
Anguß in.
ImcJicantur, qui oderum admonentem Iucem : & fusant,1
ne krguanfur maiàeomm, quæ funtirapieta?» incceduli-
tasiocUum æcernæluçis,& nolle eara'afpicere/edvelle ui
fertebrispecçatorümremanere»
eem | qiiiîdetegjt^iala : & it.^tfpnvçniçad-lacem^ v tc i
iungaturifed fug«at,ne inala fyædiligit.ârguâiîcun
; Qui autan f ia t ÿeritaùm, venîtadlucem,vt manifeftentur d-
pcru eius}quiaiu Dcofiiïaftmt. ; -,.^-.v f .
i. fQ^ia'iniriùinKôninft'acculatiorôalijx^eritatem racitj
[•id eft, ea qtïæ verifâs'iübet, qùïcunque atfniohitiïs-pèr lacera
I fua vn^la acçufat.-Yt hxc eiusaccufatio &: aka bona
qux facit, mâ^fêflfençarqnôd illuminati'one d iliinafada
funt. • Q u i vulc ergo venire ad Iucem, non tantum a gran-
dibus f e c c a t i s abftineat, (èdetiam àminoribus veram
corifeflionemfaciat, qiion&m p l u r ^ I :n egl igantur v qccid u n t. ? Nam m inutæguttx flumeh fmplèut:&
refolet. £rgo antequam aliquctri?djj,udicemus, cottfci--:
enriam noftram videamus >&iuftaexamrnationedirima-
musvvndeillisditit: QuifinepeccatoeftVeftrum,inillanilapi-
fiemntittdt. Quafi d ita t ; Afeeridat vniifquifque, tribunal
mentis fua?, & inueniet fe peccatoremV >Ergo'aut iftam di-:
mittite,aiucutn111apcEnamlegisexcipite.'Puniaturpec-
catrix, fed no’f i i pramaricatoribuslegist Eecepleria iu'fti--
tia, vViuftus mala putliat. Reusminifteretfibeddat reosi-
tamen non debet,quia r e u s e d •.
minuragrànàarenæ,hmultafinc, opprimunena-
Et hôcfacidentina neglédajquodflùdusirrueris. giendi
Audientes autem hdc,
vnftpofivnum exibant,incipientes afenioribus, & remarifit folus
lefts,&( m ulier inmedidfians.
ƒ RemanfitJolus,fcilicet at>illis,quia difeipuli manent cum
eo'i in medio quorum ftat*mulier. Ideoiterum fcripfit’in
terraex mqrecbnfuetudinis human* , vultum aliq-v'jfih
tens, vc i llislioeru me lie t exire ^qudsprseuidebat cicius
exicurOT^uamplqraihterrogaturbs.A uer fo icaque vul-'
j tur non dignatur cadentes refpicere , fed dablocum fti-
Auguftin,
Pau!at:imiöttat|jqu\perEentinam, fed diu iptrando & no
cxhaurie.ndo,mcrgir nauem. Ét quia Deus peccatores flagella^
deinundàtiofiëminVlîoplt^lo,fertopatrem e ra
4iedtem,ne feii^«^y;cetbprfnjentem.:,
A.
Bfufi1 ,4+; liquqtém ei fuperfund^s. sArttóautemeft dominus vniuet-
fis,■ &miferationesem.fuperomnia, Optra eins. Tempus dilu-
çuli, demonftraclueenïeuaugelij exortam-j remoca vm?
bralegis. Quotidic in templofo l iuftitiæ diluçuld ori-
turfeum pëçcaiqres ad ft yenientes miieriçprqiter fpiri-
t usfandti iilu flracione clarificat. Sc flio eft humilitas incar-
nationisjquamifcrecui&docet.
I g k j
Augußin.
trigemautemft lefts* dixit eiiMulier, ybiftnt qui tçaccüfa- \
domine. Dixit aut
emit fus ïlüecegote condemnabo fydde ,& iam ampliusnolipec-
' Ëreiîlûs priusmjudicio iufl:iciæ, efeâ:usitem dat fen-
tentiamtnifericq.rdiæ, quiahocvtrunq; facereeft' diùinæ
potentix. Qmamulier poterac timere, neipfe qui fine
peccato eft> earn puniret: dicit e i , vt mifericors præterita
dimittens; neugp iecondetHïïabri Vt iuftus, ne ampliuspcc--
cetincerdicens. : Propterlllosqui defperant, propofuit
dpminusindulgeritixp'orcumrpröpteriirosqüifpeperi-
clitantur&dilationibüsilludüntur.feci^diemmortisinttreuer^
ftntmufqmfjftn domftmftam- lefts autem pernxit
adnîont/mo^ue/tj^iiiliiculovenit iterumin templum. ttomnis
populusvenit adenm,&fedensdocebatcos. I
Reiierüs ^niüerfis , qui fecuti fuetant eum de çiuitate,,
peruenitBethanjamyquæeflin inônçe oliueti. Ne mireris
fimb<âe'ilipcyeneritj(i:no£terî^içod.e.mo prædicauerit, de
iam quod ante pailîonem Hierofoly mis p e ia tta coe n a ,^
/;ƒ»>»» ditVb , e x j j j t dijfcjp|iîis^fèçundum confuetudi' ‘
C A P V X C X X l,
nem<8raô»rewoii«çf<^;Mogsoliucti,fublirnitatemdorai-
nic»pletatis & ^mïlèriçp|diæ d engnat, vnde npbià çbrif-
ma,id e$>vn&ia^qua vpgimur, vc contradi^bqlumluâe-
mur. Eleosgræce miferiCordia,oliuetum vocatur olcon,
Aneautemreuertensinciuitateni,eftrijt. Etvidensficiar
Si vnclioolei.feflïs& dolentibus membrisaftert leuamé,
■ Ole um præmine t.6t copfeftirn traqfeendit. quem eunqiie ea tiijifolia tantum^0 pndùm enimerat tembtie ficorum. t t ait il-
boretn vnam fecus viam, venitad eam, & nihil uiuentt in
l\: flunquamexufruiïus ttdfcatur in fempitcrntm. Et arefatta-
■ Quo modo co ntifiHo aruitî fM
Præcçrmidum eratquiddom'inüsin itinere fecerit ma-1
nereuercensinciuitatemjfedhicrecolendoponitur.-Efu-’ji,-^
riens venir ad ficum,fitièns venerat ad putetim: vericâtem j
hunianaecafnis in vtroq; oftendens, (îinulque infinuans,
| quia falutem hpminum^furiçbat fidem ecelefîæ fîtic^: ;
G A P V T®. C XX* . bat, æftuapsadincredulicatem Ifracljs. Arbor eftfynàgoi.
. . . . J ga, quæ erat iuxcaViam, legem enimhabebati. Folia funt A j itrepicus traditionum phàrifàïcacum, & iaâatio icgrs;i&
Jl X .dfprebenfam, &(làtuerunteaminmedio, & dmrHWf«:jornatusverborum.Potuitfàluatoreademvirtutequaarboremficcauit,
eciaminimkôsfuosficcareVnifîexpeéla-v<;^.
recpoenicentiam. A mplius, Arborfici e|tfynagpga, pro- 1
pterfimiütudinem multorum granorum;5ec«< viam,id eft,
luxtamundnim Ideo Chriftusinfyftagogafrubtumnon
inuenit, quia fècundum.mùndüm viuebàt, qui communis
tranfitus efinmnium nafcentiüm« j Arbori fiçi flpspri-
musin pqmis e.ft, quæ-communiter grofïa duncupanturi'
Pofteainfeernæfoecunditatis Virtute.exhubetaQtè >, eStîf-
demformxpoma proru mpunt, & v fqu e àdma'tUntatetn
dpprehenfam, êrfiatuerunt earn inmedio,
Magifier,, hoc muiter, modo,dtyrebenfaefi in adulterioi In lege autem
|1 tyfes mandfiiCit nobtshuwfinodi lapidare. Tu ergo quid di\
cisi. ILiC aittem diceb,intientanteseum,vtf ojfenteumaccufare.
Pu ca ban c d o m i n um vel i m mi fer i eördemfuturum in
iudiGandojvél,iniuftum..5ifècufldurn legem difeerneree
hau e efle lapidandam * .dtriderenr quafi non haben,reni
.^maqfaetüdinem quam prxdicabatvprqqua populus eum
dili^ebät. Si.lapidare^etaret*in hocdicejrent hoftetn legis
St conh^rium Moyfi, imo Deo autorkSeideö cum ad*
altera leum mortis. j.fruétuum prouehuntur. C^uibus prorumpencibu^prip‘ra
. _____I __ I ..................... I . . ! deciduntjfolutiseorum radicibus.;r Si taraenidci^eiit,v't
autem pcrfiiicrareut inter rogantci mm, er exit fe, &dtxiteis: Qui mfinu.virgularum hxrenres , non décidant à radicibus
poma cæteramaturitate prxueniunr. Igitur propria eft
lcx fcriptaeft i fed propterduros in lapide. j fynagogx fimilitudo.: Primosenim fruttiis quöisab WA-
,Nuncipfelegislatprde lede patiis inclinatus in muridti, ordio protuierat.groflorum amifitexemplo.-quia pfebem
ad reeliManda peccatähumanigenens, in terra feribebat, eiusinutilenii fidelis vfque ad confümmationem tempo-
iqnia.frudum quxrebär. Exarac quotidie terram digitö, rum manens populusgentium, protrufit. Ve’runtaroen
ci?ni r3;°g’c co.tda audiencium fpiritufantto. Amplius, 1 credences primi ex jfrael äpoftoli, intet legem & euah-
f> tanquam äccufatoresferibendos in terra }gelium gtofIbrummodoinhxL-entes,exterosrefuire(5lio-;
b j * ‘Sn >n,?san temin cx lo. Capitisinciinatiojhumi- jnisgloria&temporeameibunt.Inhuiusrci-formapudo-'
j lttftw ^d em ^ ^ r^.; Amplius,_P^digitumquia r iicu lo - j tqu^faü Adam atqj^uahuius arborisfqliis texerunt,quia
I mm compoluione flexibilisc(l.iubtilitas difcrcrionisex- j fynagoga infidelisSt legismandata tranlgrediens.impu-
| pumitux: pa tetram, corhuftianutn quodftudtus redde- vdentia fa x ficditates 5c turpicudinum confufionem in-
-; .y ^ y : 1 früöluö-,--'
m v n um ex quatuor, Liber te r tim .
fru&uofis effet yerborum velamentls tanquam fici folijs
cohteàura. Q u i autem dicic C lui ftura pioprereatamum
fcciflèiniracala, v t non effent ni'fi .roità'qqlay pöreft eriam
jJicere ilium nefciuifTe j quodnon effet-tempus p.omoul,
quado quxfiuic ficus in arbore* Q u o d ergo nouérat arbo-
ris cultor.non nouérat arboris creatorfGum ergo efliriens
quæfîuitpoma,fignificauitfe,aliquid aliud qlixiere* Qua:
enim culpa arboris infoscunditas,cum earn maledixit? II-
lorumculpaeft fterilitas, quorum volüntate eftfoecundi-
tas. N e c d e exiftimarione famx Sc fermonum pompa, fed
de teftimonio aâ ionum probaturhomo, fîcut nec de flo-
ribus a c folijs cognofeitur arbor, fed defru&u.Iudxa ergo
quæ verba fcripturæ fine operibus fonabat, dignà fiiit vb
tionepunita: quam vitare'debuit, arboris fterilitate per-
territa. Aliudigiturintelligamüs fignificariin miraculis
Chrifti,quam fintipfamiracula-. Etnotandum quiafpem
futurorutn &animæfalutem ,euris p rxfen tium xgri t ud i-
I numeommendauit:infidelicatisveropericulum damno
arboris indicauic, vdinedetrimentoeorumin quorfite-
I demptionem venerat, doceretur*- NonincongrüeMac-
cusincroducic eurn refpondenteficq, quia res ipfa clàma-
bar, qu odnond umfru âum , fedfoliâ tantum haberer.
Q u od ergo dicic,iam non amplius in ætetnum quifquam
frudhimexte manducet: non de to tageneraliter fynago-
ga,fedfecundum pattern maiorisnumeri,quam fciüitnü-
quam conuertendam, fieexponas ; Iam ad hoc venifti 6
Iudæa, vt deinceps in perpetuum nemo fruétum manducet
ex te,id eft,nullus iuftus dele <5tc t u r in frudtu cuo»
R.
t t cum veftersfatta effet,egrediebatur de ciuiute. Et cum mane
tranfirent,videruntficum aridamfaftam à radicibus, &recordatus
! parus,dicit et:Rabbi,ecceficus cui maledixifii,aruit.
I Arefactaeftradicitus ficus , vc intimaretur nefanda
I plebs non folum humana gloria fotinfecus, verumetiam
diuino incus fauore funditus dellituenda.
M. m R. ,2+
Eefpondens autem Iefus,ait eis: llabetefidem Dei. Amen dico vo-
biSyfi bdbueritisfidem & non hafitaueritis in corde, non folum defi-
1 culneafacietis, fed & ft monti huic dixeritisy toüete & iàftatein
marifiet.
i Litrant contra nos gentilium canes ih fuis volumihibus,
afferentes apoltolos fide câruifîe, quia montes trans-1
ferre non potuérint. Q u ibus refpondemus,»;«/^^«^-
ftaeffeà domino, iuxtalohannis euangeliftx teflimoniurn^
quafiferiptaeffent, munduscaperenonpoffet, non quod mun-
i dus volumina Capere non potueric, quæ poteft quamuis
multiplicata fint, vnum armariolum vel vnum capere triclinium
, fed quod magnituditje fignorum ptp miraculis
&inçtedulicate ferre non poffer. Igitur& næc credimus
feciffè apoftolos, fed ideo feripta non effè, neinfidelibus
màior contradicendf daretur occafio , quandoqnidem j
KM M. A I l S 8c if0 &t^ Scil7’
Omnia quaunefcorantespetitu,credits quia dccipieiis,&eueni-
entvobis.
. IntraturisfnterramjjrqmifTionis, d iftum eft.- ómnish-
'Ciu ftèincalcaueritpesveJv^iVèfieririt. Hie autem nobis diei-
rur, quiaomnis locus miferir^rdiae quern calcabimiis pe-
dementisgradiCncesinDeum,noftererit. V t ig it iirh u k
pediforrius innitamur, vtinam pcs alter eneruetur , quo
menisad cerrena graditur,iuxra quod angelus benedicens
I aco b feciflelegi tiir.
R. M. 4+
Etcumfiabitisdd ordndum, dimittitefi quid babetis aduerftsa-
liquem, vi&pater vefier qui in calis efi,dimittat vobispeccatd ve-
fira.
Quandoquidem fides perfedta e ft, qu x fcilicet per di-
le&ionem operatur,,& dxmoaes fugat, & de peccati s ve-
mam obtinet, apte fequens parabola ad femper orandum
Sccreaendum^ & non de nobis , fed deDeoprxfum
dum hortatunAportolus etiamdiciti Sineintermifitene.
te: Q qis ^ütém poteft femperorare i Ergo hocinreihgu.-
dumeftautdequotidianishoris iuxtaritum ccclefix vt
ait Pfalmifta: Benedicam ddminum inomni tempore, femper laus
eiiis inoremeo , auceerce quicquid iuftusfacic fecundum
Deu m,ad orationem eft reputandum.
G A P V T C X X I L
Geh. j i .
menora
Th,ff.,.
Beda.
Pjhl.}}.
Dlcebdtdutem & pdrabolamadillos, quoniam oportetfemper
orare & nondeficere, dicens: ludexquidam erat in quadam
ciuitate,quiDcum non timebat,&bominem non reuerebatur. Vidua
autemquadam erat in ciuitate ilia, &veniebat ad ilium, di-
cens:Vtndicamedeaduerfario tneo. Et nolcbatper multum tempus.
Poftbac autem dixit intrafe:EtftDeum non timeo,nec bominem re
uereor, tameh quia molefta efi mibihac vidua, vindicaboiilam, ne
in nouifiimo veniensfugillet me.
j H o c c ft3neicerum &iteruniyeniens ftrangulet metaj-
dioflsxiamoLibus.Sugillare afugo & Jamijs tra6turo,ftragulareeft.
Parabolasdominusautfecundumfimilicudinemponit,
vcdehominequi habebatduosfilios, maioreminagro.
minorcminlonginquq.-.autexdiflimilitudine
aliquid probat, vt ib i: Sifoenumagri quod hodteeft, & eras
in cltbanum mittetdr ,Deusfic veftit,quanto magis vos modicafideh
Et fupqriusgenus itaconiungirur ,ficutillud, iraillud vel
•iftudunferius ita,fi illud eft, quanto magis vel quanto minus
hoc vel illud ? Iud«x efthic ex diffimilitudine, quia
iniquus nunquam affimilaturDeo. Ipfa vidua poteflha-
bere fimilitudinem ecclefia:, qu^defolatavidetur, donee
veniat dominus, qui tame^in fecreto etiam nunc cu-^
ram eiusgerit. ■ M H lIH j
! Âo rftu s fign isquæ fc r ip ra fi.n t.n on c redu n r . Legimus M,au,mdmm^:Audi,equidiud,xmqmutkdiCit. Dm
faSampteciba shcatipams Grcgor.j, N aocæfan* Pont. ä„ ,m mnf*cie,rmdiaam Worum fum m , clamontiumM
I antiftitis.vinmentis&virtutibusextmii, v tmonsin an tiftitis,viri meritis Ôc virturibus eximij,vc mons in tteerrrraa I S i'ù «'««»je
tantum loco cederet, quantum incolæciuiràtis opus ha-
bebanti Cum enim volens ædificareëcclefiàm in loco a-
pto, videreteum anguftiotem effe quàm res exigebat, eo
qüod ex vna parte rupe maris , ex altera monte proximo
cbartarètur: venir n o d e àd locum, & genibusflexis,ad-
tnonuit dominum promiflîonis fuæ, vt montera longius
iuxtafidem petentis ageret; Et marte fa d o reuerfus, îh-
uenit montera tantum fpatij reliquifle ftrudoribuseccle-
fi*,quantum opus habuéranr. HæcaduerfuiùqueruloSi
Cæterum nos montera i ntelligimus diabolu m , qui de a-
nimahominispofTefla , ab apèftohY& eorüm fimilibus
transferri poteftin m are, id eft,in loca àmara. Vnde in
pfalmo : Non timebimus dum turbabitur terra, & transferentur
montes in cor maris i
L. r M. %:
Etdixerunteiapoftoli: Domine, adauge nobis fidem. Et dixit ■
Iefus. i
Luc. i;.
Matth. 6.
die ac notte, &patientiam babebit in ill is? Dico vobis, quiaettofa-
cietvindictamillorum. ,
Si quern mouetcuc e led i fe vindicari deprecentur,
cum apertiilime moneamur properfequentibus orare>in- Matth.p.
telligendumeft, êam vindidam eflèiuftorum , v tmali"
peccant. Pereuntautem duobusmodisjautconuerfioiie
ad iuftitiam,aut amilfa poteft ate,qua tcmporaliter valent
ad uerfus bonos*..
Veruntatnen film hominis veniensputas inuet&et fidein tend ?
Quamuis oranipotens condicor femper fit pararits ad
v in d id am , in die tametiiudicijfeueriusapparebic ruina
malorum. Putas, non e fthfedidum dubicando, fedar-
guendp I nam & nos aliquando de rebus cerris ponimus
increpando verbum dubitatiotnis,vt fi indignanter feruo
tUodicas, Concemnis me? confidera.Forfitando- ,
, minus tuusfum* Et Apoftolus: Putoautem .b
quod & ego fpiritum Dei
habeo.