g | Nictx Thefau. Orth. Lib.V^
q u anïlibet5eâs diffère hcesihtrod ucas>& canesillos diflol-
...... .quös'ad inæqualicatem probabdam cómmfchtu&és;
Nam quid hömonymiafeu noroinis fimilitu'doptofit,nifi
èa quæ diuidis parefti honoris gradum obtiUeanr, fiqüidj
non vtæqualiaofteh<lere$*fed Vtinæqüaliâjàdhuiufmodi
hömonymiam cànçfqj (Änfugifti.
F ilium verè Deum ejfe/x eadem B. Gregory Theoïogi or at me.
C A P V . T LX .
4 1 . / ^ Vandoquidém nos ex magnis & excelfis vocibus
Diuiniratem Filij deprejbcndijnus,& prçdjçamusj
que.dicühtur,eaquede.liumanirate.Q;uod fi debedqfio-
quedi&ä effe cbncedas: nihil abfurditatis ineit. Neque
enim ranquam afeititia Concedes, led tänqüam ea quaab
im'rioineifeht, atque adeonatur« non autem gratis ratione.
.*■ " X f '
SanftiCyr’tUi.
4$. Verbailla,Ego viuopropterPatremyhaudquaquS
diuerfxfubftantiasjFiliüm conftititunt, fed potius confubJ
ftatirialem. Quemadmodum enim fi quis Filius hominis
dicatjSnm rationis parciceps proprer Patrem,ßue quiaPa-
ter meus ratioiie prsditus eft,ita etiam Filius & Deus viuo,
ihquitjego,quia viuit Pater. Cste rum huiulmodioratio-
ne paternam caufam Filius & Verbum perf'picuam fecit
\Pjai. ioj».
loan, fi
I. Cor. t.
; Üebr. I.
lob. i. | j:
• Gërii 19;
i m i p
i Apoc. I;
his uiirumtbiDeus, VerBumi^prihcipio, eWi principle, - isquc ipfirum ctiam hypoitiieon difctimen: ncquisra l
Pj-ibcipium. mpnncipio trat Verbum.&VtrbSeratJp:tti Darn, tioqé mutual illoiu.inotvmjbus scqualitans & idcmitatis
&ÜM trut Verbum. Et.Teaimprirtapwt». Er.Vocansipfurn vnaraeflèpcrfonam exiftiroet. . _
fbririeipiumTJdgenefatiónibasantiquis...- Quoniam Fiiius | | | m | •* Svloannis Damafceni.
y aigenitSs^vmieniiusFtlitts,qiiieitmfittu Putris,ipfeeNurrauit. 4 4. Qu icu h q u e ^ liu s & Spiritus habenraPatre hav
u je r i tk v it f, i,u 4 'Sapiemia, Vim»; Chriftus, Dei vir- bent,atque iphun étiatn quod iunt. Nam fi nihil quicqnä
tu si& Dei fapiential J $ Pater habeat,nec Filiiis quidem quicquam haber.-hceSpijltr?.
f Sigillum.Qui ritus Sanctus: & propter Patrem, idelt, quia Patereft,Fi-
cümfit Iplendor gloria&figtfrafubfiantiaeins. Et, Imagobomta- JiüsquoqueS pirituiq;fahaus/unt: iuxtailiud,Viuoego
tis eins, Et, hinic enimfignauit Deus. própter Patrem, Hue quia viuit Pater. Et propter Patreml
Dominus. Rex. Qtti eft* omhipotens. P/«it Dominus Fiiius & Spiritus S.hahentqua:cunquehabent: id eft quia
igtietii a Domino. E t, rjrgd ämütonk, virgte-ngnitm. Et t Qui illa Pater fiabet. C>mnia enim 4ipquic.iquaecuhqöe Pater
efi.quicrat, & quiventunu efl Sc omnipötetis. perfpicuedë habetmeaitintjpr^terchara<5terilticasfe,ufiguTatiuaspro-
Filio diaa,&caitera quèfanteiüfdé iignificationis: quo- prietates. Itaque Pater Filio da^ratidne caufevpatern*J
ruu» njallum afcituiuni eft.nequepofterius adiuntäum Fk J Accipere autem Fiiius & Spjritus fandus dicuntur. pro-
lioautSpiritui. vtneeipfi Patri. Qu o d enim perfectum ! pternatur«identitatem.
ft, idacceffioneubn conftac* N u n quamemmfuit line
Magtti Gregory Theologie De Filij a Patre mifune.
C A P V T L X I I.
Verbo. nunquam non fuit Pater^nunquam non verus
non faplens > non potens. nunquàm vita, aut iplendorci
aut bonitate. egensi * .
Iamyero;tumihivici(nmvetbaimperitiætuæ.rec.enfe-|. .... «,-» .
to. riémpe bcûsmetis, & Deus vefterjMaiotjÇreauit, Ee- 45. \ X 1% quidem eft5at vt homo. Duplex enim état :
cit,San£lificaüit4 Adde fi velis,& hæc.Seruus^Subieâus, ! XVJLquandoquidédefcirusfhit *efuri)t,litijt,anxius
Deàit, Didicitj Maridâtiim âccepit, MiiTus eil. Qu o d èt-. fuit,fleuitlege.corporis; quod fi etiam vt Deus,quid hoc ?
iâm üiftil^ feipfoiacere.àut dicere,aut iudiçare,au.t dotta- Beneplacitum Partis, miifionem eiTe reputa ; ad quem fua
re i aUt yetle pofliti. QuibuS & haie âdijee. Ignorântiâm ,• ipfîusacceptarefert; tum viprincipio quod nùllo tempo-
Sutie^ionemi Precatiotiém, idtérrbgàtionem4Prbfeâ:û, re çoepit honoré déférât, turn qç Deo aduerfarivideatur,
Perfeâioiiem. Irao vero ,fi placet ijs qudque abiediorà quandoqüidqm proditüs qqoque d ic itu r^ in ô vero fei-
acce,nfe„ Dormire, Efurire, Defatigari, FJere l Angi,fuc- plumprodidit, y t fcriptum'éft: item,a Pâtre fuicitatus & |
cuià ie re,, Fortaffis obijcies & crucem& mowera. Nam aifumptus çfts imq feipfum quoque fufcitauic & aflùra-
refurre(^i,pne,raAcÂicenium incoelosprætermiflurusmir pfK.Il}afunt|wneplaçici:hæcpo,tentiæ. T uporroeaqui-
hi vidéris. qiiandoquidem nonnihii-in ijsreperitui',quod dem receniès quiE miqorem faciunt, q.aæ verà-fublimio?
ftobis^flTagétur.iPluraiisetiam deblaterabis,E hohio- rem,ea prætcrroittis; eumq; paflumeifè cpnfîderas,quod
nymum Deumjcuum &afcriptixiumçonftituerevelis,qui autëmfpotwèpaflusfitnonâdqcis.
nobis &verus&çiufdem cum Pâtre dignjtatis habetur. EtufdminiüuApofiolilocum,quo ait.,Oportet enim eumregnare
Horura enimvnûmqiiodqncfaciletibifuericrepeten- , vfqueadiempora. Ex î.orationedeFitio.
do adpjetatis regulam examinare,/crupulumque tollere, : 0 Qupd fecundo loco nobispbijciuntaduerftrijdd vero
fi quem tibi verbainieÇerint, fi faite m révéra impégeris, \maxinïis.&iri«^4is^gd.n»efitisdcçenfeh(,iiiroifui0^0ptfr-
riecvjtroidMagitijcommiferisi'v.<: _ tetenimipfum regnarevfqueadhuc;& àcèlofufcipi vfquead
Vtaucëm rem paucis concludam^quæ fublimiora (une, I temporum rejlitutlonem,8*.hzbcié folium à dexrris Dei * do-
éa addiuinitàtemre fe r, earnquenaturam, quæab omni- ne.cinimicosiqpeiet. Quid cûm poftea ? Reghum néde-
J>Usfiorporeis percurbationibus immunis eiL Quæ verb, feret^aut coelis eijçietui ? Quis eum cogCt? attt qua de cau-
fuüt humilioraeacompofitoadfcribe,eique qui propter fa? Qààfnaudacem intprpretemagisîquamqiàregnofeu
te exinanituseft , carneroque aflumpfit : ,ôc ne quid a^ie- fubieéfejone alientim ? Atqui audis, Rcgnieius non etit fi-
élius diçani, homo faiâus eft. Deinde vero exaltacus et- nls^ Verumènimuero in eumerrorem impegifti, quod his
iam eft, ytcarnalibusiftis hùmiquerepenubusaogmatis vocibus donee & vfque praiceritunl à futuro noudiuidi
iuisIbngiim v'aledicens.fubliüipreflèdifCas.atque ad d i - . prprfq's ignorés : ipro haâenüsiîgnifiçari, nulla ration©
uinitatem afeender©* nori autem rebusijsquæ fub afpe- habitaeiusquod fubfequatur.-alioquï q u o iênia accipias,
.«âuiîicàduntiromoreris,fed vnàcùmijsqu*menteperçi- riecætera dicam, locum ilium, pro vobifeum vfque adton-
piuntuf lùbdeharis* atqueaded çognofeas, quænam lex fummationemfecult. An pofteafuturum n q hdïèdtce s ? At
tiamraï anarcina rnrnis à Chnfto a Hum ucæ ratio fir. I duænam huius ratio fueri t ?. Nec vero eâ fannim de eau (a
Pjd icü
naturæ,quæque carnis aflumptæ iir.
Explicatio bu'mfcripiura loeit Quemadmodum Pater vit am
: habet in feipfo, ita dédit&Filiovitam habere in
feipfo. Tbeologiex fecunda di
Mo oratione.
C À I? V T LXI.
44. / ^ \ Vintuni dicaÉur,- quo d ip(e vitam aut iudicium
I V ^ a c c ip ia t .■'yel hæréditatem gentium : velpotffta-
teni omnis carnis,yel glptiâm,vél dilcipulos,yel quæcunqusnamhuiusraciö
fuerir ?JSJec véro ea tantum decaufa
laplus es, fed etiam quiaditftionum fignificata non dftiin-
guis, (Siquidem regnare diciturvrio quidem•‘figdificatu,
tanquam omnium , Veliht n o lin t, Rex,omhipotens-:
alia autem , tanquam is qui nos ditioni fnx fubiece-
r i t , luoque ipfius fegno ita mancipauerit, vè lïbenrei:
eiUs iugum fuicipiamus. Regniergo eoienfü accepti nou
;erit,finis. SeCundi autem munus quodnam eft ? 'nimi-
rum vt nos manu protegat & faluos faCiat.- Nee enim eft
qubdéos fubijciat^quiiam fubié&i fuhn Poftea enim có>
. iurget iudicaturuS terra, vtfalüos a perdiüs fegret'êt. Poft1*'
eam, inquam, furget Deus ih medio Deorum ^faluofümj
~ __________ • dijudi- ,
RexCbri
o ‘fduerftts Arianps ^fEunolnianos.
De «mi-.
tUa Pams
(sFilijfob
ieftione.
[ chriftus
ICUtlK’ ;
[• chrifti •
! (ubieélio.
r Pattis fob
1 iedio.,
ß
dijudicatiitus &diftincftutus quo quilque pr^mio&man-
fione dignus fin Hoc fenfu accipicoeam quoqi lubieâio^
nem, qua FiliumP.atri (ubijeis. ' ' p !
Quid ais ? quafi nunc ei (y bie£tus no fit ? An vero Deo
fubijeiendus eft omnino,quiDeus quoque fit? certè tii de
lacrone aut hofte quopiam verba mihifacere videris.
I P]» «.
K Chriftus,
I àPattc de
reliAus
j Pfah 2I--
I Synopfisg
Fides fine
operibus
■ mortna.
Lux à t<
I ucbi'is ,
I pafia,
Quin potiùsrem ipfam itaexpendito. Quemadmodü
execratiodidus eft ille s quimeàm folutürus execratiené
venit: item&peccatum,qui mundipeccatum to llit, denique
nouus Adamus pro vétere fit > ita & inobédientiam
mea fuam facit, quippe qui totius corporis caput exiftat.
Itaquequamdiu rebellisego (éditiofiilq; füm,dum Chrifti
iugürefpuo, affeétibufq; meis inferuio, Chriftus quoque
non fubieëtus habita meiratione dicitur.
Poftquam verocun«ftafibi fubieCerit,(Tubijcietautei'n
cognitione & commucarioné ) tunc ipfe quoque fubie-
dionem compleuerit,me leruatumadducens.Haecenim
eft,vtarbitror,Chrifti fubiedio, nimiriim paternæ voluntatis
adimpletio. Subijciturporro & Fiiius |?atri,& Pater
Filio : ille quidem agens,hic vero approbans : quod antea
quoque diximus. Atque ita qui fubiecic quodfubiedum
eft, Deo exhibet,fibi quod noftrum eft accom modans.-
; Eodemlenfiimihiaccipienduslocusillequoquévide-
tur ,Detu, Deus meus intendemibi,quare me dereliqaijti ? Nece-
nim ipfe dferelidus eft,neque à Deo,neque à iua ipfius Di-
uinitate, quod quibufdam videtur tanquam rimente paf-
fionem,& iccirco contrada à patiente. Quis eum vel pri-
mitus hoc in m undo nafei, vel in crucem alccndere coë-
| git ?■ Gaeterùm in feipfo,vt iam dixi,quod noftrum eft, ex-
primir. Nos enim derelidi anted & contempri eramus:
nunc veto aftumpti & feruati palfionibuseius qui paifioni
neutiquam obnoxiusefh Quemadmodum noftram quoque
infipientiam aft’umenSj&peccatû aftumens,quæiub-
feqmmtur eo in Pfelmo a it,- Quandoquidem vicefimus
primus ille Pfajmuçad Chriftum hauddubiè refertur.
- Ei-ufHe quoq; confideracionis-&illa funt,quod ille obe-
dientiam ex ijs quæ paftus ©ft didicerit : i té clamor ^ lacry-
mæ,fupplicare,exaudiri,reuerentia: quæ ille pro nôbis mi
min m odü tanquâ in profeenio repræfentar.Quatenus e-
nimVerbum neq; obedienserat,ncq; nô obédiens:Siqui-
dé.hæcadeos fpedant,qui fubiedi quafiq; fecüdarij fiinr,
illud quidem certè fp ed at ad viros bonos,redique amantes,
hoc verô àd reprobos iupplicioque dignos : quatenus
autem ferui forma feconferuis accommodât alienamque
formam induit, me totum méaque ih feipfo ferens, vt fua
ipfius vi quod deteriuseft confirmât, non fecusatquece-
ram ignis, aut Sol vaporem terræ : atque ego commixtio-
nis huius gratia corum quæ habet ille partiCeps efficiar. Ea
de caufa.obedientiam re ipfe præftat, eiufque periculum
paillone facit. SiquidemafFediô feu auimidilpofitio non
fiifficit, quemadm odum neque riobfs > Hifi rebus quoque
ipfisanimi fenfa declaremus. Opus enim aftedionem a-
nimi probat. Nec minus fortè probandus ille quoque
fenfuseft, quod obedientiam noftram explorât, omnia-
quemis paifionibus m etiturartehumanitatis, vtfiiisnti-
ftra cognofecre poftit : quantumque fît à nobis exigendü,
quantumque nobis concejlendum: habita imbecillitatis
vnà cum palfionis ratione. Nam fi lux propter emiflio-
nem quæ in tenebris,hoc eft, hacce vita,apparuit perfecu-
tionem paflà eft à renebris, à malo, inqua.m, & tenratore,
tenebræ quantæ quamque debiles fuerunt? Qmd autem
mirum, fi coalefeentibus illis omni n o , nos quoque quo-
dammodo aftumpti fiierimus ? Maius enim illiperfecu-
tionem pati fuit ,.quàm nobisalïuroi, eorum faltem iudi-
cio; qui hæc rite expendunt. Prædidis porro adijeiam
quod mihi in mentem venir. In quo enim pafthseft
ipfe, cùm'.centatuseftfpotèftijs qui rentan-
tur opitulari : quod ad eundem
•peripiçuè fenfum
i refero. ü æ
Ek eadem Beati Gregory iirattone, hum Scripiuràritm loci Prit
, Deus omnia in omnibus explicatio:
i. Cor. lÿ:
Colojfi:
Coloj[. 3.
F
Ma tth. 5.
G
.. C A P V .T LX III.
47. Æteriim inftahratioriis tèmporefDeuserit omnia in
V-/'o»i«i5«i,horiPatcr,Filiopfprfusineumita refolu-
tOjVtfi tædain magnurii rogum, ex ^uo exempta Fuerit ad
tempus, iterum cpnijcidtiir j he enim Sabellij hoc d id o
corruihpamur,fedrotus Deus, quo quidem tempprenon
ampiiùs vt hodie multas in pattes mqtibiis animi atque
perturbationibus diftrahemurs Dei nihil quicquam vel
perpufillumin nobisipfisferentes.-fedDeoplanefimiles,
Deiqj fplius capaces.Hçc enim eft perfedio ad quam pro-
peramus: cuiusquidemmaximoargumentoeft Beatusi-
pfePaulus. Quod enim hoc in loco de Deo indefinitè ait,
alibi apertè de Chrifto affirmât. Quibniham verbis ? Vbi
noneft GentiliS)& ludaus, circumcifto & prsputium, Barbar us &
Scytha,feruus & liber,Jèd omnia & in omnibus Chrijhts.
Deeot quod nonpofit Mus a feipfofacere quicquam. Ex eadem
B. Gregory oratione.
* C A P V T LXIVC
48. C Extum apponatur, quod won pofit Ptitus a feipfo quic-
^quarnfacerepritfiPatrem facietitem viderit. Hoc vero ita
fe habet. Polïè vel non poflè nequaqtiam eorum eft, quæ
vno m o d o , fed eorum quæ pluribus efteruntür. Aliquid [Fieri ali-
enim dicitur fieri non poflè, partim quidem vèlpotèntiæ p u^ g jCj
d e fed u , vel ratione temporis, vel relatiuè: v tfipuerum 1
certare, aut catulum videre, aut hunc ilium, expugnare I qUetmp;
pofle neges. • Fortaffis enim certàbit aliquahdo piler 15c vi- dis dica-
debit canis, & hie'ilium expugnabit* quamlibet alium tUr-
quempiam expugnare nequeat : partim autemfdicittir a-1
! iquid] v t plu rim ù m, v t nopoteß ciuitas dbfcondifupra montent
pofita. Fortaffis enim quæpiam abfeondi poteft maiorisa-
licuiuscorporisobiedu: partimefiam,quiarationi fcbn-
fentaneum non fit,vt, 'NonpoJ[untPilÿJpànfiieiunareiquamdiu Matth. 9.
Jponfusadeft i fiue corporeis oculis videarurfrtecenim pere-
grinationiseius tempusmoeroriserar,fedlçtidç)fiue quatenus
Verbum eft mentis oculis Confideretur. Quid enim
eft quod ij corpore ieiunent,quibus animus Verbo expur-
gatur? partim (phoque quia id n o lit, vt non poffeillie ligna
facere,propter accipientium incrednliratetri. Quiaè-
nim ad m orb or um curationes vtrumque nécelîarihm e-
rar, 8c fides éorum qui curabancur, & virtus eius qui cura-
b a t, altero defieierité altefi locus fuperéfïe nonpocerar.
Cæterùm an hoc ei quoque accenferi poffit, quod rationi
confenranéum eft,ig n o to .'R atio n i enim confentahéutfi
n o n e ta t, vtijcurarentur.quiincredulitatismorbo labd-
rabant»
Eadem eft huius quoque Ioci'ratiö, Nonpotefl mandas
nonodijfe Vos: 3c huius, Quoin odo poteß is bona loquipùmfins mailt
Quanaenim alia de caufà hæc fieri n equeunt, nifi quia
vôluntàs défit ?
Eft porro huiufmodi qüoqué quippiam in ijfquædi-
cuntur. Quod natura quidèm fieri nequit,id fieri hinede-
möm poteft,fi DeoplaCuerit : vt eundem nopoffe bis nafei,&
foramen acus cameli capax noii effe. Nam qu id ob -
ftetquo minus hæc fiant,fi Deus velit ? Præter omnes hos
modos effcquod fieri nulio prorfiis modo queat , nec vlla
admittit ra tio, v t eo, m odo fiat, quem nunc quærimus.,
Quemadmodum enim fieri notipdffedicimus, vt malus
fit Deus,aut non fit a tftnino. (Hoc enim ad impoteritiam
potius quam potentiam Dei referatur, qudm fi quod non
eft efle d ita tu r, aut bis duo & quatuor de decern effe affir
mentur)iraimpoffibile prorfuseft,nec rartq id vllaadmir-
tit,vt Filius eorü quidpiam agar,quæ Pater hô agit.Omtïià
enim quæcunque habet Pater, Filij fiinr, vc vice verfequæ
fiirït Filij , funt & Patris. Nihil ergo priOâtum eft& pécu-
liare,quoniam communia funt eis omnià. Si quidém ipfa.
etiam elfentia communis 6c æqUaliS eiseft, quanquam