foifirn amaris fed & ipfe amor e ft: cuius altitqdo adxqua-^
taeft,cuiusfingularitasadfociata eft, cuiusplenitudbef-
fufa eft, ipfos angelos vincens in miniftrando. Deiiiquc,
qui erat fuper illos, fadtus eftinter illos quafi vnus ex illis,
immomagis fub illis minptatus,abangelis,hominibus
fubditus, nbuiffimus yitorurn, viirdolorurti ,fciens infir-
mitates, & qui difeeret obedientiam ex his qutepaftiis
e ft. I u d i Cfib unt a l a , prbut volue!rint: ego malo in1 verbis
excedere,quam yobis nbnTatisfacere, & efle vetbofusa-
micusvquam languidus,vnde ergo incipiam ? A literisve
ximatvita. 'Sicut autem triafu n t, informis materiaformatutn
exariime, return forma : fit item triafunt viuifimtum, viuificans, I
vita: corpus eft viuerts, anima viua, Detts vita- Hic,dite, injpicite,
quid dtxeritis, qUicoptradixeritis : quia putt? qqbd pro me
faciat8c fatisfaciat G laudianus: Qu o d autem fequirur,
viuens ex vanitate,viuum exfimpltfittate, vitaex vanitate, verba
meafunt & tantofbrtius munienda, quanto pèrfona,quæ
loq u itu r, & au&oritate caret, 8c nomine, viuens ex vam tate,
viuens corpus eft, quod & viuificatum voeât authbrfi
tas Claudiani. Audite igitur, v unit as v unitat urn ( dixit
Ecc\e{iaf!kes) &omnia vanitas. Si omnia vanitas; & corpus
vel ex omnibus, vel ex aliquo omnium ëft,'çrgo corpus
vanitas eft. vniuerfavknitasomnishomo vtiiens, ait fàn-
dtus. Q u o d moritut, ipfum eft quod viuit : quodi vt vi-
u a t, nafeitur : v iuit, vt moriatut. Qu jd enim moritur.
nifi quod vita priuatur ? Ipfum eft, <juod moritur imho-
Dauid
Fjaljf:
ftrisqux non modicum hofpirauërüntapud me j quæ flo- mine, quod àvitaextinguitur: & quid hoceft,iiifi,coi-
ridioriseloquentiæ,&prpfundidrisfcientiædotibusruti- pus & corporeus fan fus : ipfum enim prius animale ex
lantespetctiflerunt rm e,& vulnerauerunt me nihilminus quo ipfum animal eft : vt eum fenfibile efft delifiit , de-
fperantem. In fimplicitate liquidem cordis mei feripfe-| finit eflè-fënfus. Ergo quod itioriturin homihe, ipfum
ram vobis, vtpote homo fimpkx & domi habitans vos left qupd viuit in homine3, quo d i^ eo vanitas, quia fiior-
autem tarn verborum Venator., quam fenfuum dr conclu-. I talitas eft, Igitur .vniuérfà vanitas', omnis homo viuens,
fumretibus,&percuffum venabulo credidiftis, vtinam I non omnis homo vita, fed omnis homo viuens. Nam
pofTemus dicere, fruftta iacitur rete ante oculos .penna- j & vita quodammodo homo eft, & viuens hoipp eft: vita
torhrpmam repercutereetiam fi valerem non vellem, fed | in eo quod viuificat, viuens in eb quod viuificfttur, viuit
fottaffis aut exeiamatis aut cogitatis. .O longa pfæmedi-; i autem caro ex aniraa&anima in came : & vtrumque vi-
tario fo fënfusexquifiti I p verba vigilata ! quæ&ingenij | uit ^differentia tarnen mul ta eft, quia caro ex anima to-
vitibus&elpquijfioribusdebeantinfigniri. Np n ego id i tum h ab e tq u o d viuit, animain carne non totum habet
raihiadrogauerim, cum vtrumque vetaciter défit mihi., i quod viuit. Nam viuit etiarti in D e o , & vtinam viuat. (
nepmihi fuper hoc haékenus cogitaui, teftimonium mi- j Q u o d viuit in carne, v an um tftj quiaex vanitate. Q u o d RomA.
hf pethibente confcientia méa. Ncgotiofus enim fum [autem Apoftolus corpus mortuum d ic it, propter pec-
non oeiofus : homo fhb poteftate, cufdicitur,V eni, & ve- catum , nifi facit . quia & hoc expreffilllma vanitas eft. py^clo-
nit; & iterüm,Vade,& vadit,Ingrediensadarbitriumim-. ( mortuumv e rô dicit,ideft, moritu.rum> ealocutioniste- —
t2 s*r:-
reine#,
h tm
perantis. Vix enim & hac vice.negotiis occurfancibus me
furari prxualui, quaifitus ferfnon iUuentuSU'j
Abfconderam enim me a facie qusrentium me in loco
fecreufIimo&remoto, hie autem breuibus&interruptis
fpatiolis, vt hoc magis dicerem quam di«ftarem.
Praetermitto igitur refpondere procemio Veftro; 1
quo d nunc vngenslaudibus,nunci(ftibuspungens,her-
uofo diiftamine vires orationis alternat, nifi quod iti'fi-
nem,quiCquidobduxerat,eduxitin lucem. . A itenim^
verba piioiis 3 epiftols noftrae reuoluendo collidens:
Quantaputasprofunditate, caligine, obfiurttute,recondttum in-
uoluatur : corpus eft viuens, anima viua, Deus vita ? Deinde
abyjfueqbyjfuttiinuocatv:uetts\ viuens, inquit, ex vanitate,, viuum
exfimplicitdte,.vita ex vnitate, hie yfiic,.tehebra, hu yfnbra
exnubejnubiltfiuaerinmeridie. Hie neque folem, nequelucem,
neque diem intueor, fedplane palpabtlem obfcuritatem.hac verba
gula, qua d id um e f t : jQuacumque die comederitis, morie- Gen. 1.ex
mini, n on quod ea die mqrtui fuerint,Tcd,quod inepn- Plicat Det
uertibilem accepetint motiendi neccfiitatem.v Quomo- rnntmtna
do enim verum eflet, & corpus m o rtu um ,& h pm p v iuens
commtna-
tionemde
morte pri-
morum C
turn.
: Illud Apoftoli ., iftud P film ift« ; nifi vtrumque
fubfenfu.tarnfubtili, q u im y tili Auguftini fentenriacp- parem
pularet ? Ad quid ergo totaillayetbprum inftans con-
ftantia, vel conftans inftantia, qua fiibuertere ninmini ak
micum veftrum: Dicitis enim » Quid eft corpus viuens ex
yanitate ? Corpus, in q u it, Apoftolus mortuum eft propter peccatum.
Q u o d ergo Apoftolus mortuum vdcat propter pee-
catum; tu viuens dicis ex vanitate ? An.non uanitas pec- jq
catum ? An idem fenfu fimpiici intelledum operator, &
ortem & vitam ? Odit Deus obferiiantesvanitatem;dileétio
autem Dei viuificat, odium mottific at, non eft
^ < ( mi ..... ,..........ergo aliquid -viuens ex vanitate .Vos videte, quid eon- \CoMfuiit
wjb*faut dehofiris quidemfumpta non qdpropugnandum, fed ad j cluferitis. Vcrutn autem hæc aliqpantulum impugna-' j ^ ^ ^ j
impugnandum. Véftrum autem fuit 4 iled e .m i, fingula t a , ne dieam expugnata , veftro ipfius iudicioderelin- \exaduer-\
verbà fuopondéré librarç, aritétjuam de verbis fenceO- q u o , fubiungitis autem; Dicitis : iterum, vitium, id eft, a~ yariorumI
tiam proferretis, & dil;igente;ritxqiiireie , vtriiim meum I »imam ex fimplicitate: vitam, ideft ,Deurti ex vnitate. Iftispon'jvfrbis elt
commentUm an doegmenrum eflet aldus, qtiodrepelli fic in fpiritu.vehementi offend pc , nec tamen pen itu s,
■ Bibliotb.Yet'.Pair.TowTiT '■ LU ~ âflèntior.