confe'crationem habet. Ilium fiquidemprius oportet cofecrarij
delude verb tanquam ducem Ecclefiae facris inli-
gnibus decorari. Si quis autem cüilibet fecularipoteftati
iftalicere putat,errat. Q u b d fi defendere niiiturjApofto-
lorurn d odrinam , & fand i Spiritus fenfum adnullare
defideras. vnde haereticusefle nullatenus dubitatur.H^c
prieterea hariefis de inueftiCttra, fi^ede perfpiciatur ,e t ia
hterefis Simortia'cä efle , viua Scvera ratione probatur.
Nam qua: faecularispotcftas fibi vindicare niritUr inuefti7
turamfnifi v t per h o c, aut pecunia extorqueat, aut,quod
eftgraiiius, fibi inordinate fubiedam efficiat pontificis
pcrfonam?Nullus eft vtique laicorum,etiam fi eiliceret,
qui täntäihtentiöne anulum, vel virgam daredefideret,
nifi perha:c, quae funt facramentaEcclefia:,remporalibuis
lucris ihhiaret.Laicisquidem facramenta ab Ecclefia fuf-
cipere licet,non Ecclefiae quaehbetfacramentadare.anu-
lus autem Sc virga, quando abillis dantur, a quibus dari
dcbent, 8c quahdo,8c vbi,Sc quomododebenr; facravne-
ta Ecclefia: fu n t: ficut fal, 8c aqua, 8c quasdam alia,fine
quibuVhbminum & Ecclefiarum confecrationes fieri
non poflunt. Semper laicus de inueftitura, v t diximus,
äüt pecuniam fibi vindicate aut quod eftamplius,Epifico-
pi vel Abbatis perfonam. Hac vtique non tarn humanä
quam diabolica malignitate Ecclefia Catholicam fidem,
libertatem 8c caftitatemamittit, fine qiiibus nülläratio-
ne fubfiftit. Ha:c etenim tria femper Ecclefia habere deb
e t: quorumvel fi vnum defuerit, velutiparalytica iacet:
necligandi,necfoluendi poteftatem habet. HancigitUr
C
litr.4- 8.
tificatum aflequitur, fuam deftrudioriem iuprimis , deinde
populi mortem operator. Et tunc Ecclefia iniuriam
paritcrfuftinet&verecundiam;quandoineligendopontifice
canonicapérit c le d io , 8c quod ordinato fb li debe-
tur, daturinbrdinato, 8c qui nonvocatusaDoo praepo-
mrur,fedviolenterintrufiisdvulg6. Graüius nihil eft a-
pud Chriftum Ecclefia: iniuria : cuius facramenta qui
peruersèfufcipiunt, cum Chrifto elle, vel prodeflç non
pofiunt. C um Chrifto etenim fimul efle, 8c contra C h r iftum
faceré,nemopoteft,cùmipfèd ica t, QUi non eft me- ‘
cum,contra me eft. Q u i autem cum Chrifto non eft, nec
fibiprodeffe,necalijspoteft,cùmipfeiterumaflerat, Qui
non codigit mecum,differ git. Et alibi dicit,Si»e menihil ptejiis Ioan-1
facere.Hxcidcirco veftra: diIedioriifcripfi,quia faluo or-
dine noftro,pacem vobifeum feci : 8cfaluum noftrum no
feciflem ordinem,fi hanc vobisveritatem tacuiflem- Va-
lete: & non quæ veftrafunt,fedquæ Icfu Chrifti, quariite
8c diligice. .
e p i s t;. x i i .
Domno Vlgerio venerabili Andegauenfi Epifcopo, frater
Goffridus dictus Abbasfalutem &diledio-
. nem in Chrifto.
Mih id id um eft, quod in fynodo veftra de me que-
rimoniam feciftis. S.ed m irorfi ita eft.: non enim
bonitatem veftram ofFendi.in aliquo. Si monafterium
quicuniqiie fub fbecie'paftorisfufcipere præfümic,fit pa- noftrum alodium B. Petri, patrimonium, de his quæ
'..r* . . r . , r .. >T11 1.......n._ .A— ! ____________ ____Âr A rirvArvlf (*à an&o- :ai'yticus,& haeretica lepra pollutus. Ilium non paftbrem
fid uciali ter dicb,necill iüs paftoris,qui animam fuam po-
fuit pro buibus fuis, quodlibet membrum'. fed für & la-
trb, 8c lupus eft. nam ad h o c venit vtfuretur, &rapiat Sc
madet.. Hanc autem deteftabilem impietatem non fo-
lum qui faciunt,fed qui confentiunt ei,damnati funt. Ille
verb confentit,qui earn cacet,qui earn non corrigit,Sc qui
ei palam non contradicit. Et nemo eft qui contradicere
palam nbn debeat,Sc poflit.Nam fi praelati non habetau-
d oritateih, haBet tanieh Chriftiani vbcem: Sc fcriptura
dicitjSc rieminem excipit: Maledictuseft,qui probibetgladium
a [anguine,id eft.vocem fuam ab increpatibne pectati. Il-
lud etiam fadum meminerit,qubd afina fatuum propbe-
tam olim correxerit.Qupd fifuerit vitiofus,yel qiiolibet
alio crimine infamis fact us, non ideo filer e d eb e t : quo-
niam vnicuique peccatori communem Ecclefiae fidem,
quatn fuam efle credit Sc cbnfitetur, defendere,Sc contra
eius aduèrfariös liberè pugnare licét.Nam illi duo,qui in
paflione Domini crucifixi funt cum eo,bmnino intames
erant: nam publici latrones: cpiorum vnus non tantum
quiacfediditjfédrquiafuaè fidei veritatëm con tra alrerum
defenderé'ccèpit, b oniimilliid Sc delédabile verbum a
Saliiatore nbftrb aiidire iheriait. Hodir, foilicet, mecum eris
inparadifo. Yfidfe in latrb©eillb maxime‘declaratum a-
gnofcitur,quod defenfio fidei paradifuih pariter Sc cum
Chrifto efle meretur. H^cpaucade mpltis,qux forfitan
obliuionitradidiftis , veftrxfublimitati dignum duxi ad
memoriam reuocare: v t vnde Sc quomodo fumpfiftis E-
pilcopi nomen, Vobis vlteriüsnon liceatignorare. Ilia
verb lil.ëo, quae do min us Papanouit Sc indullit-'quia meü
non eft retradarèqiibd ipfefecit. Vitam enim veftram
nullogenere religionis approbatam nouerat^ Sc vos infra
annosefle,Sc nullum peiiitus ordinem habere fortafils
audierat. Priüs>quidêm órdines accipere conrempfiftis,
vtvobisliceueteaiiberiusexercere , quSminime licent
adanimx falutem. Omnes poftmodumordines, fed fine
ó rdihc,qiiia inododiebus,Scnoncertis tèmporibus ac-
bepiftis propter Epifcopatus ambitiónem. Vnde Vera
propofitione probatur,quod eos anibre gloria: temporalis
accepiftis,non Chrifti ciritate. Quicumque tarnen fa -
craméntis Ecclefia: caemento caritatis non iungitur, iniu-
jriamqiiidem Ecclefia fa cit,fed quafi paries luteus dtfli-
patur: qui licet dealbari poffit ad tempus, eius fubita di L-
io lution e , qui antè confidebant in eó} pfemuntur. Hac
ïgitur fimilitudine rectè colligitur, quod qui ad iniuriam
fan&aeEcclefiaeecdefiafticur^ordinëm Sc maxime Ponmulto
tempore pacifice poflederat, Sc Apoftolica audto-
ritate fibi firmata funt,fine fiidicio Sc aud^ntia exfpolia-
ftisjinhoc me peccare vel peccalle non creaOT'&landto-
rumRomanorumPontificum priuilegia Vobis oblataad
videndutii, videre nbluiftis^meritb culpari nec pofluni,
nec debeo.Si Legatus Romans: EcciefiiE vobi^pitecepit;
v t fedis Apoftolicae priuilegijs debitam reuerCiitiam ex-
hiberetis,Scredderetisquod nobisabftuleratveitra fub-
limitas,fineutrumqbferuaftis,indenoxamminime coh-
traxitnbftrahumilitas.Annuntiaftis,vtdicitur,presbyteris.
veftri's , Sc perfonisEcclefite veftrie, quoddominus
PapaVrbanusin Aruernenfi Conciliopraeceperat, vt E-
pifcopi annuum cenfum habeant a monachis pro redem-
ptione altarium. Bene nouit prudentiaveftra, non efle
bonum,quod Apoftolicafinccritate difponitur,per con-
trarium prtedicare.' Bone dbmine, vos illi non adfuiftis
Concilio, Sc ego interfui, qui huiusreicognofcoverita-
tem. Redemptionem Ecclefiarum, quae Vulgativocabu-
lo Altarianuncupantur,beatusvir illeSimoniacam pra-
uitatem vocauit,Sc Apoftolica audtoritate damnauit.Illa
tamen magicaSc Simoniaca pecunia,aliquando in trigin-
ta, aliquando verb in quadraginta, aliquando etiam m
fexaginta amlis foluebaturEpifcopis.Quiautem redem- j
ptionem altarium, quae in pluribus annis non nifi lemel
per Vicarios fieri folebat,h^refim vocauit,'Sc condemna-
uitefub nomine annui cenfuspro redemptione vicario- l
r uni, fiue altarium anniiam pecuniam extorquerc^ledo-
Cuit,non prae'cepitummp omnia quiecumque Abbates Sc
monachi in Ecclefijsfub redemptione Vicariorum te-
ntieranr, v tquiete deinceps,Sc fine cuiuflibet exadlione,
pecunispofiiderent *, beatorum ApoftoiorumPetri Sc
Pauli audfcoritate firmauit. Naip fi in pluribus, annis non
nififemel,vt dictum eft, per Vicariospecuniapro altari-
bus dabatur Epifcopis,oc pecuniam ipfam Apoftolica au-
<ftor irate probatum fitSimoniam efle: fingulis annis Epi-
feopispro vicarijs altariu pecuniam dare, quid eft aliud,
quam pro plurimorum annorum Simonia,per anUosfin-
gulos, fub nonline annui cenfius , annuam Simoniam ex-
ercereJ.Non elthocdodtrina Cliriftiante fidei,fed exadfcio
peluma, qiiaeSimoniam multipiicat, ScfatldtaeEcclefia*
violat caftitatem; Pecunia itaquc proEcclefijs fub paH
| liatacupiditate dxtorta,qua: redeuiptio altarium dicitiir,
ab Apoftolica fededamnata, fiue per Vicarios rarihs,fiUe!
1 pro vicarijs frequentius', fub qualicumque noinine vel
| oCcafione extorqueatUr, SimoniaCa piauitas efle nulla
1 ratione dubitatur. ilia tamen grauior,qure fiepiusagitur
_________________________ ■ QuaproÖ
uapropter iilam fpfecialitet Chriftianus Cathohcus vi^
tM? & Epifcopûi maximè dcteftari d c b e t , ne fiat nouif-
fimtlserrorpcior'priorc. S™ e i,b is& t e i,im rn o multiplicitervôs
rogaui Sc m onui P Sc adhuc humihtate qua
debéoScp'oflumdiligenter rogo Sc m o n eo , v t qua:no-
bisabftùliftis,non différât reddere vcftramagmtudo. A -
iioquin,quia veftra grauamina fratres noftri diutrus por-
tarë non poflunt ,ipfi 8c noscum ipfis RomanamEccle-
fiam appellanxus,licet cam Sc Legatos fuos vos fame con-
tempfiüe minime dubitemus. Et ne v lteriusde dfeereto
Vicariorum dubitetis, illu d vobis tranferiptum mittimus.
Vale.
- E P I S T . X I I I .
lldeberto venerabili Cenomannorum Epifcopo, Gojfridus
Vindocinenfis monaflerij inutilis feruus, neque
ad dexter am,neque adßniflram de-
dinare,fed redam viam
tenere.
v t cog qui funtD omini,vtvobis iun gantu r, quséritiÿ :
k I I ■ * ii n __:__________ /f.
E P I S T . XV.
lldeberto Cenomannorum Eptfcopo, Goffridus Vindocinen- «
fis mondßerij minißer indignus, diligere iußi-
tidm,&odiobabereiniqut-
tatenP.
MVltotiensapiid vos c5quefti,adj\uc conquerimur
de Gomitifla Vin do cinenfi, quae nobis Ecdefiam
de Sauiniaco,8c omnia quse ib i habebamus, tarn mobilia
quam immobilia,nobis iniufte abftul it, Sc violenter femper
detinuit.Annonamnoftram, q u s in ip fa Ecclefia in
arcishabebatur,arcisipfisfra<5tisrapuit, 8c impijs, quos
fecurphabebat,diftribuit. Archipresbytervefter quafi ex
veftra parte nobis d ix it, v t in curiam veftram iremus, Sc
de his dmnibus fubiremus iudicium. Q u o d magis ab i-
pfo inuentum efle credidimus,qudmd vobis mandatiirti:
cumnec iuftum nec canonicum efle yideatur, vt quif-
qdam rebus exfpoliatus ,antequam inueftiatur , iudice-
tur. NccinhocvosdocereprsefumimuS, d quo femper
SI eos,qui funt Domini, vtvobisiungantur^qusentrs: oocen doceri defideramus.aeuaeramus. nu In curiam l u i b u etiam i lyw veftram u « .»
libenter ecce nos paratos habetis. Abrahaeetiam filios nos effe veniflemus,fi çondudum poffemus habere,quem a pra:-
coöfitemur,8ceiusoperafaèeredefideramus: qui indie
Domini fUre in prjelio, 8c nofmetipfosmurumopponc-
re pro domo Ifrael nullatenus formidamus, vbi tutus vel
competens fuerit'locus. Turonum verb nec pofluinus,
nec debemus, 8c vos illuctendere penitusdiflaudamus.
Ibi enim congregabuntur omnes fado res R a inald i, furore
aefeditionepotius, quam ratione vobifeum agere
pa rati.P ut^p^m ille,qui vos illuc vocauit,aut iuftitiam
veftram turbae importune elamore faciliüs ibi peruerte-
re: aut vos, v t eius dementia: confentiatis, qu odabfit,
p.rece Vel predo fledere. Bene quidem incepiftis, quo-
niam pro libertate fandse Ecclefia contra eius aduerfa-
rio^ Virilitervos erexiftis. Vnde Deo, 8c Dei amicis.vos
magis edrum reddidiftis, Sc famam nominis veftriper
hoc non mediocriter dildtaftis. Grande per omnia vobis
decus extiterir,ficonftanteregeritis: fed grande dede-
cüs,fi defeceritis. Valere : Sc quia contraRainaldum 8C
eiiisaudoresvobifeumerimus,veraciter credite. Vfque'
adCaftrumLedae, vel vfque ad Carcerem fexta feria di-
gnemim accedere : vbi de hoc Sc de alijs inuicem loqui
poflimus Sc conferre.
E P I S T . XI y.
lldeberto beau vita Epifcopo carißiyto domino fuo & amicO)
Goffridus Vindocinenfis monafierij qualifcumque
feruus, diledionem & dilèdióHis
feruitutem.
QVoniam illicitae e led io p i noil confenfiftis ,bonita-
ti veftra: gratias refero: quod mecum nemofacere
recufat',quiDeumdiligit corde perfedo . Pro captione
Redonenfis Epifcopi rama noftraminui nullatenus qe-
bet.nec in aliquo Isedi. iNon enimp ermeho cad um efti
neque etiam feiebam, quod ab illis, a quibus captus eft.
deberet eapi. Inimici^nei mein hochabentfufpedum.
quem fuse prauitati femper fenfere contrarium. Et quia
fadismihinpeerenequeunt, h o c verbis mendacibus fa-
cere moliuntur. Sc cupiunt. Q uorum venenofa verba,
Deum teftor,nectimeo,necvnquamtimui : quibus,me
Chriftoprotegente,velint n o lin t, quamdiuyixero, ero
timori. Ego tamen quod' mihi laudando mandaftis , li-
bentcrfa cio: nec aliquando d confilio veftro de-
uiabo, de cuius d iled ione dubitare
nec ppflum,nec dc-
beo.
d id o elerieb veftro quaefiuimus. Plüres enim fuftine-
mus inimicos,non quia velimus qua: fua funt auferre, fed
quia nolumfis èis conferre quae poffidemus. Olricus de
fa n d o Karileffo, 8c milites fui, m ultum de noftro nobis
abftulerunt: vnde vos eisdiuinümofficiuminterdixifle
audiuimus. Sed quomodo pofteafuerint abfolutidgno-
ramus: quia de his quæ perdidimus,ni hil penitUs recupe^ |
rare potuimus. H oc etiam, falua veftra re uerentia,veracl- fine, 13*
terdicimus, quod poftquam, v t credimus , difppnente ;
D e o Epifcopus tadus eftis, in EpifcopatU veftro plufqua
ducentas libratas amifimus, nee deinceps quod vigmti
folidos valeat per iuftitiam veftram confecuti fumus.
H o c tamen non aliter quàm vobis feruiendo, Sc vos di-
ligendo pecCauimus. Sed forfitan itaamicos veftrosbea-
re’noftis. quod fi i ta eft , nouum genus béatitudinis in-
ueniftis. Hac fiquidembeatitudineneevos, nec amicoS
noftros.beare didicimus, nec ficàvobisbeari defideramus.
Valete. Sc,quoniam meliorafuntvulneradiligen-
tis,quam obedientis o fculafraudulenta, ad mentem re-
uoÇate.
E P I S T . X V I .
lldeberto Cenomannorum Epifcopo, Goffridus Vindocinenfis
monafierij feruus falutem.
ÎVftitram in curia veftraobtulit n o bis , Scadhucofferf
Gomitifla, ficutipfemandaftis. Q u a d e re vifum eft)
quod eius iniuftitiam magna ex parte defenditis, cum
neutrum vêrum fit,nifi quia v 9s ho c verum efle perhibe-
tis. Nondum enim vidiinus vel audiuimus aliquem ex
parte Comitiffie illius nobis iuftitiam offerentem. Hoc
tantum nouimus,quod Archipresbyter vefter Petrus ex-
parte veftra nuntiauit, qtjodde ilia nobis iuftitiam face-
retis: led vbi velquandoautignorauit dicere,aut noluit.
Q u o d condudum quæfiuimus multum miramini, 8C
certè yehementer mirandum e fle t, fi nonpotius veftræ
-debilitati imputaripoffet, qüàmnoftneformidini. Q ujs
etenim poteft in Epifcopatu veftro non timere yobis epi-
fcopante?Vos vidimus parrochiatiosi veftros metu deui-
tare, 8c fugerevelut hoftes, puduitque videre. S i miramini,
hoc vtique miràripoteftiS',qu6d ftufqtlam fecurus
prjefumit cuiquam fecuritatem promiftere. N o n tunc
perfoais noftris, fed equitaturis timebamus SC fathulis:
de quibus fi aliquod damnum incurriflemus , non plus
iuftitis per Vos nos habituros credidiffemus, quam de
noftris alijs rebus habuimus. Maiidaftis, v t fi in aliquo
nobis defuiftis, determinàtè vobis feriberemus, êc fup-
plere paratus eratis. In hocprudenter eftis loCutus ,fi ^i-
d a fadisnon euacuatis. In qüibus autem nobis defuiftis,
‘ iuxta rei veritatem melius determinate non poffumus,
quam fi fateamurin omnibus, de quibus vosnuncvfque
B iblioth.Vet.Patr.Tpm. iz. rogaui