•jquam
i «
Hie idem benedicit èa^quia^nouenk inde,
Vcbenedicatürqni bene mmiteas-
Eft honor,eft etiam per Ghriftum gloriapacri,
Perquem cunfta pater glorificanda fecit.
Eft Sc cam Chri(lo,quiaglorificatur ScipTe,
Cumquo'ciinftapafergloiificandaracit.
Eft iimulin Chcffto,quoniam Deas vnus vterquei
Et quodin hoc vno eft,eft in vcroquc'firaul.
O r'EMVS. PRECEPT. PATER‘^ÓSTE^. tiBÉRA
' ^HOS QVyESVHVS, &C.
Ad populumregredi,veftefiqueiauarefupremum
Pontificem,legis my fticaiufta volunt. /
ïpfe tarnen mundus,cadem ftciuftacauebant,
r N o n nifijCum iam Sol oecubuiffet,erat. V
Ecclefiae Chriftus,^fejuianotiabeundo reliquit,
Subueniens,adeam compatiendo redit.
Has eius veftes,has viuis abluit.vndis
Fons,qui perpetuo vulneranoftrafanat.
Fqns tamen ilia lauans,doneefamulab.itür orbi }
Soljvelut immundusjjkque lauandus erit.
Eiusenim membris ,dum Solageciftc labores,
Hrerebunt macul*,quodquc lauetur,exit.
DicituradpopulumtanquarnremeareSacerdos M
Própopulo rut-fum multiplicando preces.
Iamqu£ Vclutforiseft,cumvoeem m utat&orans
Admonet vt panter orer 8eip(e chorus. ,
Admonet orand^formam/ublkne terraiftansi pj
Q_uam ftatuit Chriftus, edpcuitquë fops.
Talibas ofticijs,interuentuque fa'croru.rp,
Ecfimulincinctu fanctificancis aqua: .
Ipfe lauans populura/uaveftirnentalauare
Fertur,&aptaDeo redderefontepreepiqi, -.
Efttamenimrnundus,donecSol occidat,iaem,
Namdumviuk5habet,quodlauet,oiTin^homo.;i
P I facrifex reipeans,vt dignuspercipiebdis
Fiat,& ad vicamiumat vtru nque fimul; ^
lam quafi cum populo feptêm libi dona precatut,
Qme yo luit Chriftus,inftituitque peti.
Illorum triaprimaqqidemfine finemanebunt,
Sed reliquis fineftïfpondetamaradies.. * .
Semper enim fangum nomen patris,idquebeato
Q u o d m erg at ,qn o d ame t, q uo d vereatur,erir.
Semper.&ipfc bonus,regnumpatris,vnde profeëto
Scandala cun ffta,procul,qóodque reriftkf,ent. ,
Sempervtiaccelojficiniellure voluntas
Fier,&inn eu trp,qu od reprobetur,erir. .
Fit verb panter in vtroqtieparernavolu'htas .
Cum qk od ama!t,quod vult &ngèlus,liqc & hotnoi
P ra tere aftcur qu i da rn,fe n ferepri orum,
Terra,caró:eoelum,fpiritü^accipitur.
Confummaturih hisparitetdmina voluntas*
Cum carolubqcitur,fpitituique feüér.
H a c cria nu nb*u fto yarijseuentibus adfuht»
Poftm un d ift n em n efeia fi n is erünt.
Quatuoreftè firtent,nampafei nullus egebitjj
, Cuiveremittautur debka.nqllus erit.
Tentari nemppoterittnjalanulladeinceps, .
Aqhibuseleftoslibere^yauthpr^rit.
Nam^erbumvita£,panern puto quptidianum,
. Siue facramentum,quo v igét incus homo.
"Tunc nequedo&rina,necea dapeiixftus egebit,
ni,irpi<.rr»mnehoniim.cuiDeusiDfecibus. ;
ET qiriä'pteteririmenp’ni^prtefente grauatur,
V en turmn mètuit Presbyter ip(e malum;
V t preceßm&orum Deusillumliberet,vtque
Paxdata tranquill e t tempora noftra-, rogat.
OffickEcelefi^jCumperturoatipferuet: •
Pax in fpe fruclus leminaiaëta fouer..
Hinc fequitur panis infraótio tradita nobis
A Domino,'quidd^m legis&ipfa geren s\
Légispr*ceptó minui fimilago iubetur,
Non nifi fruftatim facqjfieandaDeo, -
i.Siç factum panera coenansTregi (Te.Redemptor
Diçitür 8c Fraâum diftribuilfe fuïs. m
N os qp oquenoh fruihalegerrï Chriftumque fequentes
Apte partimiir doha diçataDeo.
Nam très ecclefi« fun t partes',vna laborat
In terris,partern iam fpuetalta quies.
Paitem quæ reftat,clemen tipr excoqu it ignis j
Excoâæque patettranfîtus ad requiem.
Dikerlas meritis,diuer(as forte ibeorumi
T résilias partes hoftia fraûa notât.
Pars in tinâ a mero,yiuis aptatur,opufque
: b Sanguiqis & carniscxpiat ipfa caro.
Pro benè defunélis,quorum purgatiorvnus
' H o c interuentu non éget, alter eget.
OfFerrî reliquasratio’t'iubet, obtinctvfus>'
• INectamen hinc idem fruélus vtrique datur. Nam dum pro idfto iâbris afllftitur aris,
, Pi'oiuftpgrates-ipfêminifteragit.
C um pro foluendis nunc poenam tempérât vltor,
N urre & plena quies acceleratur eis,
His epuiisepulasillius fumimusagnî,
Quem lexprstinuitjGruxtulit,arq fapit,
Presbyter huncin myfterio lumpturus,ab i.pu)
Tarn libfquam populo muneratrina petit.'..
Inter ebs iiquidem piimum rogat enumerari,
5 Q uosincarnépudet turbinecarni^gi. ' v
Hinc in eo regnopet-it idem glorificari, < .
Q u o (lia membra caput glorincanda trahie
' , Poftremo quia (piritui caro lentareftftit, ■
Ced it & infelix fpiritus,ipfecaro.
P Implorât pacem,qua fiat vterque quod alter.
Concbrdelque yelint,atquelequantur idem. >
Nam nifi re bene compofita, neciuftificatur,
Nunc,necin aeternumglorificatur homo,
Ho c in telledu diftingnit priïca vetuftas /
j Qupdclerustriplicivoceprecaturita.
Ad Chrifti rédi^urafidem ludaea notatur j
r Cum*paterad dextram fedit,& expletopus-,.
TOllimurè'mèdiofatis-vrgentibusomnes,
■ Et trahimur,quo fibs vira peraâà vbcat: |
Hi nun quark, hi femper,ali j plèélunniradhoram
Putgârifque datur trattfitus.ad requiem»
Hancillis altarp facrum vcl criminisexpers
Vita,velob*fequijsemptus amicusemit.,’. p
Perfeâos,valdeque malbs nil vota fuorum,
N il impenfa precum,nil holocauftaduuanti '
Nam nedhftüs egetineepeffimus iftameretur:
In medio eft,veniam cui faera menfa parat.
. Iplàtàm'èh viûosdvitaecâllevagantes : ’
V t redeabt,latte ni lérb ïuuàre foiet.
' Vndpfit vrlà crk qübtiêiaffiftitur a r is ,^ v
tîParîîculis cedathoftiafraéla t'ribusi
Pars intmdamero pro viuis orat,opufquè
Sanguinis & carnis expiât ipfa caro
Pro benè defanftis, quorumpurgatibr vntfs -
H ç ç iotèfueptu non eget,alter e g e t ,.
Offerimus tibi fumme duas,fed prbptereofiiem
Oblatæpariterrion operanturidemf '
N am pars pro fan<ftis,pars eft pro làn&ificandis, '
Men«oproreliquis.-Caufam agitaltefius. ‘ ^
Fitcibiishic Êx pane caroiDeüs ex elemento,
Myfterio fimplex,ytiHtatetriplexV ■
Pitcibushic buis iu lignoileo fprtis^invrnaj '
Alesadaftravolâns,Rexfuperaftrafèdens.
Ne ve putfes ilfi tùmuliimvVcrücemve deefle*
Ipfe càlix tumulum dénotât,ara Crucëm.*
Vtque fides adfit,terrorque recedat 8c horror >
Fit cibus ipfe caro,panis imago manet.
i , H l t D E -
HILDEBERTI TVRQN
Ê -N S I S A R C H I K P I S C O P I,
in illad Ifaiæ fi-Tunc aperienturocuti
cacorum,Scc.
S E R M O I.
I c i t É pufiüanims,confor taming ecce’Dem v€-
fierveniet;&faluabitvos-, ÏTpncapérienturoctfïi
c&corurh,&aures furâorum patebunt j Et faltet,
ficut cerutts,claudu$ , & apertaertt lingua muto-
r«»i.Anteaduentum Domini torum genus
humanùm in magnaçàligine voiuebâtur, quianeq^ Do minum
cögQófcebant,neqj verbaeiiis audirevolebant,
neq; bpnum bperabantur.Notal cfgo Ifaias eos quattior
languoribuslaborarefpecialker. Gèecienimerat,& fur-
di ^claudiî&muFi; àeci, qubd Dominum ignórabanc, j
fiirdi,quod verba eius negligebant, claudi,qitod prauo
greflu incedebantjniale operand©, muti,qubd peCcata, !
fua tàcebant,nec çônfitëb^ntut. Hæc bmniainïciü fum-
plërun t à prim b homine: Adam enim à primo præceptô
fibi (àDôminp)iïiiunélo,furduseffeâ:useft. C ùm enim
di&um fuit ei | In quacunqmdiedélignó feientü boni &malr
comderïtisjiiorie morjémini, nbri auailTe vifus eft, morte mo-
rir»K«i)cùm nôftntobferuatormandati.CçcUsi£uit,càm }
nonintellexit verba diabplidicènHSimfâ/caMÿ: videlicet
cèm putauitfe fieriDeunl, excæcatupiiamgerebata-
nimü.v'Quod deinçeps improperaüit ei Dominus,dices:
Ecce Adam fait tu eflrquafevnus ex nobis, quafi deridendo d i- j
cens:Eccc Adam qui putauitlèfuturum Deum,fed m o- I
do fe inuenit mi (cmm,fafius eil quafi vnusex nobis: ideft,fi-
milisPatri, 6c Filió,6cSpirituifan6fco,ideft,Deus‘fa6lus
eft,idque (ùb ironia diâium eft:qualidiceret, aliter fe in-
üenit quàm putauitiClaudicauit Adam,quod cùm coepit
incedeié(id eftjoperarijpraup greflu inceflit: vulneratus
eft enim aculep venenatiïèrpentis , malèoperando
claudicauit.Primum, quodlegiturfccifl’ejpec.catàm cft:-
duos p.ede|-dèbet habere homo,dileä ionem D óm in i&
proximbqai altera illarum caret,claudus eft: Adam igitur
claudicauit jqùia nimiuidvxafem d ijexit,vnde ab ampre
Doikihi reflexit,Dominum tion diljéxicv cuius mandata
neglexit. Amorëm vxprTs, amori Domini praetulit,cum
libentius vxbris perfuafioni quàm De i obtemperauit vo-
luti tâti ii taqüe claudi eau i t. M u tus verctfu i tin confè flio-
nepeccati /quianon lolùm non cbhfefliis eft peccatum,
lèdetiamexeülàre. coepit,di.cens: muiter quam dedifti mihi, '
dedit mibi,&yomedi. Cùm enitp ait,muiter quam dedifti -, in
mulierem'culFam verHt:& Deumetiam:infamare voluit
in hocverbo,</i/«w dedifii. In hæceadëm vitiagenüshu-
manum deüolutum erat, antequam Chriftus nafeeretur:
adeoenim excæcati étant, vti<k)la pro DeOcölérent.Vhrr !
de ApóftoluSïEfi'rfwaerwnf in cogitationibusfiiis,& obfeuratum
efiriißfteilscöreprum, dicentesenmfeeffefitpientes, ftultifaäi
funt,&mutauer1antglortam incorruptibilis Dei,infimUitudinem
corrufnibilis bo;>:hii;,& voliuriivi ,& quadriipcdum,, ;&ferpen-
tum. Ecce quomodo caeci erarit l Surdi erarit iuxtahoc
quoddiçit Ilaias : Incrajfatumeftcorpopttltbum,& aurtbus
grauiter audierunt,&oculos fuos clauferunt, nequandovCulis vi-
; dtanii&aurtbus audiat.8c P(almifta:F«ror illisfecundum fimi-
I litudinemferpentisficutajpidisfurdte pr obturan tisaur es fuos. Et
iterSrd’ non audiuitpopulusineusvocem mea, de Ifraël non iq-
[ tédït mihi. & Stephanus,dura ceruiee &incircuncißcordibtis
& auribus,vos femper. reßitißis Spiritui fnn?o.Claudieaucrun t
I ^ i| | öpêradöiilixta iilud: Omnes declinaüerunt &fimul tnu-
^ esfattifunt,ècc-&C’iieiaix)i : filqaliemmentitifuntmihi,ôcc.
Mu ti facbi fiint,iuxta qD au id d icit de (eipip'.quoniatdcui,
\tnuetera,imdt ojfa wJM.HçcpmniàHàifà^it^|i|edicUsbçlcftis:
cæcôsillüminaui t,cü aper ui tiüisfenfum,vt intelhgerent Scri-
pturas,8ce tiam Patre fuumnunciauit mundoùuxtâ quod
j û itr Patèrmanifeftaui nomen tuum bominibus,quia pnus er<rr
J tnnundoï& munduseum noncógnouit. Haw: eft illumina«©
1 quam ppftplatDauid, dicens : Illumina oculos meos ,nevn-{
°bdomiam,ntquandodicatinimieas , praualuiadueitfus
eum.lnàe àures ape'ruit, cùm dixit : Qut h abet dures àudienâi,
auHdtt,Sc popùlus gentilis habujt.aures apcrras,iûxta hoc
qupd ipfe aitperDauid : Topulus quem non cognoütferuiuit
mihi,in audituaUris o.ih. Glaudi erât,,,quiabbnisopèribus
non vacabant: fëd di rexi t D o mi n u s grelfits homintim, &
corda ebrum,adcoeleftispatriæ vtam direxit. Corda di1
reëla lunt,cùm neque ad dextram,neque ad linillram di-
uertun t:dextra,éftmifericordia Domi ni, fini lira,eft de-
fperatio,ynde Ifaias ait:H<ec via,ambulate in ea neque ad fini- IDiabolus
fbam-.nequeaddextram,. Iudas & diabolus qui defperaue- Méfpera-
runt ad finiftram d iuertêre.Ongenes&alij qui ('nim'ium r '0“5
confidétës de Dei milcricordia) prædicauerur, diabolum Dco.
laluandumeflede foluendum pôllmilleannos, nimisad
dextram exbrbitaperunt.Icaquc médius caliis fequéndus rMedià
cft,vt neque dçfperenchomines,nequenimiü confident
do'in mifericordia,licenterpeccerit. Huiusrei figuraéft, dc^e‘
quod Area fcèderis cùm reducejretur de loco Philiftinp- |via incc-
rum ad locum fuum,va,ccæ duçibancin plauftro.Arca eft jdcndti J
Ecclefia,duae vaccje, prjEdicatoresIudaEorum & Gentiü.
Ideo Dauid ambeneplacitum eft Domino fuper timentësèum,&
in eisfluifferantfupèr mifericordiaëwNxmmcp, pbfuit,fpem
'&timprem.Spesfine timore,prarfumptio-,tïm6r fine fpe,
defperatio eft.Dehac viareëlaait Ioannes Bapufta:parate
vtam Domino, reüasfdcite fetnitas Dei noflri. Sed in haevia
faliendum eft,vnde ait,tunefaltet quaficeruus,claudus. C e&
u'uscüm ve=Rcritadloca.fpinofa& !utöla,tranfilit: Sic&C
noSjli occurrir amor pccuniarum qu«pungunt foliicitu-
dine,fi lutu luxuriae vel alicuius voluptatis fc e tid s , trafi-
lire debëmus.Ceruusdeftfit valles,8c montès appetit:lïe
& nosdeferamus terrena,& CcEleftiaquxramus ,iux tail-
lud Päiili,^«<efurfum fiint,fapite,8cc.vn de Dauid: quiperfe-1,
icitpedes mêostanquamxerüortim ■, & fuper excelfajlatuens me.
ICëruus quoquelènelcens,lèrpentcmdeuorat, & n im iö .
I ardóre curritad foneem,poft cuiuspoÉü,deponitpellem
J veterem 8e cornua,8c reiuuenefck: fic 8c nos occfdamtts
ferpentem,8c curramus ad fontem fid eft,Ghriftum) 8c
deponamus veterem fuperbiam,vtcum Dauiddicamus*
qüemadmodum defideratceruus adfomes a.hd.a. mea ad te Deusi
Sequitur,aper ta er it lingua miitorumxhm enim clamauic
de C h r if to , agite pcenir^ritiam, quipriuserubefcebatis
eonfitèri peccaca,tunc pceni tuerunt 8c confeffi funt.Cla-
mauitMariaMagdaleriaveniairi , quse prius muta erat:
damauit lacro ih cruce, clamauit 8c Chananaea pro filia
grauata,clamarunt 8c decemviri leprofij'damémus ergb’’
& hos(charilfimi)adDominum, vt milereaturnoftri,vt
remittat nobis peccata noftra, vtapëriatbculos Gordium
noftrorumin fidem 8c agnitioneiji lu iip fiu s, y t patefa-
ciata*ures nofträs,nefintnegligentes in verbis öc manda-
tis ipfius, 8c aperiatnobis linguäm incónfeffionem pec-
catorum, per quarn pofljmus habére gratiam luam, Sc
peruenire adgloriani ciuium fupernorum, quo nos per-
ducat ipfe Chriftus: Am firif;:#
H I L D E B E R T I T V R O N E N S I S A R -
chiepilbopi,ad Paftoresjinillud Lu c.iz, cuimul-
tum datum eft, multum^ttaretur ab eo,
SeriiioSynodicus».
Qyantas,commi{fis vobisjquibus debeaïis excubias*
Eüangelica vos docet alTerrio,dicés: cut plus cummit-
titur,plus ab eo exigiiur:ab illo autc, ifta.vpbis cómifla fuhc,
a quo omnedatum optimiïi&ómne domperfectueft, quid enim.
babes quod non accepifti $ Br nos ow»wfvt aic Euangelifta-Jt/e I
plenitudineeiusaccepinius.De eius(inquam/)plenitudine, de
quo habetis & v o s qubd Chriftiahieftisj qubdPaftöres j
eftis.QubdChriftiani eftis,proprer vös e lf , q>facerdotes >
eltis,propterDeumbft,qubdpaftorcs efti^, proprer oues
eft.Exeoenim qubdChriftumprofitemini, fide debetis
cuftodire; ex bmciofacerdótis,DeüpIacare,. excurapa-
ftoriSjgregem pafeere. Denique ex primoj nomen getitis
Chrifti,ex lècudo 8c tertio vices agitisChriftiidequibus, I
vt(iuuantéPomiho)aUquid ad noftram trahamus crudi- j
tione,pleni9 lingulapeifequamur. Meminifle vos oportet,
vefträ(frati'es)qöä fecillisin Baptifmatepromilïioné; J
cui,8cfüb quo vos obligaftis re|limonio.PrQmiflio veftra'
G g 4 fides '