Sim font s îunioris
I m m '
mtAe.k
üecl. i®.
fÜ2 ' .......
Q v f imt¥gqi&\>inß$int,exite:&' his qui in tenebris, feuelami-
n/,çùiTi js^ui Coniinùnicaf > aniifra^-épr pore îHÎ-<»niu»w I
giütir ac mircetar , ïnt|uè diuinara natüramto!Tiniluratur. j
Alia via fidclem falüaii, &; remilîîonêm peeç'acorum acçi-
pevc,coeleltcquc rcgnum'ob'tincre iïnpoflîbilc eft, niiî cfi |
timoré & tie ni oie myftcrïoracoipo%$,&langui nisC lui- •
ftiparticépS fiat.Deus autem quomodo queat eftélèrüuS, |
am mipurus,aut cùm'fëi:ùltacé ahqùa-pe'ccandi ? In hise- !
ninulelinquerc,(anf timonice amiflîb eft : amiflio autem
exarrogàhwajarrçjgantiaex pbliuionej obliuio ex cÔteni-
> ru : cù m ,qu i fe*m e ï fa nifti fi ça tus eft,fan<ftificato'ris fü ib b -1
iuifcitur,quis neihpeipfum {andificarij,{ànâ:ificatiôri?c-
que in ip laeôntincat, '^per/gratîa^urniaioiîéthcon ti-1
nuam,numilemq-,Ipiritum cüftodiat Qui'enim à quopia j.
è piofiindo maïisextraïtus, fie veluti I morruis exciçatpgj
cft,qua]em,& quantum humilitatis(en fum habebit ? In
h (militate enim noftra mentor fuit noftrt Doinipus : propriè e-
nimdemiïlrô animi plàjmbdia , 8c omnià quæ facimus,
biicfpc&ant. •
Q u id porro eft demittere animü, feu (entire de fefub-
tàm iBuminarus es. Proficit enim anima, fi in humilttatépTofidQ
mitCe ac InimiHrerî'Humànam imbecillicatemcognolèe-
re,quæçognitio , cftàDeocredenribusiniplumccelitus
demiflyliùminatio :'aliotqùihomo quilibet (èipfum nô-
fcerC ncqnit. Quarë lùperbus nihil ccrnit, fed cæéus eft, j
vtàiuntPatres. Q u i b aptïlmotinâusnon eft , necillu-
minatàs éft. Vtàutemabfque lumineocùlus videre non
poteft:ficanimaà Chrrftoiriyftieë non iljwninata, fuam
i p lî u sim beeil li tate mcon (pi ce ré n e qui t. S cd ad hanc il-
lümiuatiônemquænam pertinent î Infidélibus quidem
fide$inCbriftnm,'&diuihmn bapcirnia,vrdiximus:aftijs,
qui póft baptifmum-caeeuriunt, at que ideb fupërbjunt,
& iivlegescomrHittunt f .S»/>erfcienim,inqint,tniqueage-
bantvftfUequaque. E t, Domtntisfuperbis refiftit. Et,Principïum
omhùpeccati faperb'm.Et,Prïneïpium peccati, nefeirë Dominum)
tajib u s , in quarti ,a n te alia friyfteriorüm Chîiftianæ fidei
inftitùtiOjVt cura crëdiderint,ïlluminemur. .Si enim pri-
niàrnifidem tenuiftèntiffôn v tique cæcutiuilfent.Et poft-
( qûaminftitutifueiint, crecWderiptqué , v idebuntomni-
no , totôque affe<ftupoe'nKebuht, rnetuentesiudicium
Dei,&a|picieUtesquæ'autturpià'f aut peruërlàdefigna-
rint,{îbiqae perfuadehres, hnllefuppliciajfe commeruif-
fè; Turpiayvt vohiptätesäc iibidines:peruqrfay v t auari-
tiam,iniuftitiam,ddiiim-Et quçnikm’ omnis poenites hur
miliacûr,huicDeùs, tanquamhumili,datgratiam,vt &
vôluptates,&pràuit;atesodeiit,remperq;imbecillitatem
fitâm agriofeat, quo e orpin v icemdoleat, q u i fi mi li ter vitro
fisaffëÖrion i bi us labqr at; & animum alien a i ncbnim ô-
dafehtieutem gerat,oftendentelqUe non çondemnet, &
fitmitîs aëpatrens,inueriiatqüêahfmçTu2req;uieiiî,dt lie
Tfil39- cantet Domino cantïçum nonum, carmen Deo noßro, quæ eft ex
puro, & contrito corde gratiarum aiftio-. Cor enim con-
tritu(U}6chûmiliatum,eftpurumcor:-q,uod(iaelic, om-
nisalia pfalmo'dianihil v ite t. Nam qui Deo hoc modo
non pföllit, non poteft.pfallereietfi muitumfudarit: fed
Bngua loquitur,anirtioailtemillâ volutarytjuæ Deum ir-
ritant,ëiü(qucirarficontraipfiurriaccendüt.Quapropter,
■ qtromodo quçuis çreaturaafpeâabilis fcmperïucëm po-
ftulât y vtvideatur: ira bmnis quæ in tellecftuipatet crea-
tura ïeVnpèt luc'ém fub fenlum non.cadenrem re qui lit,
vfcorhprénéndatur; Et'fîcutquisde multispræclaiisfa-
cino rfbus {Sti(kïo nib us fuis dicefé non j?oteft ,n o £ tu ,&
Ijhé^luinint^fcci: fichcq; qUrvitain Deoplacehtèm egerit,
dicei^c quibit,fi'nelumme ,^quqd in iritelligentiämcadit,
fcci.Sî aù lu s'fiie ritj men dâ’x e ft,& filius diabóli : nec lifip-
funvaliqiiâhdo cftcontemplatus(>-nçp,yiam DeiamBula-
uit onininö. Vnde (criptupieft,qui gloriatur, in Dominpf|
glorietur.
Cæcèrum attendis pportèt,ô illuminate aÇh rifto de-
füper, ire fotfè îndeVemens teiafeat ifiiiminatio'-, cùm fit
occulta,tibiqyc-am vt propriam , Ôc é x t e ortam adfciibas:
ideoque ab oculis tùis ab lata, rurfuih te in tenebris defe-
'rat.Deusenim qui fiib afoeiftumdonÿerîit, lumine quo-
dâm haiid afpctftabili illuminât : & !eail|uminatio ( quo-
fnbdq itë.Deus ) inafpeflàbïl i s, ex effe d is fuis perlpieitttr.
j 'Si te hudriiem , & contrituitt experiere , quani humilis,
cognitioque. humiliratis&rmanfuctiidinis
luiipfiuÿ, êc Delcognitioeft,vtdiuinælapientiæahtifti-
.tcs affivmauunt. Anima’quæ Dei vifitationem, fîuediui-
namjlluminationcm, âc ferenitaeem adepta eft , pacata
e ft', n u 1 lis tut bis agitatur. Huiiifinodiilluératiohem
extinguunt inhuhranitaSiiudieare fra.trém\,tehax iniuria-
rum memoria. Q u ienime x miferieordia,& hù'manitate
Dei feruatiise^,pcr mifericordiam , &hümanitatem là- i
lutem fibi euftodiet, lèeundum diuinam & regiam voce
m irafonanrem, In quo ludiao iuduabnis, vicifûm iudicabi- ^
mini:&qua menfurametiemini^remetietur vobis. Idçirco præ-
cedat miferreofdia, & fequatur milèricordia. Nafti qui £
g|:aui,&incurabili animæ.mQrbo perfolamDéi vifitatib- i
nemliberatuSi&fotpitati rçftitutus éft,‘gaudebit, &ex- '
ultàbi't I èc quiipfiusmifertusjianitatèm eidonàuit, Deo '
‘nirtiirùm, tota anima, & tocamente gratiasager ,'eritque
manfuetus àc lenis, Deierga fe mifericordiam,benignita-
tcih,pietatem admirans:ac tptusin benignitàtem, & vi-
fcera pietatis eft'ufus , fimilibus aifedionibusobnoxios
miferabitur, aduerfiisheminemtbllensfuperçiliümifed
omnibus fe hilariter fubijcièns. Sic lànèpèccator omnis,
eu tri p ér C h r ift u m à t u r b u l é n tid m o ci b u s ex p e d i tu s fu e-
ritjgaudebit &exu ltabitin falutari ears. S i autempoft fa*
nitatem efferâtur, ptope eft tyrannUs diabolus , & aptvd
cos’ inftrumenta rpotionum mtipni non bbêdientium.
Gratia Chrifti le1 fiioducet , & dæmon pfopior faétiis,
mente eoncufla,per corpus détériora prioribùs eflaciet.
O R A T I O X I I I .
Argumentum. y É ,
Quinfa magna artes dtabdï.Qutdquid boniproptér Deum agit
homo,id agere v ch] nia pent, vel quiagrattasagit .Ouonw-
do voluntas verg cup ternis faluari y fa lu tm veiïedebeat.
Quorum rexfit,quorum nonfit iis, qui eitDominus, &rex
omnium.
H Via diabolus eft (piritus iiitelhgëntiæ compos,& in
naturâm nbftram deprauacàm Jibertatem. naélus,
iecundum quamin eaip agit y cùm qui ab ipfofineihter-
miflîone bppugnantur,iæçujisfibi fùccèdentibuspræter-l
eantae dilabantur , iple verbannos amplius fèxies mille
lèxcentqsfèniper hoftishumanigeneris'y'. & quiderhbcl
cultusatqueclaudeftinus permanlerit, hominefquëpel
ipfofmet oppugnet, & e osp r æfe rt i iri, qùi m od P n âfe e n J
tes i n v i ram inrrpier un t qu in on folùm certaminis hüj
dus penti non f i in t ,- led etiam vires eius beliicas fimdil
tus ignorant ( ûù enimTacùlatia'r, vt v i d eatur, n c ctâ me ni
ipfi vident: v t angélus lucis apparec,& yr ténçbræ bellum
gérit' ) aduerfus ynumquemqüéhbnmédiocrem vfum,
experien tiamque eft cpnfecutus. Finis-autem^ôf feopus
eius oppugnatronis non conteuinendus & fbrmidabi-
liseft. Nam cum à priheipiogenus hominuiri àDeqcxterinihatteritjContertditnihilöminus
v ta b éo extènni"
n a tuutmàneat;gut y t ab exi li o àd Dep tri Ç hrifti opera re -
ùoéatum ( ficuteftfapiensad male faciendum ). rûrfum
(ab eofegregetur & exulet. Hinc igitu'r quip isfeienti js fei-
èntiftimuseuafit 9 hellenifmi, ludaifmi, hærefum jvirae
Orthodoxorum, &afceticorumcertaminum.Acperhel-
lenifmum qiiidem, perqijeexternamyvtvacanc,fapientiam,
homincs>infraudera ihducif.' Per lu daifmurn yero,
6c ciilruru Dqi ^hillopræfcriptum ,iu daizà n ttbus péïfiia-
dét,éosbpnpjn ftatu vérfari, Idque enamAgarenis:|eeit.
Per hicreles culcores Dei circumtcriptos, ab vnaih Deum
fidediuellit. Orthodoxos quoque per id , qiiod Oftho-
. doxæ,feu exvera & reéla opihîbpe.i n ftit u tæ virçadùer(à-
tuf, p»er voluptateru feilicét, perauari.tiam, Sc vananiglö"
riam,aDcó abducit. Perafccticam denique, & pliilolo-
j phicain viuendi normam,multprümqj ihdbmmodorum
perpeflloncm,cum vcótcm fubiccerit-, initiumimpiobi-
tatisjiiempeexi,fti(natiqpetn fui,fiue arrogantiarn, défi"
j dcritlmq; po noris ab h o m i ni bus i m pb’t e n r i (Tî m U m, H bC
j omniuipyirtuturri aduerfanó , Ódnim i to mach in amen-
■ tb , animas in lan'iftitatëac iti.ftitia viucntiup profterbit
acqiiélubileitit^ Q u i b üfd am it e rtiz é 1 o D e i ihieéto, léd
"^TTccündùrôièjf.n tia'-«.1 jni®ESSilW ^rapnosteddit, .
jr^rcnTitulsfiuuriC4ut'baiusp:viuanEUL\j.Qu!n cniïn eft
| | f (icm n iattom h om p umia -.
patabjl is’ëalami tas ; Seqii i tùr‘éçgo,yr inne ftrgandum fi E»
quopaétoeiusinfidiasdeuitémifs. Idaliterinuenjri non
poteft', mfîad extremam huiriihtatcmanimi , & fum-
jjj'a'm con tritionçuvcordis,, arque ad ÿnum D çùm, eun-
demquehomiqem, & Dominum Iéfnm .Chriftum côn-,
fbgiamùx, QlfiPronobispugnabït,&'PQStacebïnius: inqu°^
folo' da t u r -hpft e^ifhupc .aéie.m in ftru ere,'& tè -'
filtere, & vincere : nec eft hxc alia via, ratiqque fapièntiæ.
., ' ^ v ,r .
Quapropter fiin^ChnftigratiaiPinegeftateq j
vixerît j inediamyyigiliafq; tolérairerit, &perçonrinen- j
tiam to i pus maçei-aiir,libeialis in pauperes , alienam vi- ;
c'e m d f l en sâ cb e n i g niisfu e ri,t ,b c n e fan è , fiint enim bq-
na hsc. Vefuntamé caucai dili|cnrer,ne laborés Scrper-
cedem peidac.Èffictiim b x c tf^ ra b q n a fu n t, tarnen prç-
tereaalipd qulddap^bonaipeft^per quodjl^iuantnr, qui
përlltafiiîiuèm adipifçantùr : fiquidem duarum.magnar
îulmci um inftrumentà&efficientialuiu, piopitiacio-
nis puta,& gratiarum acrionis, 6: ca corn patate fieri ne-
celle eft.Nam dileétus ille loannes aie : Oriintsquipeccaf, no
viditDeMra^equenißfi'kim, Sj igicurquisagnicis peccatis
fu i s, p oe nie c n ri æ ! u m c n acce p e ri t , &prenitcie coepenr,
taliaopera fuîapiet,vt Dominus eius c o n tr r tio n em ,|||
militât cm ,(tu di lim alacrc videat, 8C mifemis ei reconci-
liecut. Argumenta autem içcociliationis(unr,aftectuum
tiubidoïum/edâriojodium.pegeati, perpetuus D ei | t|5
* an‘mf u?^acr*s,
|i|tibus^ledronibus., audirionibtisàDeoinfpiratarUm
faipcuraium acccntio. Omninoenim nemo quidquam
hprüpWntefepuperacam Deigratiàm confequitur. Ani-
maipquippegtariaDei quodammodotangit,ina;Q).eâ:a-
bHiquadam rariq rieèi re co n cil ia ta , 8c qüæ eo vfque in-
lh:bilis<^ vag.i fuir, firmari ac ftabiliriincipit. En vnam
ixm magnam& admirabilcm , pro qua gratiæ debentur
Dëd.CbnfecutûsautemniifedCordiam,(ànPatemifirmirudincpa
,fi lîæCjOpera fà cit, vt pro adeptis geafias agat,
pro leçon ci 1 iaej p n e ,i nqü a m, cnmD eo , etiam ficra tioni
conueniénrerfaciet, vcperfeâam redemptionem con-
fcquatuf, & diuinibre côgnitione ocçultorum Dei bonorum
( quorum pulchiicudo ab oculis non peccantium
modo, ve rùm e tihiP poenitenrium abfcondita eft) dignus
éüadat.Qüicunqueigitur hpiufinodi'aéliones vfurpant,
fîtnpliëiter,vt bopas, riec ob hàsçauflas, culpa non carciic
, vine lire (que in egeftare völun caria,iciu nan tes ,e -
IcemofynasiiPpertientes, moriunturpeçcatores. Arque
idlaiPenrabile cft j eoyapùd tatp platabilem Deüm fe in
gratia non repofifilTe, neque fccundùm rarionem videli-
ccOïtqfcppgruenter recbnciliationem opeuatos. Gon-
grûcnterdkp ^ qpia fiiam reconciliatus adhuc ijfdem
prprecb nç|l îatibii e imp e r ra n d adédi t us f i t , Deum a fe a-
uértit : quemadriiodurn & ahrerëçohcilfatiônèm,fî pro
granarumaélione ifta præftet.Etenim horn ci., v t intelli-
gentiæ ac mentis- particeps animal facultacem cggno-
feendi habet, bmniäquceum ràtione & cognitione illi;
facienda luntiid quod èrgahorninesâlios’fiçerecônfue-
uit, Qmcriimregemprb ofFenfa fibi propitiare ftudet,
non pfiüs gfatias agit j quam in eiüs^miçitiam reftitutus
fit :lëd conàtur,y t priüs placatu m habeat,ac t ùm dem urn
graÈiarijm aébi One fun git u r. ' A lïb q ù rT0‘^«>‘>b> (mentis
Conipbtcm')Dçi patris^r«!'®' (mcùsji& filius,éc lûlusSal-
uatorfaiüarè « ^<>j9«(fine rtièn teTeutemere)nonviilt. Sed
vt iqftusjîuftè poftulat eü irï quo eft ratio & intellebtus,
ita fe çrga Deum gereré , quomodo lé erga hômineç
gérit : & timereilium,vthominestimere folemus.1 §a-
nc fi yiosd.ign i ta t em ac ptæftantiam, quam ratio nobis
âfFert,labe|a(ftamusatquc imminuimus, ipfeeamlàbe-
raqàre & imininnère non poteft : fed fecùhdùm natu-
ram à ;^ u iq u e tribhtam,' etiam legemteneri vùlt in omnibus.
' ' \
Q^us ej-go falùàriyoncupifcit, quamnis id fe conctipifeere
pmnes f^tc^ntur ? Qmpes çupiunt affinen ti b us re-
rûnVcdpij^-dftati, au r um que 8c argent um ylapides pre-
t io fo s , ' margaritas citralaborém, lalfitudiném, ærutn- I
nam, fol li ci tu d'i n ein p offid ere , quod fieri baud poteft.
Quiigituiaiunt,(aluari volumus,& prb firlutcacquiicn-
d a.ft efati ga ti on e m animi '8c, corporis nullam fufciperè
inftituum,qiiî tandem làluari quçuni?quandoetiam qui-
1^1 uiis,^u fl a ad labprandutirpromprifunt, totoque ânir
m b, vei'bo' 8£ o pe re ea.m expétun t, nècipfi quidem lâlua-
fipofl'unt.V,t epim^qui cutn nihil laborent, çamerilàlua-
ri deftd e rapt, falu a ri n o 1 u n c, cùm ßilusfincfabore nori
co n ft et: fie qùifacultate, prudentiaque propriaadlabo-
fesprp laluatiohè obtinendaaggrediiinturiideoea poti-
ri ne q ue un t , qu b ft fa 1 u s non in virtu te lalüari cupientis,
fed in-fiiifericomia D é i per Iefiim Chriftum conftitutà
eft. Ali u s e n ime ft qùi. falu a t ur, & al i us qui fal u a t. Abfqiie I
menon-eftfalUator,zit Dçus. Et Apoftolus Paulus, Vellçbo- i F |
mm àdiitcet mihi, pcrficéreaUtetoi non »««ww.VQuicl igitur
Pau le ?D i ca géi q u o paftolàluaîi'licet ? Gratias agqDeo i
meo,refpoirdet^pei lefum Chriftum.. quialexjp/rttusvita "
in Chrifto,liberduit mefifygtpeifdH.&mortis. Ergräriafitbe-
iîigno DeOfqificximmcfa chàritare erga homines ipfum
vellécum infirniitatécopu 1 auic , yr homo volens non
polfir b on uni opeiarV, tametfi cum labore multo •, vt &
ipfum arrogannæ veftjgiumdecliner, quæp'Hmum pec-
catu m,&fph s crimi n u m , 8c naturæjaplæac debilitâtæ
caufla fqiriSQlo namqiie Deo vires fufficiente,eti<im ipfà
voluntas noftra ad eius vbluntatem ab omni arrogantiæ
macu lapurgatun
Verùfli d i Gatforra (Te a I ôq,ui Si q ui d porrolàl u tem cbn-
lèquen ti proprium relinquitur? Si enim ipfa quoque Voluntas
eius fubliniiorequadam virtu.ee indiget, quo modo
volens faluàtùr .? Hoc eft qüpd folum eifrelinquitur,
vt audiat de làlute, eius defiderioflagret, 8c nón'teum,
qui faluàre poflît.cætefà vc fibi donehtrirab e o , qui fal-
uare,& conftrti^re, ^^eftituere in priftinum ft'atum pb-
teft,ex imo peétoreyömni dubitatiône remota roget, du-
éto initio ab accipienda voluptâte qua velit, quæ Dei &
falutis f in it , ‘vlqùedum eamuadipilcàtur,&defiderrùm
cônquiefcàt.PrimumquippeDeirhurius eft, aliqucm de
falu te ve rb a faci e n te m nan eifei ; præ co n ése ni ni ignoran-
tibus mittuntur:, 8c hoc donüm plane mittentis éft. Secundum
auterumunus, quod humanæ naruiæànteain-
fitnmeft,auresdiftfscpmmOdare. Ideoénim & illisq u i
n 5.audiunt,hisverbisChriftusgrauiffimè minatur,S«noil Matt. i<j;
receperint,necaudterintvos,tôlerabiltus erit terra Sodomorum & i!,c i
Gotnorrbaqrumin die iudicij,qudm illis. T er tium D eid on u tii1
lumen quoddam eft,quod intelfedu perlpiçitur,quôd&
j maximeréCens perbaprilmuriî illuminafistribuitUriQui
nacbquedepùrèaudiuiti feqvdocentiatrctumpræbuir,
ipfamqiiiclenideficlecauitr,elegantiamautem&pulchri-
tudinem eius pondum afpexit,& d iuinolumine myfticè
! opus habet,quod ei defuper obumbrct.Hoé aniroæ ocu-
j losilluminans,duo hæc oftendit,pulchritudinem& foe - :
j ditatem : pulchritudinem quidem falutis, foedicarem ve-
ró eius qui faluatur.
j Quidampiius ? poftquam défiderium primam animæ
! motionem alfumens, voluntatem adhucimbeeillem,Sé
cunótatiarem 8c impotentem ad falutem habuerit, fen-
feritque anima voluntatis miftriam, ex alto virtutem flä-
j g ita t,v tvoluntas cófirmetut,èc tbtaftlutem cupiat.Poft
i hæc incipit br-atiojlaboriofa ad coguofcendum, 8c a fpi-
j ritibus aduerlarijs,vtarundo agitàta.Hîç confifmara hçc
I voluntas làbôrabit,& fudabit naultumj petensdjuinurn
' orandi donum coelitùs accipere, y tin Spiriru fanfto fiat
! oratio. Iëfitm enim hon poteft anima Dominum ffium,
• h o c eftjfibiimpqranrenrdicere, au texploratènolle, nifi
I i n,S p i ri t u fâ n f t o y v t i pfe S piricus (ànétus cùm habiraue-
! rft m anima, Poßnletpro nobisgemitibus tncnarrabilibus,cla-
I masabbapatiriquo illius vox glorificatorum propria fiar,
: & per oratiqnem grati qfam ,acceptamqubäh irn.1 ftuäuS
i fpiritüsgeiminet,charitatem,gaudium,pacem,]ongani-
j m itatem,behignjfatem, bonitätem, fidcm,manfuetudi-
Jn em , continentiäm. H i c ordoeöruine ft, 'quifiduan-
I tur. Sin minus,' in montibus, & lolitudinibus,&lociä
S ft' 4 qübs