
viuunt Taper terrain, tamhominumquàmalibrumani- j
mantiumabilloimmani principe tenebraruta , id eft,
diabolo, originemdicunt habere, & condita cxfnala nat
u r a l ob hoc,vt fupra ditftum eft,efum carnitim virant.,
Hprrendus eft fcrmo , 8c bmnino alrenus ab humano
fenfu, qucm deralibus rebus filijdiaboliconfinxerunt,
adperditionemomnium^orum qui illis crcdunt , 8c a
ca'ftaveritate quæeftin fcripturis iandlis, mentemaiKr-
tunt. Hoc quoqUemanifoftum inter errores Manichæi
& difcipulorum'eiuslegitur : quoddicebant filiuni Dei
nunquam verèhiimanum corpus fufcepifle in virgine,
fed fimilitudinem tantum humani corporis habuille: Sc
nunquam verè paflum aut mortuum fuifle, aut rctarre-
xille : fed tantùm in his omnibus fefeUilTe humanos fcn-
tasdta vt hominibus verUviderentur cun&a quce dicun-
tur de humanitate eius: Sc qutfd nulla tamen veritas fuil-
fet in his omnibus. Idipfum autem ante Manichæum m
Pcrfia docüerantdùo magi,ZarôëSc Arphaxat. Et, neut
'diximus,hsecomnianobisveraciter comperta tant de o-
mnibüsiftis,quoshunc Catharos vocant : Scipfiotfgi-
nemhabuerunt à quibufdam difcipulis Manichæi, qui
blim Cathariftæ dicebàntur. Nani Manichæus ille, de
quo totus hicerrorproceflit, multos quidcm difcipulos
habebat,8c fub vna left a erant,dum adhuc viueret: mor-
tuo autem eo, diflcnferuntab inuicem, 8c diuifi funtin
tres partes: 8c vocati funt quidam eorum Matthârij, quidam
verb Cathariftæ, quidam autem fingulariter Manichæi
diccbâtur,quia fingularius cæterismagiftrum fuum
fecu titan t , omnes tamen commune habebanthocno-
men,vt dicerentur Manichæi : quia omnium error aMa-
nichæooriginemhabuit. Ipfi verb qui Cathariftæ dice-
bantur,omnibus cæteris turpiores habebantur, propter
fieri manifefta,dicebat tamenillis:Quod dico in tenebrülicite
tn lumine, & quod in ore audit ü,pradica tefuper te fia . Qui-
bus 8cpoftrefurre«Si:ionemfuampræcepit,dicens : Euntes
inmundumvniuerfum, predicate Euangehum omni creatura.
De quibus 8c Euangelifta (ubdit,dicens : lB autem profetti
pradtcaueruntvbique Domino coopérante , & fer monem eorum
confirmantefequentibusfignis. Prædicaueruntnoninangu-
lii,non in cellarijs,aut textrinis, fed ficut feriptura dicit:
Prædicaueruntvbique,non folü in dbmibùs,ted in foro,
8c plateis cruitatü, n'on foiùm coram plcbe,fed 8c coram
regibus 8c prinçipibus omnium tcrrarum, ficut fcriptum
eftdeeis: In omnem terrain exïuïtfonus eorum. Notait do-
dtrinâmtaam à Paûlo celari Dominas, cum dicebat : Vas
eleftionismïbiefi tfic , vtportet nomen meum coram regibus &
principïbus &filijslfrael< Ipfe quoqtic Paulusà nullo gene-
re hominum celandam efl^veritatemEuangelijæftima-
bat,quando dixir.Gw# ac barbarie ,fapienttbus&infipienti-
bus debitorfüm jta quod in mepromptum eft, & vobis qui Rom a
efiiseuangetizare,fiait dixi.Prædicauerunt fandti Apoftoli
in manifefto do&rinamfiitatis, 8cfignafecerunt mor-
tuos fufcitandojcæcosilluminando, 8c omnem languo-
rem pellendo in nomine Chrifti, 8c fuftinuerunt crucifi-
gi, gladioquenecari, acdiuerfisp'affionibusdeduci ad
mortem,pro teftimonio veritatis. Vos autem fi eftis,ficut
dicitis, Apoftoli Chrifti, quaretantôtemporelatui-
ftisîSivoseftisEcclefiaDei, vt dicitis , quare vfque ad
hæc tempora tamper in abfcondito ambulaftis ? Dominus
dicit in Euangelio de Ecclefia Cu.a.:$Totipoteficiuitasab-
feondï fupra montent pofita,nequeaccendunt lucernam , & po-
nunt earn fub modio, fedfupra candelabrum, ytluçeat omnibus
I qui iridomofunt .Monsipfè Chriftuscft:ciuitasfiipramon-
tem pofita, Eccleiiaeft, cuius fundamentum eft ChiiÜ
i
quafdamfecretasfpurcitias, quasfpecialiteripfiexerce-j ftus.Deeadicit Dominus , quod nonpoteft abfcondi.
I bant. Qiiorumdoctrinam 8cvitamindubitanterfedan- Vosautemfemperabfcondidfuiftis, 8c do<ftnnamve-
turifti,de quibus nunc fermo eft nobis. VndeautemCa-J ftramoccultaftis, 8c italucernamveftram fub modio ti-
I thariftx,id eft,purgatores, primo vocati fu n t, alio loco \ moris pofitam habetis, necynquameam alicuimanife-
I jicerc ftatuiine principium libri huius aliquis abomine-j ftatis,dc quo timetis, quod'vOsfaciat manifeftos. Nam
tur, fiftatim omnesprauitateseorumenarrarem. Nam abipfisquoque, qui veniuntadvos, fidemveftram, ex
I qUi HeManichausaSeato Auguftino confcripta funt,’ quafaluandosvosefle fperatis,. 8c OKultS opera yeftra
•tammatim 8c breuiter collegi ex tribus libris ciuSi vide-1 tango tempore,vt dictanei quindecito atTnis occultatis,
licet ex eo qui inferibitnr contra Manichteos , Scxxeo! donee diu yos probaueritis, ita vtfperare,pofitis,d.eeis
qui mtitulatur de moribus Manichxorum,8c ex libro de j quod non prodant vos. Non hoe lanbti Apoftoli fece-
hsrefibus ;• 8ceandemcolle<ftionem,in fine libri huius' runt,8cfucceflbrcseorum, qui nobis fiunt noti. Nonab-
annederedifpono: vtquilegerint, poflintquafiafun- fconderuntlucernamfub modio, quianec caufatittio-
damento totam hanc harefim plenius agnofeere f 8c in- ris, nec caufa commodi temporalis lucem Euangelicz
telligant, quoniam non hsrefisomnium haerefumtan- verit^tis,quam d Chrifto acceperant,cfelauerunt, fed fu-
-inaeft. ^ ro d u n t autem femedpfosfint quod de erro-j per candelabrum, id eft,fuper Ecclefiam, ita manifefte
e Manichaei, in eo quod dicere iolent, 8c quod Beatus: earn conftitucrunt,vtluccre,t omnibus qui in domo , id
Auguftiçusprodideritfecretaeorum : 8c conftat quod
ipfe anteperceptionembaptifmi difeiplinæ Manichæo-
rum alquandiu interfuit, 8c poftea errores eorum 8c fe-
crc'ta manifefte in libris quos norainaui , detaripfit 8c
confutauit.
Deeo quod doftrina Cbrifiiana occultanda
non Jit.
S E R M O I I .
AD duos ergo nunc mihi fermo eft oCathari plebs
angulofe, qui non alibi nifi in veftris penetralibus
Chriftum efle quaerendum aftimatis.Dicite mihi: quan-
doinijthocconfilium Dominus, vt vellet effe abfeondi-
I tus in angulis veftris ? Dicitis quoniam veritas Chriftia-
naefidei vobis (blis fit nota, 8c apud vos folos ab fcondi-
I ta.SedfcimusquonianiDominusSaluatoripfeeam non
abfeondit, vtpatetin verbis ipfius , quae imminente fua
paflione coram pontificeIudaeotum locutus eft, dicens:
Ego palam locutusfum mundo, ego femper docuiin fynagogü,vbi
omneslud&i conueniunt,&in occultolocutusfum nihil. Non e-
nimitaaliquidlocutuseft , vt hoc vellet occultumper-
manere. Nam ctfi aliquando difcipulis feorfum aturbis
aliqüaloquebatur, qu* non illo tempore conueniebat
eft, in mundo erant. Omnibus etenim tarn bonis quam
malis , elè6lis8creprobisinnotefcerevôIuitDominus,
qualis efletfidea8c religio Chriftianorum, vt nemo per
ignorantiam polfet fe excufere.Forfitan ad verbumillud
confugitis,quod Dominus ad difeipulos fiios locutus e ft__
dicens-.No/ittfanftum darecambus, nequemittatismargaritas
ante por cos. Ruftici viles nplitealTumere verba hæc inde- I
fenfionemveftram,quianön rèótèdifeernitis ea. Omnibus
hominibus manifeftèdicendafiint verbafiilutis, finequorum
agnitione faluari nemo poteft, nec aliquis ita
canis aut poreus iudicandus eft, vtoccultaridebeant ab |
eo.Nam vt ait Apoftolus:Dm omnes homines vult faluosfie- i.T'H
ri,&adagnitionem veriiatis Venire; Quod fi quis audita 8c
agnitaveritatepertinaciter8c incorrigibiljter ei contra-
dicit,8cnitftuccommaculare veritatem foeda detra&io-
ne 8cirrifionc debet iuftaratione à talifufpedi prædica-
tio veritatis,quod eft fubtrahifendtum , 8c Margaritas a
porcis 8c canibus. Tales eile perfenferärit fendH Apoftoli
Iudæos , in quibus fetislaborauerànt verbo prædica- ^
tionisjcùmnouiflimeeisdicebant : Quoniamrepulifiu ^
vobis verbum Dei,<£r indignos vos iudicaßis at er na vita., eccè con-
uertimur adgentes.ConaeiCi funt ad géntes, 8ceis manifefte
prædicauerunt dodtrinam falutis, qiiqs feiebant efle
idololatras , 8cpollutosoinni genereimmunditiarum,
8c vos ita canes & ppreos vos iüdicatis, vt nunquam manifefte
inter vos prædicetisdodlrinamveftram, fine qua
neminem laluari pofle iarbicramini , cum Domipus
dicat:
•«/;»!flw»:'cOnüeKit» &Qbbitudepiide.r pridicättanen
eutkeorumpatrertieo ,quit)^cceliselfi•Sln>i‘Ep..'V2cidi?i’ic, vcali
quisVeflu^m er tore tab depreh^nfii^fu’e« t-> 8 C4 ‘eduétilsM
ftSÄ Ä ; ÈcclelTæ ,«üt omnünp negatis fidem || i
ftramv aut t’unCprimiini aliquos ertöte?,vefttbsconfire
mini, cum,devita ampjius.non Çp era ns : fed i 11^ PO nfe ifi<;
noiveftad gloriamvobisi8ceftqüafi çonfelTm taris^qi
Nerd eum ctupifigi’ p ræcepit, :8c Paü In m 'firn n i bu ni ip fj j
ibidem prædica»),tenVi'glaciib peç^ï juflir. Ex I
répote lem perfi ci es Cluiftiana crcuit in viBc-Roma j nec I
vnquàhvdefedJtin Rbmäna E;eclefia fi àesq ua »ri li ab liera
c 8cqg|prædicaüerat iîetj-us’ficut 8C.jipromifetat Do * !
ninus, quandoimminenrépaflione fuà dixiçad é»nn;£ffp |
devicaluadefperat,latrociniafuâimpüdenrercun- iffigouipràtè^vtnon-deficidffi^sh^jpé^^'desÈ.èc-lefiæqi
ficeméfimiaqueo,8cfuntinteremptiones,qiiasaliquan
do à popiilo^elante p^o lege Dei fui aliqui veft|um pa-
tiuntur, non qualî palfibnes Apoftolomm; fedqaafi in-
dicia furum^ latrdnum.Vos quippe eftis.de quibus Db-,
minùs in Euangelio dicit : Omnes qmtquotvenerunifure'sfum
eWrff«Ci. N o n e n i m nifi fiuciiiej8c quafi perlarrocinium
acquiritis in partem veftratni;animàsf mifetprum > quos
trahiïis poll, vos, 8c omne nègotium vq(trum eft ; peram-
buïans in tenebris, quoniamfient ait fàluator : Otnnis qui
male agit, o dit lucem, & non venu ad lucem, vt nanargÜantur o-
peracius. S O quales Apoftoli, b*qfia|es Euangelittæ, quo-
niam beneimpletisillud,qUodmaridauit Dominus præ-
diçatpfibus verbi|ui per Prpphetâm;4 ice’ns:S«/>fir
excelfum afeende tu quieudngeliz.asSion, exaltavocem tuam,qui
euangel&aiIeïUfalem, exalta, nolitimere.^on no&cerce im-
p ié^ l, fed illud îqandaçuiti Prilcilhani obferuatis : tara,
péri lirai fecretum prodere noli. Dicitis modo, nondum
veriit tempus npftfûm vfmanifeftari debqamus,- le,diam
nuncincipimuspà|am loqpnTiundb i 8c erir adhuctèmcibi
cp m mifi. Be at usau te ta J? èt r u s eu m fc ireb a dpi o pin -
quaré fibipafljonetivfuâta, fapiäutaÇ lementefii ,q nein
ad ftdem coUuéi'terat 8c bàprizauerat, ordinauir in epi-,
ioôpum,eiufqüegufierrfationifederpluanv8cE,cè1cliani,
quam ipfcréxerar,commifit:Et itafuccefldrfieatiPetrifa-
ehis eft in fedeillay 8c ad vltimtim ipfequcqiie pro refti-
moiiiô.fidèiÇhriftilinæ'martyrtaiç'pajîuseft. NamqubH
Linus 8c Çletusfiiçcefl’ctfesPerr^uiflalégunturjiiàinféh
iigendumeftjqudd^adhucipfo'yiue'nte, eöadiüróies.eius
exriterunt in gubernando pppulutn Dei RomæiSç ad hoc
ab ipfo étant iù epjfcdp'Os otdinati f vtferibitquidam à-
poitplicprô patrumepifeopis Gèrmaniæ,8c Galliæ. Qua-
ïcm autem fidem àbeato Petro Clcmcsfùfceperat5raleta
êc fu ccefloreSeiUs habu eru n t , j 8ç præd icau er u n r in Ro-
rnana vrbe,8c eam prædicari fecenint in alijstetris pèr |,o|
quos adprædicandum miferunt,8c paulafim qiiidem cre-
uir Ecçfefiainéa fide ,8c magisâcmagis de,die in dié pro-
mouebatur, quatauis mulri réges Ôc örindpesgraqibus
earn pèrfecritionibus Opprirhere nitérentur vlquead cdmj
pus quando Peus£<x{efiam fuata, id eft, nos exalter, 8 | pus beatiSytaeftri Papæ, tab quo pax magnà, 8c libertas
I im pleacur in nobis illud quod Dominusdicic de ecclefia data eft Ecclefiæ, 8c cxaltari cccpir, 8c ad lu mm os hono-
{\x^;%onpotefidbfco%ficmtasfùpramontempofita.. Sed diçite respromouerifideS8creligio Ghriftiana.Ip,Ip eçehim ficut
mih,i$i lepper fupta montemjid eft Ghriftuta pofita fuit an^qua nobis icriptacommemor'anfi prædiçjatiorie verbi
ciiutas'ifta, hoc eft locietas yeftra, quomodo potuiçifiefi, ! Dei, 8c magnorum oftenfione qiiracu 1 oium ‘Conftap ti-
\rt tantp tetaporeeflet abfcondita'? ' laini eniinitcmpore num'Imperatorem nlium Helenæreginæ '( quæ. criicem
DominieæÀfceUfion^rranfieruntmillëôcçentUmamiJ, j dominiçatainuenit ),’connei;titad fidem -, ira vtlmp'era-
8c ampli us, £c nunquam fublimaraeftreligio veftra, aut torde régali folio tap defeedensin eo collocaret beatüm
fi lublimataell, diciteGfeitis , in quibustemporibuS j 8c : Sylueftrurri j8cad pcdesciusfe humiliarer. Ipfe quoque
fiib quibus regibus terræ faôlum efthùc, vt vbiquein mü- inequo fuo confédéré eum fecit, 8: ad modum feruî ei
dpaudifetueprædicari fides Carliàrprum. Qi^rndofa- miniftrauitpedefterihcedènsapfeeum,8çffenoeum ae-
âumeft hoCjVt omnesprincipes & Dp mini cerrariim,qui ducens ,8c Configtiansei Dominium vrbis. Infupér 8: renon
eflène vel pagani.vel Iudæi, client Cathari 8c guber- gale palatium illic ei conftmrvir,8c omnem regium liono-
narenctabditos fiuos lecundüm legemCatharoriim|Cer-1 rpm 8c poteftatem qiiam habcbat Roma; * 8c in partibus
te fi hoc nobis demonftrare pollens , cederemus vobis, occidentis, iph ac luccefloribus eius concefiiç, Si torius
quod aliquando eiuitas veftra pofita. fuiflèt in manifefto, i.fenatus honoçem elero, qui çmh ipfo eratjtràaidit,8c ipfe
Ied|xocgratiaDeinunquamfaiftum eft. iw i cum lenatoribus omnibus de vrbe egrediens,Byzantium
tranfi^igrauic, 8cvrbetanominisfuiCpnftantinbpblirrt
ædtfitauit ;^lplum autem nomen imp,ératoris fibi aériib-
ceflprjpus fuis retinùit.Tn huqc modumcrçuit,8c cofifpr-
j rata eft,. 8c v fquea d fpmtnbs h o h p res protaotâ eftin Ro-
| man$ vtb.é,8c fiib’Rbmana pbteftate Eccfëfia Dei JH fides
! quâm beatusPêtrusdpcui’t, Scquarh niccëflorèseius.ab
, eo reniièrunr, 8c vfque ad ifta te mpora perduxerunc. Si-
A Vditè nunç de fide, gratta, quam prpfitemur ,,8c.:vmiliinpdb 8cper alios A|ioft^olps in alijsregpis pec cotum
X x quaiqinmanifeftoprædicamus, quomodo perue- muhdumfidesGhriftidilatàta'8cfublimata eft. AdhaS
neritfn nbs, Sc quomodo Ecclefia Dei, cuius nos pe.^i- l autem Gifelpinas partesfio'cprdineperue'hit ; Beams Pe-
pfiusgratianr membra fiimus, exalwta eft , 8c ppficaveft ttnsdum.ècclefiam Dei Romægimèmarec , mifiterres ex
in manifefto. Fidem beati Pétri Apoftoli quam, ipfe ha- j difcipulis fuis videlicet Eucharium, Valerium ,8c Marer-
buit 8c prædicauit, fufcepitpoftafçenfionempbmihi ^ ll num prædiçarpTheutorficæ genti Euangelium Chrifti.
Sytuefl.
Çonflan-
V einer emento & maniffiatione Catholic a fi dei.
S E R M O III.
Airtiophia, 8c iafe erat in ea docensannis, lei
ptem nonpccultei nonitaftrb^erraneisdoml^U?, fede-
pifeppuserattotiusciuitatis, 8crptais caufarcgalilauWi
quae erat in ciuitate per deuprionein‘populi cominufaca
Ecclefiam, in qua coidb)uniterppputam docility8c
mi Has celebrauit, & ordinabat E& quce^Cffrlftianim-re-
ligionem pertinebata. Ibi primum eis , qui (idem CKri-
ftifufeepetunt ,^mppfitum eft nomen hpc .yit iSc^ren tur
Chriftiani. Cum autem ibi firmallec fidem Chriftianam,
8c legem diiiinam , beacus P.etrus oiidinau^ttjuojpfip«
Epifcopum ciuitati, beatumEuodium jcuius & |ium¥br
Qta^nienres in craitamn Treiieritn jjfrædicauërunt in
lea, SfiCura Dei adiutoriaçonueiterunc earn ad fideGhri-
fti,.8cbaptizauerunt omnem pbpulum 'in flumineeiui-
tatisqUo'd dicitur Oleuia.primuseoiurnEpilcopus.yf-
bis état Epçharius, quo demniftpy aleri lisei in epifeppä-
tu mfucceflitjquo fetia detanäb Materrful, qui de morte
pér b aculum P e t r i-fu fci ra t us fu e ra 11 ëpïlcopürfaiftuS
eft,nqmfplum in Treileri, fed.8c irt Colbhia,quæ antiqui-
rids Agrippinaybcdbatur.fimulqÜeiri Cifiitace Ttingréfi,
quæHû n or u mp erfe c u ei o n e dêlètaé ft.Ipfaeft ergo fides
beati. Petri,quam lii fan6H prædicauenint Ecclehjs, quas
mit Ignàtius clariflîmusi Martyr^diîcipiil^usfansjti^îà'fqfiiii ibfi
Euangeliftæ , 8c ipfe inde p rbteâus eft Romam, iretaque j prædicauerunt vfque in hodiernu m dicm. Tandem quota
ea fidem Ghrifîianam docuit,ac maximam partem ci-.,, que fidéta prædieauic.iti ciuitàte Mogurîtiâ Crefceris diA
uitatisad Chrifturn cqnuercit^ ÔC per X X V. aniios Ec- ) cipulus Pauli Apoftoli. Beatus quoque Bonilacius vit ex-
clefîam Chriftzibigubèrhauit. Ib im .miroite confelïîis I imîæ^nâitatis,quiprimus in ea archicpifcopüs f u it, 8c
eft eoramNerone Imperatore fidem Chrifti ,• 8c vxorenv] martyrium prb Chrifto fufccpit,8c (ucceilbreseiùs vfque
eiusLibyam,8c vxorem Agrippai praifecti Agrippinam, 'm hodiernumdiem hancfidërn tenuerunt8c docuerunt
^ Biblioth.Vet. Vatr. Tom.n, 1 _ _ _ _ _ _ ' ■ G g g g - - in EccIe