omhia ruauicer-Creacurayero ratiohalis fic ifi fuis ordini-
b u sb td in a ta e tt, v tllu aljjs fpiritibus efc conteroplatione
diuinic.ad6*impliqs lllamjnentur. Vndc beataS^raphihy
l nroxime D eocollocara. C^'amuis qnicquid po-flibileeft,
ra tio n alt tfeatu ri.iii ’Dei contemplatibne Vrdere/totum
vidcantjtarften fdp>ra infrajci^cerniiftis luisCocrci^tm ine
e x c ra fen -fc fin ic iif^
liscoiuibuuhiyidehturmonftr
cliuinorum fecretorum V i a mce 1 e'r r i m o fpeculationlsvo-
latu penetrant,vbi de inuifibiTibusDei; mult a tju^ab
rurnintellecftdum oculis remo ta fu n t, intuitu perfpica-
ciflimo vidSt. Altiflimas ergo cceleftium agminum eflen-
aas^ cad«lc iotac^ 1ite'mpl.and%fopete^fittalM^uiflit4-
tis eifentia fern p e rin d u c it,v t eas ad m anifeftanjj^nfubie&
8T6nefiiie^ciMtaelfcVi|i?<liM»fcii^<Mrattó»ieft j
, bené adMqyfep | $ 1 | | Ego fum qui |
tum. f f i f f m M l Q a i sE' P P
uaetac.ïnqüitomnis terra rpaieihue eiqs. Deus namque
: per'fua:.maiefta& prrfenjiani »bique r om W , cuia^ou
centjaomnem imraenfita^em reriim pibducitQneuius
(iipicncia decor cieaturaium.fubfiftit, cuius diuitix bom-
tacïs oranem.nobis'vtilïtaieex ipfiscreaturisaduiimftcaP
Êtf»quzlubiofq ÓM»£ ■ » Ë p S P i .Su° ‘P ? lunt
ag'niqacceleftiuin fpiricurUP ordinara,hoce£c ,in ter terna^
s vUupriacüdtU,roëft,oidinqmdiTpofitiqncstègi:egata.
Replcbanu oiinirum têpium q u ïfu b ipfo fo n t, a tte to fij
angelicas virtiites ptaefides^uondatn teropll Iuda.cihiiiie
cónftat.Sedcumgeqs peï'fiditqmpusvifitatipms ; lu.y no
rccdghdfcêfls rcdêmptorèm fiiii.ni iii necenrrradldlfler, in
ipta palflone eiiisquarido velum renipti lei tui m eftafummofvtquèdebrfum.
earuindemaiïgèhcaramvirtïltumvö-
ces idtemplo auditie fuut dicentimui.Tiaidèamus de hu.
fedibus.ftauljetunitigiturdeillisfedibus.viiustarenten-
tiam Doibini ielinquetétui tudaico poputo domus eorij
deTerta.Tianfew«s»ut'em |templö f^nagog*, ad tempJum”
EccTeG*,de Gaitibustone^^migvauetunt, Eft ev
oimjioccemplum per rotans iimndilatkydinem conftru-
öamjin.qiiocoeleftélvircutesadexpieriaa minifteria Fua
pio (a’lutc hominum folennes aguntexcubias. Qua:ergo
rubjpfpfiiur;teplent templurn , .quia f u b i ^ a Deo An-
I gelörüm miniftêriaiiui%tionë riipernaiüm>yirtücura có-
plentEccleiix ornatum, cum pro limilitudine cceleftium
isagmihibus. diuihbrtim.fdenuariftresipfb^
reducat.
D E D O M O D E I , L I B E R . V.
C A P.,v T L
g g aM 'V ltis vari|l^ue1 ^àâtiçnüm''thodis|îpdü'tu4
eft Deus aliquändo per AngelbSjaliqivafido;
perinternaulinfpirationcrn Prophetis lartdislecreta
cceleftia , quilub Eguris & xni-
__fgmatibüs occultäuerunt alta Deimyfteria.
eeriuau^mdbeplent,iriquam:. £cidefi^te'mplum (^$.e|ma»Sof mfl'1!® mun^ ^ xPltu®*^®Tu^ e^l\ViS a^ ^ n t'^
d t m Emiles cceleftmm ocdinuro difpofi'tiohes, quianimfc L c e m venta t^ m a r a f e iW Jpfe namqued l i i m i # q m E j
rum diguitates cceleftium, meririsadicribGcurterrqftriuJ in tenebrisfuntlplendorphtemseglonsappellatu ,lqra6;
Denique, ficurfupradifiumeft; Djueiliordiueshonlinu . d e lummeVoeatur. m cuiuslununeemleftisftpientiilu-
&™;Scunduih dmWfos ordines Angeloruro. C^iiaenim ineninmeiqur.Vnde cmleftiumeffentlarum P j » # ]
tantaadccslum afcepfura efle creditur roultitudcrbomi- eft.Angelicam nftnram m I
S f f l f f i i t i f e r e m i n f i t a n g e l o t u m i - r u p e r e f t , vt i ftmaamlimpidms(pe;C u l a n t c s . e j i p f i s . i
ipfiqmiqi Kbmmes.quiadcmlefteni fiatriam redeuht, e i thefauns ea
eL™ im b b saliq u illlu creb erten tesdm ite n tu r.r A lije -: mo omniqm creataeftSapienaa , |
n im ^tiom irtib us nierito inter Angelos'edmputancui>a- qummalia-eftSapmntianonöeata/edgehita.abacreata!
lii interA'rcKan»elofndmerantut,aEj in^rincjpatuum,&: qnidem, fedtion genica.Sapie6ti**.peo pattegenna, no
po^ftatum numerQ adfciibnnmrjilij intervirtutes&.do f creava,Dei filius effJGaPfEnfm( j
minationes/orcem accipiunc.alij inferfhronos eeClitiu-1 eftprimo d.? nitat]s;loro poll Deum polira eft Apgelia
b i» conromumhaberemerentur. Vbivero prsmiSum [ natnra.QmemTOrumSapienrisnomine coueiiKprerex
efti&eaqu®lilbipfoera'iic»mplebantceiupium,mox fub- primitnb , qmain eius creatione aru fex fu ^md s^ in ficb
mnaitareSeräphimftabancfuperillüd.fexalsvnii&fexjartisru^mduftuamdcclarauiUmägi^mqnlppeS.apienalteri
Setapiiim.qui^incenclentes dicuntur.gemin^dile. I tix iu a p ri^ ip a b te rin h a o e^ellentiiEmaratiOp^i ccea-
a r o n is t ÖcividelicetSeproximiardoremdeGgiiaot.
qniaexceilentidrem efle viam charitatis, telle Apbllolo, dir.Sic namque ordjnata fe p r, vr i i i p r a M M B m BS
didicirnusueae fuprac^rerasangelicasvirtutesSpfaphim
collocaEa foremeftibiafitnr.qurahimirumvirmtib.vni- ; ordines,proportionali q u ad adminilUmmisdiJnM'1 .
nerfts eminet cbmitas. Seraphim ergo ftant fupra templu, ne dh
"ouia chariräs qnatros Chriftus dilexjr, & qua nosinuiceiri tatero| Transfufa fiqmdeni in eos mexhauft^diuitis b
debemusdili^re,(an<5taiEcclefi®&ftigiuipeft,quopertinP:
t'ädaitac<E\orum.Sex auremalis velanturSeraphim,: calauonem,vt & vnacharitas omnes squahteraftringat,
n u äomnium bonorum operüperfedio in charitate con- j &tamen exrremaagmina medijs,media iummis,nia-qua-
fiftitiSenarius namq; nuraetas perfeauseft * & perfedfcio- I llmuherum
nem boni ©peris iniinuat.Hinc eft quod fex diebus opera- de tri num ornamm fuper JxcfUentmm ag^mumiiy trib.
-f '/.drf. ■ .A.'.i-. i tfni ätr<»v/j'io*' prdinibusdiipoutU|rn,'fideiocitli^ifonternplernur, acn
dein t el i i gen t i amd a n re, fe c u n du m <^uod diuinorum eloquiorum
aLuhoricasdacecj-de fecrecis ccelorum., qnatum
fas eft difleratous. Qpqrce’f nanaq^'y c odculja feire ’^üpien*-
ubusfauchontasianuafnapefiact,; , ; /e
tus eftDéus omneopusfuum.Sex'ergo alae v n l, & a}ae
ajteri, quia in vtrbque teftamento, veteri-fcilicet ac nouo,
perfectio opernm Deiprædicatur,,& charitas perfebta cA-
mendatur. Duabus alis caput yela tanr, & duabus pedes
çontegebanr,inedijsvèroinceirabilemadvolandum motum
pftendebat.' Et depriràis qüidem alisrquæcaputvel-
^bant,h6cihtelligeudû,quodillibeatifpiritus certpsfines
incoutemplatione diuinitatis,qii®fi,np initio eft, non.ex-
cedantinec adfuperbatn &.audaéçip,& impoflibilem di-
- « l'nçmaie ftatis fdrutationem.iupra menftirah) fqam fe ex-
tendantiH.oc eftnamq;qupdappftawm angekim defafti-
gio Angelicae dignitatis èfeciV* quia,Deo paria fentire fu>)
perappetebat.AVcedam,inquit, fuper altitiidine nubium,.
& füp,eraftracoelileuabo folium meum , ôç etp^njilis al-
ti(FimQ^t«rilit0::& pedescontegunr, duas^rQKndentes.
alas Semphimivt^eadfinemattingere videndo#)n poffe
I manifdlcnt. Sola quippe.Dei lapiétia quæ ex ore altiffimi
I ptQj^ijtjattingir dEne yique adfinèm fordterJ difpone.ns
C A P V Ï P
PRimu'mitaque^vrdeturnobis d radice res apetienaa.
Inïi.nuare quippe dcbeimis, & probabili diffinitione
determinare,qni fint illi-inuiflbiles fpiritus,quorum nabi-
tatioëftin c^ leftib u s, quorum ibfinitiiscrt numerus,Jn-1
terterpas prdinum dil^bftrion^fegregatits/
fpiritus, eft (übftafltia i tif o rp orea, i n uifi bitis ,fep,lî b iliSir:l' I
tionalis, intélled;ualis,iiÿqiôdalis. Et bôriorum qiijdtt.roJ
; Angeloruro fubftanti^eft lucida Sc impaffibilis,:malp^uHi
veto tetra & paflibiIjs.Èeiut i ^ e rebus vifibjlibus coiligif
musindubitanter tl uia uimirqnyea.qu^|
r vi den tut;.
(QUJl^
motu (jenDtiS
6 jp
vidénöÜ,exemplari& ymbrsdeferuiaht eortim, qu* no
videnrup.V nftc vaseledtionis, iii quo Chriftus loquitur,
reruqivißbilium & inuifibilium quandam cognitionera’
nobis infinuan? jcalTeric, inuifibilia Dei d creacura roundi,
perea quafaaffuht'Uuellea:a,cq4ifpieiuntur.Omnia
vero qu* funr, aut fenfibiiid funt,aut in fenfibilia.Et inliis
orontbiis,qu£Edamquidemdfeipfis m o tumhabént,qus-
daro aliunde Qu^afeipfismotum habenr,feqribiliafunr,
quroaliude infenlibiJia. Sed vndemfetifibiliatam certam
iuimotus lêgem feruarérit,nifi qiiasdain virtus inuifibilis.i
rationales,aciritelleäualis ea moueret, Copftatergo fo-
lem & lunam & fidera,c*^raqj mundicorpora irratio'na-
lia&inftnGbilia, quasper^.Rpi) mapentur , Angelicp
minifterio moueri. Similiter Yentós, pluuias, grandines,
fulgu4>touitrua>tcmpeftates,^totam mundi moletp.pcf
Angelica minifteriaregi ne m o,d u bi ter. Igi tur,co nftä t Angelos
vereeife, queq; anobisabfco.nditCluht,in Dei lu,ce.
videre,&qu*a nobis ignorantur,fiibti|iter fefte. H x c jn
argumentum fideideyifibilibus &inuifibilibus,diéi:a?fufficiaht.
Nunc ad propofitum redeamus, & de prdinibus
cffllcftiumfpirituum quxreftantdicamus. r.
C A P V T III..
r ’yperipr huius operis texttis bréuiter explicat coeleftju
vjfpirituum cognominationes, quibus n i.rniru lpdecl ara-,
t u r , fingulpsAngelicorumagminumordines quandam
deiforme.m habere prpprietateni. Èt quidero fan<ftam Seraphim
nominationem,Hebr£eÖrum fapieutes,autincen-
dentes,aut calefacientes interprétad dixerunt.C.herubim
verqmuidtiidinem fci.entiaj, aut fufionefapienti^,Thro-
nosaucemoculplbs,aucpennojbs ordinesnomihat. Tri-
n_urohu.ncornatum,quafi vnam s q u e ordinatam, & vere
primam fupercoeleftiutn elfeririarum di/pp/itionem Fere
couftat,quia non eft alia Deo fimilior&diüinisiliürainaddnibus
pr«clarior, ac diuin^contemplationi intendpr.
P o rro , proprieras finguloruni ordinum diftinguendaeft.
Pmna Cceleftiuni fpiricuum agmina.ordinem habent om-
nibus altiorpm. Hxc circa Deum immediate collocara.
PrimOjPPeratdcem diuinita|isyirnitemdeclar^nt, & re-
uelationes diuinoriim fecretorum in proximam fibiqj co-l
iuniftam ordinum diipofinpneqi pdncipaliusdeferuc.: In
hoc ergo fecundo o ra in e , .póft prima Seraphim agipina,
Cherubim (unc collocara , quje ab excellendffimis eflen-
tijs faroftificantur, cum de proxirais fpirituiim agminibus
& multitudo feienti* 6c plenariefunditut eis donum fa-
pientiaé.CaleFacientes ergo nominantur & throni,&fufip
fapientia:,deiformis habicudinis fuas nomine manifeftanr.
Omnibus ve'ro mobiliprés funt Seraphim, Sc calidiprés &
acutiores circa diuina femper verfmees,&ea inceflabilitè’r
cpncémplantes. E t quia in Dei atriore pras exteris feruent
ardendus* ordines fpirituum iuxta fe pofitosad fui imita-
tionem adducunt, eofque inaiftione virtucis fibi conformant.
Recaléficant quippe & relufeitant in fitnilem fibi
:calorem,vicina(pirituumagmina. Habent namquèluci-
formem & illiiminaduam propnetatem omnem ignorä-
tiae caliginem propul lantern, tenebras perfequeutem, &
eaquxintenebns funt manifeftantem. Ipfis vero Cherubim
agminibus,cognofcibilis eft fupercxeelleris ilia diuina:
maieftatis claritas , quia his proprium eft Deum in his
vidcre,& altiffimam luminUm darionem ab hisaccjpëré,
atquè in eis' contemplari primam operacricem yirt.Utem
diüinxpulcbritudinis. Nam diuinx lapientias traditiohe
funt tepleta,&ideo plenitudo feienttx vocata. Corhtpu’--
nicant namque copiofecum adiundlis fibi fuperioribus
fpiritibusfuuohi donatx fapientix , trahfmittiint verb ad
throhos p len s acceptam ftluminationem fciend^.Thro-
ni quippe,in quib. Dominusfedëredighofcituc, per qnos
etiam iudicia fua exerce t, rëtü'è feientixvirrute prx-
diti efle memorantur,vc nihil eos in
caufis examinandis
, ■ S S B ■ a JI latear. / ”
BïUioth.Vet. Pittr. Tom. i2.
C A- P V T I V .0
SVmmorum itaq;.ipiricuum ordines triric^ornatu prx- '
fulgentes »primarum fed tu p celfitudine conipa'dti, Sc
adunati,ab piqni'fubiedtiohefii^t.alieni, vrpote circa jllu
qui eft altiillmusfolus, tptis yirtutibus incpramutabiliter
&E'ftabilicercollocati.Primsha.mquepoftDcuiT> iftsfurir
eflend®, quiprbxirao locppoft Deum collocatx,ö^;velu-
d in veftibulis ipfiusordinars,omnem funt inuifibilem Sc
vifibilem luperexcellentes faltam virtutem,Sciendum eft
pur as eas efle, non vcimmundis maculis, leu inquiuatio- 1
nibusliberaras,neq; vcmaterialibusphancafijs exempras,
fed vt omni lubie«Sfcione mundas, Sccundtis Angelicis^or-
dinibus altiores.Nam lecundum exceliendflimam fiii pu-
ricarem,,omnibus Angelicis virtutibus fupercollpcarae, Sc
proprio per fe.motu, Sc epdem m o tu , iuxta quod cunäis
calore diui ni am oris funrmobil jpfes,veIocius prae exteris
aefubtiliusin contemplationem fummqTdnicarisacfim-
plicisDeitatisirreuerberato intuitu recipienrur. Cbm mue
nicant ergo iftxaltiflimx ccelorum virturesald/Iimo, qux
fpeciali hac gratia dignx faiftx lu n t, vt Domino Iefupfo-
pius afliftanc, Sc maieftads ac feientixipfius lumen im me-
ium principaliterintueantur.Vnde diuinitatisSchumanir
ratis eius myfteria maxi me ab hiscbgnofcuntur. Sunt
namq;.prima Sc fupereminentideiiicadone repletx, /ecftr
dum exceliendflimam,quantum in Angeliselt, diuinoru
pperum feientiam. Non enim per.alias eflehdas, fed ab i-
pfa diuinitate laniftificarx, in iplam immediate,extendfi-
tur omnes, lupcreminentifcilicec virtute'.Sc.-ordine, Sc ad
contemplationem iurmaterialis, 8c inuifibilis pulchritu-
dinis , quantum faseftadducpntur, diuinorum operum
cognofcibiles radones, vt primx,Sc circa Deü conliftetes
efleridxfleiftuntur., Abiplofiquidem perfe<5tioiiispdnci-
pe.excellentiffime fandilicatx funt eflendx.
C A P V T V.
Oc ergo diuina eloquia aperte declarant,, fuperpofl-
tas quidem cçleftium elfentiarum difppfitipnes.eas,
quxpoftlcpbfitxfünc vircutes erudire deificas feientias,
omnium vero aldores ab ip fa deitate,quantum fas eftjdpr
6trinis illuminari. Quafdam enim earprn irttroduCunt aj
prioribus eruditas Dominum eflë çoelë^ium virtutum, 8c
regem glodcein ccelos humanitus receptum. De his quippe
Propheta com memora tjvbi fuplèriörës Angel icævir tûtes
regem gloriç in humanitäre glorificatà exlps afeende-
'ïe:v identes,principes coeîorùm alloquuntun Tpllite portas
principes velira s,8Celeuaminipbrraexrernales, Scin-
troibit rexglorix. Atipfi minoreS^Apgelorum pote liâtes
coeli ianitores ,l n o n du m pie h e lib icog n i ra mal ce n d en ris
gloriam aluperioribus dilcerë çupiétesjiricerrogant; : Quië
eft ifte rex gloriæ ? Quibus de fuperioribus refpondetur ;
Dominus virtutum ipiè eft rex g! b rix. Quxdam-yero an-
gelicarum virtutumapudipfura Ielîim quxrunr, Scab eb
diuinç aétionis eiüs Icientiam dilCu n r.Quas ni m iru ni i plè
redemptor tïofter rex' Angelorö, nullis ahjs fpîritibus me-
diantibus fpecialirer docec ', prxlargiéns eis manifelle hu-
manam fuam benignitatetn. N am cum p o ft triümphum
paflionisfux, iamponeretnubemafcenfum fuum admi-
xantes interrogent: Quiseftille qui vehit dèEdom,tiq£ds
veftibusdeflofra ? iffeformofusin Hola fua,gradiënsin
muldtudinefortitudiriis fux i Quos benigpe docens iple
fübiungtt: Ego qui lbquor iuftitiam, propugnator fum ad
laluandum.Qüare ergo,inqmuprpubcum eftindüméntü
cuum, Sc yeftimenta tua ficutbalcandum iritorculari?AcL
h x cille ; Torcular,inquir,Calcaui lolus,8c de géfStlbus nó
eftvirInëcum. Óftenquntaütemnobisvirtütés'engèlitx.
q ù p d afupeiioribusfujsdifcant i peificamrfcièntiarti
appetaht.Nonneergoprimàcceleftiumordinumdi^ofitiö
äb ipfapeitate fanàifi<kta,mufto lómiiiè feien tixpur-
gatur,iliuminatur 8c perficitur,orani quidem imminutio-
ne pura.ytpotediuina lapientia corifummata,SC primi lu-
minis plena , participans primo Deitads coguittbnem ,
eamquc exteris perfeóliuspoflidens. Quarum nirnirum
"" ^ H h h 2 - purgacio,'
m
Q
Qupd-alij
ab al ijs
PS
M o