P Talmi
. Giaduiï.
tes habebân t f i moraiia, quibus turpitudinem tegeban^
Ecclefiæ facerdotes fandalia po rtant, quia etiam alns
mundiciam praedicant... (
DAlmatica z Dalmatia,prouinda eftdi£ta,in quaptimum
& Apoftolorum colobio eft mutuati. cM u o n am erat
cuçullataveftis fine manicis fiçutadhuc videmusmmo-
uachoruro cucullis, vcl nautatumtftniGft.QuodtaM«.
àS.Sylueftto in Dalmatica eft verfum addins manicis.
infra facrificium portari inftituta. Quæideo adMiflama-
pontificc portatur; vbipalfio Chrifticelebratur, quiaM
modü crucis formatur.Haec veftis eft Candida, quia C hri-
fti caro de cafta virgine eft gènita; & pontificis vimdebet
caftitatcefle nitida :Hæc habet forma crucis, quia ChriT,
ftus pro nobis fubiit fupplicium crueiSi& pontifex debet
fe crucifigère vitiis & concupifcep tiis.Huius veftis mani-
cae iunt noftrîegallinæalæ. Omni quippe fententia pn-
mos homipesin paradifoyelutgallinaouainnido roue-
bat.PullosEccielix fub alas gratia: Öcroifericordise con-
greeabat.itadebet Pontifex fidelesfub alas veterisSc nou
s legis prsdicando con gre g a te^ exemplis fe fuper eos
expahdere,& oratioheà coeli volucribus, ideft,adsmo-
mbus protegère.Hsc debet effe inponfutilis,vt Dominica
i . Cor-13..4
D
---— g ' HonorIjAUyitJi oiAwnrtju , _____~ ________,
•y : f f l --g;— " ♦ i - à ;u „ l ÉÂS VîTKfl-rara caleat.vt , miscafuliS in pcétoié affigitur. Monet AutPontificem raprxdicationis.
Tapetia pedibus e - _ facetdo- ' tione vigerc,aurofapientïs, hyaciiitho fpiritualis intelferrenadcfPicere,$
ccoeleftiaamarcdifcat;Lcgtslaçerdov., n o n e yi&crc,, o
ligentix~, purpura patientix inCh riftum, (quicoelupal-
mo-menluratjtenderedeberejdo&rina & ycric^te radiate
, gemnais virtutum corufcarp , duodecim Apoftolos
lan&itate irnitari>totius populi infacrificio recordari.
De Mitrapontificali,^.
C A P V T C C X I V .
Mlfr iq u o q ; pontificalia eft furnpta ex vfulegis.Hxc
ex biflo eoflfieitutf& tiara Ydaros:infula pileum di-
dtur.Mitra qua: caput velar, in quo fenfus^funt locati,eft
-cuftodia fenluum ab illecebris mundi’in raandatisDomini,
pro corona vitae, quam repromifit Deus diligenti-
busfc.Mifra etiam eftEcclefia,caput vero Chriftus, cuius
figuram gerit Epifcopus.Mitra ergo exbyflo fa d a mult o
laboread candore perdu&a caput pontificis dreundat,
dum Ecclelia baptilmate mundata ,laborebonoruope-
runa candidata,caput fuum, fcihChviftum in gloria vide-
reanhelat jdum variis paflionib.eum im itari pro glorix
corona non dubitat. Caput quocp pontificis mitradeco-
ratur, dum Ecelefia eius dodrinailluftrata dignitaticius
congratulatur,dum eum turbacleri & populi comicatur.
De Chirotbecis>,j. - , ,
C A P V T C C X V .
CHirothecarum v fu s a b f Epiftolis eft traditus. Per ma-
nus enim operationes, per,chirothecas defignantur
earum p’ccultationes. Sicut enim aliquando manus chi-
rbthecis yelantiit, aliquando exadis chirotfiecis denu-
dantur, ficop.era bonainterduin prppterarrogantia de-
clinandam caelan tur,in terdum proptet ^difi^tionepro-
ximis manifeftantur.Chirothe.es induuntur , cum hoc
impletur.Caueteneiuftitiam veftramfaciatis coram hominibus,
vt viderfwi»i/tl»e«.Rurfusextrahuntur cum hocimpletuy,
DeDalmatiM,1.
C A P V T C C X I .
eft inutWa.Hçoà Domini mconfmilimn.ca,
tuniça,quia fidei integtitas debet efle indifeifla.
De Dalmatica & quid deftgnet.
C A P V T C C X I I .
PEr Dalmaticam quoq; religio fanéla & immaculata
deflgnatur,quia.pupiliorum & viduarum vifitatio, &
y i t s immaculats cuftodia mandatur. Dalmatica duas
S F I S K S S S W » o S e i i s 8c noua I lucent luxveftra corum homintbus , vtpideant opera v fr a bona,
guineniChrifti,prdduobusji6puliseffufum,imaculatio efle Concordes.
pertinet a.d dilcdlionem Dei > yifitatio fratru ad d iled io -
nem proximi:pcrcolore.mcoccincuip opusnufericordi?
accipicur, quod ob geminam diledtionem viduis 8c pu-
pillis impendicur. Fimbrix quaede Dalmatica procedut,
Sunt verba & exempla prsdicatoris, q u s de religione
prodeunt.Fimbris ante 8c retro pendent, quia mandata
dile&ionis in lege & Euangelio manent.Invtrilqi lineis
iunt quindecim fimbria:a|tnnftciis,fcil.^iite & retro dif-
ppflfce , quia in vetefi -Teftamento quindecim pfalmi
quafi qpindecim gradqs de via. charitaris.exeunt: & in
nouo umiliter quindecim rami de arborc d ilcdiopis ex-
crefcunt.$unt autcni hi rami: Chantaspatiens.eft, benign^
eJi,non<tmulatur ,non agit perperam.non mflatur,non (Jiambi-
tiofa.non qiurit quafua [tint,non irritutur, noncogttat^alum,
nongauietfuper iniquitutc,congaudetautem vmtuti,omniufuf-
fert,omnia credit,omnia jpcratjOtnnta fujlmet,charitasnunquam
exetdet.Siniftrum latus habet fiipbnas quod fignificat la-
boiisaerumnas, quia adfeiuayitaeft fo llicita,& turbatur
erga plurimia. Dextrum latus non habet * quiacontem-
platiua vita quieta r o a n e t& regina a dextris ftans nihil
vih fefiniftrum habctVManiearum largitas eft datbris hi-
laritas.
Dc Rationale,}.
C A P V T C C X I I L
RAtionalcä Lege cftjfumptö,qu6d ex aurb,nyacihtho,
pnrpära vnibs palmimenfiitacrat fadtum. Huicdo-
«ftrina&veritäs,ie duodecim. preciofi Japides contcxti^
nominaqj filiörum Ilrael infcnlptïeî^nt, Sc hpc pÓtifex
in péfftore ob rêcordationé pdpuli portab'at. Ho cin no-
De Annule ,6 .
C A P V T C C X V I ,
ANnuli vfus ex Euangelio acceptas creditur, vbi fa-
:fÏ0 tt. Ej;
p i f c o p i s ,
ginati vituli eónuiua.piima ftola veftitur,annulo
infignitur.Olim folébant reges literas cum,,annulo figna-
re j cum hoc foliti erant & mobiles q i i i^ ipppflis fqbat-
rare. Fertur quód Proinetheiis quidam lapiens primus
annulum ferreum oh infignç amoris fccerit, & in eo ad-
amantem lapidem pofueritj quia videhficutferrum dp-
mat omhia,i ta amor vincit omnia, & ficuc adamas eftin-
frangibilis,itaamor éft ihfuperabilis. Qucm enim in illo
digi to portari conftituit,in quo venain1^ coidts deprehé-
d ir, vnde & annularis nomen aceepit. Poftmodum vero.
aurei funr proferreis inftitüti, g f rumts proadamante
infigniti, quia ficuif aurum cunóta metalla.prscellit, ita
dileélio vniiierla bona elcellic ôc fiçuc aurum gemma
decovatur,itaamordilcélione pcrornatur.Pontitejcergo
annulum portât,vtlclponlum Rcplcfia? agnofcat, ae pro j
ilia animam , fi neeeue fu e rit,- ficut Clïriftus , ponat.
Myfteria fcripturs à perfidis figillet y fccreia E cclcfi*
refignet., S
De Baculo Epifcopxlijtf . ’ ^
C A P V T G C X V i r . '
B’ Àcuius tfj amftoritate legis &Buangeli) alfamitur,qui
8c virgapafioralis,8c capuita, & ferula, &pedum dieïtur.
Mmth.ii
Matth.j.
16. I G
Pj-o«ï-i
iheuif®
'roCau»i
¥0 alligt
lt u s . I
1 H
Mn- m arn io
:sxxm
■ cdm
P - 6.M
■ *A- 6*®
ÛslAX'\
Kofi- A
tic.
fide &
ninthly
ij/»tut-
mft-W'
ftrisTeftîb.mæiTrcpecoinàtUjCïuia^i'o&gpiumisfun)- M o y f a quippe,dutB oum pauit ,virgafhraaiiu geftamt.-
. ‘ ' ^ 1 ■ ...............' ' ' ' v I H a n c \
W Ë
merci 6.
Hancex prsceptp Domini in ^Egyptum pergens fecum
portauit.hoftesrfignis per earn f?<äis terruif, qui velut lu-
pi oues Domini ftrangulabant. Gregem-Domini de JE-
gypto per marerubrum hac virga edujxicj pa'ftum de cce-
löjpotum de petra hac produxitfäd terram la c& melflu-
entemyvelut ad pafcuahaciyirgaindpxit. rNihil autem
h s c virga fuit,quam baculus paftoralis, cum quo gtege,
vtputa paftor minauit. H ie baculus apud &n&otes.pedum
vocacurjco quod pedesanimalium illo retineantur. Eft
enim lignum rccuruum , quo päftores retrahunt pedes
gregum.
Item de Virga & baculo Bpifcopi.
C A P V T C C X V I I I .
T N Euangelio quoq; Dominus Apoftolis prseepit,vt in
Aprasdicationenihilprstervirgamtollerent. EtquiaE-
pifeopi paftores gregisDominici funt,vt Moyfcs 8c Apo-
ftoli fuerunt, ideobaculum in cuftodia prsferunt- Per
baculum, quo infirmi fuftentantur, audtoritas dodtrins
defignatur.Per virgam, qua improbi emundantur, pote-
ftas regiminis figuratur. Baculum ergo Ponitificesporta'nt,
v t infirmos in fide per dodlrinam eriganc. Virgam baiu-
lantyVt per poteftatem inquiecos corngant;qU£ virga vel
badblus eft recuruuS jVt aberrantesa gregedocendoad
pceniteritiam trah atjin extremo eft acutus, yt rebelles
excommunicandpretrudat, hsreticosveiut luposab p-
uiliChrifti poteftatiue exterreac.
C A P V T CCXIX.
HIc baculus ex ofle & Iigno efficitur, cryftallina vel
deaurata Iphærula coni u ngun tur,in fupremo capite
infïgnitur ,in extremo ferro acuitur. Per bacnlum,vt di-
âum eft,au«ftoritas dodfcrinæ accipicur, quagrexDominions
à paftore reficiturj &ad palcua vitae compellitiir.
Per durümosjduritia lçgis ; per lignum mahfuerudo Eu-
angelij infinuatur, pergémam fphærulæ,diuiniras Cliri-1
fti- Per (upremum caput, regnumccelorum, per extremum
ferrum vltimum iudicium denotatur. Ex ofle ergo
baculus inerditur, dura ex dura legeduriciapeccantium
reptimictir. Et ligno tornatur, dumcx kgno vitæ Chri-
fto dodhinafonnatur, ôcpopulus in vittutibus robora-
tur. Os ligrto pergemmam connedtitur,quiavctusLex
nous per Chrifti diuinitatem contcxitur.
DeSpbarula.
C A P V T CCXX.
PErfphsrulam enim dilediointelligitur,qua feueritas
Vellenitas Pontificis coinpledlitur. Oportecenimvt
dodlrina Epifcopi ex vtraq; lege fiediledtione copuletur,
vt Ecclefiam Chrifto'coniungere per charicatem cone-
tur.HxC aucem cundta funtralili arte polita^quia ifta funt.
omni fandlitate redimita.Os recuruarur, v tpopulus er-
rans per dodlrinam adDominum îetraliarur. Caputin
fupremoponitur^ium conuerfis vitaçternapropomtur.
In extrema baculus ferrp induratur, dum omnis prsdi-
catio per vltimum iudicium terminatur; In ciiruaturaeft
feriptam ; Dum iratUsfueris, mifericordurecordaberis$ ne.ob
culpam gregis fuperet ita men tern paftoris, fed verbb &
exemple reuocet peccantes ad miftricordiam redem-
ptoris. ln ( ’phxm\a.e{bCcdjpmmibomoquatenusfebominem
memoretur, vt de poteftate Æollata non eleuetur. Iiixta
ferrumeft feriptum Farce, vt fubiedtis indjfciplina par-
ca t, qùatenus ipfc à fummo paftoregratiam inue-
niat,vnde & ferrum flebec efle retufum,
quia iudicium làcetdotis perde- ;
mentiamdebet eflede- %
1 libutum.
Biblioth. Vet. Fatr. Tom. u . ,
De Ornatu A rebiepifeopi. \ v
C A P V T C C X X I .
T jr is in fig n ib u s Archiepifcopus fulgef^ infuper &.pal-
A AJio poiJet, v tfe Chrifti paflioneiTi pppulpprsrcrre
demphftret. In duabus quippe lineis paliij ant? 8c rer
Itrb eft purpureum fandlsciiickfignaeulum, quiaPónti-
fe xe x vtraqjrlege debet proferre Chrifti paflionis tefti-
monium. D u s enim lin e s propendentes iunt dus le ge s
Chrifti paflionem prpferentes.
DePallio Archiepifcopi.
C A P V T C C X X I I .
C P in u l s , quibus pallium affigitur, Iunt claui, quibus
v corpus Chrifti cru|pi cpnfigitur. C ircu lu s , quo Ponti-
fex circa collum circundatur, eft torques aureus, quile^
gitimecertantibus in p rsmio datur.Icaqs pallium monet
Pontificem ferrevicioiUm mortificarioneiri,Cruces pal-
hjjinmente & corpore Chrifti imicari p iffionem,dus li-
ups,Vt fit duabus legibus per omnia inftrudtus, fpmuls,
vc per timorem Dei fir mundo erpeifixus, qirpulus,vt fic
prseflè ftudeat ,y t torquem co rons vies percipiar. £t
quiain. pallio tanca latent myfteria,ideoppetarurinter
Chrifti lacrificia. Vnde etiam crux ante Archicpiicopuni
portatur,quatenusChriftumcrucifixum fequi admon?-
atur,vtcorpnam glori^ädipifcatur.Pallium veropro-aii-
rea lamina eft inftitutnm, in qua fummus Pontifex inle-
ge Dei nomen tetragramroatbn,id eft, quatuorliteras jn
fronte fua prsferebat infcriptum.Quatpor quippe liter?
illius nominis quatuor cornea crucis prsmonftrabanc,
fieutnunc pallium crucis modum reprtBfencat. Et quia
h s e lamina aurea cum forma cruci$in fronte Pontificis
p0rtabarur,ideopreciolaCrux frentibus Chriftiariorum
chrifinate impreila portatur. Pallium au temafolo App-
ftolico datur,quia h s c dignitas a Romano Pontifice mre
accipitur. Q u osehim Appftoliprouinciis prsfecerunt, ■
Archiepilcppij quos illi paganis prstulerunt, Epifcopi
d icebantur:& Apoftolo.rum fuccefloresPatriarchs.Pe- ,
tri vero 1'ucceflor Apoßolicus nommabacur. Huic collata sup. cap.
eft poteftas ab Ecelefia Archiepijcopos per prouinpias 188.
confti euere,quod per paliij largitionem accipitur.
De veftibjus Patriarchs & Apofto-
lib.,
C A P V T C C X X I I I .
T )A tr ia rch s quoque & ApoüolicaspaMo vcuntur,qui
A codem officio prsditi efle nofeuntur.. Porro Apoftb-
lico in pafeha procedenre pharus ex ftuppa fuper eum
fu(pendicur,qusignefuccenfafupereumcaderc permit-
titu r , fed a miniftris vela terra excipitur, & per hocipfe
in cinerem redigi, & gloria ornatus eius in fauillam con-
uerti admonetur.
De Corona Imperator is & Au-
gufti.
C A P V T C C X X I V .
^ ^ O r o n a Imperatoris'eft circulus orbis. Portarergo
'^ A u g u f tu s corondm,xyah declarer fe reger? mundimo-
narchiam.Corona quoq; dicitur vi(ftoria,vnde & vi<fto-
res coronabahcür,& Augiifti' viäores orbis dicebantur. Arcus
fuper coronam curuarur,co quodOceanus mundum
diuidere narratur. Virga feeptri eft pbteftas regni. Veftes
imperiales funt fibi fubditx poteftates. M onent auc Im-
peracorem purpures veftes,m habeat principales virtutes:
feeptrum, vt iudicium &iuftitiam diligat,quatenus foliu
g lo r is cum principibus cceli poflideatiroronrf, vtfic viuat,
quatenus a rege regum^qoronam v its accipiac. Dicitur
■ _____ T e t t 1 quod