Philippi Seht a m , Dioptre ReiChriftiana,
Plato in
Plixdro.
Gentf. r
Ç . A P V T I I I . -
Car pore per mort if fit.t diffoluto. animant haadquaquam dif-
J'olui 6y exttngm, Plat on isargumenta confirmatum.
Mky-- ■■ .*■ A
AN 1 m A. Dogma quod non j£gfi|yin tel lig a s# aflc- ,
quare.Codiumftioàdmirabilis., miftio npuamaxi*
iriè.N une m ihitelponde. N os co ndico.r cr eau i r, v t dtxjr
fti3ambaspraninoVS^colligaca.svtKimqi eömmifcuit,yt
ipfe nouit. T u verb quomodo iecedis;&Fqgisa me pu-
tredo *8c iu pulqercm terram'q; conuerteris , ’ac interis
funditüs? Êgo autem etiam poftftifiunxftionem nun-
quâm occido. Ec ego quidem abfqvtc viup,tufine.tpe
neutiquam. Ego, inquam, v ino,& v ig eo .C a r q.-Rurlum
audidi<fta elegantia,qiuê ego à vetenbus lapientibusau-.
diui. Qupd.ab aiiquo mpuetut, quidquidillud fuerit,
non habet vitam à le , fed ab alio po tin s,à quo & quod
confiftit,8cmouctur habet.Tanrum enim eft,8capparet,v
&(pirat^quantum adeft iljid quo agitatur.in q u o # vna
confiftij: 8c permanet.Cum autem ab illo ,iq u ö o o ntine-
batu rfolu tumfu erit, definit effë, quod mbcueiebatur,’
cumdefit quod mptum afterebat. T u autem te ip lam
moues,& Temper mOueris.Ex quo neceffario fequitur, te
æternàm efterNam qùodfeipfummouet,quia nunqüam
deleriturafe ip fo , nunquam ne moueriquidem definit.
Q u o d autem feniper mouetur, viuere non cellar: quod
non eefi'at>nee dehnit,8cfine caret, eAqi-dcorruptione
aiienuni. T aleautem efieimmortale, ratipnecolligitur.
Sedetfi ego 8c corruptioni obnoxia fum*& mortalis,ta^
men ahs te vim vitalem accipio ,&ipiro'& moueor. Rur-_
Turn fi d ifie feparara fueris, viuere ampliusnequeo. N ee
qitep fpirare nabs te diuellar.Diuejlorautem propter ea,
ex quibus fum compofita; 8c fine te nihil Turn, nifi odor
teterrirnus. . . .
Ç A P. V T IV .
Quamobrem niundus ante hominem, & corpus ante animant
, procreatumfit. Hums nobilitas, iVitu vUitas*, ;;i
A N IM A .E tqu ompd o cumadeo vili8cinglpriàca-
runculacon^,(^aium?Efquomodö non prior fui,
prxceffiq; g loria, tuautetn , vt inferior, ppfterius èterra
dprmaçaesÆt quonipdo immpttàliaanima çum mprtali
came colligata fum? Ç A r o .S ih x c viscognofcere,£t-
tende,difees.Torus hie iniindus aninjse caulTa procrea-
’tus eft romnibiisonim prx ftan tio re ft; nonipfa propter
mundum condita.Quodauteminferîüs eft,Dominus&
creato^primum con didit: maius.,.ytmelius,pofteiius
conftituit. Qupniam autem naturaanimx fine compa-
. ratione melio r & cxcellentipr e it, v t dixit D ominus ,mi-
'husyhempe mundûs debèbat prius produci, v t quod-
dam pàlai;ium,deinde animas vis imperatoria. D uplicem
autem mundum condidit , fiiperiorem Sc inferiorem*
Suprd Angelos , miniftrps, diuinæ gloriæ fpeâatoms ,
mentes àconcrctione materice iëgregatas, lpiritu§ natu-
XX tenuis & igneâ:... Naturam ififeriprem mprtalem.
creamras^uerfasjaninialiaquæcunqijterreftria^volatilia^&
aquatilia. Fuerunt autem omnia bona y a ld e , v t
fçriptu m eft. Intelledualia propter coelü, mini.ftratoxias
virtutes IciHcet : fenfibilia propterXenfum, inferiorem
fcilice thune mun d.irni. N at uram ihuifibile m , & vifibi-
lcm,folam,fimplicem:, feparärim vriàmqjihanpqüidem
çorporalem,illain incorporéam. Incorpoream mihi cogita
fupramundanorum , quotquot immaterialis öc in—
telligibili.sfubftantiæfant. Çorporearh autem inferiore,
& comprehenfibilium fenfü. N e c igitur fupçà corpora
fiint,nçc m3-re riaexpertiainfià. H omo autem præ omnibus
(plus ex diiplici (ubftantia,ex int.elligibili, 8c fenfibi-
lijfiipeiiomm & inrcrioiü, fictione 8ç in ipiratione Dei a
priocipirieft produiftus.Nam corpus ex inferioribus, a-
luperiQribas eft.
tantum produttafunt :fuperiiris quidem incorporea , inftrioris
$bilid.li> e m. Corpus, ani-
nta,&jpiritus. Meminit autem & Mofes. Corporis quidem,dum
W , Fotmauit autem Dominus Deus hominem de limo
terrae. Anima, ibi, faciamus hbminem adimaginem & ii-
militudinem noftram, Spiritusibi, & infpirauit infatiem
eius fpiraculum v itx . ] •
Prasftantiorpars.de fuperorum, det^ripr de mferpru
numero eft. A niniaiiapie n tifsi m um, mixttim exhis am-
b obu s , animam ad imaginem D ei continens. Ethunc,
magnum mundum in paruo , & in medio inteljigibili-
um , fenfibilium , ahimacorum , inanimatorum collo-
.caiiit:: vt vtriulq-, mundi obledtamcntis 6c bonis | tafi-
quam cognatorum ,abimdanter merit-6 frueretur. ,Di-
uinis quidem per animam a Deo fuppeditatis j terrenis-
per .corpus, y tab ipfisex fide conditori frueium arferren
Virtut.espQrr6adminiftratorice,ordinum,qliiintellige'ntia
cerrmnt.ur,anim e ,& tabernaculo ei us prasfuntVquem -
admodum magnus.,r8c diiSinuspiaseoPaulusconfirmati I
Not/ne, in quit, omnes funt admimfiratoriifpinttu, in minijle-
rium mifsiproptereos,qui bartditatem cdpientjalii t is lE$Sah\z-
torem docentem audiui,ri^efi,inquit,necoHir?«Hrft« vnum
de ptifiliis ijlis. Nam eornm Angelifemper yident fdciem patris
met,cui cum tremore ailiftunt.
C hty foft.CaleJlesigitur-Angeli homimbus bonis miniftjjant:
malt autem danwnes fuppliciisjpeccatdribusinfligendis inferuiunt.
Immifit enim in eps iram.indignationis (uas. Indignation
lnem,iram, & a fflid ionem per Angelos malosimmjittit.
Damonesitafolicet voluntate rebellent, tamen iugofubtecltfunt,
\&quaficarnijifesquidam,dDeo & fan® is imper at a exequi iu-
bentur.Non enim fua aucloritdte,fed inuitifaciunt,qiutllis man-
dantur. ■ >
Pfopterhaec mundum huneprius produxit, 8c veluti
palatiiim aliquod tibi fubiecic. Mundu.s autem e qua-
tuor elementis compoficus Sc ebagmentacuseft , qux
ipfe Deus nulla f i ib i^ a materiacreauit: ex his,inquam,
mundum yerbo fabricafus^eft., Primum;8c fummiim
erementumeftxtherXfiueignis:cui fubeft aer, 8c huica-
quxfinfimum locum .terra obtinet. Roll qua lingula, Sc
particularia,quotcunq;, Sc qualiacunqi (One, minofa & j
maiora,beftix,iumenta, ftirpesi reptilium genera? arbu-
ftorum g eimina, 8c herb arum femiha,deincep4vtma-
gnusSc fiipienciffimus fuper^in 8c inferum opifexman-
dauir^exelementisextantibus prodieruntrPoftqUam verb
mundum. hupc inferioremConfummauit,poftremo-
loco,-hominem»vt illius. principem futurum, condidit.
N e c enim prius regem venire oportebar, qtuhn ei taber-
naculum 8c dpmicilium,& quibus egeret , eflent confti-
tuta: led palatiiim paratiifimum efle cbnueniebat, 8c o-
mniademum, q u x vfus, 8c commoditas poftularent,8c
itaefim intrare-Siquidem 8c herbim anre,quam pecudes
procreauit. V tfiqiiis infigfiis paterfariillias aniicdj 8c vi-
c-inp fua magnificum epulum appararet: ac, prificipio vi-
tulo,, & tauris ma<5tatis cfciilenta, acpoculenta pararet,
menianiq; inftrueret: dcinde amicurn conuiuamintro-
duceret,qui lautiffimis illis epulis deliciifq;.fe expleret.
Iraq; ficut dixi,itafa(ftameft,8cvninerficate condita,pri-
mumfiiftum eft corpus ,poftmodum anirna, pars homi-
nis prxftantior.creata eft. Prius extitic quod feruit, pofte-
rius quod imperat.
Chryfoft. Qogtta mihiformationis ordinem, &jCopJidera>
quomodd infujflatio Domini fattajit ipfi in fpiraculum vita, 8c
faeftus fit homo in animam viuentem. Quid igitur for-'
mat us iSimplictter imago inanima, & otto fa , &inutilis erat.
Qtytre & prius corpus producitur, &poJlanima,vt honor aim,
&jtobilior.]
Sapientium 8c antiquorum, magiftrorum ratio qux-
dam feu doiftrina eft,quod propter aliudfit,qUidquidil-
luda liud tandeinfitjinferius eue i l lo , propterqtiQdfuP“
fiftirq idq; ante alioxSalaatoi d o c e t, nonneammaim<\A\t>
plusejl quam efca, corpusplus quam veftimeniu'2 N u llo enim
modqanimapropterefcam, nec cprp; proprer veftimetu
formatucft:quin.contrappriUs,duoillaho,ru gratiaqux-
Cfir,y foft.’5ö/t« homo ex dupliei.fubßjtntia concretus eft;: ca- runtur. Corpus aüt vc vefiieulu nyan imx hon orand xj 8c
\tera omnia tumfuperioris mundi, tuminferiorisfimltterexvnq gloriofig.prr fadtiî eft.Sedagc^CCentioné renoua. Qup-
Callinicum Monachum,Lib .11. a o?
a I niam hömtneifi geminuifi | leu dùplice facere conftituit, j.iquiierib.n.procedic iniquitaSjficuc Iveftimento tinea ]
«vonirnahimirüm.SCûorDore.cotDÙsbriorelôcôforthat \. Ne e Ver6 iiTinrtfl-nrToliîm
tyhtf 6
ex anima nimirfim jSecorpore,corpus priorfelocô forthat
c i quatuor priihis corporib'usiex igné,aè're,terra 8c aqua:
ex calido item,8c ftlgido, humido, 8c ficco,ek ïangüine,
phlegmàte,flâua, 8c atra bile, perq; horum, Scexhorüm
quatuor quatérriione carnemfiâo rille fingit.Poftcàani-
mam quotj»^inipirat. Infpitat aurèth vhde vult s 8C;Vt melius
no ni t,no n éXelem e n tis, vt extera, cohærentemîlèd
vtfuprâ dixi,de fupernorüm accoèiëftium prdine,cohdi-
tiooeqjjimniortalem,incompofitam,fimplicem,8cdiUi-
nanijUiperrix nöbiUtatisangelörum participemjScad il-
loS amoris dëfiderio contehdfentem î<quanquam carni
mihi,deorfumrte ttahentî alligata'es. y t cumlu<ftata cotta
principes ten'ebrarunj,fupernx g lo r ix hæreditatem
ffirtita fueris,iiideq; certaminum præmiumacccpërijS (vt
quxbohumiplaelegeris* 8c non d Deo täntünr) opitulan
tiix,8c adiutrix anciilæ tuxappareas, 8c hîcinfirà moran*
tcm,ad(uperos tecum euèhas, 8c hoc onèreieuatam, me
paupeirem defpicabnemq; cohïeruam 8c <ruûrgo<p<» tuam
ad Deum' vna introdlicasjeohtubernalemq; ,8c indiui-é
duam comitem me ,8cciueni eorum qui illicæiium agitant,
quamuis indignam habeas. Reginam te fccii, me
nutemvt fubditam,miniftram, famulam,alieno arbitrio
fubie<ftam,ancillam. E n , quod quxrebas diifoluiiijuo-
modö nempcjtametfi naturæ nobilixatë , prior me fis,
hiihiq; honore 8c excellentia an tifté s,non tamen prior
procreata fis. %
C A P V T - V .
Vter Protoplaßorum -, & vtfd pars anima potins peccant.
,'fâSuperbta detefiqtio,cuius auctor & origo
Lucifer.
A .N im a . Etiam h o c quxfîtum iatis fiiperq; foluifti.
xX Q ttq .niam.ve ro mihi imperium ainftoritatemq;, tibi
fubiebtionem & locum aiîcillxtribu is ,h inc iamhoc
quoq;prætcr ariadiirere ac;doce. Vtrius protoplaftorunr
in mandatotranfgrediendo delidtiim magisfuit. E t Vter
potins peccauit j fpiritus intelligèntiæ compos|an pars
mqüanqnine ft ratio. Vehemefitericire îftuc cupio.C a -
ROiDifficilis eft tua quæftio,domina,meamq; propemd-
diim fcièhtiam, 8c captura excedit. Veruntâmen^ Vt fcïi*
pturæ mediocri ter péri ta, quæ indc habeo,8c didici,fidé-
ter tibi de re pfopofita enuntiabo. Animam ratione prx-
ditamcertô nofti,âconditore ab initio armisprobè mu-
nitamfuifle,8c murtitam ad euxilium habendum, 8c pu-
gnandumaduerfus feduétorcm. Arma intéllige' vimira-
icen^ji,8c Gbnçupifcendi. Vërünt^mch quæ ad fiiüm ap-
paratum 8c itifinitionem ha bu it,his ipfis contra (émet
ftultjè vlâéftf rÿ / y-
Gxègoxias.Animdintelligensrionbabet fubfldntiafuafocias
iratn & lupiditatem, qua anima ratione carentis propria funt.
Paries quidem illius funt,quatenuseiagnata funt. Veruntamen
fubfiantia & natura,ficut mens &rattOi cum ea non communi-
cant:fedvtàdiunâa & aduerttitia.’]
Inimicus t^uippe improbi ftrpentîs (péciè velatus,Vër
bifq; dolofiflimis Euamallocutus, diuinitatemeos con-
fecuturoSjfi d eligno vetitoguftârent * nobilitatem Ipiri-
tusin fraudem pellexit 4 8c in iudicium rationi minime'
confentaneum ratio delapla eft ,d um lignümgUftare,8c
Deüm fieri fibi vtile futurum ceiiffiic. Peccauititëm pars
cupiditatis maxima,dum efçam illam, 8c diuinicatis ade-
ptiofiém æquè amaüit.
Sapifsimepars anima, in qua funt cupiditàtes j agrotat, &
tune mentent vnà fecunt trahit idtd ad Confenfutü in pèccàtuni
inefeat.y
Primùm tentauit yoluptaS, mox vatiâ gloria. Ilia lignü
bftenditjfallacia quafi flatu quodamincenlà,qubd.a(pe:‘
« u delebtabile.jScbonum ad vefcendum.Mxcjdiuinira-
tepotiri,maius elTe çebus vniuerfis. Ifta d u o , domina,E-
uam falfum pèffiiaderîdo circumüenerunt jpêrq; illam,
Scab ilia etiam Adàmum.
A muliere quondam irtitium péceati jStÿ illâm omries
■ «loçimur.Parua eft brnnis malitia ad mulieris malitiàna.
Ne e Veto impoftor-Tolum ratione & cupiditate affebtisjfraudulëhtamhanclufitcpmtediamftèdihfiip
tertia
ïacultaSjiràfeëndi videlicet v'plagam fehfit.Qtfii tütn ad-
uërfusillum v ti o p o r te re tf qùo cbnfîlio Doihinlis ipfam
dedcrat)Euapotius cura eo foe îü s in iu it, adde'teribraii-
lé6ta, 8c nrentëm, qui éft ociiliis ihteriôt,conüülnerata. ;
Ethiné,ficut dixim9,lpë diuinitatisobtinéndæ, de lig h o 1
feientix boni & maligüftauit. Anima igitur cârnis ëxpérs
peccato feobligauit. Vëruntâtneh age* domifiâiàttende,
8c vide fupbiam ^morefi^; inanis glorîXjquiiibs Pûmes p-
didërunt. Q u x olim p rimum, 8c præcipuum,çbdëftiüq;
exercituum priricipem Angelumcoelo dëturbauit,8c ha-
turaluciduHîjtënëbrofumreddidit: qüâ 8ciilececidit,Ôc
oihnescadère concupifcit, à quo fuperbix morbus ma^
nauit jë[ui omnibus eo laborantib. exitiUmfine ëontro-
uerfia parit, eftq; vniuerfis animi inorbis deterior àc per-1-
niciôfior.Huic qui feruit,Deum habet aduerfarium;è di-
Uerfô, inimicum huttiâili generis foc'iutn 8c amicum. S«-
perbis e»i»i,aitScriptura,i)m >,^ fi,qu em ad raod um Êèlë-
titer feductori reftirit. |
C A P V T V î .
Animam potius,quàm corpus ob ficelas primauorum parentnm peenasluiJfe.
Quopaâo vtriufçfe corpus miferabilitercommu-'
tatumfit Mortem videri poendm leuem, & con-
ducibilem. Ànithàmbine exeuntem,
bette aut male habit uram.
A N im a .Q u o d ex tuis verbis eft ëolligéré,videtur card
-f^-paflàiniuriam.Sienim anima d eliquit, curpcena ad
carnem perüënit?Ea fiqiiidctn,vt pâtuic, morte damnaeâ
eft,atq; in intërjtüm,& Vitam ærümnis plënâm rüiti Arif*
maverojanteaimmortalis, etiam poft lapfiiihimmorta-
litatefil rëtiUüit:8c cum poenas date mèrito deberct ; huilas
dédit.
Chryfoft.^aid igitur ? iniurïaafficitur caro,propter anima
corruption} obnoxiatnequaquam. Etenim propier animam caro,
dicïmus.Qiuigitur propter ipfamfaüa eft,quomodomiuriaacce-
pitfihôcadipfius emendationempajfaefi, &ptro tpfdpatitiirWa
quia ilia peccaràt,mortdlis ipfa euâfit:qùifi fur fum iuftitiaferui-
erit,magna denuo per iüàmgloria frueiur. Id quod & alibifaStu
irtüenies.Nam cum homopeccaffet,terra malediéla eftiMaleài&à
enimjnquit, tetra in operib. this. Spinas 8c tribülosgër- ,Ggn
minabit tibi.In dolore çomcdôS ex ea omnib.diëbüs vit^ j 7>
tux.Etenim maledittio in ipfam, hominis voluptatem & licentiâ
labèfdftauit.Hoc item indiluuiopèrJpicieSiNdmcum homines in
ficeler d fie effudiffent, a ni ma li a bruta quofe cum nihilpeccafietot, e-
andent tamen cum ipfispeenam fubierunt.Semper quippe Deiispec-
canteanimàcorpüipuntt.Sic <ér in Cain fecit. Animapeccauit cade
perpètrata, & corpus eiusdijfolutuht eft ,gemens & treinens fup 'Gén.
terrdmiSimititer & in Qzaa.Eleudtum eftcor eiust &mox in fa- zfaruLzè
de illius lepra dpparuit, & c.
CARQvImmq ver6,tocàànirriaduerfionou ad corpus*
fed ad ahimâpercinet potiüs : tametfî vrdeatur nihil poe-
narum,vtais, pfoluifTe. C uius reiparadigmate quodam
tibifidem fâCiàm.Sirex quifpidm nàtura humanusàcru-
deli tyràrtnomancipium emàcloiigè calamicofiifimümj
-Xruthnofifiîmum,maxime miferàbile,éxilicorporè, nu-
dû,macie tonfe<ftum,nirürâ niorbidu, yehëméter bilio-
(um,petülans, improbiflimUm, vitupabilë,probrbfum *
indigtliimafpëâ:u,lepfa 8c feabiëcooptü j'pletiiim dedea
coreiplaeidis ôculïs; fi,inqua, hdiiifcemodi feruîî ehiatj
eumq-, refpiciar,curx acdiîigentixquâplurimûilliadhi-
beat, 8c quidqd habet mOrbi, fordiü, ac fastidatis,ab illo
depellat,8c deftringàr, Vèfte pülçhërrimaindtiat, ftâtio-
netj'i 8c lo ç o primo eundë dignetur,âulicôrûq;' prçeipüa
faciatûlleaût ifta v ilipcdës, tantübencficiû nullo mbdo
cape aefuftinere queàt * cdntraqj rëgc benefadtoré maxi-
hiü 8c Dominümàleuoldthanib.Sccalcib.irifiïrgat, 8c in
illumaliquidnouifcelërismeditàttlr, deprèhëdaturq; 8c
cognofcatur h om o peffîm9,8caüferantiirabcOpecüniç,
fàeultàteSjglqriâjfoelidtaS, pânifi^; vctilftiflimis,inutili-
b 9 jlacëris ad rififih 8c ludibriû tàndëindùatür;vtquima-
nus aduerfus beriignü Dominü petulâter fuftulérit;danii
l
n a ^ M ‘
Mclior eft iniquitas viri ,:quàm muliërbenefaciens. A natulq; iri car6ër8,autin locü,infulâve defer ta, 8c inhabi-
Bibhoth.Veter.Patr.torn.il. ' . , N
m