6 iS
Qua re
cxlcltcs
fpiritus
' luerfa-
liter An-
geli vodignatur.
Nam cùm faéltus in agonia prolixius orarct,
apparuit ei Angelas de ccelo àpnrortans eun). O miradi-
gnacioSaluatorisnoftri. Ipfe namquépaternæ voluntatis
hündùs>raàgni epnfilij Angélus appellätus, legi, qUæ
per À ngelbs or d i n à ta e ft, fu b di tu s erat, qui leginihiide-
bcbat,quia fine peccatÖ'ife mûridum hatus^ fine pfeccatö
eft in rAùndo conuerfatüs.Sed quiafemëripfum exiriam-.
üitiform^mfcrui accipiens, vt feriros peccati inadoptiö-
nem filiörum Dei transformarct, purgationem pèçcato-
rumfaciens, hominem afTumptu-m inpfä ömneiÄ prin-
cipatùin& poteftatèm in'coeleftibusàd dextera'vn pater-
næteafeftatisc'ôlîô'càdit. Sic pf öfebtp mirb m ödb aétum
ëft,vt homihera cOîlellémj'quèm mundus nàtu rä miran-
tefufcepit iàtn propter paflîonèm mortis gloria & h o^-
nore coronatum, coelum recipére’t incompàrabilitér fu-
’praôranem angelicàm creaturanaTubliniatùm. Ipfeom-
nium pürgator pûrgadôrttni ^ q'mniunà illdminandprutn
illuminator, ornriiurri perficjendôrum profebfcoreftide
cuius capite plenariæ benediélionis vnguentumanans,
inferioribHS largijlima copia inftuxit, omnern videlicet
rafibnalemcreaturam,Koce ft, angelicam & hümartam,
mirificafuauitaté replens.
G A P V T X I I I .
T Gitürfecundùm’tripartit^eoeleftium ordinum difpp:
X fitionesfupra expolitis öfBtiorü vocabiilis/iafä* fern-
1 tari düigèntiùs o p o rte t, ob quant càu|ârhonïnes illi fu-
I pérriofum ciuium fjÿritus,firisordihipus difpofiti,&tbE
! nominibusdiftin&ivriiuerfäliterÄngelivocentunGop-
ftatquippe quod in ter primas,' &médias,SCÿltitnas fpi-
rituum béatorum difpöfitiortes, têrnario numéro difiin- J
étas,illi qui in tertia ternaria eojlegione agminum extre-j
mihabenturordines , fpecialiter Àngéli nûneupentur.
Angelorum nàmq; miniftério res humanæ propria; coim-
mifl*,iuxtaDei ofdinationém efFedtusfttoseonlequitn-’;
tur. Ipfîs verb Angeïispfèîati ArchangeliCi ordinantur
ornàtùs j fuperqué hos principes Stpoteftates, & virtu- ■
tès,&éxcëllentiores ordines collocantur, ficut ex diui- j
horumeloquiorum mâriiféftàtoria traditionecognofci-!
rhus.' Per omnem verb fah&am fiipemorum fpirituunt
difpofitionem, excellentes quidemördines haberit, à:
quibusïnferiprum ordinum difpbfitionesilluminautur !
'&perfîciùntur.Reuelationenathque fdpëriqrum agmi-j
num inferiores fjrirituum ordines doCëntur, Scquodifti |
de don jsfapientiæ &.fcientiæ Dei miriüs perfe&è habet* j
hocexcellentium ordinumeruditioin hispetficit. Non-
autein eo modo vltimi ordinesexcellentibUs communicant,
quia videlicet ihferidres fuperioribus fpiritibusrii-
hildeDeoannuncianr. Angelorum autemiiomenid-
circo commune eftomnibus ooeleftiumfpirituumôrdi-
niblis,quia omnium eft manife (lare occultaDei-his qui-
buspræfurit:Qgi autem proprièdicunturArigeli, homi-
nibus præfunt,hifque W u n ta tem Dei annilnciant. At i-
pfis Angelisâfuperiôribüs ordiriibus fpirituum myfte-
riaDeireuelantiiti. Cæteràm ordo Angelorum éxtrë-
raus non habet rationem j vt excellentiflîmorum ordinum
nöminibus Cenfeatur. Neque enim ordinem extrem
muni throdos Cherubim & Seraphim nominamus.Nön.
eft quippe vitimus ordo in participatione exceUentiiß-
morum ipirituum j led ficut Angelorum agniitia extrem
a , fan&os homines diuinis reuelationibus docent,ré-
guhs viuendi erudrunt,dc facerdotes mÿftêriordm Cliri-
ftidifpcnfatores inftrUunt -, ficipfi Angeli ab excelleri-
tioribus ccelorumvirtutibus in diuinoS l’apientiæfulgo-
res reducuntut, vt à fUperidribus actipia tit, quod infe-
rionbustradant.Namomnesilliin quibus habitâtDeüs
intcrius illuminât i,à fuperioribus luthenfibi miniftra-
-, ri diuinortlm fecretorum agndfcupt, fifcuc
PrPpheta Domini in P iàimo : £ t in
lumine tüP vidébimüs
lumen. k-i
C A P V T X IV .
SAnc illud-aduertat vnufquifqùe, qui creatPris fuibe-%
nefieiain feipfo cogndfcit, éi^ue débitas gratiarum a-
étiones répedere ^.tàgit, quo m éritasdignitatps ccelèftiû
fpirîtuüm (bhiùntüreleétij’qni eæleftçm iiïterrisduciint
vitatn. H ôm oquippead ruinam apoftatâ Angelitfup-
plendâm condituséft. Dpipfi-sautcmapoftàtiSjAngelis,
exfîngulishôuemôrdinibüs Angèlorufn' aliquoslapfps !
eïTe^fctipturaî fatnftae tpftimonio affirmâtùr. Vnde ad in- 1
ftantadumin fihgulis ôrdinibus; numerum Adgëlorurn,
qui lapfi funt,fan<ftl& ëleéti homines', ficut diuinaprp-
.uidéntiadifpofiiitjafliimuntur. Sunt ergo in horninibus i
aliquiqui Angelis,funr qui Archangelis,fiintqui princi-1
pibus,funt qui potqftatibuSjfunt q u i virtûtibus,fiint qui
dominationibusjfuntquithronis, funtqui Çhérubim,
funi qui Seraphim,vitte thaï rtierito annumerantur. Qui
inrra noriim nouerh ordinum cohfiórnum admitti non
merentur, ht prpfcdto extra eleéborupi numetum muè.-
niunrur. Qui enim foqcfatem fupernorum ciüium adi-
pifeidefideranc,necelTecftvtadimitationera coelëftium
v irtu tum , dum adhùc in hac mortàli vicaperégrinamur,
rtiofés-& vitam inrorm>are ftudeânt. Illi itaqilfein Atige-
iëfr um numero comphtantüry'qiJ^tPinPta, quæ de'Deo
nouerunt proximisannunciant, eois fecum ad ecèlo'rum
.regnum militant.. Q u i vero llimtna&caperë-pcjeuâlent
& annunciate , i ft i n i mi r u'm i n-A r c h an gélipru m’n Um e -
..turn çnrrunt. Inter principes coeleftis ordinis ^hi mërito
locum dignkatishaDent, qui virtutum prærogatiu^ec^
iam elëdorum hominum merftàfupçranf .Q u i quoniam
8 c bonis meliorës funt, elé6tis qüôquë frat®^jtis adhmi-
litudiriem Angelici priricipatusprihcipantür. Eft & alius
ordo ineritprum , quo illipræeminenc, qiifdeobfeffis
carpóriBus maiignos fpiritus fugant,eofquevirtuteora-
tionis,& vtacceptæ poteftatiséijciunt. Illi locum rneiir
ris fùiscongtuura | in poteftatem Ç'oeleftiuni ordiné fbh-
tiuntur. Aft alij»qui âd figha & miraculapàtrandamira
virtutepræditi fiint,iti forte fiipernârüni virtutüiri'ëöm-
p utan t ur. Al i j autèm fun t, qui fi c vî tijs ac eon cü pifeen tij s
in femetipfis dôminàntur^ vtipfoiure munditiae fuæ dij
inter homines voeëntur. ■ Vnde ad Moy fén dicitur: Ècce
con ftitui te Deum PharaonisJ H iita q ù e ,d um tanta fibi
& próximis,mrioeétis vitte authoritate dominantur, inter
dominationésfatiscongruè numerantur. Sunt ëtiam
aliqui,qiii dum bene fibi alijrque,ficiit iam diximusyd.o-
minanhtr,tam fublimiterin Dei cöntemplatipnem pro-
ficiunt,vt non folüra fteculatia, yerUmetiam Angelos iu-
dicent. Spiritalis enim omniaiudicat, ipfe autem i ne-
minédijudicatur.fQuid‘érgpifti, nifi chronicotiditoris
fui funt, in quorum ÇQrdibiiyfedens,iudiciaiua exercct.
Et funt quidam qui ita dileSlipne Dei & pröximipleni
Cùnt,vtrrfëritoin Cherubimfortetn currant. Cherubim
nämque dlenitudo feieritiç interpreyatür. QÜibiis autem
plenitudo feiènrite magis iqpft,quàm h is , quorumi|prda
çharitas Dei ae proximi atnpliuSreplet? Plenitudoenim
legis eft charitas.. Q u i ergo diligit,regem impleuit,& nihil
de feientia Legis & P rophetarüm deeft. In gemind
quippe charitatis præcepto yhiuerfk lex pertdét & Pro-
phetæ.Sanfquoqiiendrihulli j <|Ui tanto conditdçis (ui
défiderid ardent # vtfoläipfhiscdntcipplätione pafean-
.tiir;nihil in hocmtindd appelant,terrena cunéla & ttan-
fitoriacontemnant, & ad cccleftia iugiteranhelant. Ifti
proféélb illorurri ägminum cdrtfortiö dignihabentur,
quæ Seraphim dicuntur.Sëràphini nàmquc incenden tes
interpretantur.Hæc namque agmind fpirituum in tan-
titrri diuiniamorisigne ardent $ vt proxima
Dcocxiftant, nullique alij inter ,
I ipfa & Dçüm fpiritus , ;x
medijfint.
C A P V T
Qä.od£
J?ln«a4;
fiiïiilitt
A .
8clotum
>nca:l,s
dineaim,
[Qttoi Gl-
periota.
fpjtituum
joinina 1
hb'inci-
niispo“
recédant.
C A P V T XV. , .
H/Ec itäque'fuperipra cmleftium. fpirituum agmind',
fnntyita ebnditori fuo fei4per.adhsrenria, vt
timiSnohfecedant, & extëriptisj«mifterij yfum nop re?
cipiant.Qupd cum ita fityquseii fo let, qui4.jj)udfibi ve-,
lit qiiod Efaiäs dicit: Volauitad me ynus de Seraphim, &
.inmanueiuscäl'cuiusquemCorcipetUleratdealtaH.&te-
Seraphim miftiisfuiflédicitur ?,Seraphim namqv-cum fit
exfuperipribusflgminibus,vtdiblum.eft,nonauittiturad
exteriora, quia in incjmjs maiaet.; Verum, idpotiusintel-
hgendum eft.quod ex inferidribuiordinibus Angelofeum
qui ncJPpraifuntad purgationem,prophetaaliqui^ mif-
^ j f l jB i e o r u m fßirituum nomine vocatur,quorum officio
hmgitur. Nam ad hoc mi© s;eft,yt perignitum elpr
quiuth Dei, peccata labiorum in propheta piirgaret, qu.i
dixit.-V* ïpihi quia^acpi,qui>,>vir pplluiuslabijs egö fum.
Mittituf ergo A ngel us xquiupeatipne S eraphim v ocatu^,
qui purgätis prppherae peccatis,diuini amoris calpre , per
ignitum cloquium Dei mentem,pius excitaret,adl3bedie-
dum ipfiiis yohihtati,cuius verba audiujt dicentis:Quèm
ipittam ? Et quisibit nobifcufti ?Ecce ego, .in q u it,Muitte
me.C6ftat ergo ynurn ex Seraphinrad P róph«|a miflum,
non fum mam videlicet ex his qua* circa Deum cpllpcata?
funt virtutem aliquam^ fed ex miniftratdrijs aliquem fpi*
riril5üs, qiii propter hos mittuntut adpurjficationem no-
ftranuQupcircä confiderarenosoportet,qu oinpdódiui-.
virtus in omnia veniehs implet, & cum ipfa omniaxavittucem,
itaópeVantutinomnib.& fyper omnia quæ Dei
fünt.vt firaillimavirtute& aiftiónè Dépmirhicentur. îpfæ
vero.fummæ vi7 tutes angëlicæpoft.ft ordinatas beatdrûm
fpiritüumeflètïtias,adeàmiquæiii fe largiiliAie difFufa eft
jûmilem virtutçm & confdrm^tionemDei extenduhtjCÖ-
.piofétpftstradentes, ex eiquæ^iperuènit in eas cldritaté,
Sc illæ itenirn acceptqiri däritatein fa b i^ b s ; & pet lingulas
prima ci quæeft poft edm tfa d it Prælari funtvnamque
alij alijs fpiritibus & à prælatis in fubicélos.ordincs diiitn«
fâpientiæacfcientiælumcnpropordopaliterperuenit.Eft
ergöcunótis fimul cceleftium, fpirituü çgmipipus illitmi-
dati^jprincipiumilluminandi Deus; Et Deus cjui^em ha-
turavereacprôprieiuminjsæterni eft,eflchria'j.efte autem
ab illöyS^yiderefèmperillöi ho,c;priihi.póftillumangeiici
'fpiritushabent proprium, qui conformes aefimiles P È 0 ;
permanen.t.Ergodm.nescoeleftiuna yirtutumfff ntiæ fù-
prafecpllocatamprimumordinumAngelicpruradifpp-
iitipnem rniranturhabereprincipium omnisfacrç6c-diüi-
næ feientiæ, Sc diuinæ imitatioms, &c per illam diuinæ fa-
pientiæ & feientiæ illuminationem fibimet cognofcunt i
forediftributam. Hinceft quod orpnefri præclaram diui-
nævirtutisoperationcmad Deum quiadmirandæopera-
tionis caufa principalis eft referunt,deindë àd primos coe-
leftium agminum fpiritus taquatn operatores diui.norura
& magiftros.DeniqiCum d e omnibus angelicisyirtùtibus I
Deo i n P fai mis canamus j qui facis A ngel os tu os fpiriT us,
& miniftros tuos flammatriïgnis,tamen'illi fuperiofes cæ -,
leftium ordinum Spiritus ,magisfimul omnibus, igneam \
-habent in fua natura proprietatem, & effufam in fediuinæ
fàpientiæampliprem copiam^c fedfum excel^rum pror
piati hil^l earn capiat^ licet ipfaper maieftdtis f uaejjraefen- prictatem, eminentiorem in eisglori® dignitatem figntfi-
tiam vbm*, tdtafir. Nam nequqeceltccElorftn eam capere L gM Ä ’ C~Ai | | U j | j n | | | | j | | ^
p rsual e ht.QUp mo do ergo'nóybiq-, pft ilia diuina virc-us,
quaepinnia potenter creat, fapienter éxornac, benigne regt
t j'Sic tarnen vbique diumamaieftas pfTe cfèditur, vt cu-
fit ynaßt indiuifa pmniutji eflentiarum eflentia, in omnes
efïèntias fic bona fua d iuidät, vt de^a'rticipationë fummi
boni; qiibdipfaeft alijs p.lus, alijs minusconfèrat, fi,cque‘
in ojnnibus creaturisinuifibil'i quodam & ineffabili. mdcantem.
Sedinferiprum ordinum fpiritus igneami {diuini
amdris virtutem * Sc diuinse fapicntix ac fcientia: illumi-
nationcmdfuperioribus fufdpicntes, per,pr*pofitarum
fibi virtutum illuminationem in Dei aicenaunt firnilitu-
dinem. Ex his igicuradminiftra,torijs fpiritibus, qui propter
nos mifli funt, vnus excellent i film us.Seia p hi m sq u i-
uoce iun«ftus, ab eisincentiuamvirfutemacc^pit,, quam
ad purgationemProphetae, vt fupradidgm eft, exhibuit.
do', Occultas quafdam operetur virtutes.Verum ipfa diui- Sic pulçhrç fupernarum vfrtutum officia funt ^ifpofita.
na claritàs in omnibus & ptæ omnibus rationali créaturæ quompdo etiam Ecclefiafticæ difpenfationis adaiiniftia-
lucct, fuamq; propriam illuminationem primis ingerens nones confiât elle ordinatas. Ab ipfa namque Apoftolica
eifèntijs,ange11cæ videlicet creàturæ , per earn fe bene & . fede, quæeft Pmiiium Pontificaliiirfi Fedium prima, nheti-
dfriâtediftribui.tyfiecundüm'vhiafcuiufq;menfucàm>qua I turlegatusaliquis , cuipqteftas d a tu r, authoritatefedis
ipfa cæleftium fpirituum agmina difpofira, in Dei conté- Apoftqlicae, per omnia v ci in eosad quos miflus eft. Sed
plationem prdportionali.ter afeendût. Sed de his per prb- & aliudpro exemplo pdnamus. Sumus faceidps.& ye, us
p riaexempla,quamuis cundtainDed deficiant^xemplà, LpontifexDominusIefiis Ç.briftus,expiato lernel fup fan-
Sc ipfë fdius'fine exemplo fit,bveuiter aliqua dicamuS.Vi- rguinemuhdipiacufo, ingreflus in fa n ^ a fihdlpjurn, hoc
demusfolis fplendorem elle indiuifum, ipfumquefolem eft, in^lpfivih^caelum,quotidie perjuos mihiftros a.ut.jfa^er-
dé igtiea fubftantia fua , calorem fimul & fplendorem in- dotes ,*tum purgant purgandos per poenitetttiaiT^i' 'aim
diuifa quadam vnitatc irt fubiedla emittere. Attamen fb- illuminant ifluminandos per fàlucarem, doéiringpi, ipfê
laris radij quafdam diuiliones confpicimus per feneftras diciturpurpace.ebs&illuminare,qiii eftauthqttotiuspur-
domusinteriorapenetrate jsfèdinttadomumitadj.uidUü , gationis ôtillUminatioUis. Omnenamqj quodeius mini-
lumen coli.eélum jVt difeernf nequeat f^arfa introrfus lux,- ftri agunc, ipfius,donum eft, qui per ëos operàtur,dc cuius
quæpetfinguiasfeneftrasfliuifimSc diftïmilitérillabitur. munêreacceperûhc. Prd Chriftpeniml^gaefdné.funguh-
Poteft quippe fieri, vt vna è feneftris per.lucidum virtum tu r, Deo exhortante; pufgante ac illuminant^per eos,
habeat, & idêo per capaciorem lùhiinis maferiam-.copio-
fiôï lux folis fe cra risfu ndat.Craflio remv cr oal i quam m a-
teriam aliafeneftracontinCt, quæobfcurioremlucem'in
interioratranfmictit.Iterum,ign^caliditas magis feipfarri
in capapiora fuæ^j fimilitudini conuenjenria diftribuit.In1
contrarias verofibi effèntias, ipfi naturalicer non admit-
tif Calorem, fed ad ea quæ cogna.tam habent ca 1 i di tate m $
coniungitur, vtpote cum ea quæ naluralitef func calida ,-
ciirh maiorem exfgneaccéperinc calorem, ampliusfiunt
thobilia, Sc per hæc qüæfrigidaEu n t ex n atuia', propbrtib-
naliter calchuni:. Secundum hâncriatrtiâhsoi'difiatibhis
latibrtém omnium nafûraru'm créatrix& illuminàtrix di-
Uinitas,primam ae maximam claritatem fuam copiofilfi-
maeffunpneexc&lftfljiuisfpiritjbus , frbique vicinius ad"
hserentibuSifequedeproximo cbbccipplàmimis maiiife-
ftàr,&perëo$ quæ pdfteos funt;Spirituum faiiclbrum a-
gtrtina, dluino parficipant radio. Excellentiffime namquê
vircutescdelotüm ptbximæ Deo & pi imæ 4 çoghofcëntés
Deumÿ&: diuinam fuperexcellënter fempetdëüderances
Et6Iiotb.Vet.Patr. Toni.ri.^
Quorum vmis, fummividelicetSacerdotisvicaWus , ad
eos ad quos purgandos & illUminados miflus eft,ait; Ob-
fecramuspro Chrifto reconciliamini Deo.
C A P V T X V I.
Quæftid
d e S e r a -
T N te r h*c fane illud quoq; niemoratu dignum videttir;
1 quod item de Seraphim, praedidto Prophette nulla yj-
fione admirabili, qua ad concemplanda fecreta cceleftia j
rapiebatur,ofterifumeft; Vidi, inquic, Domitfdm feden-
temfuper folium excelfum, Sc eleuacum , 6c plena erato-
mhis terra maieftateeiUs,& ea qute fub ipfo eraric, imple-
bant templum. Seraphim fta bantfuper illu d , fe>: altevnf J
& fexal«alccrf:Excelfum & eleuatuin eft folium Dei,quia
lpfe'ith mothspeimancris injetp-fb, akiffimam. fede n^qui”
etis poflidetjCui eft efle prihcipalif?r fuper omnia , a qh,i
exftteruh initiunil habeht omnia*- No n enim eflent,niii ef*
fe n tia p rin C ip io a f lum e re n ti Exiftentiaigitur omnia
efle eius participanc,<^Ui fblusveracirereiLquiafinetntfiOj
'■ H : H h h- ~~