bonaæmulancuc> quoniam nihfl pmnino mpleftiæpâti
deberentin via iu ftitiæ. Nam & ipCe con tinuo poil ilia
verba fübiedt: Ss4 ér fi quidpatimini propter wftitïam ,fieati.
Hic autem in verbis il lis fignificare voluit, quoniânemo,
eis ira nocitimis effet,vt ab æterna beatitudine eos abftra-
Ihere poffer.Cettus qui ppc erac,quoniam neqj morsj n.eq-,
vità, néqjgladius.neq-, fam.es,neque v Ua àduèrfiras, niilla
deniqv creatura veros æmulatores boni le,parare pollet a
cbàrifate Chrifti. Neq-,enira ternporalesincommodita-
tçs nocqmentum elle, lèd poriusiuuamentum adadipi-
fcèndum bearjtudmem ele&is Dei efle arbitratùseft. .Sic?
uteriim auro non nocecis qui illud in igné examinât-, led
potinsiuuat,vt magis refplènâéat : ita fiÜelium perfects-
tô'tés dum eos tribulartt,non eis n'ocent vtputant,(èd por
tiiis eiS coóppranrur,vt in bëatirudine æterna relplende-
ant. Iuxtahæcergoq,uæhuncdi$a funt,-cqnfidérate & illud.,
quoniam impio ab impietateconuerfiononnôcebit
impiètaslua, & non faciet vos deuiare fermo'illeiviave-
! ritacis. AliudqupqueexEcclefiafte contra nos induçitis,
quod taie eft: Si cccidmt lignum ad auflrum,aui ad aquïlonem,
in qùocunfâtoco cecideritjbi mr.Quod fi militer inparternér-
: Anima
terïtfeiuftusàiuftmafiia,&fecerïtiniquitateiniufiniafuaqvam j
operdttu est, morletur : & eum auerternfe impius ab impietatefua
quant operatus eft | &fecm 'xpidi(ium & iuftïtiàm| ipfeaniniam j
fuam vïuificabit>vitavtuet>& »o»»;orirr«r,rubaoditurmorte
æterna. Tôtius huius capituli breuis fetftenria eft illud : j
Vbi te inuenero,ibi tê iudicâbo: fiue quale m re in ijê nerb,
quod idem eftV talem tëiudrcabp,hpç eft dicere.cSi inue- I
neroteauerfumab iniuftitia& eonuerfum ad iuftitiam, j
non eft defperandum tibipropter retroaaatnala,qijia ti-1
jbi ! id eft , in éo ftatu conuerfionis tuæ te iudieabo | ideft, |
difcetnam ab eis qui damnandi funt'. Si veto inuenèto ré
auerîum aiuftitia, non eftconfidendum tibi in retronüa
iuftitia,quiaibii:inéqftatu teiudicabou.di{eefnaab:eisq.|
feluandi funt. Diiçernit aiitem Deus bonôs à malis,,cum
vel ftatim poft mortem ad beatitud inem eos iti ducit ; vcl
in ea purgatione eos locat,in qiia ad fu tu ram gl oriam cqs
aptificar. Eft au rem ex àbiiiVdantijquod vobisaefponde-|
mus,ad eareftimonia,quæex veteri feriptura induçitis,ad I
eonfirmandü erroremyeftrurn, quem de animabus mor-
tuorum habetis. Nam fi faremini, quod neeelïàrio fiueri |
débètis,videlicet quod ànimæantiquorumîqqianre.tèm-
Ipus gratiæextiterunc vfq jad tempus redem p tiquis,ab în-
troitu regni coeleftis dilatæ fiint ,cqntrarij eftis vqbi)piec-
ipfis,qui antiqüdrümpatrumfçripra hocatteftartsftima-1
tis, quod quælibet anima, cum àcdrporè migrât, ftàtiml
veladreternarabeatitudinem trknfeat,vel ad ætçrnâda-l
mnationé. ,Nam ea teftimonia.quæ ab i l lis airumi tis , n on I
folümpertinénc ad homines temporü iftçi ü,fed ad bomi-
I nesantiquælegis, fub qua adhuc claufuserat intrqitps |ej
gni eoelôru.Non auré me lacet quod ex nouo quoqi teih-j
mentoerroré veftrû confirmatis j obijçientes nobis Euan]^
gelicûillum icrmoriés quem locutus eft faluâtord j^ens:I
Amen dico vobis, quia qui verbummeum audit, <&• (redit et <]tu unfit
meJhibet vitam hernam,& iv. nulicnm fion venm.jed iranjib't
a morte in vitdm. In bis verbis dicùis promiteere faluakoré
omni Gredentt in Deum,quod mox poft mortem eorpofis
sranfibirquifqv advitamæternâ, ita vt non aliud iudiciû
veniat poft morté/quam quod inipfatnorte experi tur,arque
de corpore migrans, fi declinaüentad quiecem^ibi pe,rpe-
tqoerit : fiad poenâ> ibi quqq; perpetuoerit.Dicqautem,
i qiiiafi nihil aliud qiianv Hoc quod diciris, fignificare vo-
! luit Ecçlefiaftes in verbis illis , fqperflue inrerpofitum eft* |
i» quocUmfe loco ceciderït. N am adfignifi can dâfententia ve-
j ftra rd lutte ciftèretdixiffe : Si cecideritltgnum adaufirum ,fiue
j adaquilone^bierf^Nanc'aut ateendite Term one meü,&ap-
j rebitquam vim habear, quodadditum eft : InqUOCUMfeloco
I crrflmr.Gonfiderâte præcedentem literam, & inuenietis
j qtïod’ ad darrdameleemorynàm bortatùrauditoré fiium,
\dicèns:Miitepanm tuumfuper tranfeuntesaquas,quia poft mul-
! ta tempora itiuemes ilium. Et iterum.- Dapartesfeptem, nec non
j &oçh>yquia ignoras quid futurumfit malifuper terrain. Et îniè-
i quenribiis adpei feuéraniîâ boni'operis horcaturdiçens ;
I Manc fi initiafenien tuum,&vefi>ere nonceffeimdnus ffM.Quibus
I tfo n grite ii ldd i jk erpo ni t di céns ; Si cecideritlignum ad au-
j firumfiuead aquïlonem,in qUocmtfe lococecident,ibi erit: ac fi di-
I cat: Diligenter inlifte dum viuis augere mérita tua, el'ee-i
mofynis & bonis operibus. Qma^oft môrtem,fi,ue ^ede|
neritho mô in eum ftatuiri qui pertinet ad eos,qui faluan-
di funt , quod eft çadere ad Auftrum: fine deueneritâd
eum ftatum , qui perrinet ad daronandos quod eft Cadere
inqubitanter hoc Dominüûgnificaflè yultis'hqçfér-
rbone,quod nu llaefi rit poen ae in^qu i b us animçfideli^pbft
mortéiudici u m Dei fiiftine ant- An i m al i b usimmiind is q.
non ruminant quide & vngulam npn findunt, com pareil
iure debetis, qui more quidëm ver fat is do 61r inamDe i
nullâreâæintelligentiæirieadifcrctidnébabetis:Idedq>
verba vitae non funt vobis ad yitâ,fed ad AquÛottemt lttqw'cunâ-bcQceciderit,, id eft,in quocunq;1 ad morte. Gacfei fuegradu
meritorunvtunc fuerit quando cader,fiue fine bona- runt dodlorès veftri, & cæcorunrdtrees taéh (um,6c iu io-L
fiùfe màla,ibi erit, id eft, igj§ néq; afeendet promerendo j ueim
meliora,nequedefeendet-promerendopeiara Extunce- j Auditeergq rebelles&increduli,qqqmodo:reai^^^^
nim neq; bond, neq^ reprobo locus dabiturprbmerendi j adueftere poflltis verba Domini, quae petqertete mti-
bonayel mala : fed de cæterotempuserit fiifcipiendi re- j mini: quia nifialiter exponantur, qüam vos eainrdbga-
tiibutiones bqnas, vel malas. Dnpliciter autem cadirli- j tis,contraria (une alijs facra: fçripturæ verbis,quæ in mo lo-1
gnumad Aüftram; fiueqüafidoftatim poft mortem vit j côinducemus: Amendteo vobü,i^untquia^uïferbtirnmeuniI
iuftus in beatitudine collocatur., quod tantum eft perfe- 'audit,& créditeiquimifitme, videlicet DeoPàtri. SiqUid^
alirimoruur, qui cum Deo mundum iudjeabum ; fiue âudire verbum Dei ^non credere.inutile eft : Hic.inqua,,1
quando in cam viam ineidit per qua tranfire habenc qui- i habetvitdm aternam. Habent (anâi qui eu m Deo.i cgnan 11
j damfàltianddrurn, quibusperpurgatorias pcenaséutfdü • vitam zeernam , ita qiiod eiusbeatitudine iampedl’fi^d
j eft àd refrigerium, videlicet hi qui iudicandi erunc ad vi-. i tur. Habent & fidel.es in hoc mundo pofiti y itaro æterna,
| ramiSimihter ad Aquilonem dupliciteucadunt mali,çum ! non vt rem, quaiam fecundum defiderium fuum.peih u-[
| vel ftati m poftmoutém ad fumma fupplicia rapiuntur, vt | antuc,fed vt rem » quæillis certiflime prasparata ^ <?pnfer-
! hi dequalibusdicitur, quod iam iudicati fudt, videlicet ] uataeftdDeo. & dandàin temporeTuo,&in iudiçium no
^ infideles, & fumme mali .- vel illis poenis traduntur in qui- | veniet.fed tranfiet à morte ad vifâm. Npmen iudicij taies
i hus vfquc ad nouiffimunviùdiciumrereruandifunt,vrilli fighificarionesiri feripturafaruftahaberedinorciturifighi-
| reprbbi,qiii iudicandi finit ad morté. Eft au.rem frequens ficatenim flagellationé, qua hominesflagellantiuàDo-
j hic mbdus loquendi in feriptura façra , vtAufter vocetür 1 roino; fignifica’t vltimàm diferiniinatioriciti bpno'rutb:&
; coeieftis beatitudo ptqprer .diuinam claritatem quaeeftin malorum_, quæfietin noùiflimo die : figriificat eti^m -da-
! ipla. Aquilo autem manfio reproborum tenebrofa &o- pmnationem, quaefpecialiter ad reprobos pçrcinér. Q.uia
j ! pertamortis caligine. Aliud quoq;càpitulum fimile ei, autem afîliâiioncm fignificer,exebiiuelligi-poreft,quod «|uod nunc tra&atum eft,quafi ex perfona Domini diblü j Apoftolüs ait : bum iudicamur autem, à Domino cempimtirM
I np.bis obijcitis,quod huiùfmodieft: Vbi teinnenero,ibi eft,dum flageliamur a Domino corripi.mur.j vt non cum hoc
! te mdicabo.Qi^od Sc ita didlum arbitraminijaefi diceret :
damnemur. Quæautem fine ifta flagella déterminât
f In fine tuo cuin ia.terepetam animam tuam^in quali vita
vbi ait : ideo inter vos multi infirnn &. imbectlles, & dorm 'tunt
teinuenefo , in talite ftatim iudicabo, vel ad perpetua re-
multi. Qojbd fi fecundum hanc fignificationC'm dicitis ac-
; quiem,vel ad teternam damnationem.Nos vero aliter ifta
cipicndum iudicij nomen, eum dicitur, quod qui credit
' difeernimus : breuiter comprehenfum eft in his verbis,
non veniet in iudjcium:i p'on^poteft: ftare fermo : quia &
qudddidufiusperJEzechielcmloquicur dicens; Cum auermundo
ere den tes fiagcllantur faepe i Domino, ficut npn Cf bdefl-
t e s i F l a -
■ s: Flagellat earn Dew omnemfilium queitireciptt. At fi dicitis,. uerunt, nihihllis bona opera h$c ptoide/fc pOtertihVaq^Siw
i debere accipi,quod credétes66fintventunpoft mor- lücero.-Siverdinpeecataàliqua lapfi fiiéruïitin viîafua,5 c
reu) adaham caftigatipnem,pra:ter eàm^qùam in-ifta vita deh1s,ante finepceoitue;runtjn fide GaTrfidl'icadehlj
patiuntur4iniunara facili^lireræ, quaf boe non dicic, led
fimplieiter.chcrrjquodfquicredi^iniudicium rionvehieti
Vlcimam vérp diferiminationerâ bonorum Sc malofum
fignificac nomen iudicij, vbi laluator de fc ipfo dicit :
potefiatem dedit eiiudmumfacere, quiafiliwliomtnis eft.
dum hanc quo’que fignificationem non potéft acfipi Hoc
loco,quia tarn boni quam mali, ad iirdicium Venierit fe-
cundu m ill ud vQmnes nos Oportet mqnifefiari ante tribunal Dei,.
vtreferat vnufquifôpropria corporis, proupgeßit in corpore fiue bd-•.
numfiue malumSigniBcàt au tem dam nationeni iudicij no?
meh, vt ftatim ih fèquentibus cum dicitur. guivero mala
egerunt in refurreüionem iudicij., Ep in Apoftolô vbi ai t : egtti
mandùcdt corpus Dotnmindigne*udïciumfibi manduçat& bibiiy
nonduudtcans corpus Domini. Hoc autem modomdubitan-
ter accipi debet iudicium in pïælènri ièrmQneVybi à Domino
dicitur’: Quiaudit verbum meum & credit ei qui mißt me,
habet vitam aterhd &ïniudiciÜnon verrietÿ i d èft, i ri dariinari
nein. tStc^ûtm vSed tranfietamorte in vitamI ab ca videlicet
morte,qua: ei damnationis càù& éxuterat,ÔC;per qüani àd
perditionem tranfijiTer, fi in ipfàpermanfiflèt. 'Quae nam
fuit mors ilia ? fine dubio-mors'animæ,quamin ea efFeçe-
ratinfidelitas,in quali morteextirerantillidequibus Pë-
trus in epiftola ait : Propter quodmortuü Eudngeli^attm eftiSi-
militer:& illi ^.guibusPaulus lcripfifdicens: Confepultießü,
cumCbrtßoinbaptifino, inquoreßirreXißd-perfidMioperaiton^
DeiMMjufcitauit Ulumd mortuis, & vos cùm ejjetis mortui in dc-
lictis conuimficauticum illo,donansvbbü omnia delifta.Pala.thet-
goeft,quoniam perfidemtranfitur ad vitam,vtnoriad
iudiciura,ideft,pamnationem vqriiatririldautemdudbus
modis fit : vno enim ünodo qüif^; ad vitam anirn^perfidem
a morte tranfit, quando qui infidelisfuerat jberfide
(eculo migrauerunt,&mortëpræuenti,nbri potuerunço^
m n e iu fa t isl-a cti p n ë i m p 1 c rc, q u am pro peccatis fuis debe-:
bant.dicimusqitiaonusfuu porta bunt, id eft, ptfcnam proj
p.eepatis fuis fiiftinebunfquamdiu permifejit Deus : Prcf
poenifentiaauïem frià,quam in fine habueru,nt’sdpro fide
Cacholica in qua vlq; ad morte perrbanléruot,ac pro cæ-|
teris bonis,qu* in hac vita fecerun t/han o mercëdé fecipi-
ent.vt eis dftur vita æterna^ in nouiifiipri dfe, & in aniiria
& incorpore, Plùritni verdftfdrüetiâhocin mercede fe-l
flplpritjVt antçriôuiffimüdiem libéfentucàptÈnis luis pfet
bonàoperaviuenflu fideliû i qfûpràmemorataïunt: alij
qüidem citiuValij autcTardius,(ccundü quod merira.eorû
màiora vel, minora fueruntin h,oc mundoiDc B.isimqjve-j
re dicere pdflumusvtfumqi,& quod onus lüu pfortabunt,
quia fuftinenc poeuam pro peccatis fdis fecundü tempus
quod conftitiiit illisDeus:&quodipfis retribuitur lècun-
dumbona opéra ipfôtum,,quibus meruerunt ytppflit eis
fubuen'ireab EcclefiaDei; Poflibilequidé'effetDëôfihe
alicuius interuentuqubtumlibet hominuanimasïiberare I
-apcenis fuis.Y ult autéhoc ordine cas liberari, vt à viuis ei
feruiatur pro eis, quatenus in hociplb m.agis.cômotïean-1
tut viui Deum reuereri,&o lien fa m eiu^ cauere, parfterq;
faugcântur 6c méritaeoru p opera pietatisquæfaciunt pro
Idile&ioheproximorü.Innulloergonobiscontrariæfunt
tlcripcuræ quæ fupra memoratæ funt, fed potiusnôbifcUm
nunt.’Siveibadiuinavo'Bis o infulfi fapientes cû diligenti
Ic^fiderariorié deçôxiflènthi,q.èâ tamerudain oteveftrol
|pofuerurit3magisfalubritervos pàuiffèrir,&riô tanta ven-
tofitate fuperbiçcprda-veftrainaniter diftendiflëntlEqui-
dem obieâionibusvèftris quibus maxime fidebatïsjlàtis, ]
vtæftimo, refponfura eft, Si compiolæ funt qüafi veficæ
curgentcs,& nihii iriuentü eft yeritatis in èis. Nunc autem
inquitaraus fcripturas,quæ nobifeum funt pro parte vefi*
tatis:Adcuiusdefenfionem acciriâîfijmus, & vt a Paulo,
i n cipiam us,in tueam ur pf i ni ü verba quæ ad Corinth, fcii- :
pfit dicens :Si.quis autem adificatfuperfundamentum hoc, aura,
afgenturti,lapides pretiofis, lignum, fænum,ppulam,vniufiuiufd
opùs manifefiüm erit ; dies à^pqmint^clarqbit^hïufcinUf^
ppits quale fit, ignisprobabit.Si cUimopwarferitdetrmentùm pa-
ttetur :ipfe autemfaluus erit,fie tamen quafiper ignem.Nûnpro-
ipter noftros quidem, qqibug famftorum nota funt fetiptà
patrum, /ed veftri etroris pccafion e » neéeftè eft n unc me
[fermonishuiûs lènfumaperirç,fundameritumlpiricualis
ædîficij q> intus in anima coriftruimus,fidesChrifti eft,-qu5
iqverehabet, Cbriftuin mente gerftvqui'eftinîtiû&con^
lummatiobmnis boniin eleiftis fuisrideoqj 8f iplè funda-
merttü vbcatur. Fundamentü nbfttfîdiçicur fidès , quia à'
jfide bona vita in çhoamus. Nam fi fton fit in nobis re<5ta fi-
des ,nihilin nobis poteft Dço plaeicunT eflè ,'.quicqùid fà-
eiamusbonü fiuemalu. Ex quo autéin nobiseftècoeperic ï
fides, placereincipimus De oia niqvjc du re p olïu mus ope- !
rati bona opera, quia de cætero mercedétuam âccipietit; |
Lapides pretiofos fup.er fundamentü ædificafniïs , quan-i
ldohocfideire«ftæ adijcimus vt boni jîriorîbus fi mus Of- j
nati,videlicet hurnilitatbi,pacicritia,tempeiatîCia,iuftitia,
mifericordia,ôCcætèfishuirifmodimoribus,quosvittfitëSj
animi vocamùs : quotiefeunq^etiam opera facitnus.quæ
ex hùiufrhodi virtutibùs pro'cpdût,lapidespretiofosfun-
damënto fuperædifieamusj lapidibus aùrem preciofista*
l ia d igné comparantur: quia ficu t lapidés prcriofî, aurûmi.
&.alias res quæ in lè pukhræfunt, othare lolenci ita virtu-•
ces & bona opera décorem magnujn præftant animæra-
fionali,quælecandumDeüm formata eft.&eft preciofior
omni auroiDecor autem ifte nonpoteftin animd diflblui,
etiam fi in ignem purgacdrium;pr6 aliquibiis leuioribus
culpis'fueri t mïlïà : ficut & lapides pretiolïiiquefieri riorl
poluint fi in ignem mittantur. Argerituiri quaq; fiinda-
aientd fuperædificant,quibns h o eft u ditittieft, vtd iu i nas
fcriptütas intelligant, 8c fermonibus làpientiæ alios in-
ftruànt.Afgento autem quod habecdulcem &acutam fp-
noritatem compatari fdlet Icripturâ Cacra,vt ibi : Èloquia
iuftificatur manima: ad hunc enim pertinet fermoquo
dicitur : Jußus autem exfide viuit. Hanc'yerp vitam in tem^
pore huius mortalitatis elcblîDei'àdipilcuntur. Alio au- i
tem modo perfidem ad vitam ëleélis tranfêundum eft,
quando prpptër meritum fidei, .& êàrum yirtütürô, qu$
ex fide qriginem habent,vita «cerna eis paritep in corpore
Sein anima tribuerida eft, quod. enfin die npüiflimærë-
lurrebtionisjcurnab omriipoteilatemortislibèrabuntaf,
ce ad beatam imm ortalitatem transferentur. H os aine m
duo&riiodos trarifeundi i morte ad vita iri eleblis fuiè f u-
turos Dominus dë'monftrauit^ continuo poft verba de
quibus nunc trabtatum eft. Primum enim modunîtranf-
eùndi ad vitarri, pronunciauit çum dixit : Amen dicp vobis ,
quiàveniet hora&nunceft,quando wortuiaudient vocem VilijDei,
&quiaudierint,viuent. Seciindum verp modurri trariienn-
diadyiçam,ptohuntiauitiçumpofteafubdiditdicén5?]Sfo-
litemirari hoc,quia omnes quïin monument is fûnt,audient vocem
eius,&procèdent quibona fêcerunt m rejurrefttonem vita: qui veto
m’ala egerunt, in refurreftionem iudicij. Iam fi quid inCorruptæ
irite lligentiæ eftvbbis, lacis direâe mead veritatem y os
duxilïè percipiris. Quia fi fine intelleétu eftis ,fruftra afi-
ms cànit lyra. Vnam adhuc obiedioncm veftram in medium
àdducam^uâ riobis obuiare loleris. Scriptum eft :
Quoniam vnüfqmfque propriam mercedem àccïpietfecundumpmm
laborem. Item ; Vnufquiß^ onus fuum portabit. ltei^.i ÿnum-
quentfefecundUmvias fuasiudicabo,dicitDominw:hoceÙ:,Viù'
cuiqj rétribua feeuridü opera (ua bpna Vel mala. Ex his ergo
fumitis occafionem ,vc dicatis non ppftèfieri,quod per
^;9 na opéra viuorü adiuuentur animæ defuniftorum, y t à
p'oeni.s.fiiis liberentuf,&âd requiê transferantur.Diciris.nv.
quod fi Deus'ifiis milereturpropter bon^ opera, quæalij j
prp ahjs,ieç^r.unt, tune eis non retribuitur feenndu opera.
lua,fcd feçundü opera aliorîL&honipfi onus fuu portant,
id,eft,poena quam ipfi merueruht peccatisfiji^fi pro labo-1-;
tibus alioruab oneribus fuis libcracùnAdhæc ita refpon-
dëmus,: Si fidelesprodefun<ftisfuiäqtäht,ieiunant, eleé:
mofynas largiuntur?minks celebrant,auc cëlébrari iaciut,
bo naopeca operantur, Ôtiplimecintemp pre fuo merced c
prp iftûs recipient fecujudu fiju laboréijfli vero pro quibus
ifta iaeiunc.ji inô'r’iminalib’ peccatisjn.yicafua fuerunc,&
deipfis nec poeriitnerunc,neceonfelftoné fuafacere cura- 'Domiipeloquiaçafia,argentum igné examïtiatum. Quidænim
Hibhotb.Vet.Patr- | . . ' - , . . ^ S H h h h ~ z : ; |dulcïüsÉ
P
-------r r - r - i --------1------— --------- ^ -----
i.cot.13.
W G
fundaincncum.
Lapides
preciolL
Auruïtî.
I a
Argentuf
fia. i7.1