, A
WMtb.
i tob an. 18.
B
Hierony.
Remigius,
D
Gm. ij.
(c ©ftendit^’ yt facramentumjcrucis admixtum cfle glori*
sececnitatis ad m on cat. Erubefcant, qui putant faluato-
rem paffionispauoredixiffe: Pater, ftfieri poteft: t ran feat a
me calixifte. Nampviefciuic fetradendum, nec territus fur
git. ,Poftbiduum,;iqeftp pofiduos dies celebrafuri erant-
IUd*i fuiim pa fcha^idelicetquaitadecirna luna poft x-
quino&ium. Hoc* fane-ini^jr vetus pafcha & azymadi-
ftat,quod pafcha ’foliis dies ^ppellatut, in quo agnus oe-
cidebaturad vefperam: hb ceft, quartadecima luna pri-
mi mc,nfis.quintadecira'a autcmluna,q,uandp egteffuseft
populus illdtiei£gypto/uccedebatfeftiuitas azyinoruni;
Cuius feptem diebus,'id eft, vfque ad vigcfimatn primam
eiufdcrp menfis diem,adyefperarneft ftatuta folennitas.
Verum euangelij fcnptura jq^ifferenter & diem azymojk
, ait Apoftolus,eft Chriftus. Fiqis quoufque eamusjibn
• vbi pereamus. Vel in finem, id eft, in mprtem, non qü-bd
morte terminetur Chriftidile6Ho, fédin tantum dilexit,
quo vfque- ad mortem dile&io eum perduxit. In quo
exemplum deditvvt omneVin Dei veritate permaneant
vfque in finem. A
A . " ; - -
Surgit d coma,&ppnit veßimenta fua. itciim accepijfet linteu,
pminxitfe. Deinde mißt aquam in peluim, & tapit lauare pedes
difcipôlorum,ér extergere lint eo quo er at pracinftus.
Ex magna humilitate npn dedignatus eft lauare pedes
illi etiam, cuius manus iam ptæuidebar in fçelere. Quid
H • « - j • L 1 diem azymo- mjrü ft pofuit yeftimenta. Qtiicum in forma Deielfet, femetrum
pro pafcha, & pro d,ebua azymorum poncrcpafcha | , Quid n Ä fi przefew fc tinreo, qui
feiet; vnde Lucas dicit, diesfefitu a ym m m quid,mm fa- jormaui jemi a a ip ien^ h a b im m um m tM m o ! Quidmi-
fchd. Item Iohannes » cum primp azymoCunvdie , td eft,; r„m:r1mifitaqlfara | peluim , vnde lauarer pef e difc>
,decrmaqumta!uua re5 ageretur, ,m ,« ,u n t pulbrum .ouiiuterram fâuguinemfedit.quôinimundiquta&
pafçhted.esiuazytn.spambuseftcekbrariprstce-, tatpr* ciDa „ s, pedesqu o slauïratte rfit,qu icatnequ ae -
ptus, -Vnuiu qu.pp^ dietnagnuiUttuolatoad veiperam, ratintlutusieuangeiiftarum veftigiaconfirniauitî ■
.fep teu tezo rdm ete fequ u u tu ta z ym om tu t quta lefos • tm V . - l u
pro nobis km e l palms, pe r omne tempus quodleptem Ltnihilauas pedes ' T
diebusagitur, in azymis fynceritatis §c veritatispræcepit
ëfleviuendum.
M. Ë R. 't'I
Tune congregatifunt principe?facerdotum&fenior es populiin
atriumprincipes fuerdotuw| quidicebaturOàiphas. &confilium
fecerunt yVtlefuni dolo tenerent & occiderent. Dicebant autern :
Non in die feßo,ne forte tutnultusfieret in,populo;
: Q u i deb ueran tiviciri o pafehà vibii mas parare, parie tes
tem p li leu igare,pauim en ta Ver rer c,vafa m u n d are ,i n e un t
'confilium quomodo occidant D ominum. Ideo autem
noiebant in die fefto conlentire neci eius,quodtamen fecerunt,
ne populus qui d iligebat eum, infurgeret illis,, 8c
defénderet innocentera.
M. T R- ,6" L. g
Tune abijt vnus de duodecimo qui dicitur Judas Scbariotb,., & lo-
eutiîs ettadpnnctpcsfacerdotuin &}}iàgijhattbu$.& ait lüts-.Ouid
vtiltismïbi dare, & egpv'obiseuni tradam i Qui audiences gauifi
E
g ilpin
mu. 2,
ibidem.
N o n eftïntelligëhdum qubd poft aliquos venifTet ad
Petrum,fed ab illo ccepit lauatio. Expaueftit ergo primus
apqftoloru m,qubd Deus lauer homini pedes.
Rejpondit Je[«s& dicitei: Quod ego facto ,tu nefeismodo, fetes
autem pofiea. Dicitei Petrus: Non lauabistnibi pedes inaternum.
Hoceft,nunquamlauabis.Sicut eft Dominus humilis
ad feruiendum, ita feruus non fufeipiendp feruitiurrii; •'
Pejpondit ei Iefus: Si non lauero té, non habfbis partem mecum.
T e dicit,pro folis pedibus, Q u i non lau'atpr per bapti-
fmurd & confèffionem pcenitentis, non habet partem
cum left!.
Dicit ei Simon Petrus: Domine,non tantum pedes meos, fed &
manus & caput. ’
Territus ex Domini refponftohe de pericuïp falutis,
totum fe offerrabltiendum,turbatusämore & timore; v’
Dicit ei lefts: Q tf lotus eft, non indigetnifi n pedes lauetfedeB
mundus touts.
Intelligendumeftpr*terpedes. T otu shomo ablu
^ S v ^ ^ r S . u o u m e r i t o r c q r p o - 1^ “ ^ ^
re,non animó : a principibus non intiitatur, nulla neccf- ] ^ r o nobfs Vnde eriam M rP^, *
fitate cbnftringitur, fed propria fpontë feeleratæ mentis Mttanoftra Erin r a n r i r n r ^ f 1 *C ,C1^ U5> dttmtte nobis
-• t • ■ . . . n ucottanojtra. ttincantico.canticorum:Lauioedesmeosounlnijt
couGlium.Necin vendmonemagiftncertampoftu- ni/talt-}uL^ t^-'Ær TiA. c u^ r u^m«os,quor
« V I r j r -l ° r T . moclotnqutnabo tllos? Timeant inquifiare latmmmamdeCarate,fedquafryiletradensmancipium, i , ^pe'-duecsi .fiuuooVs, nquiiif
in potefnt.a 't e bofru i• tementi•-u m. ÏM, > ul« ti• hI odti.e I. udt æIf-c eîyu s lurrepentvearm. roonr ehuman*laudis.pAl acerèhomi?n ihi“içsaafr.
es horreur, UeCtamencau eu t.,Nam;cumpton1uueribus . ^
fa 1 fu n f tefti m on i u rn idicu n t , profeâro veritatem negan- ’ co ..r* ic oftendenS fem t *U U‘ ^yJera,^ e “ s
do, dominum pecuniaVei|^unt: cum foçiètatem frater- e ap izatiim, npn efle rebaptinitatis
difcordic pèfte commaculant,döminum produnt. n « . , - ;
Et fîcut Iohanncs baptifta pro veritate, & ideo pro C h r i - 1 ,nonomm' S:ie^atf nm <îuifhameffet qui
fto qui verkas eft,martyrium fufeepit : ita è contrario, qui IjiÂfi&iÊÊ. ™ & ''ï
yeritâtiSiiurafpernltiChriftii,m vtique prodit. Sciendum, \um ^acc. f p vef iime^ afi^ -EtsumrecubuijfetitequiaIofeph.
non v tmulti putant, fècundumfeptuaginta KTnnrvnlr fecertmvobisi ;
interpretes^iginti aurëis venditusëft,iêdfecündum He- >/, vn,; . . af e^ re q u°d f ’etro dijçerat, fie s autepofte.a.
braicapi Veritatem, vigintiargenteis. Neque enim pote- tîànihî+ri .^ln 5V5 CUJ? difcyju lis Doin in tisrecu b u it i
rat femus cariorèflè âominoT ' ^ ^
clehademoratus, & dapibus verbi faluta’asacmiraculo-
rumdulçedine cuntftos Gdeles pauit,&fideacd[ile<ftione
audienrmm îpfepaftus eft. Surrexit ergo à c oe n a & pOh:
luityeftimentâ fua, quâpdq membra corporis dëpofuit in
præcinxit fe, qùando fua membra circum-
deditpaihonisexercitiô.Solet namq;per;jinrëum,quod
rnultifario labore ebuficitut; affliÊtib pafïionis fig.
C A P V T CL IV. m
A.
■ Ntediemfefiumpajcbafciens lefus , quiavenithora eitts, vt
trahfeat ex hoc mundo adpatrem,cumdtlexiffètfiios qui e±
rantin mundo,infinemdilexiteos.
Pafcha trahfituldicitur, quia Dominus perÆgyptüm
rranfiit, percutiensprimogenitaeius, &filiosIfraellibë-
ïansyfk quiafilijXfrael tranfierunt ilia* nô&ëde Ægypna
feruitute. Q u od fignifiçat Dominum tranfitutum de
hoc mundb ad patrém,& fideles eius de temporalibus ad
cæleftia. Infinemdtlexiteos,ià<3f , in fè ipfum. Finis enim le-
M ifip u am m pU itim ,to c c ten . Defùnàqsmctuce;aquam
ffimfengume de laterèfebfedit, quibtiscfedehteifeua-
date &fan(ftificaredignàrus eft, Poftqumlam,pcd,s, a u i-
pltveftmçimjua. dCtccufnbèns.apéruiteis myffietibrti'la,
P r f e i f o & jô i o c rt.'
“ S ’ A P “ ® ré^ ff$ â fen ém expofeit eis vtilitàtetn lux
paHibnjs,r /. •
1
Bed*.
A. Si M. L. -3‘ ■
Domine:.&kiudimii. Sum ittuint.
A. 'T
Si.trgo igo laut pedes veftros Dominus & magißer, & vos debe-
tk alter alterius lattart pedes.
Et ad literam, & ad my fticum fenfum hpc dejbet im •
pied. Ad literam » vc per charitatèm feruiàmus muicem,
non folumin lauando pedes fratrum,‘ fèdin omnibus nefugußin,
I B
cbntamiharentur,^dcómederentpafchfl)nóinteilig'en-
te spafcha nifiéfum agni. .-Gum igitur patenter cobtrarijl
fint tribus euangeliftiS j im pudenrer dreunt Iohanneio in
hac'patte con ex iffe eb s .Sed ro vftatiOipnesepdemfpiri-
tulóeUtqsfüiüek5cli in vnoeriarcht,in a ljs mimiscis cre-
deretur.
rf Acutt intutndumftfytdiiia coenafait tadtm tjuipaulo poft romme-
morxtur, quomodo ante
eft & diem azymorumpropd(chd,&pro diebushZ fmorüm, * uommpri.
mus& ’vleimtamaier cultu haLèbutur, pent Pdjchd, Vnïleha'nnts di-
. , . . . «//. ante Aein fcftuih Pafchai. wr/i«^ PufthaprimumdirOi J tenni/aceflitatibus
adiuuando. Ad myfticum intelleöum , Vt j tif fequcnns.td eft, fextam Gmciveronon ilium lUm.rmwvedimittamltsfeatribus.
E tfico tfflé la itith o s ïp e c ca t^ in - :
, “ « T ; i - o r - C 1 Pando comedtffè cttm dtfcipulu petfeha tem ag ■ um ,&iunc in (lit u iffe Sa.
terpellaodo pattern pro nobis, ita & n o s oremuspro tra- m M p . i W m ijk .
tribus. , I idtoque infermrntHtofacTijitant. Dicunt i.aqUeDomihum, &c.
\ Exewplum enim dedi vobis,vtquemadmodum egófeciVobis, ita
1 & vosfaciatü. ; '
HoceftPetre quod nefciebas. quahdolauari pedes no 1
C A P V T CL V,
M. t R- W . *'■
ftnebas. H o e tibi fcienduin:poftea promifit Dominu s.1-
Eft cohfuetudo apud plerofque,yc cum fcinpicemhofpi- I
tio fufcipiünt, pedes fibi lauent. ; V b i apud fan Aos luec, T)Rimaautem diedzypnorum accejferuntdifcipuUadlefutn, di-
. ébnfuetudo non eft,cordë faciünr.fed melius eft vt mani-; A centes: Vbi vis par emus nbïcom^ederep^fbai . A ’,
bus fiat,qupd Chriftus fecir^ rn quoadmonemui',vccon- ; N o n habemus domicilium, non habemus tabernacu- fitda.
féfli in u ic e ih lifM n b ft ta ,o tem iis pronobis,fi'cutChri- j 1 um. Au d iantnbc4 quibus eft curainsdificandisdomi-
ftus interpeilat pro nobis. 1 bus marmoreisöcinlaqueatibus aureis.. Cognofcant o-
A A i f 9°- T jo. I mniumDominum,quialocum vbireclinaret nbnhabuit.
txV . ju. XVI» J-j» Primadiesazymbrumdicithr hicdedmaquarradiespfi*
Amen anten, dito vobis: Non eft feruus maior dominofuo\ne- j menfis^quando abie(9:ofecméto,parcha(ideft,agnus^
que Apoftolus maioreoqui mifitiüum. Silmfitü,beatieriti^fe. occidebatur ad vefpera. Qubdexponen,s Apoftolus.ait:
ceritUed. ’ ’ % { Etemmpafcba riojtru immolam eü chrtftus. Quamuis eniin fê -1
Non intelligit I-idam fo rebeatum cum c*teris facien- quentidie;ideft,decimaquinta juna,fit crucifixus, tarnen
t ib u s e a q i i* ipfe Doininus fecit & docuic. Et hoc eft hacnb(ftequaagnusimmoJabatur , carnisfa»3gu(^
, quod fcquitur.
A.
Non de omnibus vobis dico. Ego fcio quos elegerim.Sed yt implea-
turfcriptura , qüi nianducat mecum panent, leuabtt contra me calcanéum
fium.-
ludas léuauit contra enm calcanéum fijnm y h o c e f t,
''cbnculcauiteum in quantum potUit.Aliaverotranslatio I
P fa lm i fïchabe t: Homo pacis mest in quoftteraui, quiedebat pa
nes meos,mdgniftcauïtfuperntefupplantationem. Êlegitquidem
Dominus lu damad iiiu d,q\iod de eo faiftum eft in faluté
aliorum. vndecim vero elegie fibifeq,uaces,vtbçati fièrent.
Vnde alibi : Èlegivos duodecm,& vnus diabolus eft.
Àmodo dico vobis,pmfquam fiat,vt credatis cum failumfuéA
rit,<piidègoftm.
A c f i dicàt : Hucufque toleraui & tacui. fed iam noto
proditoremantequàm fiar,qubdcito.fa<ft;iruseft,vtpoft-
ea credatis qüiaegó fiim ille , de quo fetiptnra illa praedi-
xit. Cumigiturexempl o fu o do a i cric apo ftplbs hü m ilia-1
tionèm & calcanei paftionem, fuppomc quo confoletur
eoshon orem ,q u o d ipfe de pater in eis recipietiir.
X - S : M . b | l . ,i<-
Amen amen dico vobis,qui accipitfiqueni mifero,meacc'tpit.QUi
autemjneaccipit,accïpit eum qut me mißt. ; .
In verbis iftis non vnitas natur* mi.flï & fnirten-
t is , fed in
(^ ifq u e ergo fic miffum accipiat , vt in eo mitten-
tem attendat: vt in Petro Chriftum , fcilicetin fêtuo dor
mihtim*; in Chrifto patrem , fcilicetin vnigenito geni-,
tprehi. t A c u t e i n t u e n d u m e f t , q m a i n hoe loco h uiu s
opètis’ ordo græcos patiter & latinps docet & corrigit.
Græci quidem iuxtalohannis euangelium redlius quam
latini fentireVidétur,quod prsdiëla.coepa cum ablutione
pedunijfucrit ante dièmfeftum pafçhæ, dum adhuc fer-
mentatum comederetur.'ErràntautenV, quia d jcuntDo-
niinum tune anticipando comedifle cum d.i(èipulispa#"
nifqueïui. id e oq uein fe r m eut a t o facrificant. Addunrec-
iam,dominum ip fodiepafchæcruCifixum fuiflè ad meri-
diém. & a d hoc cöhfivmändumindUcunr,quia Iudæino-
luerunt incrare i n 'p netqriu irtyfcjli cet Pi 1 a ti d o m u m | ne
Bibhoth. Veter. Pktr. Tom, u .
myfteria edebranda difcipulis luis tradidit> & äXudæis të-
tusacligatus,ipfiusimmoiationis(ideft,pa(fionisfuæ)(a-
crauit exordium.
At.lefts dixit : lie in ciuitatem, & introeuntibus vobis, occtlrret
vobis homo ampitorarnaqua por tans. Sequitvini eum in domum m
quam intrat, adquendam, & dieet is dominodomiu | Magißer dicit,!
efttpus meum propt eil, apud tefacio Pafcha cit difcipultsmets.
itipfeiemonftrabitvobtsctenacuiumgrandeftratum.&illtcpaya-
tenobis. Etabierunt difeipuli eius,& inueneruntfieut dixttets, &
parauerunt Pafcha.
. Sicut Deus cumftorum praefcius cum difcipulisloqui- .Amirof.
cur de Iiis q u * alibi gerpntuir. ; Myftice cipitas ecc 1 e(Îaeft, |
quæ muro fidei cingitur. Homo hecurreqsi pnmiciuus l^ ‘teron3'
populuseft. Ampnpràaqu*,lex liter*, y e lica : Pararuns Btda.
pafcha, homo amphorâm aquæ porcansoccurrit , yt o-
ftendatur myftcrium pafchæ Domini cëlebiandurn pro
ab 1 u t i o n e mu lid i.A qua ^u i pp e 1 a u aCr u mgr a t iæ,a m p li o-
ka, menfuram viçtütùm figniheat, vel pçrïe&am meniu*
ram expleti temporis, quo dignum erat hoc gern Aliter:
Amphora fra^ilitatem defigni^ eôrüm,per quoshæe gratia
erat miniftranda. Vnde,liabemus tbtfaurumiftumin va- 2-Cor.*,
fisfiäihbus. C on fui te & âquæ bai ul i & dpmini domus ta-
: cita funtypeab u la , vt om nibus yerum pafcha cèle brate j
Volcntibus,id cft,Chrifti fàcrameh tis imbui, eu roque lû *
mentis qfficmfufcipeie quærentibus , facuita$ dànda fi- |q
gnetur.Coehaculum magnum»lexfpiritualiseft, quæ de
anguftijslicer*egrediensinfiiblimiîocorecipitSaluato-
rem. Nam qui adhucliteram occidentem feruat, 8c non
aliudinagnoquàra pecusjntèlligit,ifteniniirumih;imis
pafcha facie. Ac qui aqu* baiulom»hoc eft, grari* præco-
nëm in domum eeelefiæ fuerit fècutus, hicperfpirirum
viuificantem in alticudine mentis Chrifto raànfibné præ-
parat. Ideoque,inquic,/è^«iW/i«ic«iH»quiducitin altum,. Hitvony.
vbi Chtiftùs cum difcipklisTüblimiutp yirtutum deleéta-
-tione reficitur.' Vnde Rahàbexplbratoribus màhdàr ,. vr
honirëht.per imavfêd per exCelfa. !.A roplius,Coenac1ulum
ecclefîa,magna eft,quç narràrnbmëiD,ominfy ftrara-varie-
tate yirrutum & li n guar u m A/ ndei llu d '.Cirçumamiclaya-
rietate. In qua pàratur Domino pafcha. Dominus domii^;
Petrus ap oftplus eft jeui D om itt u sdô m umfîjam credidit,
v t fitVTiîfîdesfub vnopaftore. Q u o d vero Marcus lage- Augußht.
W4W»,Lucas,d icit ampboram,vniisysilis genus,alter modum
fignificauir.
■ ___________ P 2_______ vëjpere