
I uo 1 urns malis cmcia$ar,fedenfq; in medio tabe ma cal o ,
velutindomunculajaut'in vafeinclufiiSjflebamdämemtabär
vehemen ccr,prbi(us foras nap p rofpk ie ns .Requi-
rcbam crtimiUrim,iilumquem defiderabamf^uem ama-
ui,cuius form* elegàntia ÿulnerathsrium.lncendebar,
ardebam,to tus igriefcebam.Sicergo tile viuentem,ficlaery
mantem,tabefceritemq;,8c arroçirèrflagellatum, 8c
præçlotlo,re vadferantem,exaudito çlamofe meo pjqfpi-
cicns ab immenfa..,:8< ihconie&urabili altitudiric /cum
me vidifTet, mifemis> 8c pro humano captu viderirür-
fum dignatus çft »qui eft omnibus inafpedabilis. Q u o
confpedo» pér culms, fiirn ego in domiciliq inclufus, &
in vale e,oriclufus,8cininedio tenebrarum,cceli,inquàm,
acterræ mc„dio* ; Re$ enim fenfîbiles appello tenebras,
omnibus' ho mini b u s , Sçeorum animis,fenfibilibus fèfc
immifcentibus'fupcrfufas. In quibus, in fenfibilibuSiiri-
quam, hærentes, premuntur ab iis , & Ôbfcurantùr mi-
ruminmodum.
Cæterùm in his çùm eflem ,v id i animo qui prius e-
rat,8c nunc eft extra omnia; fiimqladmiratùs, crede mihi,
8eobftupui,tiraui , & gaudio exulraui. Confideranf-
que miraculuraquomodo, qui nihil cùm rerum natura
commune habet * Sc eft extra omnia, fit tarnen in omnibus,
video folusvidentemmc, nefciens vbi fir, quantus,
cuiufinodi, Sc qualis fit quern v id eo , aut quomodo vi-
deam,aut quid vidcam. Tamen videos q u * vidi,lamen *
to r ,q u ia mpdutn hunccognofeere nequeo,Scn cqua-
quam cogttare,àut aliqua exparre perfpicerej'qùo ga-
d om e videat, qtiem ego video. V id i rurlum hunc to -
tumintra do mum riieam intrahdc vas repente extitifl'é,
meq; fibiineffabiliter vniuifle , inenarrabilitercór-
priiaffe,Sceitra miftionem m ihi, vtignem ferro,vtlricem
vitro ririftum elle. Et reddidit me igni, reddidit v itrö fi-
milem, cuafiq; illu d , quodantcä videbam, Sc procul a-
fpicicbam,& quo padto admirabilcm ilium modum tibi
eXplanem,verba nori reperio; necenim potui cognofce-
re,riec nunc prorfus cognofeo, quomodo in meingref-
fus,quomodqmecum vnitusfit. Vnitus porrô cumeo,
^quomodp explicabo tibijquis ille , qui mini, 8c cui vicif-
fim ego vnitus fim ? Ho rreo , Sc metub, ne fortè:, frdixe-
rOjtu non credas , 8c ex ignorantia lap fus in blafphemiä,
fratermi, animam tuam perdas. V erùn&qùçm me cum
iilo vhitum vocabo ?Deum, natura geminum,hypoftafi
vnum,duplicem enfin me fe c it, Scvtcernis, etiatrigemi-
num mihi nomen indidir. En diftin&ioneui,homo Cum
natura,DeUs gratia. Videqualemgratiam dicam vvnionem;
fcilicct^umillo,fenfibiliter,öcintelledtualiter,fpi-
rituäliter,8c eflentialiter.Intelle<äualetn quidem vnio-
neraexpofui tibi diuersè ac yariismodis ; fenfiBilem autem
aioeffe iflam, qüæ in myfteriocontingit. Purgatus
enim poenitentia, & fluencis lachrymarum, Sc deificati
corporis,vt D e i, fa&us partiçeps ip lacra Euchariftia ni-
mirum-, e go qupq; incfrabili vnione Deus fio. Vide 8C
obferua myfterium. Anima igitur Sc corpus (fvt eadem
iteremus ex i&credibiii lætitia jin d ua bu s fubftanriisv-
numfunt. Hæc itaq; cum;vnum fint Sc d u o , vbi corpus
Chriftifumplerint,Sceiusfanguincmbiberint,ambabus
fubftantiis,8c nàturis vhita Deo meo, fimiliter participa-
tioné quadam Deus fiunr ,vocqyq}8chonororèitfs nomine,
cuiusfiibftaritialiter particeps effeóhls fum. Dicite
igitur, quomodocarbo, Sc ferrumatrum ignita ignis vi-
dentur ? Quodapparent, id vocentur;ignis apparent, i-
gnis nominentur. Si tu te emfmodi non dèpréhendis;
de eiufinpdi fairem tibi diflerentibus fidem denegare
noli ; fed ex toco corde-tuo quaere ,8caccipies margari-
tam,aiit guttam, äutfinapis granum-, diüinum fernen vt
IcintUlarni ! . 9k
A t enim quo padlo quætes quod tibi dico ? Audi,8c
diligenter facito, 8cimox rgperies. Acéipe perfpicuam
imaginen3 >fiue fimilif udinèmjàpidis . Sc ferri }in his e-
nimnatura ignis omnino vna 8ê e ad éme ft ,.tametfi plane
non eernatur, ignisinqUàm. C^odficpllidanfurySc
mâteriàm'inripuerint ieiexhorumpbllifione pàrua-fcin*
tilla^ciliensacfeleconiungenspenitfiis, eandem paula-
tirts accéndit,flammamq; inaltüm mitt it , ac pulfis tenebris
domum illum in â t,Scquorquot in domo fuü t,ëos'
in confpedtu conftituit. Vidiftirem miramîDic igitur,a-
mab.o, anrequain crebrius collidantpr, quomodo frin-
cilTas emittent ? Sine fcintilla v ero , quomodo per fe ma-
teriaaccendetur ? Si prius non accendatur, quomodo tenebras
difpellet î quomodoædes colluftrabic ? quomodo
tibi cernendi facultatem d ab itK V tiq ; relpondebis,
ncutiquam iftuc fieri pofle. Ergo Sc tu ira facereftudeas,
8caccipies. Q g jd accipies ? diufn.-e narurar fcintillam,
quam creator,pretiofiemargariræ, Scgrano fînàpis com-
parauit. Q u id eft autem, quod tibi præftandum dico?]
Au d i patienter, fill. Sit tibi cötpus, Sc anima prd ferro
8c lapidemiens vwmperatrix Sc domina affejSfcionum Ë É
aâionibüs' cum virtute •coniundhY, Sç cogitationibus
Deo pladtis fe exefeens, Secorpus quidem ceu lapidein,
jammam autevn yc feîrum tenens »manibüs quæ irltélli-
gentia percipiuntur, eam trahat, 8c ad agendum viim-
pellat, Reçntim quipp'e coelarum vint patitur. Quas au te m a-
dtiones intelligisi quas î petüigilationês, ietunia ,feruidampoenitentiamjimbre&
lachrymarumjluftuimconri-l
nuam mortis memoriam,preces afïïduas, omnigenaruml
tentationum in te irruentium patientiam. Ante hæco
mnia^filentium^ Scprpfundam humilitaeëm ,petfeâ:aml
:obedientiam,âbnegàtibnempropriævoluntatis.H is , 8c
horum fimilibus anima varans, 8c fempèr intenta, iiï-1
primis fcintillas fuppéditât meti tuæ, quæ cftèextinguu-
; tur; quandoquidem hóndum ira tenuata efty'vt _fiàtim
accendatur. V b i autem diuinuni cordis iaculum ac-
cenfum fuerit, tum 8c ipfam ariimam illuminât, Sc men-
tem purgar,atq; iri altum fubuehit, Sein ccelum extollit,
atq; cum d iuino llimine çoniungit.'
Priufquam hæc fâçias, quæ ex mcaudifii, quæfoquo-
modo purgaberis ? a'ntequam'verô purgent, quopaéVo
mens tuadiuinas fcintillas accipiet î Et quomodo, dbfer
cro,8cfi aliunde jjsrnde namcotdi tuo'illapfus ignis diui-
nus a c c0d e tur,& ipfum accendct, 8c infiammabit, 8c v-
niet,Sc copulabi t, 8c creaturam à créât ore i n feparabilem
èfficietîNcmini iftuc omnium qui nune fun t , 8c qui póft
aliis erunt in annis poffibile dicés. Quæ deineeps fe-
quuntur,nêinterroga. S i enimlumini*vnitùs fiièris, i-
pfum te docebit omnia,8creuelabit tibi omnia, Sc mpn-
ftrabit, ac fiiggeret, quaÈcunqj difcëre tua intereritfnam
alioqui verbis humani$ percipereea.quæ illic funt, non
ë ftv cfieri queat. Deum decet gloriaj'hunc 8cinfæcula.
|Amen.' ■. ■
C A P V T X X I I .
Omnes fanftos iüuminatos iüufirarï, videre^gloriamDei,
quatehus eanià natura humaria vt-
• deri fas eji. - <■ ^ / :
« E s p î c e de fupernis Deus meus, Sc complacyt
tib i,v t apparcas mihi, 8c cum mendico conuerfèris.
Aperi ccelum,Sc reuela mihi lumen tuum; vel potius apeu
ri mèntem méam-, 8 f etiam nufte intrain me , diffère
per impuram linguam ineam ficut' olim , Sc refelle
it'os qui ita loqüuntur , non elfe Ijoaïe , qui Deum
fè-vidifTe nouerif,,' neqüe ante hoc tempus fuiffé ^extra.
ApoftolpS. ^ Sedv neqiie illos aiunt cl arèï’vidiffe
Deum , patrem tuum, docentes eum cognofci 8c vi-
deri à nulîo poffè; Sc ópporiehfes verbum Ioannis di-
leiftifEmi diféipuli tu i, Deum nemo vidievnquam.EiZfChti-
û é meus, d icaiftutumY v t neimprudentihus egô nugari
' vidëar. Scribe , iriquit, q u æ 'iico , nihil yereare. 'Ego
Deus ante omhes d ies, hofas, 8c tempora, immèamc o-
mniafæcula,dhte creaturâs Omnesvifibil,es,8c inüifibi-
les,fupra omnem omnino cajftum, fèrmonem, cogitati-
ohem falus cum folo fbliis,8c nihil eörüm quæ afpiciun-
tUr*,fed rieceorum,quæ hon afpiciuntur. 'E ram reuera»
antequàro nafeeren.Solus egô increatus cûm pâtre,Sc
Spiritu fenélo.Solus abfq; principio ex pâtre meo, cuius
item nullum çft principiiim.NemoangelÔfum vnqiiâm,
n#t archangelorum,nec aliorüm ordinum Vidit haturàm
m'ëatn,hecmecreatorem totum, quaîisfum \ lè d tanfimïmbdb
radium glöriae,8cdefluxum queridamluminis
ifieiyidenr, cbntenmlanturqvi ^ioüt enim fpeculum fö?
laribusradiis percuflum,^8c Vt lapis criftalli nus inmeridie
illiiftr»cuSjfie bmhesdeitatis mcieradios fufeipiuffr. To*:'
tum,j;Utem me vidiere riondum qdifquam, vel angelorü,
vclliominum’,v elfahi^rumv irtu tum prómeiuit. Sum
enim extra bmpia, Sc nuUis ocirlis afpecftabilis. Neq; ve-
rohisafpedum meiinuideOineqvytaéfófmis,rneoccul-
to ,n e appafeäm: fed quia'nembdeitate mea digtiuseft
inuentustneq; par effepotuit creatüra.creatori. hJccillis
expeditjVt tne yideant. Paruum autem ex me fulgorerri
cerhentes , initiantur, vhde feiunt verè me effe,8c me
Deüm cognofcunr,qui ipfbs procrearim,8c cum tremore
attimore me celebrant,,8c Colunt.^ Hauderiimpotuit
Deus alium producere,qui porentiasquaret crëa'fórem,
ne,eriatur*fuie confbrtrem. N e c vlla ratione qubdcon-
ditum eft, confubftaritiale potefteffe condirori. Q u ie -
nim increatp creatura aliquandoaffimiletur? Atq-, v t h?c
fateberisjficilludnonnegabisieo qui fempereft, quiini-i
tium nefcit,nee creat us eft , ereata i n feri o ra effe, rät um q;
ab eo differre.quantumcurrus, Scferraafabro fuodiffe-
runt.Qupmodo igiturcurrus fabricatoremfuum intelli-
gat,qubmo4bferraducentém fe eognofeat, nifi cögniti-
onem iflis d e r , hifi videhdi fënfum eis im mittat, qui ea
pursuit? qüodxreatis omnibus è ft impöfïibilé. Prorfiis
igitur nüifus hominuni s nullus ängelorum, dandialiis
fpi r itum ,hht vi tani prae bé h di accepit poteftatem. Dominus
autem, quem periesfolum eft poteftäs omnium atq;
potentia, tanquam fons vitse ,ahimatäprodücit, qualia
V.bluérit,S?largiturcuiq; vt artifex, vt Dominus pro vO-
luntatc ac beneplacitoiuo,cui gloria,8c imperium, nunc
Sc femper,8c fieculis fempiternis. Amen.
C A P V T X X l i t '
Gratiarum actio pró exilio > & affliäioni^
bus I quits in perfecutione
fuapertultt.
® R ATI À s ago tibi Domine,gratias ago tibi foîè, co-
gnitor cbrdiünl,rex,iufte, miferiebrdiffime, qui in |
terras defceridifti,‘8c cärnem induifti,Deus meus, 8c fa6t9
esquod non eras,homo fimilis,mihi,fîhe mutatiQne,finé
fliïxit,8c Omni peecatoivt paffus tu,qui pari non poteras,
ihîhftè ab iniuftis,mihi daninatovaçàtioném omnium
pâffioniim donates,dûm imitarer paflîones tuâs. Iuftum
igituriüdicium tuum,8c præceptum fimiil,quod nos fer-
uare iuffifti;quod qüidem eft imitàtio humilir-âtis tUærvt
quemadmodum tu pafïus es,qui peçcato cafébas, fie nos
quipeccauimus , fiifferamus omnia , puta tentatibnes,
pcÿëcütiones, flagella, tribülationes , 8c tandem iplam
quoq; iiêcêtn.-àb improbis nobisilläfäm. T u énim
mbniacus aiidiuifti,8c fe d u d o ie s habitus, 8c Dei aduer-
farius,8cpræuaricatof lègis. T u vt facinorofns corn prç-
HenfuSjligatus , 8c dudtus es folus, curidis difeipulis, Sc
amicis te defèrcritjbüs. T u adiudiçeiïi y t condenînatus
Cum âdduccrerè,quam is in té prOtulit fèritentiâ fufCepi-
ftf.T u tocu tus,alapara ifè ru b fuftinuifti, 8c tacens,illico
morties'addidusmam verba tua inftargladij féeleratise-
rantildcirconohferehtésipfi iniufti te foluih iuftunTin'-
tuerijtürpiffimaèrîeéi te dediderunt. Hinc pereuffus cà-
putjfpinis coron at ù% ch lam y de m vt coccineam pùrpu-
ram îndutus,faciem'confputus,heume,8c illùfus e s, au-
diftiq; perludibriiim,4«'c«A;I«</Â)r«»f. T u humeiis por-
tafti crùcèm tibi ,e.iq;infixus, in altum fu hiatuses Deus
meùs..Tu man us ac pèdes'transfixUs, acecb pb târùs, Sc la -
tuslaneea perfoffus es.Hæc tell us indignaraxonttemtilt,
Scvqübs continebät mortuöSjfepulchris apertis citôred-
didh- Sol te afplciens-, infangninem tum c'onuer’fuS eft,"
8clunaqpertaeftcaligine;velilm'præterehtempliafiim-
|nio vfq; deorfum in duas partesiciffum éft. Atq;- hb-
rum ni h il omnino i 1 l i i m prob i in té lie Xe ru n t fèd’SC in
monnmento iaceiïti cuftodes appofuefunt-, 8c lapidem
fignîCuemnt yita teretenturos arbirrati. À t tu »Domine»1
pio’ poteftatç pfopria fefurrexifti, 8c claüftra ilia trânf-
grSlïoribus io tad a integraq; reliqpifti. Àduetriéns autem
Angélus lapid'em reuoluit, 8c euftodes iliôs timbre
exanimahitl N e c tum vel aliquid, inrelligerfe volentes,i
cæci man|erünt ,&men tem atqycor obduratuin- vfq; ad
mort'cmretinuerunt.Qm'dergo magnum fa cio,fi 8cegb
hæepatiar,quæ tu quoq;pafTù sc S jq u i fine peeçato eras, ;
vt mundtim faluare$:egb, inquàm, qui in de à prima æratc i
peccaui plurima,8càd irâm te d idis.Sc fadis proubcauiî]
Hbc mini magtiüm retiera, 8c maiusomhigîoria, quod
meparticipem fàcit gloriæ tuæ ineffabilis , Communie
paffibnùni,8c imïtatio operuni tüorurn ; 8c h'umilitas tua
h is , qui eam confedari fciunt , diuinitatein conciliât.
GratiàSago tibi,Domine,cùm iniuftè pâtiqr.Cùm ahtem
iuftè,id mihi in compenfàtipnem peccatbfunj » 8cpurga-
tionem irimiriierabiliùm délidorum mcorum è ftb.jQ^-
fo , Dpmi'nè, ne mihi vnqüam labores aut tentationes,:
a.ùtafïli£tibnes fiipra viresinuëhi finaS ; fed exitum,8c ad
fuftinendum robur mihi femper impertias. T u ènim e$:
bonoruiTii largitorab initio,his, quipocentiæ tuæ ex ani-
mqfiipplices cadunt, erogansfidei ,ope rum q;,& bonæ
fpèi charifinata, 8c dona omnia diuini adorandiô; fjhri-
tus tu i, mine 8c fempèr, 8c in fæcula fæculotum. A -
men.
C A P V T X X I V .
SUpplex ad Deum precatio , pré
r:-..* 5: . àuxilio impetrando.
DO m in e I evS v C h r is t e , Domine Saluatorànima-
rùm , ôDeus»Domine virtutumomnium quæfub
afpedum fubhciuntur,8c quæ non fubiiciüntur, vtpote
çonditor omnium quæincælo, 8c fiipracfelosfunt, çæli
cælbrumq; omniiim, fimiliter omnium quæ iri tefrh, 8c
fub terra irint.T ü esDéu s , 8c doriiinator Dominus. T u
manu tua creaturam omnem conçludis, quoniam ipfà
contines vniuerfà. Mànus tua, Dominé, èft ilia magna
pqtèft|s,quç patris volütaté implèns,fà^ribatur,opatur,
c ie a t, 8cadminiftràt res noftrasmodb inenarràbili.Ipfa
igitür 8c riunc trie prbdùxit,8c cùm nori efferii ,fc e itv te f-
fem. Q u ietiapi natus ira erâm iri hôemündo,vrignorà-
rem tè omnimodis , borium Domiriiim , crcatorefri
meum,bpificem mèüm,8ciriftar cæci eram,Sc v e l i i t * ^ .
cum non noflem Dèùrrimeürh; T u icàq; mifeitus mëi vi-
fitafti, & corîuërtifti m e , cùm in teheb’ris riiihi illuxiflesy
8ctraxifti m e ad teipfuni',edudoqj è fouèaprbfuridilli-
m a , 8C tëneb'ris vitiorum, è tenebfis âltiflimis concupi-
fcèntiarum,è c voluptatum hu'ius vitæ,bfteridiftiviam,
Sc ateribuifti ducém rn i lii qui me ad mandata tua fèfttarida
perdüceret ; qifèiri fêquens ,folütus cürà'viuebam
femper, gaudebamq; gaudiùrriiriexplicabilé, videris ilium
tuàçorifédaritem v e ft ig i^ Sc rècrim cblloquèntem
fæpius.Quin etiafrividensytepiurtiDotriinüm cum^ 4
Ce , & pacre meo fpiritùaliv.erianterii farriiliariüs '% ini-
menfein, fapfâ'q; fidem 8c fpem eoncepi amorem aede-
fideriùm tui;dicebamq;,enfurùra;Videb,ÔCregriumcde-
lorum adeft ,Sc bonk quæ'oêulus nôri vidit,auris ribri
au diuit, coram afpiciq.,ipfaque habeo ; SC quid ampliùs
fp'éro ? aut fîdem meam iri qüibus aliis demonftraboî
ràlirid quip pe" m ai its'his n o ner it. C um in l?is efTerii, 8c
in his delicias habérem ‘meas, è terris fuftuiifti patrem
me uni ; abftulifti ducèm mèum ab bculismeis, Sc’ re-
liquifti mefblnm, plànèoiphanum ,plànè defer ni m , 8c
oiririi'piorfus auxdio deftrtutum ; 8c heU me gregis
præfèdiiiri:aç paftotemymé^re'doreac tutore verè vidu-
atum vj- pcregrinUm, quod ipfèriôfti'iudicib conftirui-
fti. Qriare' te môdô feppliçiter rogo jadte pforiiiS cla^
m o , rie auérf'êris , rieq; derêlinqUas, aiïtdeiëras me for
lu myDomîn é.No ftjywm' t rarifi tu diffîci 1 etri ; riofti îatrb-
nrimnobisinfidianrifen’ iQfaniam y nofti malarumbc^
ftiarum mul'titudinerri;noft-i inàbeê&litatê^inêam- 8c igrio-
%
W üÊ B & Ê B SB È B Ê B Ê Ê