
•£/i. 7.
bifcumYXiu. Q u id c il, Nobifcüïn DcusT, nili Deus de no- atq; fupplici ter impIoremiis,vt luâ dulciflimapietate, &
bis ; St pro* nobis homo futunis î Q jlpd futurum Pro- fuæ dulciflimae matris interceftione, animas 8c corpora
pheta prædixit , hoc Êiiangclifta Ioannes iam eflè fa- j noftra a peccacis Omnibus purget, virtutibus illufttet:
d am alferit dicens : Verbum caro fachtmefi, & habitauit quatenus hanc fuæ fan&iflîmæ nariuiçacis feftiuitatem
~ ’ | ■ ' Ï:'-J —|ja| ùignè cclebremus : & eum qui pro. itpbis nafçi Ôt mori
dignacus éft,8c die certia> refurrexit, videre Sc habere rae-
reamur,qyii cum patte 8c fîpiritû (ândo viuit8c régnât
Deus, per omnia læcülafæculorum. Amen. ,
nobis. VerbumTad am.ca r o | nihil eft aliud , quam
Dei filius fadus homo : Hiibitauit in nobis , id ell,
in came noftra : noftraifc dico,, fecundum carnis pro-
prietatem , non fecundum peccati originem.' Ipfee-
nim Cin&am in fanda > immaculatam in immaculata
matre animam fufeepit, 5c cafhem, tóturn , v t d idum
e ft,in virgine hominem. Chtiftus, f r a t re s ,0 eus Si
Domipus An gelorum|v t a Diaboli leruitutc hominefn
libcrarct, non folum homo fadus e f t , fed leruus hq-
minum. Sufcepit | inquam, formam ferui fiiius Dei;,
in qua feruiuir hominibus vfque ad mortem; & vfque
ad ipfam , quam pecqmdo perdiderant, vitae caeleltis
reparitionem. 1 Primus etenim. homo peccaucrat, &
confiradus e ft, elaplus de paradifo:fed Deus mi(ericors
•compariens mifero , collegic frad u ra s , 8c conflauit i-
gne caritatis in crucè; & quod confradum fuerat » integrum
fecit. Sic peccatorem hominem Deus homo,
Sc lu x diuinx nobiiitatis voluit eire.confortem , 5c ae-
têrnx bcatitudinis fublimauit Jixredem. Scirp autem
öefirmiter credere debemus, quod Chrifti natiuitas 5c
mors eius ,illis folumaiodo proficit, qui diledipnc fe-
quuncur eum , ficut fequendum fe docuit. Ho^au^
tern non fuamembra tantum , led fuavifeera facit, fir-
mat eos in bono ,8c d malo cuftodit. Vnde per pro-
phetam dicitur, Biujrum & mel comedst ,vtfeiat reprobare
malum cT ellysrc bonum. Butyrum luaue eft , 8c mel
d ulce : Sc nihil dulcius, vel fuauius eft caritate , in ’qua
tota Lex pendet 5c Prdphecx. Chriftus huiufmbdi
In Natmtate Domini.
S E R M o IV .
Min im eft quod hocjie fadum e ft, fed hde 5c de-
uotipnc mirandu’m. -Hodie pro ia lu te noftra
natus eftDeus de foemina-, de filia pater ; Dominus de
ancilla jd e creatura creator; fol de fteiia. Hodie ,natus
eft in ficculo ante fiecula-narus, qui fxoula fe c it', 5c
omnia creauit ex nihilo. Gftiiftus, perquem Deus Pa-
te rp unda creauit; quod homo eft elfe:voluit,.vtquod
Chriftus eft fieri poftet homo. T un c homo £a<%us eft
quod Chriftus e ft, cum Chriftus fadu s eft homo. Hoc
autem fecundum natural« alfiimpcae humanitatis'dico,
nop fecundum Deitatis lubftantiam’. In hoc vtiq; eft homo
quod Chriftus eft,qubd'Ch'riftusaflumpfit der homi-
ne.I^bnin co eft homo quod Chriftus eft,quod(|hriftus
fa d q r e ft;fed in e o qu od Chriftus fadura eft.Ex tribus
enim fubftantiis Chriftus in, vna perlona fitbfiftit,diuini-
tate fcilicetjcarne, 8c anima.Sicuc Pater 8c Films, 8c Spi-
ritus Sandus funttres perlona»', 8c trium perfoparum eft
vna fubftan’ciazfiqverbuni,caroScanimafunt tres fub-
ftantix, 8c trium'fubftanciarum eft vna perfona, Deus 8c
butyrum 8c. mel oqmedct : fuaues 8c dulçes , fuam vi- homo. Nata eft itaque hodie in vnâ.perfonâ , 8c in ho-
delicet caiicatem hàbcntcs , in corpus fuum traiicicr, j mine vera diuinitas ,8cin Deo_.yerafanima 8cvera caro.
id eft fua membra , v t d idum e ft, 8c~vifcera faciet. Et | Hac natiuitatq Diab olus, quaih mendacio ceperat,præ-
merito qu i caritatem ha b en t, membra 8c v ifceraChri- dapriifatus eft veritatisepmpalfione:erexit creator crea-
ftidicuntur : quoniam Chriftus meditatur in ipfis , 8c j tum qui lapfUsfuerat,8Cperdiditp'erdirorperditum.Ho-
per ipfos operatur. V t feiat, id eft »vtfeire hoc modó i d ienata eft inter Deum Sc.hominem maiorcqucordia,
eos faciat : reprobare malum 11 m alo fcilicec declinare : J quàm fuerat ante-cafum : 8c inter hominem 8c Diabo-
& eliom bomm ,.in e lediohc.boni vfque .in finem per- j lum difeordia gràuior; qui fe non folum v id u n i erube-
feucrare: ficut ipfe inEuangeliodieit : :Qù perfeueraue- lc it,icd quern vicerat hominerii,etiam AngeliselFepræ-
rit vfque in finem , 'bic faluus er.it. T a li biftyr-o 8c melle . latum indubitanter agnofeit die pefiamus aemulator.
fuam fieatiflimam matremf maxime Chriftus cibauit. i Hodie hortus conclufus exfillâ porta proceffit; 8cinil-
Hacfua 8c proximi d ilediqne eius faccauit vifcera , de j lim8cperillamfons-manauitfignatus. dequaProplieta
quibus fibi humana membra aprauit.. Nunquam enim ; dicir, Efi porta, qua non aperietur in domo Domini, claufa.
in eâ carnem fumpfiflet , nifi prius ab eo caritate eiba- Hæç portatempli,8ctemplumDomini,eftMariabeatif-
'tafuifler. Sed iftâ ca ri ratis gratia Maria rep leta, Deo fima 8c jncomparabilis virgo ; de cuiusi vterö ad nos-’ve-
prima deuouit vlrginitatem , vnde filium habere mé- -nit Dei Parris imagof I t quo’modo yénerit.,.8c quafie ve-
__.t, fuum , 8c ornniummatrem. H x c eft ilia certè
bona mulier jdmmb beatiflima Dei mater ,cuius men*
tionem Dominus faciebat,;quando inparadifq Diabolo
commiriabatur , qu iin fpccie ferpentis latehat. Po-
nam, in q u it , inimlchias titter t e & mulierem, & inter fe-
m:n tuutn & femenjUius| ,ipfa content tibi capiip. Verè
beata Maria Diabdli caput-contriuit, q u x in fe princi-
palem c iu s . fuggeftiqnem penirus. extinxit. Suggeftio
Diaboli principmis , eft concupifeentia mentis corpo
ris? Per concupifcenciam mentis.,quamlibet per-
uerfam cpgicationem intelligimus: 8c per.con^ipilcen-
tiam carnis, omnemq>lauam operationem.:. Bona yero
Domini Mater virgo Maria hqrum neutrum habuit;
qu x Spiritu fan do repleta , mente ,8c corpore pariter
fanda fu it. Semen beatx M a r ix , Chriftus; 8c quas in
Chrilto peperit virtutes animx. Semen D iab o li, vi-
tia funt vniuerla. Qu® vero inimicitiaï inter-virtutes 8c
vitia pofitae fin t, fatis. eftmanifeftum; quia nullum co rum
quicquam defiderat, quod alterinoh fit contra-
rium. Verum e ft , fratres, nihil eft verius, quod Maria
femel de virgine came peperit Chriftum : 8c quod C hriftus
in bapeifinate Ipirituaiitcr parit quatidie Chriftia-
num. Vnde n o s ,q u i Chriftiania Chrifto vocamur,8c
fumus, Chriftum verum Deum 8c verqm hominemho-
d ie rn a die de matre virgine nacu toto corde credamus 8c
neriti qftenditur, d im adMariam 8c ad lolepliab An ge l
I lo.eis reuelante diuinæ dilpenlationis con filium dicitur.
A d Mariam quidem , Spiritus Sanftus in te yeniet Maria,
&concipies filium Dei. Ad Ioleph v e rb , Nolïtimçré acci-
pere Mariam conitigem tuam: quod inea natum;0*deSpiri!u
fanclo efi. Pariet filium , & vocabis nomen em leftim, qui fal-
uum facie'tpPpulum fuumapeccatiseorum.-, Ortu.s noftri Sal-
uatqrislicec Angelis fahd is 8cper eqshpnainibus bonæ
voluntatis manifeftus extiterit, occultustamen fuitDia-
bolb' 8c idolis,eius.Idbla Diaboli funt prçcipuèinfideles;
8c retrogradi homines, quibus propter cor impoenitens
eor&m, ignotum eft .fonceprionis dominicæ 8c natiuira-
cis inyfterium. Quæidcda Diaboli red e vocantur ; quia
in ipfis^Scperipfos loquitttrpariter 8c bperatur.; ’Salua-
torem.nqftrunv feripeura facra merito fontem appella-
uit; quia iple vnda aquæ 8c fanguinis, fuo profiiientis ex
latere,genus humanum iauit | fordibus peçcâtofum;8c
creauit Ecclefiàm fine ruga Sc macula; ideft finedefor-
micate 8c immunditia, Sc fib i fp o n film e le g ie , Sc tem-
plum.'Fons ifte elle figfiacus non mcongiue perhibc-
tur ; quia in omni veritate 8c lafidita ce eft apatre fandi-
ficarus. T ons ifte niançns ;.&:indcficiensfub rore, fandi
Spiritus fcilicec infufionc , rigauic vifcera gloriofæ Ma-
' riæ -, quam pjenitudo diuinitatis corporaliter inhabitâs,
___ dedit illi fuam benignitacenr, houa;8c fc^i finecxemplo
confiteamur , 8c condignis noltræfidei laudibus.ipfum ! conccptionem.Illaaiir fimdiffima terra dedit fruduum
ôcbeatiflxmàniçiusmaccemMariam virginem humilicer, ' fuum;virgovidel. Maria,quern Angèlonuntiàntefide8c
Sermones. 2Si
clilëdione concepit, clausa eius vtcri portapeperirfi-ifi«ri hominem,quàmparère fæminam virginem* Bçeui
lium,in Deo quidem hominem 8c in homine Deum. ter d cam,nefaftidiumfaciamaudienti, QuxrovmicT^
Hoeineffabili 8c inexcogitabilimodo, VerbumfaEtumefi idquo fada font omnia.?, A q u o fiq u id em fad a funt, fc
cam Deps(cilicet Deipatris filius, faduseftfilius foemi-jtu r; fed vndéfa d a funt nefeitur. Deus vuqueomniafe
næ virginis, nauraliterfimul 8c potentialité! natus. Na-
turalitervtique; quiaex eâ parte corporis Maixix virginis,
qiiahomoquifqucde lua macre nafeitur ,'n a tu s eft
Chriftus : fid potentialiter ; qu ia, ficut didum eft, porta
ventris eiufdem virginis claufa. feruans igitur m vno
naturam humanitatis ; in alteroVerbhumanam natu-
ram fuperans omnipotenria diuinitatis. Siqu isfup er
hoc aliter fènrit, vel aliter loquitur, vicandus e ft, non fç-
quendus quoniam ipfedeuialequitur. Dedpcet enim
veritatem,öcdocetcrrorèm. Et cum aliéna &b h i j quæ
Spiritus ( in d u s per os Sandorum fiipium locutus eft,
dicere nicitur, quafi nouamhbi gloriam pihgit : Sc dum.
falfam fequiturfelicicatem, veram itifelicitatem confe-
quitur. Hocidcitcbdixerim, quia qiiibufdam perfonis
afleribitur, quod matrem Domini Sc antepartum 8c poft
partum prædicant quidem virginem, fed portam ventris
eius apertam in fuo pareu, Sc poft partun: ftatim dauern
fuifl'e fatentiir : quafi ad horàm fueric v irg o, 8c ad ho-
ramperdideritvirginitatem. lnfanum eft hoc dicere; 8c
credere prophanum. Q u i hoc dicir, vel credit, Spiritui
( in d o contradieit. Nam diffiretur vmitatem quam Spi-
ritus (indus per Ezechielem prophetam conficetur di-
rdi.44. centem: Efi portain domo Domini claufa, & non aperietur.
Ego autem in Spiritu land o firmiter credo, 8c indubitan-
terprofiteor,8cad ho rim, 8c ad m oraml&antep'artum,
8c in partu, 8c poll partum earn faille virginenl, 8c pepe-
riftè in vna perfona D^um 8c hominem^f 8c fine carnis a-
pertione, 8c fine corporis 8c animæ,corruptione. In pa-
radifoTuiflet quidemifta con ditio , nifiprimi parentes
peccaflcnt, quôd fine corruptione,id e ft, fine læfione
corporis8canimæ crearent 8c crearentur,non tarnen fine
carnis àj>ertione. Narti fi deelïèt carnis apertio, virgi-
nitas (èrùaretur: 8c ita vnufquifque nafçeretur de virgine.
Sedfièriminimèpotuit, vt nal'ceretur de virgine hpmo,
nifi file foins, qui eft Deus 8c homo. Quicunque igitlir
fuper h o c aliter (ipitinr, defipiunt, Sc quod eft prorfus
alienum à verträte narrant, fed errant, 8c nihil prodeft eis
matrem Saluatoris, 8c ante partum, 8c poft partum cort-
fiteri virginem, qui earn in fuo partu finde vfrginem ne-
gant. Vifgoetemm fanda fifit antepartum , 8c in partu
virgo C indio r, 8c fandiffima virgö poft partum : quia
quanto maiorafegit in eä diuina operatio, tanto maioi
inipfa fanditascreuit, atque religio. Ho c docemur fide
Catholica; 8c Ghriftiana dodrjna contrat ium'exeCratur.
Nunquamfitaque aperta, fed claufa femper8c figillata'
fuit vteri marris noftri SalUatorisianuarper quam exiuit
ipfe Deus homo, tanquam fponfus procedehs de thala-
mo. Vterus bonæ8c beatæ VirginisMariæthalamus d icitur,
qutaincoföciata funt 8c diuinicas carni,8c caro no
ftradiuinitari. Vuluamulieris , porta ventris eius redi
dicitur; quiaperillam exichomb,Sc venitinhunenmn-
dumeumipie nafeitur. Q uæ inalijsquidem mtjlieribus,
proleexeunte,aperitur; in fola autem matre Domini, 8c
eo nafeente, 8c ante, 8c poftea claufa fui fie legitur veraci
ter, 8c firmirer creditur, Ezechiele pi ophera atceftance,
quidicit, Eft porta in domo Domini claufa, qua non aperietur.
Honorabilis8c prædicabilis læmina, digna Deo Virgo
Maria domus Domini appeilatur,inqua porta Orienta-
lis claufa femper edè perhibecur. R e d o nomine M aria,
domus,ideft, cempliim Domini dicitur; quia Deus ip(c
habitauirin e a , 8c per fandificationcmSpiritus, 6c per
humanam conceptionenv. Se,ruata itaque diuinæ pre-
prietatenàtüræin vtero virginis fadus eft caro, 8cperfe-
d ush om om ' veritate carnis 8canimæ; 8c per portam
rempli quæ rclpieir ad Orienten!, qujc neeper ft patuit,
nccäb alio aperta fuit, procedit de virgine matre. Eadem
quippepodibilitate vuiua (uæ matris claula procedit, ac
lifmiret aperta. Vtriimqiie mirandiun ell ; 8c fadum
Deum hominem, 8c Dcuin lionfinem de virgine natum.
Si quis Deum hominem fadtun attendar, quàre de partu
virginisdubitat? Non enimminoris miraculi fuir Deum
Eibliotb.Vet.Patr.Tom.tif
cit; fed nulla materia fuerat ante, dequa faceretea. So
lummodo volantatem habuhlfactendv.Dixit&factafunt,
mandauit & creatafunt. Ecce Deus fine difficuitate, Sc fi-
nemateria creauit vniuerfa. Nonne quædam ex his qpæ
fecit, in alios vfus conuertere, 8c quibus volu it, 8c fiçut
voluit, vri potuit î P otuit plane. Omnipotens eft filius
Dei, in quo8càqUo funt omnia. Iple quod voluit, St modo
quo voluit facere potuit pro, fua yoluntate. Et ficut
ad difcipulosianuis claufisintrauit: licet per iplas ianuas
claufts,8cpropter metum Iudæorumetiam obferatas in-
trauericfirapqrillambearitudinis, 8c veeri y irginalis portam
claufam pariter 8c obferatam exiuit, 8c mundo apparoir.
vna eademquediuinitatis bmnipotcnria,8cad difei-
pulos ciaufis ianuis iqgrediens in fua refurredione, Sc
claufa fuæ matris vteri porta in fua natiuitate egrediens.
Voluit Deus8chomo concipi in foemina,8c homo de
feemina nafei ; vt per hoc quod fadu s eft homo verita-
tem oftenderet carnis; 8c in e o q u b d in virgine'homo
conceptuseft, 8c homo de virgine natus, (e. D eum mon-
ftrarec omnipotentem; qui omnia creauicex nihilo. Ad-
hucfortafiisaliquisquærit,qitomodo fieri pótuit, Qeum
videlicet hominem fadum de feemina nafei, feruata fee-
minævirginitatc.vQuihocinquiris, non dubites, led fir-
miier crede; quia fi Deum omniporentem vcraciter cre-
dis,nullatenus fuper hpepoteris dubitare : quoniam fi
omnia pofte connteris eum , Sc iftud pofte negate non
poteris, cumfit exommbus-vnum.Nonenim Deusom-.
nipotens effet, nifi poflèt fâcere quæcümque vellet. Per-
fedu s itaque Deus à Deo Pâtre Chriftus : per-fediis homo,
anim»8c carnisaflïimptione. Et licet aliud fic Deus,
8caliudhomo: noneft ramen alius filius D ei, Deus; 8c
alius filius virginis, homo : Scd filius Dei 6c filius virginis
vnuseft, non vnum ; Dèus 8c homo reuera, vrdidurticft
fupra, ex tribus fubftantijs conftans, verbo videlicet,carne,
8c anima. Hic vnigémtus D e i pacris, 8c pimjogeni-
tusvirginis matris, inmundum venit plenus mifericor-
diæ 8c veritatis. V enit mifèricorditer, venit vpraciter, qui
nos à poreftate fatanæ liberaüic : 8c ficut lê ven turu m pér
Prophetas fiios!dixerat|antè,iam veniftè nouimuseum,
non paruas paruo tempore in hoc mundo pro nofiis paf-
fuminiurias. A b illo en im d ie , quo Pa tris caritas Sc fua
voluntas Chriftum depofuit ad terras, 8c apparuit mund
o , h om o , pro cuius (àlute venerat, vteum occiderer,
fallaciter ei tetendit infidias!£t v t breui narratione comprehends,
multiplicesab hominibus 8cpro horpinib.per-
lècutiones fuftinuir, & c.órumelias.IplèverbpiusDeus,
Sc mifericors Dominus,non/vltione in hominibus defide 1
rans,(èdeoi'um abfolurionéj ïo r i fojum fuas códonauit )
iniurias, verùm ctiam pro iniuriofiscrucem paftus eft 8c
mortem. Ita lux vera Sc beata vita Deus filius Dei nos 1
milèros, qui de iure Sc lucro peccati in tenebris eramus,
8c in morte feptfiti, fir a pietace 8c mifericordia fufcitauit;.
8c quetf nobis abipft) data prius fuerant, fed â nöbisnón
bene ferüara, gaudia lucis Sc vitæ remedia iteriim dedit.
Vnde licet eius gratiæ 8c milèricordiæ nosmdignos fuifle
Scefle non dubitemus, noftro tamehconditori8credem-
ptofi grates Sc gr a ti as refera mus, eoauxiliante, fine quo
nihil boni facere poffurn’ns. Ipfiim qiioquc^hodierna die
pro noftra falute Deum hominem de Maria Virgine
natum purh fide credamus, 8c vera co'nfii/eamur-di-
led io n e : eni eft omnis honor 8c gloria cum
Deo patre fuo 8c Spiritu land
o , peromnialæcnlalæcu-
lorum.Ameh.