LegeIü-■
dæiiam
non ob-
feruant.
c
|J7kw.28.
Tfrlie.
37*
fieri polfit mortüorùmreFufrebfciq, propter quod idem j
füperius deftruxeramus légis teftimonio. Q u o mo do erg
o frater anima tua huiufmodi Fabulis aufcültans poteft
i'ndulgere ? Mccum itaqu^Domini mitericordiam preca-■
rc,v t iicut me , fie te quoquè àb huiusinfideli’tatis abibl-
uatërrôrè. Amen.
F I N 1 S.
T I T V L V S
Q V A K T V S , A D
"O S T E N D E N D V M IV D Æ O S D E T O T A
LEGE MOYSI, N IS I PARVM OBSERVA
RE, ET JLLVD PARVM
D e o non placere.
M O Y S E S.
O r d iv m illumînatoti non immer ito
gratias agô , qui tant* cxcitatis tencjl.
ewif.8.
Deut.14.
Mfal 80.
Httm. 10
I Exo.13. j 4 ,
. Etait.zî.
Numi. 18,
pta funt,qu* av'obis iämdudü o'mnino'prÄttrniifläiuilh £
Mo . De legis prxceptis q u x mipitae dbtefüamus-nequa-
quain redarguendi lumus, eüm Sc pätria nö'ftra eXules fi-
mus,tcploq; Sc legitimis careamus.Pö. EXcülätionis caü-
iaminuälidamprotulifti. NamfiDeoveftrafacrificiaac-
cepta client,nön vds ita de terraeieciffet, v t hxbquxiuf-
feratminime pofletis implcre. M o y . A b fity t nös ideo de
fölo paternö expuliflet,ne eius prxceptis öbfecuridgtriva-
leremus, quoniam ni> elfet opus fapientis Sc iufti aliquid
iubere, quod idem poftmodum fieri prohiberet. Et herum
cureanonfecerirnüs,rationem habeatdnobisexige-
re, fed quia deliquimus in conFpebtu eius,iratus ädüerius
nos,eiecit de terra,vbi eiüs non poflümus implere prxce-
pta. Noftraitaq;impoffibilitasnorierit in culpanda,donee’tempus
adueniat, quo ad terrainliäbitationis noftia:
reuertämur, Sc tunc ea qu x iuflit nobis Dominus b'pere
'complebimus ,biq; Facrificium noftrum acteptabileerit,
quemädmodüm Propheta teitätur Malachias dteetis: Et F
placebitDeo facrificium luda & Hierufalemficutdies fecul^'&ßc-
Hf4«»ijM%«<Te.HüiüsprophetiÄteftimöniumjhihilad
rioftrumattinet propofitum. Nam (iprxcedentcm:& te-
qüeiitem difciifletis hifioriam, de fäenfieijs iemplij^uod'
Elc^rreteponbüsxdiftea.tuiTi eft,di(5tUmefleinuenie?.’De }ßMj
bras *&liferoanofttodepulitanimo. c x ilio am cm yd fio qn oddixhtlc confiripo.lcdicciquod
TibiqudqueAoninia ftcmax imasgra - M e o Y * ' * ^ « c d n n e £ c Ä i f i ^ t a c « e n y > e o i i l ^
cesrependo äu i& apem (Öm ah « n& vclqüambctalus'fctouitatescalei'efispnftmomorc.n«
incxpiisnabiliumlucerationura.huios ■ tcnipiniminattVctctis. Cümem mDeu sp erM oy tfnia -
dnieraiTdebiaas crroremtulifti. Nunc f iplacet corptpm ; t I • . . M ?
exordbieptöfequens/eqtfentem propafuoEum noftro- i dcnrcSj&'toEa e u ^m e ^ e dtligenres., legis fu * pf;xccpta
- — • ** tM j i t L im nrt»gdt»nrycpfetislegts \ni- • cumqaantädeCebatfotti'ätüdme&mundiciacuftodirct,
rmöapcripMXem;DmItibnn^^^depcsccpq^ieg|smi ; non quodfüna^hotaicidiajrapinäs, 8t Cetera e<erccndo!
ftaKhrj&mulnspolbTci<^ntagijs,Deo vcxofäcrififeatun,
obfeLre^caufftritatisnccrauPflis,cam{ H B p a - faaftaniciustamplummd.gnlingrtderenrijr.quSadmo-
i teat in d ie e tp to bÄ n e , vt fafctificijsp tobari, dom Plöphetä 11. . n n r [I r„. J, , 1 “ t
i orotuoUmmstbtinb vefpertino immolatis tempore, r .,-,,,. h ,: ., 1..:.:!^ ,r, „ . y ,
' necrieomeniatdm ,"fibbatmum;eetemöniarumqueho- '
Uocaüfta'celebratis,,neepanis, y im & o k iq u r f tn i l i t e t U k m f t m » f q«oi{e-
I poftpbfttiftislibamina.aWcöHdianumebWappaiätum Abominatus eft w 1
iy& .in q u a fep tim o fe tttp e td iep a b e xp to p o fu io n ism i- opera. v e fta , 8cvidbmäs,cum caßacts, e xpub tme vos de niftrare veftri oatresconfiieuerant Luminariaquoq; ma- temp|o luo A"terraficurEfaiasProphetaapcrtiflimerali- Dcusck
I tuduobenlpore pratpatataj vefpertino accendbbant, eil- M
demque temponbm thymiama turibülis'iftippGtolti in rumfC. d .fn r
Ctionesfacerädtomä vanaiqoeveftimentotummutationes,
necmulümokasinfumendiscibis v a tie ta t^m in i- v jflr u .v rM b aU rm m U r im ^ l•S c^ r a a r t tr t f^m m
•ftetiomtnquoquepet fmgulas hebdomadas viciflitüdi- * • » t f * S \ M n m t
to s fecdttdumkgbpWcwiafetuabant^euitasetjamfe- . ‘x.xBdj. Grta i tk ((p « ritt, ■
cand amlegemeleaosöränab ant.&muficUinlttinnen- ' l:
tispröut^iyfesinlftituetatpßtUetefacieb ant.primoge-; Ixioraxt/tfybrte«r.Qmjd ßtHicremms.confirmatdicens,rf
nimm autein nominiä atque immondorum' anima- j
lium pfecidtedimebant, prtokiu.olque arbommfiu- S |
dtus inefumDomnicdFerebantiltario , qoiinefomfi-|i*«»»*/dÄ«««l«<fadtemalibt<»Mtrt8»x#tr a tw a a 8 -
cetdotibuscedebant. THomannomm ftn a o s in a tb o- |
tibus perniaiidns1, nihil con&rebant viU.tatis. Q o a t - 'fu fiy am e x^Dehocenam AmosProphetaa, :Od.etp»«-
to anno omnisfrnCtus eariy'auCtificabatürlaudabili Db - , « 1
midb Primi das quoque feudtuum iäeerdbtibiis olFereV JimuUm^mbMoiMftomnu.&mumaveftramnfufitfa,
bant St exd uabus deeimis vnatndabant Leüitis, alte tarn & r m p V mmnfirorummnr^mum. Aujerumtumltm ,
^Hietul'alemin loeo l in a o comcdendam depörtabant. jMmmummorum.&anmälymtutmAtudum.UehociM- M
Gioecdotiblis perlolnebant, Septimus autem annus lab- e x m t a m iA S 1 1
bamme tattcL ,qu inqu agefimu sv eroiu bileus. l e x e r - : t e H M H W W M Z , - M
iam ompislepra: &iepr*pereufluratvei«gium, 8t domo- . P «O fe q quoq; Ptophetamficatt. G#re/aqx»,»»»sg»
mmcicatticiScetumpctiumpapulammlilcen tismacu-\immem.fiUmmutmnm,niommamem,ßbbatamem,&>-
’ lte-Stin varias Ipecies colorum mutatorum, vcpollet feiti mmafefia tmporum «w ,& multaaha, quae enumerate ion _
quo tempoteanundum quid velirnmundum eilet facet- gumeft.H*c'funtpr®cipua8cmaioraJegisveltra:pnEce
do tum etat iudieio fubdita. Le x quoque eius qui fluxum Pta > qq^ ficut prophetica auaoritas 8t pjralentium ten
firtdnispatiebatut,&niulierisquremenftruistempotibns pötum indicat tetas , Deus nequaquam vult de manu
feparai>atur,fäcrificiaqUe punficätionise6rum, ßcerdo - lülcipere veftta. M o y . Omnia q u * mduxifti propWN
tum coftitiiebantar airbitrio.Si qti,is;hö.minis mörtui ten-
verba, de Babyloniæ çaptiuitatè &dicimus ^ cre
toriutnintroiret,aut cadauér occifi tetigiïïêt, fiue oSillius
dimus fuifieprædicla, & ineadem compléta. Nam pou
aut fepuichrum tamiple quàm vniuerià vafa ten'torij ini;_
ipfam ôc diiiinitas hos refpexit, & iaerificia nofträ fohc'
mundacrant | donee combuftætfitulæ cineribus afpeiia
pit. I?ec. Explanationi tua; meus optime intelletffcüs cöil-
m undaren t ur.Præ terea alia.quàm plurima in lege parcetarum
cordad Cum enim Deus vos.de captiüitate eduôbs au
re'mpium patriamquereduxit , patet quiä prophetàrum t\
minas compleuit, Sc culpisindultis vrétimas veftras ac- :
ceptabiles habuit. Sed cum pottea in priftina (cetera re-
difletis,priftinis denuo peenis multati.efiis, Sc quanto fe-
ciinda captiuitas maiör graqiorque. fu it , quàm prima,
tantomaioremin hac quam in illa DVi fixpec vos liquet
indignationëm fuilîe. Moa ln h o c verbo tibi ipfi contrat
s 0fieftderis,c.uin fupenus. dixeris homines illius tem-
porisreligioros&iuftos fuiiFe,ôdegis pnebepta fideliter
cuftodifie,nunc autem eörum opera Deo dirplicniflë cô-
firmas. P e .Secundum quod legiflatorMoyles à Deo legem
acceperat,& eis propofuerat,eos digne iëruafle non
denego. Sed poftquam Chriftus àduemt, qui propheta-
rum arcanà reuelauit , & tegis fublato^elaminéVfpni-
tualem qui larebat fenfum aperuit, ex tune non fecun-
dum li ce ram occidentem, fed fecundüm (piritum vmifi-.:
cantemlegalia debueruntinftituta feruare, quoniam qui
legëm dederat,melius earn quam p rophet* qui audit ores
fuërant intèlligehat. Q u o d quia facere neglexerunt,ideo
eorum antiquas obferuationes-Deus fulcipere renuit,
quemadmodum& veteres ritus quos ante fulceptam per
manumMoyli legem excolebant,poft èapdem (ufeeptam
prohibuit exercere, dua/videlicet forores fimul ducere
vxores,velamitamvxorem aocipere , omnibus animali-
bus vefci.Hæc Sc fimilia ànte legem agentes, rei non ha-
bebantur , led poftea nemo fine peccatofacerepotuit.
Mo. Legem noftram prout Mpyfes dedit, & omnis pa-
frtun noltrorum generatio antiquitus coluit, & fic etiain
à nobis per omnia feruandam & credo & cenfeo. Pe. Si
veteres leg ii obfeiuationes Domino acceptabiles fuif-
fenr,dum eas opere compleretis nequaquam vosde tem-
plo Sc patria eieciffet. Sed v t tuis acquiefcam rermoni-
bus, tub te redarguendum effe oftendam iu d ic io , cum
ficutdixi nihil nili pauca de legis obferuetis pr*ceptis,&:
neb ipfeprout lexpraecipit ex toto cuftodiatis , quando-
quidem neC in fäbbatis,necinfolennitatibus,aiitieiünijs
veftris,aut viblimas aut aliaquæ neceflariafunt & pr*-
ceptahabeatis. Orationes etiam quas lo co facrificiorum
Dominofunditis,nonvt exaudianturadeius aures a(ce-
dunt. N ec hoc maleuolentiæ meæ potes aut audes albri-
bere,cum ipfimet veftri dotforcs.teftenturDeum ab illo
tempore prëces veftras non fiilcepifle, quo templum de-
ftrudum eft. Q u od etiam H ieremi* p ro p h e t*firmant
àüâoritatedicentis. Cum chmauero & rogauero,exclufit o-
rationem mum. Et iterum : Qppofuifli nubem tïbt, netranfeat
oràtïo. EtEfaias : Et cum extenderitis matins veftras,auenam
oculos meos k v o b is cum multipltcuueritisoratiehem, non ex~
audtam. Pr*terea omnesvosfecundumMoyfi legemimr
'mundieftis. N u llu senim in vpbis eft, qui mortuorum
attadlii pollutus non fit. Q u * fcilieet macula,nifi coh-
fperfione cineris v a c c * ru f*n o n d e lem r , quam cum ad
pr*fens habere non poihtis, ab imraunditialiberari ne-
quitis. Mulieres etiam veftr* omnes fluxu po llu t* cre-
duntur,cumpriftinidefint('acerdotés, quorum erat reli-
btum iudieio inter menftruam Sc fanguinis fluxu pollu-
tâm difeemere, & filij de pollutione. Omnes quoque
cibi veftri legis iudicio polliiti probantur. Cum lgitur
b Moyfës toca gensveftraprobetur polluta jmulieres o-
miies po llu t* , & id c o omnes filij de pollutione lint na-
ti, cibique veftrivniuerfi immundi,ö£ eorum' orationes
nequaquam ad aures perueniant Dei, nec opera placeant
e g Quoinodo qu*fo.vllam poflunt (ecuritatem habere,
quod vel malorum finern lint habituri.vel apud Deum
lint vlliUs precij ? Ipfi quia me de eorum libetauit
errore débitas ago gratias ,Sc vt te et-
- iam libérée deuotusexoroi
A mem
F I N I S -,,
T I T V L V S
q v i n t v s ,9d e s a r »
R A C E M O R V M L E G E Ö È S T R V -
•/END,A, ET SENT EN-TI A R VM
fijatum ftultftia con-
. \ futanda.
M O Y S E S;
W A c f E,N v s Iudaic*gentisfides quam ina-
- nis Sc inconftans in omnjbus eflet,eorumq;
obfequium qiiam irrationabile D eo atque
ingratumexiftéret, vel eurab eiuldem fide
reeefleris, & euidentiflimisedidifti proba-
fti'q; ratipnibus,& mihi in quatP permanferim habtenus
mouftiafti errore. Sed.cum paternam reliqueris fidem,
miror cur ChriftianorUm Sc non potius Sarracenorum
cum quibus fempereonuerfatus atque nutritus es detergens
fidem.Liber ènitn mihi.quemadmodum in Hebtai-
c a ita& hacfebla qiiæeunque poceroinfèrreobftàcùla,vt
ficut de noftra,lic &: de hacrationem prætendas, qua deft
rui valeat. Semper enim v tdixi cum cis cbnuerfiitus Sc
enutritus eSjlibros legifti,iinguam intelligis ,v t enim in
me eqfum peflonamiufcipiauy, hanc vtiquc-prje cæteris
debui (Tes eligere, quam con fta t reliquis honeftiorem Sc
habihoreni exiftere. Lex eftfiqiiidem larga,de pr*(entis
v it* delitijs multa feruans mandata , in quo oftenditur
diuinacircaeos fu ifled ite aio maxima,pariterq;fiiis cul-
toribusgaudia tepromittit ineffabiiia. Cuius videlicet
•legis radicemfi qu*raS;> inuenies fuper'inconuulf* fun-
damentum ratjonis fucidatam. Cuius rei videlicet quod
Deus eO-sdilexit, &multis præceptis eoS onerari noluit,
fed pepercit, lignum eft quod quinqnies tantum in die
orare eos pr*cepit, quin etiam temper ante quam orenf,
v t pcrfebkam munditiam habeant,culum, verecrum, ma-
nus,brachia, Faciem,Os,nates,aures, oculos, capillbs, de-
centiflime,&ad vltimum pedes lauannHoc factoipubli-
ca voce pr*conantur,vnum cönfitentes Deum , qui i}.ui-
liim vel limilem habeatvel æqualem, eiufq; Mahometh
efleprophetam. In anno quoq; integrum mentem ieiu-
nanc. Ieiunantes autëm nobfurno eomedunt tempore,
diurno abftinenc, ita vt ab ea diei hora qua nigrum ab
albo diftinguefeper vlliim p.oterunt fildm,vlque acL Colis I
öëcafum,nemocomedece,bibere,aut;Vxoriscomnuxtione
te pr*lumat foedare. P oll Fobs autemoccaFum-,donec
ad tequentis diei crepuleulum , Temper eis cibo &; potu,
proprijfq; vxonbus prout cuiq;hbet,iiceatvu. Si ta men
àüt infirmitateFiietit prçgrauatus aut in viaerit.quamdiu
aut languoris aut itinens durauërit tempus, eonceditur
ei quibuFcunque vóluerit &'veici fimul Sc vti,fic ta men;
vt quod velxgritudinis vel v i* itecelfitate minus iinpie-
u it , poftea emendet quandolicuerity Semel autem per
(irigulos annos propter (blam recognitionem præcipi un-
cur omnes ire adDei domum:, q u * eft in Mecha, viden-
dam,&ibiadbrare eamq;,inconlutilibus tegumencisin-
duti cjrcuire,& lapides prout lex pr*cipit,per media iei-
iicet Femora iaeere retro pro lapidando diabolo; Hane-
autèm domum dicunt Adam cum de paradilo exuiaftet,
domino extrùxiflë,&omnibus filijseius donee ad Abraham
aduenit locum brationisFuifle. Abraham autem fi-
dehs Dei Feruus,cam röbdraüfi»&inftaurauit&in eado-
miuo vota vou iti& Factificia obtulit.filib^; Fuo nomine
Ifmaheli poft mortem reliqliit,ciq; öc omnibus filijs eius
per muita a^ o rü in curricula , donee Mahometh natüy
eft ;0randi domus permanfit. Q itó hato^ eandem De us
fib i, cunbtisque.Fuis generatipmbus, hærediuiriany vc
ipfi perhibent) pfpmiiit.' Aduerferios prætêreà .Dbi &
eorum proph et* prçedari | eaptiuàre ; interfieère |
Sc omnibus modis perlequi atque delere iu b entu r,
nifi refipiteëre Sc ad eorum ndenl conuerti yoluerint,'
G
Sairàcenî
iqui'n-V
iQuies in ■
iflic orant.
iSârracc-
norum
! ceremonie.
lei un i urn
nórutii.
in Mecha
cjuis Sar-
acenoru
ellitus.
H
l p ' 4