m ,
« M p
Franconis Abb at is,
ad ïîmilkiidincmaltifïîmi, fiiptibus ill'c, &füpcrbiæin-:
uentur (piritus contemuseffcr.-ntfi liic 6nis mfiiiiuiseflct.
Super cumsinfoelicemruinam fub typo princidisTyriiu-
beturËzechiclprophëta ^roplïetïçum plandum aflume-
rë : 'àcplangens diccxexTu fignqculutn •fhj&hë^nu^mièTfi^
pientta&psrfeäuidecore.indchcijiparadtßDeifutßt. Omnis lapis
& onyx,■ & berillus fi'pbirtu,& carbuncutusx&finaragdus,aurum
opus decor is tut: & foramina tua in die, qua conditiù es praparata
Juni. Tuckerubextehius & protegensi & pofuittinmontefanäo
Deïintheâto ïapidumigtiitodu. Ambulafiiperfeäus in ‘ ' j j jj' |
^urnanum quid gloriamibus, diccbat: Vtdebamfathanum
fiefitfitlgurdecoelocadentem. In midtitudineiniquitatumtuarum,
& in imquitate negotiations tua, polluish fancltficationem tu Am.
Iniqua prorfus & iniufta negotiatib : vtereatura dono
ereacoris fui àd f antam gloriam p roueda ex nihÜöifirnili-l
tudiné Êöttditorisfui tyrannica ihuafîbne fibi raperecïSed
quiaperrapinaminuadere voluit,&temerarediuinälan-l
d ita t c :p o llu ic& jplam, quampernaturam nabëbat ahr|
■ gelicam fandlficarionem. Producam, ergoait, ignem dt medio
tui, qui cumedatte. Et iuftè, vt vndé tan ta impietas pro-
Hieratjinde & vlçrix flam ma proflu càturjquçpun jatÆtda|
conditions ttiè; donee inuentaeïHmquitas in te. O qua miräeft bo te in cinèrefuper ten am,in conjpeâu omnium videntium te : riô
creatoris prihcipïs T ycipote iitial O quanvlarga'largitoris j quod fpiritusdiffbluaturincmeré,fed quod angeliea fpo-
bonorum omnium in creaturam fuam donorü efFuiiolqui j liatus gloria, rédadus fit quafi in cineris vilitateirk O j m m m ,
ex nthilo creatum tantædîgnitatis principem>& plënitudi | qui vider intteingentibus,obftüpefeentfuperte,mhilifaftus esj&no
hefâpientisiliuftranit, d p e r fe d o décoré adôrnauit,arq; [ trisinperpetuum: non quodfubftantiâlitereflè dèfieriçyfed
omnilapidepUecibfoqd eft,multiplLciglofia virtutüopè-1 quôdàDeoapoftacahdo,beatèelle perdiderir.Nec inuri-
rnit. H ic eftLuciferille qui mane oriëbatur.quiprç nimiô lite rliëet paulo prolixiusmiferabilem huiusapoftats la]
clàritans/ùælplendoreintaentiurn in fe oracpnuertebat; j p fum ,& prophets fupereo lamentunlpxordinedigeflè-
quemSo.l.yertis.aftrorumomniura illuminator Deus »in- j rira,lèdyteuidentius è diuerfo infinuem, quantum gratis
cöparabilis fplendoris magnituflihe,rölus præibar.O Lu- Dei bèati {piritusdebitores exiftant i cuius munerealijsè
ciFerj Lu cifeiyqu à in flate fui filles, li ill umi n à-totem tuu m tan to culm in edignitatis,impulfü fiiperb.iæiuén tip us,ip fi i
agnolccrevoloiflès : fi collaram tibi claritatem ad éüm re-1 inaeterna beatitudinis fus. foliditatë perftiterint. Si autetn
iuliflès', qui cqntulerat ' Heu quàmperniciolà e sv& ipfis j Ipiritusi'quid caro î Si àngélus.quid homo ? Si coelu, quid
fupernfsvirtutibusfiiperbia, bonorum omnium inimica: | terra ? Ideo & in terram proijcitur, & terrigenis iniexem-
totius pulchritüdinis & integntatisvërrtiis & tinea! C on - plum proponitur : vt ruina tantiprincipis terreantür, &
greganijni reges terrse,&obftupcfcite,attenditepopulio- accepræg.iàciæ non ingrati,ipii quoque cumbeatisfpiiici-
rnnes , & âdàiiramjni, & ttiterra & eioisexemplo territe, j bus beatitudine fila ærernaliter perfruantur. Hisde ilia
eäue b bomo attadum luperbiç. Ecce ftellailla.matutina, ! excellentiore creaturafecundum tenaitatemfenfiisnoftri
quæ ab ô'rtüafçendebatrurilans&fulgida, nebula luper- ■ digeftis.paululumrerpiremusîvtreparatisviribuspræuioj
biæëx propriieordis cpnfurgentepittredinefubHÔofltin- Spiritulànâoceptum de Gratia Deiitercouficiamus.
dicur : & qujefuperaftra Dei leafccnfurain tumida iaél'à- ;
uerat,in faculam. repente, proh dolor » conuerfa fulphu- i " — ■.
team , tenebrisâbÿfli turbine maieflatisaéla immergitur. ;
Vbi m odo tUiriprille inanisprinceps m i Fe r ab i Iis ? Sicc i n e j
PRÆFATIO IN TOM
afeenditur(uper altirudinem nubium î Siccine cônfcen-
V M . S E C V N D V M .
ditur, quod fuper aftra Dei te exaltarurum iaâaueras fo- jd
lium ? H ocne eft, alti(fimofimilëeflè l An ignoras m ifer, j
‘re, Tater Venerande,
quôd SC in excelfis humilitas regnet ? Sed fuperbia tua ad-
nauigaturt^yfitèór nonfinefór midineexiguam pduo’errere
n onpo teft, veiqtiid fithumilitas ,Vel v b ireg^ nefortèguberdatoris
Audi i taque terra,audi,& contremifee; quia &firmamen-
turn infirmatum e ft,& ccelum conciflu m perdidit tôt mil-
liaangelorumi Hæ ceftcauFadolons&planftuSprophe-r
çici: quëmpropheticö fpiritu edo âu s leuat fuperprinçif-
pemT yrf AurumjnqiikyOpüidecoris tuiyér foramina tuairidié,
quaconditmes >proeparatafunt. Timens autem actrernensin
næc inuifibilia foramina digitum infero.-fed tremen tem
manumgratiadiüinaregente, obfcilraquâfitentanspal-
I po/SignaCüfumautmargatitanonabintus,Fed extrinFe-
■ cüsperforatur. Huiüs.ergo-fignacuii foramina iii die con-
di t ionis non à (èipfo^fed manneonditotisfunt praparata:'
1 per que diuinitus inFuià Fapiencia.ATyrium principeerudi-
1 ret,diuina fibi gra'tia;collatü èfle^quôd ad fimilitudinéDei
! refulgeret. Q uja verô auruproïènfu accipimus,aurö opus
j decoris principis huius erat.quando lûce fapiemiç illuftra
' tus,qùidintercreatoré& creaturainterefler^ifeernèbât:
, quando confortibus nâtur*, æqualitâréièruabat,quando
I obFequiücreatbri tanqüâ creatura defcrebat.Hac Fcientiç
multiçadine Stdonoraamplitudihe faótusCherub exten-
! tns,& (ubieâa dignitatis Fuæ eminentia protegens, in medio
lapidu jgriitorum,in môcèDeieftpofitjis,.videlicet:cü
j eledisFpiritibusigne ditiiniamorisardèntibus, inaltifli-
I mü diuinse contemplationis cul.men,gratia nô meritoeue
j <Sus.,Audiuimus vnd e , & quô,Xyriumprincipem gratia
; euexeritraudiamus ri unc,qu q jngrata fuperbia detraxerit.
AtnBulaJlijnquit,perfeftfts in vijs tuis, d die conditions tuà i'donec
inuenta eft iniquitasinte. In te,ait,inuenta : nôaliarideinfpi-
rata^non ab alio perfualà. Inmultitudinenegotiations tiure-
pleta funt interior a tuainiquitaie, &pecca(li: é^eiect te démonté
Dei,&p&didite$cherubprotegens,de medio lapidum igmioru.Éle-
uatuméSicprfûuin in décoré tuo : perdidiftifdptentiam tu am in de-
core ttfo. Interraproiecite: antefaciemregutndedïte,vtcerneront
j te:Principe»! pro ieàu & in ab ie âü ante faciem regu do-
I mi nus dabat: quaridp diicipülis de prasdicàtionereuerten
tibus, ôç de exprilfione dæmonû, atq^ pftenflone fignoru
I oculo.finifiro aliquofidere dëcepto, autin Sortes impingam, «ar yal
ragtheCbàrybdisabforbear,aut in Scylkos canes deuorandwincidaX
Etyereor nedum margaritam in prof undo latentem, incaütèpèrqui
ro;. aquü AEgyptijsfujfpcatMMtali anbelitu interclufo,ipJèperdant
in prof undo. Leuateergo obfecro infatigabiles mantucum Moyfe ad
ccelum,& imprecamini nauiganti proffer a,vt orationibus veßrisre-
uclata mibidiuinitus margarita quam quaritisfalua naui & mer-
\cibus .portu[altitù lof us obtinèam. Expanfis igitur ad imperium ve-
\ßruveUs3ei, quifpirat a meridtejn altumferar : & quocunque impetus
Spiritusfanäi me impulerit,gaudens & grattas agensfequar.
FR AN C O N I S
AB BATIS A F F LI-
|G E ,P U E N S I S , D E G R A -
' T IA DEI, .
T O M V S S E Ç F N D V S.
Q Apienfial^ei afineVfque ad finéattingeris, oninia im-
vJy plen^oiTinra completäeris.cui nihil latere, nihil poteft
perire,np pierofamil lam angelor ù nr multitudinÔirieam,
.quæinoculisems placuerat incegriratis fummam çonclti-
[remt:.qu£e|c Ci ruina fuperbiéntium imminuta eratifua |i|
Inien Deo fririima depetire nô poterat, N e ergo yidererur
Mi^riid ci%adonis Fua: ineurriffè dètrimentum,inijt lècum
reparationis miràbile confilium : vt viliorerti quandam
materiam artefâpientiæ Fuæ in eandé transfor mare t glo-
tiam. D e cuius conditione• & digriitàre antequam différa,
oçulos cordis perelementôrnm mundi latitudinem pau-1
luluméiiagarifinam : vc magna Hâcdomoperlriftrata,&:
mirifica ftruâuraëiusdeeorc ôç ornarü, acvariafiippelle-- J
â i le diligentiusinFpeéta,ex magna glôriadômus çftiiftare j
polfim, quantæfit gloria: dominasaomas. Quæ vtraqué
gloria ta doirius tjuä d6mini,& artem prædicàt,&gratiam |
-<* 1 rj±.~' ' 1 . .j^ 1, <5. • n;. ' " De gratta D et. '•.
B H I w j ► > 1 i g S S I > 1 1 p m S p I i I 1
C0' m coeleftis ruiui-e^ërren u m , v tir a d ixc.vi man gc-lu, ] amoigûtia^icix.Timoromemnonefitncbaritatetfjdpjirfcdlf
p ? I I 'ab0-ùjïnéôi^ primumei dömmri m.qua conditus j chantasforasmttttttpwrem. Falfoergo nominebonujp vo,-
habitarecrcondi^it: cuiusfundamentaîn terræ Foliditare | catur:qu,pdnonin
coliocaauuiiti, iuiui longitudmem ab otiente ad occidente j 'ta eft gratia, Quis enimdommipTeruo « dic^t.Fac quod
Xtendir cuius latitudinem abAuftro ad Aquilone dila-J vis,ferue,fivisjQuisdominusieruum Fuumlibern dimic-
tauft cuius altitudinem ad ccelum v(qi exalrauit, quod & • tattvt fi nol it non feruiat? Quis figulus Sngu linum,&ud
vniuerfiefabrics in modum earners qriafi ewbnen quofl- - ■* A - c -
damprotegensimpofuit. Etvtm.agnsdoayuifumcieslu-
__(diem. B . ac Ivderaraasna Scprselara Ip*
invfum (uum ? At figulus hotter ftgrhentö fuo omniaeô-
ferens',& injririllo prorfus illius egens,creatohoniim liberum
fui atbicrium derelin quit j OptVqné ei tribuit el igepdi
quodVoluerifi Q u id ve rô magîsÇôgruum imyrgini Dei,
men adeflèt, folem, lriha, ac fydera magna & p:
minaria coeloinfixit:qusafuperiorib.vniriçrfsdomui in-,
Fuleerédacdomino domus indeficiensöbfequiügrata vicimtudineexhiberent.
I __ __H H u ^ qùàmfoedahpKereibonçftaampleiftiiC^^fd^îMgtsepi^
veftiunturao I I . , ! ■
d (Studine^ex^iberenc. Veftitur agcr florib. veftiimtur ar- 1 niëns rationi,quam virtute's digcre.vitia deteftan? Vu öq i
boresfrôdibus,acfoecundanturfruôtibusivînouo'domi-| autem,eiJbonum,lalicet&:mfàlutnproponitur,humsvfus
node Fecreto lapientis Dei ad publicü proceffuro, nouos.j Fua.de tur, illius p ro h i b etur: ftipéd imu & finis vtrkifqjprs-
Frudus ofFeranCatq-,iocundum ei deyarierac.e pulchritu- dicitniyhuius vita s te in a ,‘illius mots, nihilomimis & ipfa
dinis fu s fpedaculü prsbearit. Feftiua Fe exhibent elemé-J sterna. Omni itaq, decore veftituat^omni ex parte prs-
ta omnia.-coeliim hilaritate vultus ôriir.ia le; ificat.aer me- j mu ni turn in paradilum voluptacis qùem ab initio planta-
lodia auiiimtripudiat:tei ta dominum Fuüexcepfuralplé- uerat,introducir:oninmtneilignorum paTadifivfum in-
dido cul tu & in ul ci co 1 q i i b :•( e o r n a t, mate a c fin mina cri-j dulger.ab vno prohiber. Iivquo'enim Fctuus dominum Fe
fpantibusaquis& piFcibusfuismoielçtantmm fibiinuieé, haberefcuet.-nffimandatumaccippet?Exow»i,iriquit,fi-
natandooccurrentib. gratulantur&ipfa plaufufuo .N e c' gnoparadficomede, deltgnoautemfcientubont
quafi ludicra quæd ami (la cô me m o tau e ri m , vt vel aines ; y/*j. I» quocunq, cnim die comedcru exeo, morte moheris. Proh
audientiuriï demulceam, aut plaufum mihi excité.: Fed ex | dolor! Ab illo hofte muiFibili, ab îllo muctore rotins ma ■
cq fide ta t i o ne i fto tu m homo vt colligar, quamu Deo de-; litiæ & do li, qui plus dolis.quàm:viribus p e rfid e , née in
bitorexiftat : qui folaeum bonitatis Fus gratia ad h a cglo -[ paiadiFo hômo tutus eflè potuir: quia rants gracisingiariam
creauerit, vt in minifterium eius elementa ta prscla-j ais extitir, Spiritu namq; Fuperbrs afflatus, & faliaciafer-
raordmauerit: &v fuieiusdcputauerit, & quôdin aquisrpentisantiquifiipplantatuSi dumficutconditorefloyo-
natatjSc quôdin térràambulat, quod in aere vo lita t, & ) 'luit,.necquod cô'dituseratpermanetepotuit. Dumenim
quôd'incoelo rutilât. Vsau tem homini.quiinnouiflimo FeipFum regere,;quod Foliu.sDei e ft, per t y ta n n i câ aFFe 6lat
I - - £'- i -îi-',-g^j^jIà ” " ’ ''^^^|potçrttiam,manFuetiflîmilèffbrjs, (ubeuiusregiminetu-
die täts gratis ingratus repertus fuerit;auc m alèvinerido,
aut quod bené v ix it, fi tamébene vixifleredèdicipqteft,
propnjsmetitisafferibendo.Prsparacisigitur in vlumhq-^
minis nëceflarijs cöpijs,faciamtu, inqatt,hominemadfmagine
& fimilitudtnem no fir am: O dignat i o,: 6' gratiay;Q ju s ea m(,dv
gnè cogitet?Quis verbis explicet? ^ u is vt dignü eft amet?
Non aic,faciamus hominem adimagiriem angeli,ad ima-'
ginéarchangeli, ad fimilitudinc cherqbim, aut feraphi m.
le d quid? Eaciamiu hominem ad tmaginem& fimilitudinem no-
firam. Quid eft homo nifi lutum ? Nam d e li mofaClaseft
homo. Ec quid eft aliud dicete,faciamus hominem ad tmaginem
&fimilitudinenofiram,qnimcompingzrnas\mu,& ^
ciamus DeumJ^Egodxi dtj eftis,&filijexcelfi omnes,z\t fctiptUr
rayqus teftante veritate folui nópoteft. Diuiriitasin luto,
tanquam imago in fpeculo refiilget:& lutum in D eüfoli-
datum eft. O lutum qudm fragile, quam v ile , quam able-
(Sfcum cras:ecce quamiblidum, quägratum, quam glorio-
fumiadtumes. poftquain manus cceleftis fignli aflumptü
es. Recole ergo quid fueris, perpende quid fis, recole ma-
teris vilitatem, perpende plafmantis dignitatem: & v t rat
s foliditati ftabili (emper pedc innitaris , de manu figuli
tui caügne quädo labaris.. Hriius figuli artem, & arcis pq-
tentiam vaseleótionis comendabat: cum vafafigulo fuo
ingrataapoftolica äudfcöritate corripiens, diccbat. An non
habet potefiatem figulus luti exeadem ntajfafacere vas, aliud qutde
in honorem,aliud verb in contumeliainlln hriilis domum figqli
HierémiaspropKeta, Deocognitrisantequamformatus,
ante faniftificatus, quamtktus,|ubetur pföphetali intel-
led u afeendere: & in typo figuli illius, in cuius domu iuF-
fus eft defcendere,iftius artem, iftius opus, iftius potefitiä
admirari,& exemplo vafis diftipati& reformati lugentem
poulum Ista promiflione confolari. Sed quia figulus ille
diilipata refotmans,tempöri illi (eruiebat.nos äd figulum
noftrum reuertamur: qui m principiotemporisnondifli-
pata reformabat,fed quod nonerat formabat: quando ex
luto fuo n6 aliud vas in honorem, aliud in contürheliam,
fed vas vnum perfe«fto dècore in honorem tantü forma-?
bat& gloriam. Ad hanc conditiohis gloriä& imaginis Dei
FpeciaLe donum, & ccelefte priuilegium . collaturo eft h0-
mini munere códitoris Sc liberum arbitrium: vt qui ex ra-
tlon e& intelled u inter bonum 6c malum difcérriere pof-
Fet, habere t & poteftatem eligendi quod vellet: v^ hoc ad
laude tribuentis, & gloriam bene vte n t isa 11 in s creFceret,
quödrio ex riecefficate diuin^ iuffionis,Fed ex affcätu pro-
prisele<ftiqnis,mala fugerec.bona appeteret. Neq; enim
I tuserat,(uperbiaefltehatus,cómmaci ceruiceréijcit obe-
dientiam:& dum quærit faKamjquamdiaboluspromiFe-
ratdiuinitatem,peccatoinfrenatusiveram perdidiqquarn
gratia contulerat -, & co rp o ris & a ni m s i niiu o t tàl it àcern «
TuclignUm illud faluberrimu, tanquamàDeo;c-reatum,|
h&in parâdifo plantatumîquod obediçnti e rat lignum fei-
entiae boni,fadum eft inobediènti lignum fciëhtis& ma -
lirquià glo ria’im m o f ra 1 i ta t is Ip ol i atus^&nudita 11 s Fu Çtu r-
|pKudirieconfuFus,didicitiquantü malum elTet.hominem
Deo relui^ari,Creaturam nonyôhëdire creacorLO crudelis
& crudelitatis materfuperbia r- p peflims matris crud.élis
filiainuidia. Nuhquid tu beatiprfada.ès | quiahic teçurrt
milèrefFeduseft?Nfe>lstçris,nceXtbllaqs,quianeoperdi--
tusperijtf'necmaliciætusmucroneintpremptusri nindi-r;
tus mterijt. Nunc videbis.'figuli noftrf pbtentiam,oüe mi-
raberisj imo dolebisartis ilhusindufttia: quôd qui-in ve-
tere hbminè puluerem terrscoeîefti róre iofuFum -, inan-;
geli’camgî oria m fqr mauerars,ea ridé .iuiïp u'ofi o’m iùe éor-
mam füper omriem v irtutem&princlpatumacpoteftaté
ad Dei-parfisdexteram, miraacmirandaattis Fusf^iénç
tiaeüehat.FacUitaqj vafisFragmentarecolhgit\^dii)«vk
es, dicit.’ Vt a m orisfi t in di ci Um, & co n fô 1 at ion is Fu b fi d i ü ,
quôdrequirit perditum. De prs'daricationeprsuaricajibu
arguitur, reopoehitentiaindicitur,fudorvulcusac penùr
tia viôlus infligitur: in hanc vallcm Uchrymarumparadifi:
exul detrüditur, Ipihis&,tribulis cru,enta ç.Ohfcientia cô-
pungitur. S çd ne abundantiore trifticia abforbeatUr,.&
defperatione penitus conteratüiy mpx ih iplà pii ma gene-
rationishumans Fobole opus redemptionis humans in
myfterio celebratur. Nam Abel mftus,& in typo fummi
Facerdotis primus,facerdorij officio Fundus, de primpge-
n itis&eledisou ium oblatam hoftiâmxDeo commentât
pervitsinnôce'ntiam. Cuius hoftiam Çain-frater fratçr-
nsçharitatis exrors,vfacceptam yidir,ii}uid^: ôe: ftimul|-.
feinuidia.malicis fuç mucrone^rimus^pFeconfoffiiSjm*^
noxium occ.idit:cui non aliud crimen fuit, nifiquiainno4
cen&fuit. Eccelam in mÿfterio languisveri AbeFpropa--,
ter n s i vobedi entisd el id o , ad.Deum pâtre clani ar,tran fe
ereflbriveniam;poftuIat.xulpàm?innp,cènçia excùFat,pec*
catum muhdijlanguinis fui precro sftimaty, D,e cujus lan-
guinis vtilitate,acpreçijdignitace , quiaadhuc iu vmibra.
futuricaligamus.d ad ortumveriSolis nondumloquenr
dôprocélfimus, vfqUe'in p 1 e n i t ud i ne m.fe mp q r is %,
&aduehtum veritatisdifleramns. e- •
Pp 4