
Franc unis i^ibba tisy
enutt aliud nemo poteft ponere,ah Àpoftolus, prater id, quodpofi-
tuntejhquodeft Chnjtns lefts. Et rhagnituditiem tan t*gratae
ad mira ris, Vote dominus eft,nit,in loco ifto.Sed quid magnum,
quid mirum,quàd irt illo lo c o dominus eft? Et in tju ö lö -
co4öminüsrióii eft?impcJmniüm locorum löcüs eft,omnium
temporum ttmpuseftsex quo ora nia oriuntur,intra
quem omnia citrruntjinqucm omnia reiiolnuntun Sed
lapis Chriftus de Spiriulfànâo conceptus ! de Virgin? na-
ttis,àtq; oleo exuitationis.p'rs participibus fuis vn âù s ,Iod
ise ft,in quo verè dömiöus eft.Et egonefciebamjhq&fc Simile
quid.i mcfidipfiim alius prophera& etiam plii* qiiam
prophçta, Sfiiutuihfan&um de eoeio iuper döitjihum de-
feend'enre m# & mànentem Videos, loquitur, & ego nefeieba
éam. Pauenfàlàcob.quàm teriêilis r/î,inquit,/oc«« tfteinon eft hie
aliud,nifi domus Dei,& porta coeli. Verè lapis in titulumerc-
<5his,& coelerti vndione infufus domus eft Dei: quia inipfa
in habitat omnisplemtudo diuinitatis corporaliter. ,, Eft & porta
eoelpquia per clauimfideieius coeleftia releraritur, & per
ipfiiui mediatorem aa Deum patremingredimur.
NVncad Iofepn,barrationis ordine tranfeamus, & eü
contra facietnnoftram quafi perlucidum gratiç fpe-
culum intcndanius : qui zelo maliguantium fratm in 1er-:
Uum vsnundatus * diuina fe cpnfetuantegratiaingenuae
ménttóHbertatemnobatnifi^fquÏih typo Chrifti impudi-
cæ dominæ, tanquam adulteræ (ynagogæ, manu tetatus,
relicto pallio, tanquam corpore in mànusimpiorum tra-
dito.pudiciciæ palmam viótor obtinuit.Hic partis prçlèn-
tiæ malicia fra tram fubdiiôtus, & à terra natiuitatis in ter-
ram alieriamabdü&us,diuinæprouidentiæ graciam vbiq;
præfenfé Ivabui.trqùæ neeadulterij çrimine jbfemato, nec
carcere inclulp defiiit. Et incarcéré enim fccuraeft inno-
: centra, & in vinculis libéra. Iofephigirurçarcerisanguftia
clauftiSjin ârrio cordis cum D eo déambulât,cum D.eolo-
quitur,eum Deoplîilofopbatur:6c quiiio'mines non afpi-
cîr, fomhip.ru m myfteria intelligit: & in pinceras reftitu-
tione& piftoris damnatione, vpcationem gentium, 6c re-
; probationera Iudæorum propbetico fpiriraprænunciat.
V ter qîautem, tara pincerna fciliçet quàm piftor, poft triu
dîéftim facramentum ventura (ibilolèpH prædiccnte prç-
- nofcir.quia vno eodemq;tempore,vno eodeq; facramen-
to diuerlarrreritorum ftipendiavterque populus excipit.
Cum c ni m ad minifterium æterni régis per fidem la nôtre
Trihitafis gentium populus afiumitut,vt de vinea,quç di-
d t , Egoftm vïtfs ver a, & pater meus agricola eft, vinum exprimât
, cuiusguftu fuauüfimo conuiuancis Dei cor iocun-
dumreddat: T un e iudæorum perfidia, quæ in Trinitate
déficit, qulafiliumnontecipit, çapiteple&itur: v tqu iin
lànôlispatribuscaput fuerant , in generatione adulçcra 6c
degeneri, cauda fiant. Sed quia gratia diufnæ miferationis
tunetaagis præfto1 eft / cum humanæ confolationis fpes
iamnulla eft, exulijle&ignptus.» leuiprecioinlèruum
emptus y qui vt criminis;, óc tanti. criminis in donpinum
reus,in fupplicium carcerisincluditur.repcnTèdiuino nu-'
cudecarceris iniuriaadprincipatum totius Ægypci aflu-
mitur, in prouidentiam tanti regni vniuerfis præponitur :
6c qui in carcere fame foriuan lab orauerat, (pintuconfi-
lij præditus,àfame non förumAegyptum,fed& muhdum
vniuerfum liberar. At Iofeph manfuetus, & in ipfa gloria
fua h'u m ilitatis fu æ eu ftosfor t rffimus, 6c illud legis, Non e-
riimemor in'mriaâuiumtuoruin, licetnondumeditum, Ipi-
ritu iam edoôtus, fratres agnolcit, non agnirus : quia qui
fracernavifceraperdiderant,meritP'frarernôSvultus-non
agnolcebant. Sed quia pinridàvulnera ferra & caurerio
indigent,epntrareoscblumbinadiftriôtionefæuitjgemi-
nisalischaritatisnoxioSpercutit i &dilciplina faluraric-
ruditos, yiolatæ chatitafis commonefacit. itf/j‘irfl'.,,aiunt,
hkcpatitnur, quiapeccauiniwinfrdtremnoftrum, vidinttsangu-
ftiam anima em y dum deprecaretur nos, &nondudiumus:idctr~s
eo venirftptr nos trïbuïatio'. Nee tamen fæuiens fxaiC, imo
iæu iens plus diligit,melius confulit: Vt cat hard co m edici-
nali, felle decoôto inuidiæ, induant&ipfi vifcera miferi-
cordtær&irrorato mell'efratérnædulcedinis, & ip lf quo-
que fraternos v tri tus agn ofcàn t in fpeculo charitatis. [Ec-
cecutiofèlpéculatorgratiæ,inhPCperlucidumlpecüiui
oculos defige, 6c magnitudinem plaritatis eius irreuerbe-
ratis fipotes OCuliscontemplarc:quæ& qualis,& quanta
hæc gratia fuerit, quæ venditurn, feruum, inopem, excot-
rem, damnatum, carcere indufum, in tara po ternis regni
priheipem fubita immutatione exaltauerit.
EAdem gratia 6c Moylen paruulum, abaquis Ægy-
ptijs, ab aquishæreticis,; ne fuffocaretnri falüauit: i-
pfa eum in filium filiçPharaonisadoptauir,imhperfilium
matrem libi in filiaadoptauic, atq-, propheticaei Vocein-
c lam aui t : Audifilia,&vide,&inclina aurem tuami&obliuifttrt
populum tuum, & domupatrie tut: & concupifcet vex decorem tuü.
Hæc paruulum Mo ylèn, quemiynagoga mater in virum
perfeôtumeducare non p o tu it, ad virilerobür perduxit :
intantum, vtÆgyptium cum Hebræo contendentem, &
quali pugno peruerfi dogmatis eum cædentcm ^ gladio
confoderi t, 6c làbulo abfconderit: ac terreno puluere ter-
renum operueric.Super quo ab eo quem pro ii?fli«Sta^atri
iniiiria,vt iuftüs in mifericordia corripiebat,prodj t us, 6c à
Pharaone ad mortem expetitus, de manu quærentiumar
nimam eius fuga elabitur.-ipfum habens viæ ducem, 6c fa-
lutisprotedorem.qucm mox editus, 6c àpatretemporalil
dereUâus,licat & à matre expofitus.habuit fufeeptorem.
Ö pietas, b dementia, ô gratia, quæ 6c cùm pater derelin-
quit, nondeferir, & qu em materexponit, colligit:atque I
cum parentum arefcitcharitas,ipfamagisexuberat.NMw-
quidobliuiftipoteft midier infamem fuumy ait Ifaias, imo per 1-
laiam ad S y on dominus, vt non mifereaturfilio vterifui? Et fi
iliaôblitafterif.ego tarnen non obliuifeartui. Nam licet fideli-
bus fuisdiuina conlolatio nunquam défit, tunc tame co-
piofioradeft, copiofiusprotegit: quando perlecutorum
rabièsampliuslæuir, amplius exardefeit. H in c eftquod
Moylésin delèrto rubumardere , &noncomburimira-
cur ; quia nubeclementiæ Dei in medio rnbi confiftentis
obumbratur.Domino enim in medio Ecclefiæ confiftéte,
quoennq; igné perlècutionisinft^mmetur,non comburi-
tur: led in fimilitudinern auri camino tribulationis- décod
a , auro purior redditur. At Moylèsqui humano.vt homo,
metu perterritus, àfacie Pharaonisfngérat,gracia di-
uinæ allocutionis confortatus, conftantior redit : Ægy-
ptios oppreftores populi D ei deceit) plagis in virga legis c- i
rudit, led non corredos Audi bus maris puniedos obruit:
perquodadterram repromiffionis nouo itinere filiosre-
promiftionistranfmittit. Quid in h i s ,& e x his omnibus
tibi vindicas humanaimbecillitas ? Q u id te,ôpuluisina-
nis,perinaniaiadas? E trubieniminilaromaignisobuin-
bratiOj&marisdiuifiojÆgypciorumfubmerfiovatqjfiiio-
rum Iftael tranfmiffio, gratia? Deieff, non merici tu t lam
veto vbi his & alijs geftis atqi fignis, quorum plurima ftu-
diobreuitatis prætereo, Ijplendor gratiæ cæcis infulfit, le-
galis quoque tuba furdis infonuit v tin antiquum homo
primæ conditionis ftatum diuina milèratione reftitüen-
dus, nuihis primum documentisdifeeret, quod nulkfa-
pienriafua,nulla'v irrutefua, nullismeritisfuis, lèdfola
condiroris fui gratia recuperandi adicum inueniflèt. ^adi
iftael-, inqnit legislator, legis tubainfonans: Tutranfgredie-
rübodieloidanemïVtjfoftideasriationesmaximoes y &fortioreste,
ciuttàtes ingcntes, é ' ad caelum vfquemuratas , populum magnum
atquefubhmem, filios Enachim, quostpfe vtdifti, & audifti: quibus
nulliupoteft ex aduerfo refiftm. Scies ergo hodiey quod dominus
Efeu» tuns ipfe trdnjibit ante te ignis deuorans atque copftmens,
quiconterateos-i&deledty atque dijperdat antefactem tuant. Ne
dicas in cordetuo, cum deleuertteos Dominus Dm turn in conjpettu
iuo,propter ïuftitiam meamintŸoduxitme dominus, vt tetrambac
poftidmm-.cum propter impietatesftai ißadeleUßnt nation es.S e-
queenim propter iuftïtidstuas, & dquitatem cordis tut ingredterisy
vipofiideas ten dm eorumfedqùïd ïüd egerunt impie, introeuntete,
dektaftni: & vtcompleret verbum fuum dominus, quodfttb tura-
mentopoüicitusèftpatribiistuis,Abrabamylfadc,&lacob.Sciioigï-
tur qtiïd non propter tuftitias tua» dominus Deus titus diderit tibi l
ten dm banc optimum in pvßeßtohem, cànïdurd ceruicü-fis populus.
Quid euidentius,quid inanifcftius? Eccé qiiia neq; in gladio,
neqpn areu tu o ô ’homogétes ferociflïmas,& exanti-
quo ad bcllado&ilftmas,quibus nemo ex aduerfo relîftir, [
obtinuifti : 6c terram bonisomnib. afflüentem pblfedifti*'!
Ve tirât ta, Det.
Et'heVortèdicas^- & fi viribus meis vidoriam nôn obei- rijs elatum, feuro fidei munitus, fblusilk» in rempote non
nuVvcliaftitiameapromerui,audi,durifïimæ ceruiçiste| expauic.Quisenimmonftrü.tamcerribilenonéxpâuefce-
efle populum i & q u ô d terram f quæ r iuisladis&mellis j ret?Quisbellatoràiacieeinsfénoabfcônderet? AcDauid
fluit introifti,nôn tam tibi quàm iuftitiæpatrum propter nofterfratramfuorum ftacnraquidem minimus, fed fide
iufiurandum Dei præftitum.Nefis ergoingratus tamis be- maximus,afpedu pulcherrimu^atq;.rofeo rubtxrè in my-
neficiis: nihil ampri illius præferâs, qui haw: omniagratis fterio fanguinis Chrifti flilfufus, expauefccre nô nouit po-
tibi præftitir:' cuiusamoronrai fuauitare fuauior, omni puliDeiinimicum,nominiCq; làndiblafphemum:(edin.T.
dulcedine eftdulcior, cui çomparata dulcedo tempora- j trepidus,& neccorporisnecarmorü immanitateteriitus,
lium felle inuenicuramarior.Oquanrodifpendiôintimç , vlcifciparar,&popûliluiiniuriam,&nominis Deiyiuen-
fuauicatisnofiplbsafficimus,quandoadulterinisoculisin | tisblafphemiâ. Perfuafus itaq-,à Saille, loricaipfiusindui-
fimilitudjnem præuaricatom Adæ exteriora concupifci- ; rur,galea tegitur, gladio açcingitur: lcd his omnibus one-
mus ; quando in conremptum creatorrs plus^creaturam ; rat us, pociusquàm inftrudus, impeditusquàm muniyis,-.
quàmciseatoremdiligimus.qüâdopropterviliaqùædam nevidereturfpemvidoriæinavmisregis&nôin Deopo-,
& Chriftiartis oculis, ne afpedu quidem d igna, fraternos fuifle ; regia rurfus lorica exuitur : galea derégitur, gladio
animosofFendimus:&fraternamcharit;atern,qüæeftvin- dilcingitur. Q u id alind in h o c tibi fa d o videtar propu-
culum perfedidnis-, côtentiola anrmdfitate dilï’oluimus. gnaror populi Dei innuemj quàm geftis canere:«ô enim in
Nihilenim Chriftiartis oculis prætet Chriftum pulehrum areu meojperabo,&gladiusmeus nonfaluabitmeîAd nota igitur
appareré,nihil debet Chriftiano cordi prçter Chriftü d ub j fe confère, & inuida præfidia, armatura munitur Apofto-
cefapere : qui vr aftedus animarum noftrarum faporedi- lica,lorica fidei,galea fpei.acgladio verbi Deidcics inimi-
uinæ fii'auitatis coridiât, noxios carnalium aflàâuum hu- j cum D ei fuperari non pofte, n^fi per v«rbum Dei. Bellica
mores igné charitatis luæ ipfe decoquat , qui v iu it& re-i autem arma nulla requiric,bacnlum paftoralem vrpaftor
gnat per omniafeculafeculorum, Amen. . accipit: quinqïlapideslimpidilfimos tanquam manuDèi
limatos,atqj digi to Dei infcriptos,de torrence colligit, iii
— “ —: '•■■■ ■ ' v ' W : pera paftoraiiabfcódit:hoftifuperboexaduerfoöecurrit,
_ _ * t ? 'C * A *~V T \ T "VT \ 7 T A ; vnumim-pudoratæfrontiinfigiti&inimanemillambelui
Jt A J C i JC x V 1 1 V v j V i —i A adfingularecertamenfingulps prouoeâtem vno tantum
I N T O M V M Q V I N T V M .
A
id u content,atque blafphetmim caput proprio mu crone
v id o r praccidit.Ecce quomodoDauid&imbellishomini
Byflus abyflum inuocat in voce catharadarum’ "Dei. I g rat‘a podus quam de viribus fuis vel armis prasfu-
* “ ^ —" - ■ - • * mcndum.tam fa d o qiiam voce prxdicat:quomodo regia
fe lorica Ipoliar ,.yt gratia melius, feveftiat: néc ad im ma-
niiïimum hoftem cóterendum armaaliainquirit, nifi virga
Vt ergo perjpicua nobis fiat abjffus Euangelica, primü per ca\
m paftoralem 6c lapidem: quibus aducriarkporeftatis
principem aChrifto perimen4um> vtpropheta ih telligit;
I Percmptoitaque Dei potiusijuam fua virtute populi Dèi
inimico, 6c gloriose in cómune de adueriarijs triumpha-
to,fubadis deinde hofti bus in regmim ftabilirus,ad jedifi-
candam domü domino, impenfas regia munificentia pr?-
parat, dignam Deo domum facere lecu deliberat :& quia
(apiens eonfilio omniagubernat,copfilium cum prophe-
ta communicar,dp.mini voluntatem fqper deuotionë vo-
luniatis fuaefcftcitans.Sed quia digna’m Deo domum ?di-
hcarchumana paupertas nonfuflicitjdeuotionem quidc
landat, opus aürem diuina cenfuranon approbat :■ fed de
veero eius egrefturum,&fuper rhronum ipfiusrererno im-
perio regnaturum denunciat, adeó d ilcd um , intanrö de
tilijs hominum fingularirer pr&eledum, vt & Deus, illi in
patrem,&ip(è aequo honorefitDebixifilium.Ip(ei.nquir,-;
quando complets diebustuis quafi caeremonijs.legalibus
iam expletis,cum patrib. tuis dormieris, Ecclefiafticx d o mus
in fideEuangejij fundamenta iaciet,ipfe in columnis
fpei parieres excelfos e x tru e tq u o s etiam ne aliquo véto-
rum autimbrium imperudiftbluantur, ficutillamquondam
in diluuio arcam birumine fpirituali interius & ex te-
rius linietjipfe a4 decorem tant? domus rité cortfumman-
dum, culmen charitatis imponet, in qua vniuerlalegis ac
prophetaruminfigniadependem. Filius autem quiDa-
uid,imó in Dauid vniuerlo mundo repromitticur,folus in
filijs hominum dignus inuenitur: tam (apiens, tam diue^,
actantarerum omnium abundantiaaffluens , vt dignam
Deo domum aedificec. Solus namqj tanquam ex antiquo,
6c ab £ternó edobtus,nouir de quib Japidibus domus Dei
debeatcoftrui, ad quam normam lapides finguliquadra-
rhqui in fundamencofterni, qui debeant in columnas eri-
gitquaxqualit-ate alter alten (ociari,qüa colotum varietäte
domus ornari ;qua demum debeat laudiim cclebritate;
atq; modulorum dulcedinedcdican. Huiusad «difican-
dam domum dominiaduentus preftolatur,huiusfapiétia
tancooperi idonea p rxdica tu rhums repromiIlione, Dauid
magis quam regio foliogloriatur. In quarepromiflio-:
ne admiranda (ermonis Dei dilplfatio^quèd homini quä-
uis magno, quäuis fan <fto;tamé homini, tanta & ramagna
promiflurus,quaernerituhominisexcëderét,adqujeoeci- ,
p(aangelics dignitatis excellentiaattingeret, primo eüm
adlèipfum reuocat, & vndeaflumptus,q.ua&quó:& p.er '
tbaraäas fuas abyjfum injpiciamus propheticam: c'r aurediligenter
appofita aufcultemusyquidEuangeltopropbetia inuocata refpondeat.
F R A N C O N I S
A B . B A T I S A F F L IG
E N I E N S I S, DE G R AI
I A D E I ,
T O M F '5 ' I N T V
R imvs itaq; nobis Dauid propheta.prophe-
^ tica tub ainton et:&quid ex antiquo àpatrjb.
^ fuis de gratia Dei cpgnouerit, an n uncie t. Tu
pî enim, inquir, domine manu tuagentes delefti, &
jdplantafti eos-.affixifti populos,& emijifti ftw.No» enim
in gladio fuo pojfederunt terranv.net^ brachium eorum faluauiteos.
Sed dexter a tua,& brachium tuum, & lux vultus tux: quiaplacutfti
tibi. Non enim in faluandis nobis noftra Deo mérita, fed
fua eibonitas placet : nec ram obfequio noftro delinitus,
quàm inolica bonitate placatus , 6c dexterafua nos prote-
git,&brachio defendit:atq;illuminatione vultus fui,fpiri-
tu confili j nos infttuit. Sed ficut de præteri to,ica inquit &
de tuturo,rexmeus Deus pracipepro falutibuslacob.ln te hoftes no-
ftros ventilabimus: in nomine tuo coculcabimus aduerftrtos noftros.
N on enim in arcU meo confidaminefagladius meus ftluabit me.Ec-
ceeodem fenfu, quia &eodemfpiritU legislator atq; pro-
pheta, quafi duo cherubim inrentis vultibus in propicia-
torium libi concinunt: 6c pofteftionem repromiftæhære-
ditatis,nonlaborifuo,noninduftriæ,non virtuti.nô bellies
ftrenuitati, non deniq; atmis aut mentis fuis, led gratis
D ei,cuius& verè donû eft.aftcribunt. Sed ficut de for-
tiflimoilloferipturacommémorât,cuiusifteforcis manu I
typum gerebat,co,/>irleftsfacere&doc«'e:gratiam,quam voce
Dauid prædicaCjfaifto quoq;commendat.Nàcùm eflèc
in oculis fuishumilis& m'odicus , in oculis domini magnas
inuencus, diuino eft ad regnum iudicio eledus: atq; |
in firmamentum regni no lenticula, fed cornu olei manu
prophetica vn&us: Populi itaq; prouidentia ,& regni ad-
miniftratione fufcepta,infeftantib.Allophilis,paceturba-
ta,difcrimini (e fponcé o bijcit:& vt bonus rex plus cömu-
ni vtilitati quàm propriæ faluci confulit,atq; i m manem il- j
lumGoliam,monftrum potius dicendû,quam hominem,
corpore enormem^nimis trucem,bellis afluetum.vido-
I