Hietony.
c. fuoerbicndo rccedit; PÜbticânus verogentilis, qui ha- qu îcle and îla. A duetti.ecutdominusd.car E ^ /w l)« »
______ r „ . onnmninnnîtDeo & cxal- Abraam & ifaac&labob, quafi N o e qui ante iftos ruic > ec
Moÿfes qui pbft,lan6li patriarehænon client; In his quip-
pe mbusihuenimus peperilïe libéras & andllasjqubd tonihtecpeçcaEàfuaconfetlùs.
appropin<juatDco& exal-
L. f M.
Æ
Exod.3.
'Quid omnisqui feexaltat,bumiliabitur:&quifehumiliat,f>fr
altabttur. . ®
Paiicapharirxi&puMicani dontrouerfia^data efuudi=
cisfententiat&eonfirmaturjyrfupcrbiacaueatur.-
MM- R. 12"f v
Etrelittisillis>cumiam vejfera ejfet bora,abijtforas extra ciutt/P
tem in Betbaniam,ibijfmdnfii.
Relitaisineredulis,}iuitinBethaniam,quaeinterpretai
tur dpmus obedienti*, iam tunc vocationem gentiu prse-
figuraris. Vjefperefadoiuitj qutainIudaEis tenebras reli-
quit 161 egrediens.In vrbe maxima holpitem non inuenit.
led in agro paruulo apud Lazarum Sc lorores eius , quorum
vicusBechania ell. I
M. R. .
Etfciensturba quddexijt extra emit atm ,fecu t i flint eum,&fit*
fcipknscosqutbtu Jiecejfariaerat cura,fanabat. , - . '
P Cum domino ingredienti ciuicatem maXimo voto qua
multi p ccuirerintj& deinde mirabilia qua: fecit viderint,
quis negate audeat quinturbafalcem cui neceflaria erat
CHra,fecuta^egredientemiOtUiiem quippe eurabatlan-
guorem, vt qtiibns lermo non fualcrat credere, opera fua-
d ere n t .:V n d e l oh a n n es air; Cii m;a at cm efit Hierofolymis in pa-
fibain die fefioj, multi credidefahtinnp^ videntes figna
quafacitbat. ■ Simiiem curationenv referupt Matthaeusca-‘
piciilocentcfimo lexagefimo, cc Marcusinillius conca-
no'nicb.>-■ ; - • - '■ ■ . ' :
^ C A R V T CXIX.
A. 1
Augufiin.
Çen.ii.
Ge«.25.
Gcu.ib.
si». 3 0.
A&9-
Aciit.%.
Philip, t,
‘ F
aitem homo e£ pharifais,Nicodemus lu~Hicvemtadlefum notte,&dixiteii Rabbi, feimus
quia a Deo veniftimagifier. Nemoenim potejlbacfignafacere qua
tufacts,mfifuerit Dent cum illo.
Nicodemus venit ad Iefum n o d e , vel quia metuit of-
fendere populum,cum efletvnus de principibus: vel quia
magifter erat in Ifrael, palam dilcere erubuir. Noxitaque
fignifieat literaftvlegis ,velignorantiam cordis vel timo-
rera.^Nicpdemus vero vnusex his' qui per figna credide-
rant, figura eftcatechumenorumujamlicetcredant, quatum
figiiràëlhvt ai t À p o ftol u s; Hue autetn in figura cûniinge-
bantilhs. Ecillad-Scriptafunt.mqnit^ropternosyn quosfinis ft-
culorum vmf.In generationibus autem liberarum & ancillai;
um,quatuorfuntgenerahominura,inqûibiCômpletur
forma totitis Chriftianitatis. Ah cillas accipiamusm ma-
lisjliberasih bonis. Autigiturliberæpariuritbonôs,vt Sara
Ilaac:aut malos & bones,vt Rebe ccaElau &îa cobtàut
màlæmalos, v t AgarTfmael: aut malæbonosôimalps.yt
ancillælacpb.Âdhancfimilitudinemautbonibaptizant
bopos,vt Ananias Paulumjaut malos,vt Philippus Simo-
nemlnagö,autmali bonos & malos, vtprædicàtores quidam,
quos dicit Apoftölusno cafte folerëânnunciare eu-
angélium, toleransépsin Ibëîctate Çhriftianâ, & diçehs:
I Quid enimjum omm modofiue QCcafiorie,fiùeverttàteChrïfitu an-
nuncietur ? Etitihoegaudeo ? Non de alieno malo gaüdebar,
) fed quia verum prædicabatur. Siquosifti fui limiles ba-
ptizabant, tune mali malos. Si quos veto talés quales ad-
monetdominus, cumdich:qu&dicuhtfacite,q:uautemfaçï-
unt,facerenolitejnnçroalibonosbàptizabant. Quomodo
ergo in fiiijs lacob non obfuit illis qui,nati funt de aneillis,
quo minus tencrent terram promilïionis cum ftatrib.
exæquojlèd præualuitfemenpaternum:ficquicunq-,per
malos baptizantur, quanquam ex m alisnaulint, ramen
quia eje femine verbi D e i, quod figuràtur in Iaçob> nati
funr.-fi boni elle voluerint,hærediiatem cum fratrib.poffi-,
debuht.Siue èrgp hçretieus.fîue fchiftnaticuSiïiuefacino- ! Bed*-
rofns quifq} in cbnfeflîone landæ trinitatfi’baptizet, non.
valetillerebaptizariàcatholiçis,necqhfellio velinuoea- j
tio tariti nôminisvideaturànnùllari.: „Er in v tero eccleüse
magna lu da eftinte r b o n o s& inalos,’-fieut Iacob & E(au'G#7J<
ludabantur,&femper raaliperfeqmîtur bônosjvt ïfmaél j
Ilaac.Ideo namq; dixit Sara Abraæ;EÿW ancillam &filiuni e- Gm zi.
;jtó,quia illulionemyidic inlufu.nonjdeo quialudebat I f - 1
E adtembotno ex phariftûyNicodemus nomine,princeps lu-
mael m cum filio - fuo.- ’ Vnde - Apoftqlus.-- Rat i'icfn tune ille quifecun-
daorum. lîicventtadlefumnotte,&dïxite'nRdbbi,feimus dtmcarnemnatu$erat,perfequebatßreumqiùfecundumJp'trituw,
ita&punciSecundaip carnem nati func di}edpres mundi,-
lècundum fpirîtumamatores Chrifti.PluS ergoipps perfer:-
quuncur,quinosilludendoleducuntira.Veni.vem,bapti-
zare hic, hic habes vétum baptifmum. Ifmàel ergo no îd-
ep fuit exhæredatus, quia ex ancifta natus,:(èdquia fùper?
busfuit.Nam Heller ideo exhærédatus,fîiij la^ob nonad»
mitteréturadhæteditatem. Q uod autem Sara affligit an-
__cillàm Agar,non di ci.turperlèr-utió, (ed corre âi p 1 Yn de
däm tarnen no£lelâcramentorum ad baptifmum perueçj etiam angelus fugienti dicit;Reuertereér humiliatefitb'manu Genï6.
niunt, vbi deinuio tenebrarumoid viam cæleftis luminis \dominatua. Sic boni principes hærecicos & quoslibet per- ■
renât-i tranleunt. Siehfm tantum valuic baptifmatis figu- ) niciofos e cc leh*,ex ilijs& alijs legalibus poenis iufte affli-
ra, v t perjMoyfen bapciz^ti in riube & in mari, ad manna j gu nr.
perducerentur, non ne per verum baptilina ad idem per- Refponili t'Ièfm: Amen amendico tibi, n fiquis renatusfuerit eü
ueniri poterie? Q u id eft mfhnai Ego fum}inquit,punis vïuus aqua &Jpirïtu,nonpotefi ititroire in regnurn Del.
Senluseft; Q uifqùis renafei contempièritex vilîbilila-
cramentôiaqu* IpiritulanClo, & iqhocnegle(ftü vifàm
finrerir, a regno Dei ih perpetuö cxclufiis errt. Qîiicunqi
v eroiionpeicepro regeheradonis labacrö,pib.Ghrifti cô-
félEone n iôriuntur, tantum eis.yaletad dimittenda pec-
ca ta,quant u m fi a blù ëre n tu r ïàcro fôh ce* bapti fm at is. Qui
enimdixit^gl/MJiöwrr^fiö/tfrxifrx^w^dr^vr/rw.rfowijjfrrf-
bit in regnurn calorum : alia fenreiïtia iltos iecerix extent os^i
Vbiponminusgeneraliterait : Qulmeconfijfusfiiertt'coram
qui de 0 o defièndi.
Rejpondit ïefus & dixit ei: Amen amen dico tibi, n ifi quis renatus
fuerïtdcmoynonpotefi videre regnurn Det.
Ideft, nonpoteft me cognofêete, qui fum regnurnpa-
ttisiqui fum vifîq veritatis. Q ilia Nicodemus aperta ligna
prüden ter notauit, de lecunda natiuitate ac decætens.fi-
dei.mÿfterijs plenius doceri rneruir,
Dicit ad eum micodeinus: Quomodo potefi homo nafii cumfitfer
nexî&unqùidpotefiinveMremmatrùfuaiterafOintroire& nafciî
/,• Spiritus eiloq uitur, & iple carhem.läpic fuam, non
Çhrifti j f i eue illiqui putaueruntdominüm p o fle to q u i
Sc manducari concifum ficut agnuin , quando dominus
àixit:Nifiquû manducaueritcarnem meam & biberitfanguinem
meiim, non babebitvitaminfe, de ftaùm tccedentes, non am-
pliUs funt eum fçcutf. Doniitius auterà npc remanenti-
b\xs expoî\àit,diccïis:Spiritusefi & vita quod dixi, nam Jpiritus
viuifiçaty caro autem nthilprodefi, necarnalitérintelligerenc
c^ioddixerat. Ira Nicodemus nóndum nouerai parentés
quigenerant advitam.Vnaenim gerieratio eft carnalis,altera
efti'piritualis.:Sciendumqùoraodo v.terüs non poteft
repetiVfichec baptifmus. Q u i nâfcicur de 'catholiCa eccle-
fia, tanquam de Sara nafciturf qui autem de hærefi, tanhotnïnibusiConfikbor
&. ego cum cor am pâtre meo.È quïdeïh. 1 au ^
|guis&aquaqu^deyulnerelàceris peccufli Chrilliexiue-
runtjtÿpuramartyrij&baptifmi,quoitùradcælun^pari-
I tër'pettulerunt. Deniq; fi quos-in fide C lififti ik.in chari-
tatenoftfiâ:aradicaros,excludatàrrrculus'mortisd(acra-
mentö baptifmi, conliât quia non excludunrqr à lalute.
Martyresenim funt coram D e o , fi purocortle marcyno
paratierartCj&baptizati funt inigne &fpiritu,iuxraquod
dominusprædixicapôftolis: Vosautembaptïzàbminitn R>ï~
ritufanttonon poftmultoshosdies. HinceftqnodaVAmb rô-
lîuS de. V aientiniano : Ventrem ni eum doleo , vt p rophe-
tiço ytar exemplo , quia quem regeneraturus eram , a -1
irnifi. Ille tarnen gratiairt quam p o p o fe it, non aroifit.q
I ^ ■ . . Augufti-., j
A ugoftinus K b r o q u a r tojde ba p t ifm o: C on fidçra n s ia tro -. na fqi naciuiraté, de palfione&afcenfionë, & aliis piuri-
nenfëuidi^um eüjsodie mecum ehtw paradifo:in uemo non buS;i Vnde fequirur:
tan tu ni palïïonempio no mi ne C luiltiid quod d ëX ap tif
mo dëeft, lu'ppléic pollè, led etiam hde'm çonuerfionem-
que cordis ^/ffbrte a'd celcbrandum myftèriujn baptifmi
in anguftijs.tempôruhi^lbccurri nqn‘poteftVi C^ancum
..ltaqlÿ^l^ttiâm''-fine'^u^fffb^ptif^^<^ui-en!tô,qti'odJ.
| ait A pp ftol us: Cordc.creditur ad iujiiticim,ore;autm coufefïiofit
! ad falutem : tuneimpletur inuifibiliter, cum mmiftenum
bwtifitfinbn contemptusfejigipnié^da^tiçulusufcêj^l
fîtâtis excliidit. I Sciendum quoniam Augijftinùs liâqp^
:iéareutiâm.fton‘reti^âaûi^,vfqfiipm/a^^pr^nt<Æ^î^
lu^quùd in exempFô dljerati, datrpnehî^bRfhj|fë b a p ^
) Quo^iigicuralibiait,oateehumequm , (q u a i^ is inH q n i^
0pcri b us dèfundiu m >^vitam.babbre)ri.qbicredimus, ni fi ;
martyr fu e rit, b o e& fimilia"de cpnteinnënt.ibus facra-1
menr.ûm baptifmi,di<fta-l'unr.
'Qu^mMm^'exM/mie}càfdei^è‘^ ù p i^ u n e e^ r i^ ^ ir
ritusefi::À .
' Sp{ritualçm.natiu|t^îetn4i^ingui^^
fanbtq fpiritus ndfter>' jd.cft an^na qaTci tüf in Deb^cunrei
pergrattam Déi, quæ fpiritusfan61 us in telligitur, peccara
re m 111 u n tu r, n e propre read am n a t ipnispeen a m|ifieurra!t'.
Non enim caro ,-fedbrtjma'febtire'Rotçft^el puniri'," nec :j
pmnapeceati remirtitut\uifi:eiqaidd poteft puniri; '
Non minus quia dm tibi, opo^tetvy)sii0 tfiemôf^ Spirimybii
vult(pirat,& vocem cms àudisffcd v.oiifus vnde vcniataiit qt<o va- i
j dat. Sieefiomnis qui naius eft exjpiriliî.
J ^ Spiricuspateftatem nabétiquibûS:vultjgramm remif-'J
! fi on is imp art i r/a & v ocèmeiu | eprp o ra 1 e m au d is, e o 1 o> J
quentejnlahâis.prtEdmatQri'bus^iuxta’illûdvj^tiwwi/w vos]
cjlïs qtnloqiÜminifidflnïhtisptiîïH vefiri qv.iloquuur m yobis. V.e-1
I rùntamen igboras vnde ilia vox peo întelligenriam adj
j quofdam venta,f, id eft, qua dé caqlà'epdem Ipiritu agen^-
l te,quidam fortafle mînusevu^iÿ voccmillamintelligant,
j & quq.', id ë ftj pfoqùq.yadafab.abjsæque præfentibi'i^,
hoc eft , .fi‘ne in têlligen tia rrari'féat ab-iflisl Àd hune npo-
i dum fir ilia nariuitas, qùæ eft ex ipiritu, te videlicet nefei-
j ente:dilc,urèreî.quGmodoidfpiriDusinuifibiliferagat^vbi
j ipfemliil corporaliteftoperatur. Ne mireri^ergo dc'hoctj
fcjlic. quodagitlpirîmsànillagener^itione^ finefcias.'Vel \
i ita: SpKitusiRpoteftatehabét^vfpiïius.yùlt cor illuftrét, 1
& fi leprælènte quempiam ad hecam' re'pleuent f vbcçunl
qui de m eius fpirit ùs au d is,fed nefeis vnde veniat,&. quo vadat,
I id eftjquomodo' codllius intrauerit,vel quomodo redie-
j rit, Naturaeniminuifibilis eft, Sic inuifibilîtefincip/tre- l
j nâVus elfe agèn te fpiri tù^quoxl nqherat,ità vt infidélis rrë--
! feiat iwfe roritf '^quoyàdat, .idjeftà^qua^gratia \&piat in ad-
optiônem filiorum D.ei,& vadat in.perçepdoriem'cælëfti^
rëgrii. Q^æqiùaiiïcogni.tafuntcarnalijiterumquænt. ,
Re^ondit'0 côdemMf^^dtxitei : Quomodopojfùnt bacjférili
Etiieino a fier, dit ïn cdtim, nifi qui defeendit de ulo.filiifs bomi-
»ßqtnefi mcoelç. '
| . ^M&ffcendit , iâ eftafcehdërefacit ad-efniff'enriam fii-
peprtfzvitæ,mfi qui indè defcendtiharnili^do fe,id eft,films
D H qui eft vei bum patris, nr^lram alfumendo nifirmica-
'tem,iecun.dul^quam didtufthinbrpatre- O b f a é ô fe n .
I p  S l W l S B î h/om,I?is éffcftus | quitameqih'cælo
eft, h oc èft,f u jlU æq nâli ta tepat'ris qua rhan te ha huit. Af-
fiuneqÿ^nippe quodhqner'armon amifit quodeiar. Ali
Jter> ^ eUy “ ,9*n,t^te}Tl/pam non indignam ceniim nomr
OS - ■1 1 i j | | Â i » ficut carnem fuâm d jg'natqHlf nomme
fiUjJPe^nequdfidup GhnftyJicerenrui. Etira peidiftan
tram dmimtatis& infinniiatis,filitisÛei manebatincæla
n^ahibulabatinterra. Për yriitatem veropci-
^OIî f quæipdqabiïs natunS Vnus Çbriftus elt,& fiîius Dei
amb^Jabatin terra,'&idemiplq filius hominis diciturde-
•fcenMpde cælo/deahrè ^ llionèmfu îïjè i‘ncæld.sScnlus
tffir'$remoafcenditinfrf/mw,nifiChnftusiti corpore lu03
quod eft ecelefia. Çrpptereà namq; defcehdiCjvtih 1II0 &
c u m jlfb Vn um, elle n t,v!q ur^çcillu m $ c e nfij rrefa ne. ' Do -
minus afcendit^corpusapt'em non âmêndjt, led leuatum
eftin cælum,illo lenance qui afcendït.Si quis enim delcé-
daf(yerbi grat,ia)de monte nuçlus.cum autem afcentleat,
veftmt le: rë'dlè vngj dicimu's; hethoafcertdit nifi qui defcendi;-.
nec veftpmpbnfideramus qÜâmlècum leuauït ,lëd Iplùin
qui yçfticus éft,fôlum diciinusalcçndifiè.
EtficutMoyfesbxaltâttitferpeqtemtrideferto, itaexaltari.oper-
tetfiltum homtnûyVt omnis qm credit inipfi,non perçut, fed habeàt
vitam&iernam. r ,
1 Pertæfqsinerë'râofôngilaboVispopulusIljael, mufci
murauit contradominum & M oyfen, ideoqué dominus '
Pimmifitin illutn ignitos'ïerpeqtes. C umigio ît Moyfèso-
'faflee, lulîîce’Uihdominusfacere ferpenten^æneum, &
.piagis perculïqs afpicerê in eum v t viuerë’ni.Qj4i funt ferpentes
mordentesîPeccâta. Quis îerpërisèxaltatus?ltlor-
Ituiisdominus in cruce , qui per effigiém/erpenris figuVa-1
thr, qtîiâ'à-lèrpenre mors. Liberanturérgo qui,eum fid<î
i htdeti tur, à plagis ignitorum ferpentifim, id eftabiheen-'
liais vitidturh,^[uæ arirmam'pii nguh finfniörteiti. |
L\f'skehimdilexttDeiismundüm, vtfiliumfüum viiigenitumda-
rèt : vt omnisquicrßdit in eum , nonpereat ïfid habeat vitam 'ater- '
Aperit caufam Kumanæ falutis|-diledibnem feilicet
Dei patris;,ib xqüö ëftbmnis reftauratiô^el' inftitütip per
filiumXuumin ^iritulàqiflô.ldem dieït exfilip Dei, q.uod
lupr’a ex filio hominiVcÉedentëscohfequi :Vt per qüem in
qeitate côndiri furaus,pejeunde in homine reftauremür.
Non enim mißt Deusfiltumfuum ir. mundum, yt iudicet mm-
dum,fedvtfàlu'ehr mundusperïpfiim.
Venir fajuato r v t*lal ue t,n o n vt l'udicet,' ideft, damnet,
! Reffondit lefus èrdtxit ei:Tu es magifier m ifrael, & bac ignoras ? fed fi iu dicatur hom o,ex fe habüit, quia non credidit.
Quidquafidnlultabat dominushuicMagiftrq l Vole- J ' Qui crédit in eum, non iudicatüf.Qui autem non crédit,iamiu^
1 bat ilium nafei ex fpitjtu, quod- nequit nifi hg milis. Ille . dtcatusejl,quta non crediduvinomtnê vntgemtifilq Dei.
autem inflatus erat, & alicûiüs momentlfibielïè videba|
tur,quia do.<5lo te ra^ ludæorum.'^ v .
y~ A men amen-dico tibiy quia quod fcimiu loquimur, & quod vidimus
tefiamur,&'tèfiiviomumnoftrum nônaccipitisi
Nondu m àp paruit i n cl içiü m, fediarn faÂÜ nieft; Nô«ir
.euim;dsmiffitf'<2i(^0r^^Nouitquip.ermanéaâtâdcôro-^‘^ R^
nami;qùiadfl(animam. Nouitin areafiiàktidcùnijnpuit '
« -, g , palearâ'nouitfegetern,,houit'&zizanra. NônPosaudia- .
Si elîènt humîlçs eX/piritu nati, çrederenteaqua:do- mus,qui degant- ex hoc loco diem iudicij fqtu'riïm. Dicûc -
minùscum prophetis & apoftolis teftaturîbris mundo de j enuxuSiÔCillcqut crédit,non venietm tudtciumtà ille qui non
r — (redit) tm itldtCatuseß Vbi funt quosmdicaturus hts quae yidencurin abfcohdito Dei. Euangeliftàlohanl e'ffdomi-
Sçs^éonfiictudine'hfibergeminarevamen in confirma-
tion'e aiùiuorum v e rb p r u m ,.ill u.d à t ten dens qùod domi-l
nus ajpSïtfermo vefier, èfiefiïj^p^^eftjperdttpkcuatera nihild
dicatis,;led ficut prolercisore,credacis corde;' Talé efter-
go‘, amen amen, I l fidiceret :-,Geminà id veritatè tam'orisl
qualn côrdis‘profiùncHo.,i -
Si tcmnadjxi v obis, & non cr edit is: quomodo f i dixero vobisu-
leflïa.cïedetiii. •
1 Senfus eft : Simon ëreditis necetiam intelligitis, quia
templüm poffuinTufcicare deiedfcum àvd bi|, quod tcçrfi-
n.um eft: quo modocrcdetis.quiaper (pirit-um polluntho
bu s in diemdicij'. ? ' N o n intelligent prxteritum tempPs'
ponipfo faturo. Nam iudicatus eft^dfteiturdainnatuseft
Derprtefcieptia,' |u i nou'itquidimmineat noli credehtr-
bus', Sc vbi dicicur, non veniet ad iudicium: ita intelligent
dum eft,'non veniet ad damnationem,
I p f f lP autenriudtcium,quta lux venit in mundum|&ddexerut
homines magis tenebrasqu'amlucenuEfant emm eorum mala ope-
ra.Om nit emm qm male agit,odtt luce»v.& non venit ad lucenfivt
non argudriiur opera eius.
ludieiumdiqi.txternamdamriationem, quoderitnoh
pognofeert Deu,ficut*cerna vita eft cognolcere eu. Quia
mines regeh'erari ? Hunc tarnen per lhcrepationeni intii- lux venit,verbum fcil.in carnem,& excitat&mouet hdmi- -
tatum ad humilitaternj infttuitadhucde d iuma^ h um a-i nescPgnöfcere fua mala.inc^ib.omiies funtj pfoWtftbilii
'ïudieati