
7*4 Simeonù lunioris'.
cadit. A nimam porrb in qua Dcus regnat,regnantis be- j
neftcia,&: efficientias noflc oportet. Vbienimrexpræ-1
fens e ft, ibfitem regni n o t* & indicia plané fûnt,æqui-
tas,manfuetüdof\fefifàs,humilitas » quæ illain tegis.hu-
njilitàtem référât jbonicas^uilitia.&omnispietas.Infuper
patièntia,humanitaSjCompaflïo, dilecStio finefimu- '
latipne,longanimitaSitolerantia,fuftinei\eia. Et hofum
contraria in ijs, in quibusDeus non régnât, pérlpiciuntur,&
indecognofcuntur,dequibuspræcepitDominjas J
exercitibus Cms,Illosinimicosmeos, quinoluerunt me regnare
fuper fe,adducite buc,& xnterficite.cor anime. Q ü i enim audi-
ueruntj& didicerunt mulcifariam,per quæ opera & mâ-
dataà Chrifto regnum coelorum adepiuri fînt, & èa con-
_tempferunt,tefrenaacpereuntia, temporalemqueglo-
riahi preferences , ptorius quàm infidèles àcerbiuspu-
nientu r, quoniam Chriftum cognitumreeiperenolue-
runt.ïtfarn qui reeufauit illudopüs,cuius eau (Ta Chriftus
exfan&a.virginehatusmmundqm y e n i t , manifeftum
eft v tiqu e , eumneque Ghriftum recip.çre , etiamfi cum
rccepifle videatur. Qui-autém vére in Chriftum cre-
dideruht,eumque,receperurit, dedifeispoteftatemfiliosDei
fieri.Mox enim v t crediderunt,diuinitas eius ipfis credi-
tur,vt querhadmodumille eft D,eus homo,fie qui crédit,
fit homoDeus.
Pf*l- I4-J.
quos Dominus non vifîtat,oberrabit,qui hunç oEdinem
non fequitur.Nam nullum feruare ordihem,licentiæ 8c
contumaciæindiciumeft., Cuius au tem initïiim lubri-
q im ,etiam finis inurilis, laborandoque fatigàBitiir, &
ftu dioinamlaflefcet, quifaluti vacat. Fentiè enim folds
omnisin Chrifto leih Domino nôftro pofitàeft. ïdeirep
8crex,$iDominus app.ellatur, quoniam fuper fingulos
ih-eum eredentes., per Spiritum fonâum régnât, 3c vt
r e^ cD om in u s ïuorum fidciium, ipfe per eos quodpla-
citumcörain feeft,operatur.Fit enim ijsjin quib,. régnât,
viædnx,gubernàtor,magifter,oeconomus,præres,opitula
to r , ab otrtni pecçacb rederoptor. Atque etiam fi quidam
çitra Chriftü boniquippiam agereVideantur, tnen-
dacium funt.Tune autém veritas fiunt, cum Chriftus fu-
peri pfos regnauerit,çuidicëbat Pilatus, Er go rex es tu': 3c
refppndit ci,Egoinhoc natus fum, & ad hoc verii inmundum,
vttefliwMimiperlnbeani verïtati. T um ille quæfiuit, quia
eflcîveritas. Sedtaçuit Dominus, qü ödfeitetPilatum
hocroyfterium abfeonditum nô poffe capere. Nam eum
regnare fuper omhem hopainem oportet,quouiam aliter
I çharaâërcsrationaleshumanæ nature apud‘ vnumqué-
: querefplcndere nëquaquam poflunt : &irrationabilita-
tem praeter naturam ex peccató in genus humanumin-,
1 greflam,atque itafirmatam,vt fecundum naturam exifti-:
metur,obfcurariacdeleiri. NonenimpofTumus,non,in- 1
i quam, poftumusa b liberari, nifi Chriftus, quieft
! Aÿy^sfiipernosregnauerit. Atque h a c e ftilfa veritas,cui
! v t teflcimoniùi|iperhîberet.„ÇhriftusY.cnit. Nifi enim i-
: pfe rex nofter fuerit, nunquam quod placi tu m eft co ram
eo,praftare póterimus : led ab impoftore & inimico human!
generis regèmur,necfefïtiemus. Vbi enim régnât
DeuSjùon ibi diabolo ferai tuf, fed miniftérium omne in
Dcum eonfertur. ^ u .
Etçnimquisignorat, Deume lle conditprem cceliac
O R A T I O XIV.
Argumentum.
Quampoteßatem Chrißiu acceperit.Fr'm Chrißigrdtiampar-
ticipare,atqueita vitam fecundum Deum confeftariopor-
tere. Depeccato,& tußttia. De carnali,&ß>mtuali. De
virttitum capite, &pedtbus.
tçrra;, & omnis creature, tam quae„e,ögitatione percipi-
tur,quàm quæ fiib.alpeâum fubjjciturîEfle etiam rege,mj
I eorum,quæ ex nihilo vt extarent,produdta funt,» ereatîs , \ Pud Dauidem legimus,5 «£( eft homo quiviuet, &non
! fimula b eoomnibusîDeusenimpater Verbi fui,acfilij,{ JT\,videbitmortem,&eruetammamfuamdemanu infertiSi
, Deiac Domini noftn Iefu Chrifti,pcr quern fecit qmnia, ‘ igituriftuceuiuis 3c vbique im poflibile,foli au rem Chri-
: etiainSpiritufanéfofuorégnâtfuperomnia. Hæcigitur j ftopoffibile eft , obquodetiaminterras v en it, ideft,
j vnaDeitas,Pater, Filius, & Spiritus fa n â u s , quæ in tri-! peUshomo fad u s eft^uemo propter aliud quippiam, ni-
! bus fubfiftëntijs,coæterna,principij coexpers, ,confub- j fiprôptér hoc folum vim inférât,id eft j v t voléhtem ôm-
feantialisregit ccelum, folemÿlunam,ftellas,aefem,ter- nés liberaré,cogat 3c cögentemliberare;Gögitur quippe
ram jmàrej&omnia quæ in eis fünf , & angelos, & homi- j rex Iefiis,volens h o c non propret fe . : fed quia res ardua
nés velint nolint,quia Dominus vnus eft. Quoniam au-1 e ft,& nos magnitudinem lalutis ignoramus,vult à nobis
tem regiæ poteftatis proprietas e ft , prauidere omnibus, ! co g i, 3c vim poenc tyrannicam fuftincre, vtpaftim qui-
in quos regnum e ft, etiam Deus.hifee omnibus prouidé- : dem ex ijs quæpatimur àpeccato grauiter circunfeffi j
tiam 8c curam fuam déclarât. Sed quia omnis condita intelligamus in qualem|neceflitatem non fpontè veneri-
natura,præterratione preditas, angelos nimirum atque i mus : partim verô,vtcùm libertärem d peccandoadepti
fuerimus,grati.as liberatori magnifioas agafnus,tan quam
pro re in gen ti, & cuiuis omnino iropoffibili. Propter
hoc obfecrationibus Sc ieiunijs, & erogatione,‘:& con tri-
tione,& alijs aftli&ionibus opus eft. N o n enim citra la-
borem,& otiofisgratuito hoc preftare vult Chriftus;' fed
poftquam idin immerfione baptifini cuiuslibet feciti &
infantes magnam,precellentemque,gr'atiam non potue-
runt agnofeere, necefle fuit hoc rurfum per laborem ac-
quiri^ .iterum accepta gratia , quiE hoc h a b e t , vx a-
pud neminem fejignorantem perfeueret : fed obig-
norantiam illam auolet. Qujfquis ergo Chriftianus
nondum eximbeefififafead facicndam Dei voluntatem
perdiuinamGhrifti virtutem confirmatus e f t , eat, ac
perftdem ,, 8c impofitionem manuum difpenfafortim
gratiae confirmeturprius ( qu^ gratia ex fide donatur,
non ex operibus ) Ytvirtuteexaltoprius indutus, ita
demum vitarp Chriftianodignam tranfigere po flit: ne
nudus a C h r i s i i gratiainuentuS, extra C h r i -
s t i partem eijciatur : nee enim tantum propter pec-
catum rec e d it, q u iilla p o titu s fu it, quantum propter
ignorantiam. Nam hoc eft omnem hominero velle ad
agnitipnem veritatis venire : quoniam non aliud quid-
dam Veritas, qudm gratia C h r i s t i , aCprdpterl
earn gratiamVenitj&bccifus eft C h r i s x v s : quicuni
Deusi Dominus , ac hares fit omnis creacure per ipfem
cphdire , porcftatcmque habeat in e a , q u i conaidit,
homines cognitionem ac notitiam capere nequ it, hoc i-
pfoquodra tione caret ,ideo Deus quoque vtignoranti,
iimpliciviap rou id et: cumangelorum,hominumque,
quorum eftcognitio, curam geratalfidudm. .V ult autem
h.os,vtnaturasintelligentia ornatas nofle ppificem,pro-
uiforem,3c faluatorem D eum. Eapropterfiquidempro-
ctoatifuntjVttanquam nature confilij,mentifque parti-j
e ip e s ,^ ingeneratam cognitionem,habentes,condito-
rem perpetup eplebrarent}eique turn profeipfis,turn pro
vniuerfisgratiasagerent. Vndequanquam Deus rex eft
omnium, tainenhominum duntaxat.&angelprum vo-
lentium rex-efle vulf inolentium nequaquam, vt ne arbi-
trij fiber tacemjjlis tb llat.Q ui enim ratipne vrens natura
fi|,fi voluntate careat ? Qupcirca etiam Dominus nofter
Iefus Chriftus nofttumfimilis homo natus, 3c magifter,
qu odlateba t,& ignorabatur, conlbrtibus generis ac fra-
cribu.sfuadet,dumita-docetacdicit, Quante regnit Dei,&
iiijlitiam eius ^ vt volentibus nobis imperet. Simu 1 enim
naturam rationis capacem regnum Dei attingif ,& fim u l
omni earn iuftitia cumulat. Hinc Sc quotidie Deum ita
precamur,Adueniatregnit iuum,fiat voluntastua. Hocenim
v u lt ,\& ob hoc ipfum corpus humanum.induic,&iftue
primum edi6tum,etiamprincipi£im Euangelij fuit. Nam
quod dicit uc, Approptnquaiut regnum ccelorum, hoc eft. Nifi
enimfinrelligens anima modbintelligibili fenfum regni
Deiacceperu,qu od ipfamtetigic, fpes (alutis inirritum l
• ?
Or at to X IV . TVS
Ktitft. Mr
Äoccapu.c?
Ituagin-ft
JlisivÓ-ria
u®. ^
.B-'*]
non tamén habet poteftàtem grans dandi hanegratiam
hominibus; qfionfam iuftus Domi’nusv & iifftitias dilç-
xit. Iniuftumfiquidem erat,volentera, & nulla compulfumnêçeflîtatCjdfperddfôfummëndadumtantùmea
fponte h.udatuni,ôç
rcfiftentlQ adhibira,eadem rurius citcundari. Idciico Sc I
nobilis fada eft compenfatio,. Deusipfe natus homo,in
facrifieiüm pro ca dams eft. Vnde 8c Chriftus poftrefuç-j
re dioncmait. Data eil mhi or,:nispotcfias in coelo,cï in terra.
daiit vobis.Hmc Sc nomen eius eil; ap u dE ia iä^ ^ '^v , po-
rcibcenrhabens,non vt D e i, fed vt eta*e?àyris, Dei & ho-
mlnis. Eteni.ni vrDeus, quomodo èorum, quæ fàb'rica-j
tus eft,nón hâbebat goceftatem ?, Sed vt h om o , chm fe I
voiensprofedemptiOne in facrificiumobtulifler,ab ipfa
naiura operis quod peragebati-poteftatemaccepit. >;Si\e-
nim Detis in preriiun redem.ptionis impenfus eft sp a te r ,
non fui fle vllum dönüm iftö præftantius, quod ad oBli-
teiandum Adamidelidum diuiiiitatioffcrretur.Lapfus
enim Adamusjintelligibili Dei gratia qua rtuebacur, ex-
utiis eft,quam nü n c ffi u tati.perfufus vnda quilibet rur-
feSinduit.Nam^arfaH^«ei/2Cfcn_/2(i baptizati funt,Chrißum ;
itihemnt. \
Icaque h u m an aqu æ fe ntiunrur,çernu n tu rqqe, hu ma-
norum qua ranmmihtelfiguntur , nee fub oculos ye-
!u,iuÄt^tni'*'dit^%tdbsi^,a^am finit. Éxemplicauftà,
! jromo n a fii.tuf 'n u d us,p üe r i n fan s, qui nulla re fem.et iu-
. uare poteft,qûamdiu.ladc maternoalitur, abea fola
curatur : Aft vbi ratione iam v ti,& inftitui, ac proficere
tionem‘cbmmunionemque,cüm eb ', vit té rationem höa
mini refpondenrem inuen iam us.
rcré&trogareppjeft.Pari modo anima omqi virtuce nu-
da creatui;a:u'.quea d rege n e i a c i o n e m acccfterit, C h r i-l
i ftum'induK,àC lui icon u t ri ru r,eru di t u r , quærcre & ro -
Wirèdifcit. Exi.ri'denifi roget, nihilciChriftn^largfiur.
Rogabirvero cqnducibifia. - Primum quidemdumen,vE
vidcati Vidcbitautem omnem in feip(amiferiam,illiço-1
q u e h u miliabi t u b f ,& h u miliata manfiie fcet, manfuefar
d a vks©omini à Domino myfticè docebirur, Quimïtes\
\ (focetviasfifas. Sanèqui priusgraciani'Chrifti honinduit, I
atque ita ad vitam, more (mi e C h tifti a nos fefedat, opé--!
ram p erd ir .Q to ’cunqueenim'malapertulerit^autbona
' egerit,nondum Chrifti gràtfa veftitüs, nullam inde vtili- j
;tare m’ repôr tab i t, peri rid e v t Iudaei8c Echnici Deum ne-' ! feien tes r fiquidem non eft in orbe terrarum quifquama7 j
debimpius , . qui nunquamaliquid cum virtutc coniun-.
duuilUatura:hoitatu effecerit. Priusdgiturcontenden-
d u m, qu o d fu prà d 0 c ui m u â, vt perfide m , perpeeniten-1
fiant, per im pofitionem manuum presbyter! gratiam a-
. dipifcare.drne quibusadeos , quiipfara pofcbaptifmum’
anu;ferunc,tfbnreufeniet. | Q u od .fietiamcitramanuum
impofetionetn in aliquos v en it, certèeorura exiguuseft
numerus,duo aut tresforfi.tan ; 8ç raritas legem Ecclefiæ
i non præfigit.Nee péccaf['eitaque,nec'peecarc peceatum
eft: q.uemadmodum neccceco aut offendiffè pedem am-
bulando,aut offenderë cæei taseft:’ nec.ægroto m o rbu s ,1
; cibi ftomàcho uocentisappetirio:fednonparticiparedi- j
uina.m naturâ eius,qui pro nobis in cfuce pependit Deus .;
,.Iefüs^C3iriftus,ho.c peccatum eft.£fténim nimiirm quan-j
i tum dimçile,atque ad ebimpqflibile,. vt non peccet,qur
j cumlefucommunionemnonhabet. Hæc etiamiufti-
1 tfacil,parficipare &communicarecum lefu.' Cum ho cl
I quinonçommunicat, nunquam'4peccatomundâbi|ur.
I Communicanti autem cunj.eo , peccatum,hon domma-
; bitur.In jpfb enim viuunt,mouentur, 8c funt Çhriftiani.
Acquevtbreuite'rdicam,fruftra Chriftiani.aomen gerit,
quiihagnicione leur corn nui njoncm cum eo non habet.
Dalis porrô ex confidentia,& àudaciaaduerfiis d iuina&
la ç ra,e x ira eu n d o & p ræ f ra cfto ,ar r oga n t i q-, an i m o ; qu o - 1
modo alius contra ex reucrentia & piecate crgafes diui-
nas & feçtas , item ex (ummâmoium fuauitare,& animi
lummilljqne Gognôfeitur. Nà'm v rillenefcir, ficïilen o-
ùit,' nihil fefeçilïe laudabi,le,vhifi in CQmmunione,bohi:
l cfusquiyfqueeo'fenobisatçemperauit ,;Vtforrnam atq;
iubikntiamfidftriftrnilemdn feçapefTerer | v t per.cognaj
Suntyerö qui in temsefiam &ittcorp bre angelicos
mores irriulantur, cum penitus.totaanimx Sccor^oris
natnralfeïuS communican ti fibipermiftus fü e fif, & cum
co ynüm euaferit, v t huiufmodi homo poflit vfiifpäre il-
lu d , Viuo autem tam non ego, viuit verb in me Chrißw. Üuö
'qtuppe w n t citra confufionem vnita: djfiügunrur aurerd
'ïliquandó,i{lque.in hobis ipfis, & eäcarnaliaac fpiritua-
diadicuntüu: qnapdo idemhbmointerdum carnalïahn-
terdum fpirirualiafapit.' Q u i igiCtir fpiritüaliafapit;& a -
git,fi3elishft5& nbiniqatur: Nifeenim in feipfq.gratiam
Ktn^lflimi Spiritus haberet, fibi crediram, fpiritualibiis
non ftingcretür. Quiautem qu« .carniiiffinia fünf & fa-
pif,&agitjinfidefisj&hullms pfefij eft. Q u pd hifi itaef-
iet,nunquam vacuusgratiaChrifti,& diahóli patienfiii-
curfus,carnaliaoperarètur tqüiaomnis qüifacit malum,
ex malïgnö eft. Idcifcö qui malèagüntvèds cerfumefta t.lpdn.y
dremonibus iinpelli, r habentes.ncquiti£epnncipem,qui
in ipfis habüaré cognofcicur. Etenini fpiritus néqiïam & *
in teil igen ti« n ptu s eft^ Jqu i in fi del e s , & a diuinä gratia.'
defertos fpiritualiterafflat. C^üócirca rätiohe prediti,^:
liberavoluntatè cöhoneftati, yelütalieho af bi trio fubie-
d i cernuhtur regi,fibimec ignptij 8c ópinanfes ex illafua
hbertatemälum fe committere. Qüam öpiniónem magnum
robör architedi improhitatis eflè-nöüimüs: büiuS
binnc n u di um ih i d i mpendi t u r, v t eö an n i ten te, in ijis
qui malum operancur,operantes feid fac'ere exiftitficnt.
Quidigirur? dieet quifpiam, perijt arbitrij libertasJ
Sanè,at non tota.Remanfit enim in hobis fola Coghitiöi'
quod m^lifimus: ficu t«grótoinle<^to iacenti fcire,fe x -
grbtürn iacere. V ultillequidemfin-gere;at nbnpoteft.lU
iud poteft,yolens,acpro arbitrio fuo medicum quaerere.
Ideih hrcvfuvenit.QuapropterairDbhiinus, Omnis qui ïodn.t.
facit peccatum,feruus eftpeccatfi feruus au tent non manetin domo
in dternum.Siigitur filius vosltberauerit3verèlibenentüX^up-
niarfi igiturarbicrijnoftri liberfas eodeuenit,vttäfituih-
modo medicum qü«reredebeamus ,a d C h t iftüm acce^
damns,■ , quiddomirtationediabolinos vindieet. 'Ncüió
ergo malum operans exiftimet,aut dicaf>d*monem non
habeo:pro pörtióheenim prauitatisaut päruum,äqt magnum,
aut etiam multès dcemonashabetrfieutlpirituafis
pro merifuravirtutis aut mbdicam ,auc multam gratiam
obtinetiaut etiam plenusèft Chrlftïgratia. lam verb di-
uinafcriptura diuerfacharifinatavirtutepr^ditorumfpi^
ritus appellare confueuit.
A n n o t ä t . LoGüs lubricas,cènforaq; dignu$.vidètur
enim Simeon exiftimaie,pe ccata ab h o m inep ërli b e rum
arbirriumnoncommitfijfed potiusad^rncineinhomihë
& per homineni, tan quam per infttumencum opemntcj
quod adeo faUüm eft,vt peccatiratio nulla rationefubfir
ftere poflit,nifi a libero arbitrio procedat j heqüe eft v lla -
res prater ipfiim hominem qui peccat; qu a voluntatem
diredè ad peccatum moifere & iqclinare qu ca tfv td ö c et
S .Thom.1.2.q.8o .a.i. Indire&ècamé poteft &'foiètdia-
bolusinduceread peccatü;yel propbnëdo &,obijciehdo
materiam,qua quis ad peccatum alficitUr, vel fuggeredo
8c perfuadendoöbie&unj prqpofitum habereratiöheiti
boni, qüia &filggerens,&luadës,feuper(uadensali^ua-
literproponit,pre/>nttWJ obieäum voluntatt, quod eftrattonis
bonum verumyélapparens ; v tin quif San ètu s-Thomas:5^d
nu ll o ifiorum mod or urn potefi aliquid effe direèt a catiffa pec cat i,
quia voluntas non ex neceßitate nie net ur ab aiiquo obieäo,mfi ab
vltimofine. Vndenon eslfufßciens catiffapeccatt, nequeresexte-
riusobldta,ncque iüe,qui eatnproponit, neqüeiUe,quiperfuadet.
Vrndefequitur, quod.diabolus.nonßt.cauffapeccati directe vel f;<f-
ficieiiter, fedfolumper modumperfiuadentis yet proponentisap-
petibtle.. H^c^anails Thomas qu&ft. 8c art. cit. . qui etiam
articulö pfoximè'fequente pül'chre d o c e t, quomodo
Dämon poflit elfe caufla peccati interius ad pec-
candum inftigando hoc e f t , eommoüfcndo phan*
täfiam 8c appetitürnfenfitiuum. j Nec aut obeft no-
:fera Scv era , apt prodeft Simeonis fententia,} quod
-qui peccat, feruuspeccatiefficitur.;Hac.enimferuitus*
m i m
11
| | l i :
; a
Sc ipon