lusiPfàlmus CandciirtdedicatiohèdbmüsDauid.Pnmü
aütem in fiindämento fetmbhisillüm poh erelib et, quiä
domusillariort m an u fa d a , qu» in typurn huiusdomus
ædificara fuit > vtfupradiximUs , fub trina benedidiöne
hominis Dörtiinidedicataeft j ficut habet ipfa fcriptuïa*
feries;Prirho namque fic feriptüm eft i Conuertitque rex
faciem fuam,& benedixit omhi Ecclefiæ Iftâéli Sc ait : Be-
nedidus Domirius Deiis Ifrabl, qui locutUs ëft oré fiiOad
pattern meum Dauid,ôèin manibuseius perfecitöc estera.
Item iecundo.'Scetitautera Salomon, a it, ahtéaltarè
Domirliinconfpedu Ecclefiæ lfra el, & ëXteriditmanüs
fuas iri coelum, & a it : Domine Deus lfrael* tion eft fimilis
tui in coelo defüper * 8c fiiper terram deoriutn, qui eufto-
difti feruo tüo Dauid patri med qiiæ locutds es, Scc. Deinde
tertio: Fadum eft autécum compleflèt Salomonom-
n eniôrationem,ftetit&benedixit omnl Ëcclefiæ lfrael,
St ait:BenedidusDominus qui dédit requiem populo fuo
IiràeÙuxtabmhia quælocUtüseftj ItaqUe fub trina j
Vfiamdidum eft, inuocationenominis Domini Eccle-
fiam fiue do mum Domini deilicauit* non vdqrte cafu, lcd
cumratibneiàpientiæ* quam Deus dederacilfi,præfertim;
quia talis datafuerat régula benedicendi.Siccnim feriptu
eftinliBroNumethLoëutuseftDominUs ad Moÿfendi-
cens.-Loquere ad Aaron & filids eitis: Sicbenedicetis filijs |
lfrael, & dicêtiseis: Benedicat tibi iianuarum,propucuajuin-i.ti»w»^ii.i«.ui*»»‘*‘*«.*— --------------- ------------ - - Dom. inus. &. cùftodiat
fermonund Huiufmodichèifmard, extUnccoepiÉ fe:QftendatDominusfàciemfuamtibi,&miiereaturtui;
propherärü ipfa müiidi falus digiro eft oftcnfa^ & in Chri-
fto corhpleca furit omniä, qux ad domüS Dei cöndücunt
exprnätionern.Aidificar^igimrdomofiüeremplöDdirtinicicörporisiquid
deinde fadum eft?Qupmodo exorria-
ta vcl decorata cftipfa domus? Domiim qiidq; aic fcriptura
myftica ante oraCuluirAperiiit ^aldmö aurö putiflimoi
Sc affixic laminas clauisaiiceis.hihilq; erat in templo quod
hon aiirö tegeretur. Sed &cotum oraculi altäre texitair*
ro. Ët fecit in öraculodüó Cherubim de lignid oliiiarum;
Secundum typum huius manufädxexörhatiohisj quam
hicperfcribere lorigum eilet,exöthata étt domus non manu
fa&a, hoc eft, hümariitas faliiätoris noftri aim'd videli-
cet trigefimb aetatis iu^.Nam viqüe ad ilium annum ignb-
tus-huer homines manfit. lllo deriiq-, anno, ficut Euange-
ïifta mafiifefte d ic it; Ipfe autem Iefus erat incipiens quafi
annorüm trigintacumbaptizareturaIoanne , defeendit
Spiritus fandus corporali fpecie, ficut columbairi ipfdrri.
St ipfeplenusSpiritu fando regrefluseftd Idrdärie , cum
fine dubio plertusSpidtu fando fueritabdpiä conception
s Qu id eft quod dicitar plenus fändo Spiritu a Iordané
regredi ? nifi qüiaiaiti tempus erat exercere , quaepriüsin
poteftate habebat Spiritus fand! cHarifmata'. Hoc äutbm
aurum,verum eftaürUmpurifllthura , &lapidespreciofi
lunt fermo iapienti®, fermo feien da:, operatio virtüf um ,
gratia fanitatum, prophetia, dilcredö fpirituum interpretatie
1
opéré exe rceré iita v tp e re um vetera rranfieririt, &rtouà Conuerrat Dominus vülrumfuum ad te*&dettibi pace,
fa d a fititomnia. Q u o d a u tem Spiritus fandus in fpeciö In hismanifeftatur glorificatio Trinitatis , qüiähihilce-
columbæ iuper Dominum àpparüit* qUidäliUd fignificat* I lebre fiue memorabile refertur fcriptüræ yeritaus.abfque
nifi magnum pietatisfacrarneritum, quod manifeftatum ! fâcratnëntohuiusnominis; SiciniftoPfalmo Cannci cä-
eft v t^ tA p o fto lu s, in carne , iuftificatum eftin fpiritu, i tati fiue canrandifecüdurndedicatiohem domus Dauid 1
apparuitAngelisvprædicatumeftgentibus, creditumeft ! id eft* corporis Cbrifti i fimilitertrinapræpolletappe la-
inm u n d o , aflumptumeftinglona. Vndenonfolum il- tioeiufdemnominisDomini.Primonamq;dicir:Exalra-
ludattendendumbft, quod ex tune verbü in carne, Deus j bo te Domine quoniamfuicepifti m e , nec deledafti mi-
in homine mirâculis coepit clarificari, immo quod tune micos meosfuper me. De indefecundb, Dominé Deus
poenitentiam ptonobisagendamfufeepit,baptizatusba- j meusclamauiadte ,& fanafti me. De in d etè rn o i Dbmi-
ptifmo Ioannis * videllcètin poenitentiam,qüani pfofihüs ne eduxiftiabihferho ariiiilam ttieam * faluafti me a deice-
dieiunio quadragintä dièriim ifichoauiti & in ea perfeue-, deritibus in lacum. Cohtinub fequitür, contebtüs muln-,
täuitvfque ad mortem,mortem auterii crucis. Vere m ä -1 tudinis fub admonitibne huiüfcemodi : pfallite Dommo
gnUm pietatisiacramentum*quia pofuit in eo D ominus] ià n d ie iü s,& ebufitemini memotiæfahditatiseiüs.Sicm
iniquitates omnium noftrum ih poenitentiam. Nam eiuf-1 dedicatione domus illius manufadæ, poft triham adorà-
modi poenitentiam,morte crucis confummata, lexfacra tibnemnominisDominià Salornone præmiflam, cond-
& m y ft ica in facramento facrifici j fignificauerat, dicendo i nuo feqüitur admonitio ad multitudinem,&magnç fefti-
Si holocaufti oblatiofuerit Domino dp turturibus atque uitatis vniuerfaliscommunicatio prælbquëte Salomône :
columbis,offerereosface rdosada lta re,&re tortoadcol- SitqUbqirioftrumcorperfeâumcUm Dbminb Debno-L
lum capite,&corrupto vulneris loco dé turture faciet fart- ftro. E t iubfequente feriptura: Igiturrex St omnis lfrael
guiném fuper crepidinem altaris decurrere; No n fecabit, cum eo immolabant viflimas coram Domino.’ Generalis
nec ferro diüideteam, & adolebit fuper altare,lignis igné j quippe feftiuitas eft ,feftirtitàs hüiufcë dediçâtiôrtisj fêfti-
fuppofito, holocauftum &oblatio fuauiffimi odorisDo- uitaS reiüfredÜonis.Vnde non prætèréündumj.quia titu-
mrtiö-Qmdenim in hac obladoné türrurisvel columbæ, | lum Pfalmi præfcripti,qui fiele habet; Pfalmusih dëdica-
quç pro peccato offerriiubetur,arqüe vt poft mbrtem ho- i done dbnrtüs Dau id , titulüsälterius Pfalmifeilicet,fexa-
ftiæ caput corpbriinliærear,nifimediàtôris rioftripetfona j gefimiquintipæne exponit, qui eiüfmodi èft : In finem
refignarür ? Redemptods ertim mors ad coniunôtionem i Candcum Pialmircfurreâionis.Talipræeünte titulojlu-
fui corporis, id eft, Ecclefta?, valet, non ad feparationem; bilate omnis tèrrà Ded,pfalmum dicité rtbrnini eiuS,;date
Mediator etenim Dei & homirium.id eft, caput omnium gloriam läudi eius. Étdicit inter caetera : in tro ib o in do-
noftrum e f t, ver*roundationis hoftid. Vndc prb nqbis
reddam dbi:voramea quae dir
• mbrtem p ertulit, inde verius nobisirthæfit. Poftfêblib-
ftinxerunt labia mea. Holocaufta medullata bfreram tibi
nem ergo caput columbæ fuo cbrpbti inhæret,qüia Ghri^
cum incenfd arietum,offeram tibi boueS cum hircis.Qux
ftum & Ecclefiam neq; mors irtteruertiens diuidit; Mültû
omnia myftice fignificant combuftionem vitiorum, pmi-
ergOpérdnuitadmagnam pietatiâ facramenturrt j qüod
ficationem fpiritus, omnimodarnqueinrentionem ac de-
Spiritus faiiéiüsirifpècie Columbae.fuper èum apparuit,
ftru£donem rotiUs repugn an ti* quafi aric cum cornu t or ft,
de quo Apoftolus ait:Qu|a per Spiritüm fanóiuiri feméti-
dctotiusetcellend^equafi bourn cornupetarum,& rotius
pfum immaculatuirioffererts Deb * êmündâuiteonlciert-
foediratis mälorum operum quafi hircorurtn Cum huiul-
tiairt noftramab operibus mbrtuisad féruiendumDéo vi-
modi quippe holocauftis introitur in donum refurredlio-
uenti. Igitur,poftquamdedomo Domini,quâmfibiSa-
ais,in donum quam fapientiffimus Salomon,id eft, Chri-
pientiaædificauit,aliquâ digeflimuS;&de çdificadbnê at-
ftus filius Dei pet femetipfum dcdicauit,ideft,immortali-
que exornatiöneipfiusiftapraemifimuS,addedicatiofiem
catem 3cimpaftibilitarcm,quamhabent iam csleftes Ipi-
illius properémus, id eft,ad gloriam fèfiurreôtioniS Domini
rituSjinquibuspleniflime habitat maieftas lahdt* Trinitatis,
noftri Iefu C h rifti, quafirtédubid dedicatum elt tém-
quoprxcurlor introuieper viam ,qiiäillum coluba,
plum corporis eius, ira vt omhi itfortalirâtis feü palïîbili-
id eft, Spiritus iändus demonftrauit- Paffus enim idem
tatis paupetfaté d éféra i folennitaS æternâ,feftiuitas fem-
Chriftusj&refutgensdmottuisfeftiuitatem fibi & nobis
pitërnainVoceexuItâdonis&cbnfenîoriisirt ea delebre-
inchoauit huiufce dcdicationis,tanqua caput corpori. Et
tur ab Angejis , éelebretut ab hominibus quotqUot funt
hanc fide tenerO, atqj in hac fpe per diledionem operari,
vêierunt filij refurréóïiönis.Hoc loco Icnfum & Verba no-
hoc nimirä eft legitime cätärecanticfi pfalmi relm rccHo-
ftra dirigat texius Pfalmi 19'. cui talk præfcriptuseft titumumtuaminholocauftis,
nis, iam q; cü illo cätico ftare in dediCadone dom9 Dauid.
apparuiç., debeemeutere ti^i otem_ j^ exicarefplicjdi d i ?
hibmc r fcd‘hï b,eqfos Appifeïlçs abttl.a
dn aótmrno-a m-di uiu u ad s,’qu‘e mad rp o dirmd l^r^m.d i j imo s ; ^• ^
J h
infpecie columbæ, fbd in ignis fpecie ? Attendnm tanram | Q A M S. B E R N A R . D O C L A PvE V A L -
diuètûcatem
a U i cu n quelrreuere n terÿ t api * poffq^iamd e dicaca e ft,a udentajfpiççje
V&rpini
EPISTOLÆ
KiCOLAI*QYOîsEifciimc.
leißlaf-i
heiniatn
Bpiricu:J
lfphc.’;|
aenLumps';? • ‘ ■
dicbypbM>olrineBe^camni^b'lafpueiP*ai^ lP^f^ittl ilf f
minibuses picitof art te mblafpbc rn j^ i q|i re ro ittetut.; \;E c
q ulcunqUfi dixeyit, rbpm, co ntra fifi um h o p l nis>r?tn. .it-
tetur ei, quiautem dixedpcorttca ^pidrum-fasdum^nan
remijcccKurei.nequeinho,c%culoneq;;infuture . A t^ n -
danCjin qaam, qni eiufa,o di.fn pc^tce^cl arnusS^nosfii a-1
tacurn radone ram duu;tlasffpecies , diue,rfis^emporibus|
exhibuetic,
autem inpdmis,, quiddiftet inter blafe l^miam'j^^pirM
rum biafphemi;c:.quoniam dixie ; blafphemia temictetUL, n
fpiritpsautem
tantum, & non fpiritus blafphemix eft,-cu,m ga1signqi|s ;
con^raiuftqiam , ficut exemp!i cauffa Saulqs ig n o ran s^ l
e rraus^ gebVrP o rrq,fpiti tus Bl afpli emi * fft.cu p qmfpial
fcienteryptiyti per.inuidiamjr'epugnar, quod pfegcatum
Iud^orum Sc hxraicorum eft quos Ap<^o|u^dquitan-
Id o se fl® n a n c ia t; I
vnani^fe cpndamc^rie^m
uer.fuseft,qui eiufmpdi e f f^ d ëh n q u v r, cum^fit prqpriqj
iudicibjccmdemnafiis^^td iifj; ergo reams difccetionem
habensSpirirus fatidus; non'-in fpecie ignis , fedin fpecie
[cojUrobs fuperbqminum lefum apparuit ante glorifica-
tionem ciusj&econtra non in. fpecie columbx,fed in {pe-
cie/igms.fuperApqftoios pp|tgiorifi€atjonemeius.Adlmc
enimquidiceb^tifyerbumcófrafiliumhominisdeigOQ-
rantiapoterant exculari, & idcircodccebateum agere vcl
pati cu n d a in fpiritu manfuerudinisj verbi|raria, vc non |
cot^entiretdilcipulisfuisdicentibus ; Magift^r yisdica-
mus v,t de-feendatignis de c*lp Sc cónfiimar eos, ied diCe-i
fetvFftiushominishon,yenir^nimasper'dere,Tedfaluafe.|
Ampliusancemdum crucifigereriu: •, Tat^ r i^ o f c k U ^ y I
npnenim fciuut quid faeiunt. ^ Vfque iliac pati^nda
prouenir. Ö.o^ës domus Ifrael ^adquas miffusjuetat,
vn4e& dicebac; Noivfum miffus nifi ad ouesqu^ perie?
ruötdomus if r a e lÈx tune vdbis peccantibus peccatum
veftrumiq fpirirum blafphcmixrtpurathr , quod neque
inhociae^uloiueque rn.fucuroremitterur. Iam enjm non
eft voj^is hoftia,quippëquibus filius Dei,cum efl'et agnus,
inleonem conuerfus eft,&Spintusfandus quiincolum-
baytfusfuerat, inigoe demon,ftratus eft, quia nö pér lghp-
rantiam delinquids,
dhid Apqftoli | Vb-
4,un.tarie enim peccantibus voois poft accëptam notid’am
verjiaris non relinquitut pro peccads hoftia^.Terri,bilis aur
t,em qu*4a%e3ipedatio iudic‘ij&ign^*mulatio,qu^cdfumptufaeftaduerfariosfquomOdbeft
nobiSifcilicethpli
naturaIud*is,nonXélinQuit;uiiibtliap;rppè
lumarie peccamusVid eft , ii voeem etui audientes, & ex
feriptmispum cpgnofcentes , cord a nóftraöbduram Vo-
luerimus,nimifumcaliter-,vthecho.ftiafiuefacrifi-
' cium.n'cciocuS fiue templum remaneac,
: , iii quofacfificetur.
t EN S Ï ' a S J C R E T IS ,/A D R E V E R E N DIîS-
fimum iuxtà ad Religipfilfimum Pacrcifl;, & D o minum
Diönyfium ’Àrgènteriüm Abbâcém je»
/y pjueGlareuallenfem, IoannePicafdp Bellp-
uacoCanonico regulari a^S.yibfo-'’
ris Parilienfis éüul- • fihwH
g a tic o .
pi Vot ôlmtà'tf oUiu ex Cluhiacenfi véfier '
coenobita dédit EpifloUs nomine S. Ber- ■
; tlàrdi t reddo nbu i^in do exanj^io, Sei-*1
licet, inqaies, mihi das ir.ca : quafi non
fint huiufiemodi.: efjèntqué
\>profetto,'fi*ë ’tr-T&’rqua reuera funt-hor
i minis', & tui arnant\ßimi & obfetuan-*
tifiimi. Proeterquaittqùpd & vißici dU-
quantulam dbheris jneant.gratïdm i licet eijfdem '.ofierantfitiorüm
etiamprimitifagrorum. SerettitiptftfoeulU -iUuityreqpiiù' Ni- 1
Colatim y & per te yftudiofi. Sic emni mage mus, qUopïtsrmit
fuèrit. Dixituum : quiatuusquondam coenobita & àlareuaüen-
fiûtn Amanuenfis : longeqtie potion repofcendus iure, quam Ho-
nierusdColopbonijs, Chqs, Salamipiji|Smyfndis ,* Athehienfii:
bus i Ärgern & cumais. Atquantum ditto friuola défit içftaç*
tia : fufiiçiofuslector obfidem bar eut Autloris prafiantïamvno tra-1
£bu dept fiant, vtBpifiolis legendis lubentius aliquot par t'tdtur ho- !
ras. îticolausraonafiicen Cluniaci profeffus Petro Venerdliili C è- J
nobiarchapoft temporis aliquantum fufeepit demandatam fiholà..
Cluniacenjïs Proutnciam : Pfouinciain, mquam, tanto dtgnant\
ntoderdtore. Quidtnïmdtfideresm homine r lngeniutßi pPHebat
maximo, & qutdemviüido , arAcnüque '. ? Tam co- j
pïofamfibi colUgeratexMatbematicis rÛUo^M'stibett4 tbUfiffÂ
-iïifcïplinis,vtquideïd é fien t, & itloquidsrnfcculo, vixàducnas.
i'heologiain, inquiet aliquis, nivtdero in bolnineflùrtntetfi , tilul-
tiplicemque : tantum mibi verbaetum , qua, das. Ddbo equiàm
verba non mea ,feAEpiftolarum fJicolai met : quificad Vaguent dh
utnos tenebatlibrosfexbisenim, teu veïoparadifi)perennesvbèfr,
rimofque omnifaria Theologu d'mananfontesttemoitifi
diffiiebïtùr ) vt infertis eortim verbis qudfecoeleftibus fiofcitlùfingu-
laferme cola, conttnaiaque intexat i& te cogai illud exUamare
Lucilij.
Quam lepidac lexeis çompoftà;, v t tefferulæ o-
mnes,
A r t e , p a u im e n to , atque emblema te verrai-
culâto.
Hifceporro diSis fidtm facientcoelefliunt voluminum loci ad mar-
ginemfignati, potifimeque intégrions. Vnitterfits enint , eofqiie
méfions annotate, vtnulliüspropefritfius, fiç infantfuiffetlubo-
ris. Dant veroprater hacarrbabonemTbeologi&fimul& Pbilofo'
phia, q tttbus excellait Nicolaus, Epifi. durent que
indubitanter qàampluftmoe in exemplaridefiderata. Interim léfior
hdfcepauculdsexofculdn fcontemplanque vt Protpgenes, lineo-
lam in tabula ptftam Àppellisntanu. Poter is enim biclegereNi-
colaum nofirumtximïavaluiffediçèndifacultate, vtfita firebà'nt
tempora : tdntuntque cateris prafiitifie , quantum eruditme fin-
gùlari : ne intérim allegem, qua leges homints argutids yveneks,
vniutrfumquc oratmis mandant t quo fua fiuduit comere tEpiflo-
lia. Sane Petrus v ener ab tits ei refer tb eus Epifi. XX&VI1I. L VI.
aitihter testerai N o ti; foluiiTtu u m feque risT lillium j u l -
liaUus-: de quq-fcripfifti , 'quodpedusinljnguam facil-
’ iimatrausfer'ebatfacilitace.' Spfifenes Petrum fui difiifides &
aufioritasfknto. Nicolaus autemfuinteminit magtflerïtEpifiî II.
bisonin'tno verbisi E'xpedauj vc fçriberes miht, & actèndéeés
magiftrum honore, Priorem o rd in erp to u ed iifn £tatc:
, -y ■: i y r ' : Bdrfuf