1
^CuIiscutb idiippyïtituséxeiüptó^Ïwmort^vgtoy1'«?'
' & l l f l I R l d È a m c k a S ç f e f t i t p p ç ç g g § |
P e o verfari, & ab eiuscpnfpeóhi, delicijsq; nunq^amfatiantibusneadmoraç^
c^nvquidei^ abfifterecontëndic.
PotromottaHcorpQvejCeupedioiSinaplicatuSjabepdcm
trahicur.&ad tçrrenadiftrahitur :indeq; tantum moero-
rep) fufcipft, quanta ra-, ytarbicfpr} 'ahimapecc^tpnsa
corporé lépatata experttur. ’ 1
Ç tX X X V I . Q^ en iad in o d ur^ quivitam|
qui voiuptate^qui mündamamanc.&cpnfeftan^ar, ijs
inftar moiciseft ab his k'iungi ac diuelli : ita qui caftitarc,
quit)eum, quires çælelle^acrempiternas, qui vinutcno
diïigùnt, vel paqjifper ab his animo, & cogitatiope lepa:t
ran' plagammorri.ferS i'nimerant. Si enim qui lumen iliac
lenlibile incueair, cùm pauliim ociilos cla;ufent,autquM-
piamilli eoftlein opement,dolec, & idægrè patirqr fpraê-
cipuè cùm hecdladnm aliquid^ut^dim^bH
-concemplacurJqiian;omagis,quiSpiricufanéloilluftcas
tus, bonaiTliusVerèvi^v^ intelligir, vigilan? & dor-
m k n s Ï Q w o c t d u s n o n v t d u ,& 4 u r ù n o n a u d iu i t , #i» c o r b o -
h m u , n o n a fie n d t r u n t , in $ M & a n g e lip r o ft ic e r e d e fid e r a n t , I ab
hprum conceptpladone ab aiiquo abltra<5tusfuétit, cpn-
triftabi tut,&aMigetar? \. •>. |
G L X X X V il, Qjpandoqaidem bipartitus eft homo, ex
cörpore nimitütn^&abitoq\éoppöfitus, priai» >«un4qs
ei conueniepcer creacus eft,vifibilisyö£ inüifibilis,^cvtriq;
horum opera,& curie 6perurnaptæ,&yqneç diftributæ.
Quodetiàin dev|Ösï& idm n ijsv e rum e ffe c en ^ In
quibusenim mens vigilans eft occupata, aup volutatur,
inhisiternR.erromôüàutvanèludit,âufphilq^phatur.
Siueènim deburaaniè rebuseftrolliçica , fu.tili negotio
deditaIpmniathfiüédiuina, & cæleftiaineditecur, vila
contémplaturf&1$'w^ verbum
d om^enlatu rf menés vefirïvifiónejïidebunt) bon
4ecepta:Ted^ericatibdsïntehta,&reuelâ^ credendpm
confiçjmata. , ; _ . -
| GLXXXVIII. Quando parsanirnæ,in qua lunrcupidi-
tate sV& lib idiiiè^ nfixf» & idconimiftioiièmcorpo-
rum,'dclicias, volupcateiq-, huiusvitæ imtatafuerit, talia
firnilireriri lornpîsaniinavidet. Sinparsirafcçsaduerriim;
ciues, & çpntripuiès in| modübelluæ i^ r â tÜ r , feraruni,
8c ferpèmium incùrfôs,bella& pugnas lpmniat:& cum
qui|iwKabetcôniirtfiieiltem^
iîa digladiatur; Sin papilla,in qua viget rïtiojarrogan.
tia,'ôciupetbiafèfètollat', turnvolatusinaera, fubliptes
thf onos, popùldrurri principatus, in curnbus ajïos p r i ced
eiîfes, altos fequen tés per fornnum jmaginacur,
"Ç lX X X IX . Iliôrutivtantüroniodo yemfuntvilâ(qüæ
nonfomnia, fecfvifiônési & àpparicipnès vocari de be n t T
quorum mens exadueritü ian<fti Spiritus (îoiplicitatem,
Ig âb omni tutba, àc lèruitutë paffionu libertatem iiïué-;
nit.-qubrdm inrebüs diuinis, ôc inFqturis pr^miorü, lup-
'plïciorumqué 'roerccdibus meaitandis,ex’pendendisque
omne otium tempùsq; confumitur: quorum vitàaliprum
vitæ priftat,diftrà(ftione;&’lolliicitudine vacans, qûieta
püravplerfamifëiicoMiæ,fapientiæ,cqgm
Ôc bonbrunifrudtuiim, quosSpiritps ianâd cuhjura pro-
dùxi^Q^aliaViainerediunturieorum'omniaÊilfaiConiu
fa , & v n iu ^ é mhn àltud, quàm mamfefta deceptto.
C X C . “ I^urtFfoiitàriam, àlij ibîxttïm^jid:éft^ïnnç^)iti-
éftiSVitæ genus beatüra numerauerunt.-alij pr^e^ffe populo,
adrapnerë, docére,'eccléfias conftitûere, 8$ prdinare^
vndc^oplüribus alimônia q uH iÿm ^ q ^ o rp o f is tribui
Ible.t..Egô nullum horum aiteriprætulerim : fteqüehoç
laüd'annüm,iïlud -yiÉp^ra*d^ffi-d'«êi:itóVÖeneracim,Óc
inomnibus opblrîbns, â6fcionibWqi vitapropW Deum,&
féciüi dùmDeu m'at^a, lpngëbeatilîîma éft.
I C x G I. Sièut diuerlisartibus,acjj|ientijsvitabijniana
continetur, dümaÙiishanc, afius illam traiftat, videlicet,
àtqué confért,' 6c homines mutuùm communicantes*
quibusquecorpusindiget-vicillim nauantes , tta aïcàtem
tcadutunK tdëmlp Ipirituajtbus vidére-licet.r Quamuis
epimalifaliam virtbtem?'excblanti. ê^alifaka viuçtidi via
in cedant, o nines tarnen vttinepad eundëm'lcopum coned
trant, '. t^r.l % *:~L1
C X C I L Scopus ,'&: conliliunv.omnium feciindiim
Deum certantium eft^ . Ghrifto Deo complacere, & p er
cornmu nicati on,(im Spiritus faqdli pattis gracia!m recupe-
rare, per eundeinque lalutemiaam comparare, & acqui.
rerei in hocenim o m niSanimie, & cu iu fuis horn in is lalus
ItcaeftiQnodnilifiatjinaniseftlaborj&vanumopusnoftcurat
infru^qpruin pmnejter vita:, quod mqaetu-
rentem hue noil'deducin''
C X G 1 1 1 . Q u ito tom und o reliifto,;quietis agunda ad
mbntem Jeceffit, indeqpe oftenrabundus^ad eos qui in
mundofantrcribit^aHpIq'.beatospi^dicat.alios.laudat
Srillisadplatur*a'Bcui cum feeminafornicaria, pahnola,
8c peflima copulato, & iu regionem longinquapi.ad eifFu-
giepd?meiuscohiun(ftiöne,m, atq* adeo memoriam pe-
t?gre abehn ti;dei^de.bbl itofeopi, propter-qy e mi n monte
m venctft>ad;eq's'qui cum ftqrto illo vetfantur, & vrita
dicam, cuin e o y n apolluun t ur, cupide Fcti be ce, 8ieo s vt
beatosextollenti limilis videtur. Qui & fi npn corpore,
animo quidem certe, & corde iplp liixiilicerjllis afficitur,
eorumcj-, complexus meiecricios approbar quodamodo.
C X G I V ; Quamvaldeinmedipmupdoviuentes.fen-
fulqi ,'öc corda/iia ab omni vitiofä 'cj.ipidicate purgantes|
laudandij&probpatis^prxdicadt: cam valde,quiin mpn-
cibus, & fpelunc^habitantjfi |audes» prxdicationes, & I
gloriam hoininum edneupifeant, vituperandi, & abij-
ciendi Tunc: riam apud Deum quiTerutatutcordanoftral
adulterorulocoerun,t.,Qui enith l/ftam fuam, & noraen]
&:inftitutain ota homiaumveniEedefiderat, velutanci-l
quusilleIuda:orumpopulusdDeofoinicacut,Vtinquic|
Dauid. - ■ ƒ ^ v *1 1 |
G X C V . Q u i fide certa, ae firmain Deum>valere munj
‘duin , & fuas fibi res habere lufiit, Döuiinum eile miferil
cordem,&:pium, & in poenitentia adipfum accedentcs I
fufeipere credit. Cut^;Tciateundemfolerereruos iuosl
pcrignominiamhön.orare,petlummampaüpertatemdil
care, per iniuriam, & contemptuglo^ifiear^ & petmiortel
£tern^vit5focibsharederq-,inftituete,pereahaudrecus,l
quam ceruus htiens ad fontem currere prpperarr'quain I
lpfis lune ar dda, tan quam perfealas con fcendir, pgr quas
angöh^cendunr.&'dercenduntJacuriQpem alcenden-J
,tibus.Supra verb Deus fedet, nofträmqj vpluntatcmdilij
genter* ac pro viribus ad opus perduci exlpedlat: honfo-J
fum vt nos laborantes arpiciens lcetetur;(ed etiä vt merce-j
dem,tahquadebitu'proruabenignitate.npbispefroruat|
G X C V.I./Dominuscerta& {n3gna cum fiducia äd ftI
v^nieutesAadeye neqttäquam finit: fed eoru infirmitatel
cernens, adiuuat, &auxiliiim ferr, inanumq; potentem
defuperipfisporrigens, ad le reducir. Adiuuat pono a-!
p£r t e, lim u 1,.« bccu ft e, y t cogn olcan t, v t & noncognol-
cant, döbec totis fealisafceqluTuperatis, fp'fi appropin-
quäueriht, tQtiq; totiyniantur, 5^ terrenorum omnium
obliuifcantur, iliiceius cofuetudine fruentes, liueincor-
pore, fiue exrra corpus, nclcio, & cum eo conuerlentur,
;b,pnifqj;nUflO fermoue explicabijibus oble^Utu r.
G X C V 11. Iuftu mgftj^priniixm ceruices noftras iugo
mandacorum Chriili fupponere.nec, quafi-tieftro percuffi
eflemus refugere-, necretrocieddf e.;fed fedla, Scimpigie in
iphsvfq-, dum moriamuV, ambufare*'& nos ipfos rgxioua-
re, quireuera Dei paradifiis fumus: donee Cuin Fatre Ft*
lius per Spiritura lan&um ingrelTus,, in nobis habitet.
T um, quandq eum tocumincolam,magiftr,umq; liabue-
rimus.cuieXnobispficeperiCj&quod mihjfteriueicre-
diderit,id;in manus filmat,& pro eius arbifriq eo fUngatur
alacrirer. Verum id ante tempus reqifirere, aut, datum ab
hominibusadraitrerc n on licet; Ted;Doinmi, ac pei. no-
ftri mandaca perfeueranteifferuand^, eiufque iufla ex-
fp dbfcaö d a fu n t. / '
;C 5$ C V I I I . 'Gum diuinaru m rcrum adminiftratip no-
bis commifla fuerit, & in ea excelhierintus * fid Ipiricu ad
! aliam adminiftratfonem, opufyejautadlibherh trahfire
! mbemur,herefr^emui> Deusenim'nec ociclbsefie nos,
I hec in ypo atqu.ee.odemo.pere, in quo initium Te'cimus,
vfque ad finein ytfai vulc perfift^re : led proficere, & ad
, menorjum adeptidnem lempeciivcitari , in diuina nimi-
rum, non in ,propriavoluntaceproccdentes./ -
g I a , t ^ L T ‘-»/~ c X C IX -Q hT
C X C I X . Q u i propriam volunraremiugulauit,iam
vfuvoluntatisomnino caret: qp.o nihil eorum caret,
quibus vita ineft,& motus. Nam in quib.us fenfus non it?^
eft,&fi/«ouentury&crefcunt,vt plant*,ea ramen naturar’
li voluntateimpeili,ac moueti,augéreq; no dicimu?: Tant
enim irianima. Omnia veto animata,etiam naturalem vo-;
luntatem habent. QmergoreligiöfiseXercitationibus>&
diligèntia füa voluntatem propriammottificauic,&inter-
emft quodammodo, & f fine vfu voluntatis fuse)
eftetftuseftjomninodnaturapropria defeiuit; & quouiam
veile non habet, nec boni qûippiam ,aut malt poteffi ope-
rari. • •• * r _ \
A n n o t . Hæclàno modoaccipienda fuht; natn qui
voluntatem fuam mordficauit., is nihil maliagere potelt ;
cum ex voluntate peç amorem Dei morcihcata: & cum
Chriftocrucifix.a, qudtaliseH, nihiFmaliproficifci poffir.
At qui maliquidpiam agit ; is hoc iplb inoicàt: fe voluntatem
fuam nondum mortificafle: quia fi rtiortificafiet,
Vtiquerefpeólu mali mótdficallèt, & ficrnalum.non për-
petrarçt: qûoddium perpétrât,viuam feadhucvoluntate
ad malum poflidere demonftrat. Q u o d veto ait : talm ni-
hilboniampliusagerepofe,idideödick : quiavelle huiufmo|
di hominis,potius eft vellg fuperiotis, cui quisle fubiecic.
vel Dei,quam proprium. Q uate fient Apoftolus dicebat,
Vino ego iam noego,viuit vero in me ChriJlus ; ita is,qu1 adbunc
perfeâiionisgtadüafcendit, dicere poteft.* V o lo é go, iam
non ego ; vült vero in me fuperior, velDeu s : & ficq u ic-
quid boni facit ; id'e i,cuius nutu & gubernatione regitur,
adferibit: perindeacfi ipfe prorlus nihil opetaretufö ^
C G, -Qui luam voluntatem necareftudet, Dei voluti-
tatiparèredebèt, ac profuadiuinam induere,eamque in
corde fup lèrere,&inlerere. A d h è c in Ipicere accurate, v-
trum quaeplantata, & infita hintjaltain profundum radi-
cibus tendentia exfurgant : alia in cicatricem coè'untia, &
infuper adoptione filiorum D ei, Ôcgloriai & règuo coelo
rum dignatus es. Haec mehre veifans, fern pci t]; reCogi-
rans,promptus, & paratus e fto , nequattdo contemhäs
eum , qu i te honorauit;, & «fille tibi d é lira ëóndohauit :
fed in omnibus fa£lis ilium honores, & glorifices, v t ipfe
teviëilîîm maiore honpre afficiat,qu5fuper omnem crea-
turam afpeótabilcm extulit, germanumq; amicum foum
nominauit. -
C C V. Quantumanittiacorpori,tantumhomointèl-
ligeptiæ pärticeps toti'mundo antecellit. N ó li, hoitio,ad
imaginem return condirarum attendere, & inde ea tc ho-
nofabdiore exiftimare: fed adimpertitam tibi gratiatn ré-
fpiciëns, intelligentifq;, Öcratiocinantisanima: tu * dignitatem
perpendens, Deum lauda, qui te plus quàm omniä
quæ yidencur, cohoneftauir.
G G VI. Gogitemus,quo p a â o De.umglórificare pol*
fimus.Glorificaturautem non alitetvquàm quömödo à fi-
lioglorifiéatuseft. Per quæ enim ille luumpàtreiiiglorifi*
cauic, & viciflîm à pâtre fuo per éadem gldrificacus eft* ea
nos quoque lèdulb,faciamus*vtper iliaglôrifîceihüs eum*
f qui fepatrèm noftrum coelêftem appéllari non réfugie, &
glorificemur ab eodé glorià filij, quam habuic apud eum*
antequam mundus fieret. Quæ potto ilia funt î Crux ,id
e ft, mundus in animishoftrisplanè^nortuus; tribulatio-
nes,tentationcs,& fi quid aliud paffionumChriftieft; quç
in niultapatientiafulïerentcs.Chnftipallionesimitamur,
& ijs glörifi camus patrem ac Deum noltrum, vt gratia filij
ipfius,&cohæredesChrifti. (
C Ç V I I . Anima, quæinclinadone affeëluq; adëa quæ
fubieëtafuntoculisnondum fe perfeëtè liberatam lencit,
contingentia fibi m olefta,& perlècutiones allatas à dæmô
nibus,&hominibus,ablque moeftitudine tolerare nequit.
Sed affeiftioni erga reshumanas aftnôla, & alligata qtfo-
dammodo,pecuniæiaôlura mordetur,facultatiuiH]; Ipotruncoinolefcentia,
arboris fpeciem præbeant. Si creue- liatione d o le t , & plagis corpori fuo inflhftis, maiorctii in
riht,floruerint, fruôlum fpeciofum, acdulcem protule- modum cruciatur.
rint,vtignoretiplë&terram,quæpriuslëmenexcepic,& C C V I I I . Siquisàpropenfione^&çonciïpilcëntiarerü
radicëm,in quam illud fupra captum humanum, & verbis ' fpnfus mouelitium animam fîtam abftraxerit,.DeoqUe v-
i ' hauddiciporeft,viuifiçumq;plantanuminfertumeft. | niuerit.&deuinxerit.nonfolurnpecunias,acpofllcfliones
C G I . Q u i propter timorem D ei propriam yplu ntarc fuas delpiciet, lUîfque amilÉs i Velur fi aliéna, & ad le nihil
exTcindit,-illi,nefçio,quomodôinfëientiDeusvolüntatem pertinentiaamifillèc, tranquilloeritanirao, vérum ëtiam
fuain ipfiuslargiturac donar,eamque indelebilem in eius acerba corpori fuo illata cum gaudio, & qua decët gratia-
peélors cuftodit,& o culoscordis eiusapërit,vtiplàmco» rum a6lionéfuftinebit,lempervidensextëriôfem quidë
gnofcatj&adeandem implendam virés fufficit. Hæcau- hominem iuxta Appfiolum corrumpi: interiorerhaïuem
temgratia fan&i Spiritusoperàtur» eitraquäm nihil fit. dëdieindiern rënouari. Aliöqpi tribulatïónes fecundum
G I L Cum totis viribus,fumroa voluntate,&alacrita- • Deum hilariter, Ôilætoanimo petferdnequeunt. In his
te,ac defiderioincitatiffimo, quæ àD co myfticè, & adho* Reniai përfeéla cognitio, &lapientia Ipiritualis: exercemr :
ftram intelligèntiam obfcurius didicimus* quæqfteab illo ! quibus qüi caret,in tenebris ignóranti^ic diffidèntiç per-
mändata funt nobis, impleUerim u s , nihilq;penituspræ- j petuoincedit, necviderepatièntiæ, Öc cpniblationislu-
termifetimus, June nobis v t fidelibus, & öbedientibus, menvllo mo<fo poteft.
germanifq;difeipulis,&amicis apertereuelatur: ficut o- j G C IX . Omnisfuoiudiciolapiensj&dilcipiinisiritëlimfanciisdifcipulis,&
Apoftolis fuisréuelatuseft, & f i - riPribusetaditus,diuinacernere, ^cog.nofçerémÿftenâ
militer omnibus,qui per eos in nomen ipfius credidiftènt. j dignus nunquam erir,doneçhutnUiàrh&magnifica exifti-
j Tuncfilij Dei fecundumgratiam elleincipimus,vtPaulus 1 matione fuidepofîta, ftultusfieri voluerit. Nam quiiftuc
8. ait: QincunfaJpirituDeidgunturibi funt filij Dei. Quodßfilij, & j facit,&diuinis in rebus lapientes fide firmilfimafcquitdt,
h&redes: hoeredesquidetn DeijCobaredesautemCbrifti. eorumdüftufimulin ciuitatem Dei viuentis ingreditur,
1 I C C I IT . Q u idignifunthabiti,v tcumDe6incon iun- ducenteq,,& illiuninantéiêdniinofpiritu,videt,acdifeir,
lâio&elpiritusellent,guftarentq;eius bonainefFabilia,ep- quæaliorutn homihum nemo vidic, aut vfdëre* & ïn telli-
rum nullus oblatæab homlnibus infamis, & defpuendæ j gere vnquant poteft} à D eodoëlùs fit.
I gloriædefiderip,amoreq;ducitur.Sednecauri,autveftiô, 1 C C X . ADeodo6lps,Huiusmundilapientumdifcip'u-
». si, «tut lapidum,qui ab inftpiehtibus ptetiofi cenfentur.Diui- li pro fatuis habent,cùm ipfi véfe^htTafüijtefrena^’ioifî-
tijs amuentibus epr non apponit : nec à regibus, & princi- pientifapientia ingeniofi lcilicet,5c âcuti,quâ ftùltam fëcit
pibus cognofci vult, qui non impetant, lèd à multitudine j Deus * lèciindû Apoftolum, & quämtb'eologica vp'x prö-
ipfispotiusimperatur. Tales non vaIdë vt magnos,&fub- nuntiat terrenàm,ànimalémjdiab0licâm;plenamiëôht.en
limesadmiratur,a.c fufpicit: rieçexiftimat, eosfamiliari- tionis & inufdiævjHi enim qaotïiâtïi.ëxtra diulrïtfm lumë
bus fuis maiorem honorem,&decus Conciliate .N e c aliud funt, & admirabilia quæ in ipfo fiintvideye liaud queùnt,
quidquam hominibus illuftre,& fplendidum expetet:nec | in lumine manentes ; qùæq; in èo funt alpicierfteSj 6c alros
vc quilpiam ab opibus ad inopiatii, aut àprinciparü, &
fumraapoteftate, conlpicuaqpe dignitate ad extremam i-
gnominiam,& contemptionem deuolui metuit.
C C I V . Siómniumpeccatorumtuortirh yeniamfiue
perconfëÏÏionem, fiueper angelicum habita m.quem inr
duifti, confecutus e s , quant'ü hoc tibt ëharitatisin Deum
gratiatum aâ io n is ,& humilitatis^rgumentum crit?quo,-
ujaminillé dign us fu p p li ci js, non ea. folurn efR^ifti ; led
: y v Bibliotb. Veter. Patr.. Tort*• r i.
docentes,etrdre captoss&fedtnftos arbitraftfu:f,cu ipfimet
fedudlifint, & in e Xpli cabil iaD e ib o ita no h gu fta upf i n f f 1
C.CXI. Hac folade caulla, qfii gratia t)ei replefi^, cp- (
gnicipneqUeac ^ptentia fuperna iiiftrudi fint, his qui iri
mundofuntfe obijeere ,& eosvidere voiuht,vtillismet-' {
cedem aliquant pet fiiggeftiofiem charitatisDeiy& ftudio'* |
fasailipnes cpncilient, fimbdo audiant, firpodoiritelli*
gant,& defiftant: quandoquidem quiTpiritu Dei npn a :
C c c c * guntur,-