
vtflracionem folam, veliram folam, Velconcupifcenriam
folam,tcrtiam pattem anim® dicerepotTumüs , cum nee
aliud nee minus‘fit in {ubftantia ratio , quam anima,oec
aliud nec'rnmuS ira quam äÄima, necaliud nee minus co-
cupi(centia quam anima, fed vnaeademq*, fubftainia, fö-
cundrim d i ueiTasp o te c i a ^ ö a s diuerfa lo iri tu r v o cäb u 1 a.
Dcindea virtUali teiriacio Feaindaprogre.flione.ad rege-
dam humani corporrsniuficam defcendit, qu®noiiena-
riöepmponitur , -quianpuem fumforaminaih humäno
corpore,qü'ibus fecundumnaturalem contemperahtiam
in ftu ird effluitomnc quoidem corpusvegeta turd l'egi-
tar.Hicqaioqi ördo e ft, quodpriusnatüraTiter anima pö-
tetiasfuas habet quam corpori commifceatun Pöftea au-;
tem interna progrellione pertenftis iam extra ie profiila
ad vifibilia h?ec,qu?per viginti feptem'qui foliduseft nu-
merus,& trinadimenfionc ad fimilkudinem corporis ex-
ten d itu r, figuranturdifpeniauda , perinfinitasadHones
diflipatür-.^n qda-Ha aütprogreffione foluta d corpore,ad
d id ic e rit,^ intelligére, tune animum p aritb r, & fçlëntiâ
erödic?8c laètitia perfundit.“ Vnde fit,vt maximum iri'mc-
ditationefit oblcdtamerirum. Triä finit genera hvedita-
tionis vnum confiftitln circunfpedione rnorum,aliud
in fcrutationemaedatOrum.tertiuin in inuefiigationedi-
uinorum opertim.Mores funtin vitijs & virtütibus.Mah-
dàtum diuinum,aliud præcipiens, àliud promittesj aliud
éerrens.Ópus Dei eft>& q u o d eratp o t’entia, & qüod mo-
deratur fapientl’à,& quodcaopcratùrgratià.Qûæ omnià
quàntafiht admiratiöné digna , tanto magis qüifquè no-
uit ; quanto attendus Dei mirabilia m edi tari conlueuit.
Hæ cd é ftü d io fqhb 1 æ"iIlïiis ,‘ q u am tapientiain d om o fiia
inftituit,hfeuifëfpræiibauimùs,inquahini,irunïftudén-
tibustria funt necefîaria,natura,exercitinm Si di ici pli na.
.Iririaturacorifideratur » vtaudita quifq-,facilepe’fcfpfàt,
SC coepta f i l mirer rerineat, in exercitio ,v t la b o r ed f é c i u -
litarç naturalem fenfum excolat;In difeiplina vtlaüdabi-
litefyiueris, môiescum feieriria comppnat. Sed qriiade
puritatem fimplicitatis fu® rcuerritur. IdeoqUeiri quarts his perfirigula,m'odointrbdudionisVpaucaiam petftrin-
multiplicatiorië*vbiterv»gincifepté,inö61:ogmtavmim ximus,reftatvrdévltimahacparticula,quæeftdifciplina
eiccreaitjriionasiri ihmmaàpparet, vreuidènterelareat, J .morum,quæ fcientiaminnÔDis , d im laudabiliçèrvhîi-
qubdariîm®poft huiuxvirieterrainüj,quod;perodoginta j tur,exornat,latiusdifleramus.In qualicét,grandedicen-
defitfnatur,advttitatë tu® fimplicitatisredeat,fquaprius j rri'ateriam habëàmus, quamvix psfuaingeriiàfüfFerat,
difcdlèratjCum ad humanum corpus regen dura dêfccde- %ameri proferip conaî)iïnür,qUod ingenij noftri çxiguitas
bat. Qu o d in o d o g in ta meta humanæ vitæ naturaliter : capere valet. Difeiplina morn eft qua regitur donmsDei,
côfiftar,prophetadcclarat. S i,inquir;invaletudineodo- fine qua non habitant vnanimes in domo. Difciplïnam
•ginta artni, & atnpli us corum labor d dolor. Hanc q u a -1 m o r u m, v c n u ft a t c m d o m u s Dei,non incongrue appella-
druplam progrcflionem , illara quaternariumanimar,dé ; mus.Poft difpofitiondn quippe domu^hriius & conftiu-
qnofupra locuti fiimus , quidam intelligendumputant i 6tionem fequicur , vt iupra diftum e ft, venuftas quæ eft
eum ad difterentiam quaceruarij corporis; quaternarium ; tertia parsædificij Ipiritalis. Sicutergo in ædificio domus
efle appel latum. Iam ebrpori quoq; (uûafiîgnant quater-1 fpiri ta lis li m i 1 i tu d inem traherités à ftruéfcura matèriali,
nafium.Sicut monasanimæ,itadias cotpori cógruit.Dic, tertio loco ponimus venuftatem,quæ domum Deiin no-
bis duo,fiunt quatuor. Dic,bis quatuor hütodfco. Die bis bis perfcfto décore cônfuminat : Sic poft ill'a duo priora
oâ:o,fiunt fe^ecim. Die,bisfedecim,fiunt trigintaduo. quaèfontnatiira, (Scexercitium, difciplinam morum, ad
Hicin quarro loco firiiiliteridé numerus, idem binarius, exbrfiandam & gubèrnaridam eandem domum , in qua
à q u o riinitiplicaTioinjtiurrifumpfit,tibi o ccutrit, idem- bbrium8cibeundum èfthabitare fratreslnvnumaffumi-J
.quefi in infinitum p roctlferis, indubitantercontiriget, mus.Vtauremiuxta difciplinam moruriidomumDéi or-
v t quarto fempergtadu binarius emineat. Et hiceft qua- i dinémus,immo, v t ordinatam in omnibus ipfatn domum
ternariuscorporis , in quo intelligi datur om n eq u o d à , demonftremus,intérim,laxato mentis finu in amplitudi-
folubilibuscompofitionemaecipit ,ipfum quoq; ëifefo- n em e d ità tio n is| quæ fitp eh fu ’ra fpiritalis ædificij con-
lubile. Vides nrincfat.is apë rtè, v tp u to q u omo d o animas tcmplemur, v t quicquidinde locdturi fiimus e'xratiorie
deintelle(ftibilibusa'dintelligibiliidegerierant,quando müifibilium,exfimilitudinecceleftiumratumprobetUr.
àpuritate fimplicisintelligentiævq u ç n u lla cörpbrum tu- P roindenunctub fileritio quietisvires animiréparera,us,
featur imagine, ad vifibiluimimaginatioriem défcendüt. vtpbftrriodüm aliquod dicendï exordium èflficaciüé ex-*v
l|Rurfumauebeatiores fiurit, quaridc lëab hac diftraótio- primere valeamus.'
neadfimpljcem natu.ræTua: fonte côlhgentes‘,qùafi q u o -1
damoptim^figtrJ^iîgnoimpretfuræcômpbnuntur. Eft| D E D O M O D E I , L I B E R I I I .
igitur,vtapéKrus dicam, inrellectibile in nobis quod eft j
intélligentia , intejligi.büc verb id quod effimaginatio. ' / ^ O elestis d óm u sfimilitudo,qua:intus inuifibili-
Iiïteüigentiaverè eftde folisrerum principijs , id eft, de terin ratïbrie hominis contirietür,&foris vifibiliter
©co 8cincorporelsfiiDftahtijspurabértaq^cógnnio.Ima- in coriuerfatione rarionabili demonftrâturi d'dipinamé-i
ginatio eft memoria tenfuum-éx corporam reliqaijs inhç te ^roficifcitur.Nam id quod eft in ratione homïriis,iriia- |
rentibüs animo,priticipium cognitionis,perfé nil cerium go eftilliüs,quod eftin m ente diuina,Ôc quod eft in créa- j
habens. His igitur de quatcrnario,’qüiahim£é ac corpori turavifibili , imago eft illiusqubd eft in mente breaturse ;
affignâtutpræmiflis cohfiderarédebemus, quia in firhöla ratiönalis. Ad mentem quippe diuinam fabtaeft rationa*-.
Dçminicà ftudentibus,& adproteétuiri fapienriæ 8c fcié- lis créatura, 8c ad ràrionemhpminis faétaeft creatura vi-1 j
tiætendentibus,dubneceflanâfunt,le.ôiofcilicet& me- fibilis,vtquodvidethomoextenus, indedoceatuiinte- i
d itatio,vtinhwtcexerceant, inhisirigeniumexcolant, rias,&exvifibilibusinuiftbiiiacoinprehendat. Exdiui-
quibus maxime in ftudio philofophia: mens proficit. | norttm öperum cbntemplatiöne homp iiigiterinforma-
Principum namque doétrinjeeftin lcétione, confumma- tür,Vt:quodcunque poteft manus eius facere,inftantcro-
tio in meditatione. Meditatió eft frequenscogitatiOnis pcret‘ur,vtficutDeusrëquieuirab operibnsfuisific &ip-
ftudiü cum corifilio,quæ cautkm& órigm^mpdu 8c vti- te quandoqüe requiefcat à laborious fuis.Prbiridé^omné
litatem, vniufcuiufqVrei diligenter inuéftigat. M editatió virtutisadionem, totamqucbonioperiscxeciitionemin
prindpiümfümit^lcbtione , nullis tarnenftringitür ré- difeiplina domus Dei propofiram nobis habemus* vtin
gulisaut præceptis leétionis. Delecfta'tur enim quodam 1 ea vires animi & dorporis exerceamus. Verùm quâuis pri-
apertodecurrerefpacio^ vtliberam contemplarida: veri- moacceilu , quo ad difciplinam domus Dei irigredftpur,
tdii acicm afiigat,riunchas , nuncillas rcrum câutàsper- ! arétum icer nobis apcriatûr » cüdifHcultas maxima in dii-
ftririgere,nuncautem profundaquaequépenetrare, nihil [ris 8c atperibus fubôritùr,non id animi conftantiam fian-
aricëps,nihil;obfcurumrelinqiïere. Qiiamfi quisfami- !gat,nec2bincertovosreuocet. Namom n isdifeiplina,m
^iariusaroarédidicit, eiquéÊepiusvacarevoluerit,iocun- præfenti non videturetfegaudij, fed moeroris, poftea ve-
damvildcreddit maximamin tribulariorie prç- I rópacatifiirriutnfmétuiriiuftitiæexercitatisper eafn red'
ftarcbnfola^ionetn. Eäenim maximçcft, quæanimania
det. Quàm.mnltidcamarô quodammôdo téminedifci"
tbrrenorum adtuüm fttepitu fegrégat 1 8c in hacetiam vi-
pliriæ^piritalium gaudium truétum mctunt.Seminant.n.
taæcernæ quictisbulcedinem préeguftarcrâcit. Cumque
inlacnryrriis,vtingaudiö-m'etanKVomeredifciplin?f terra
•iam p'ér Ça qûæ fôétà fü n ï , cum qui fecit omnia, quærcre
cordis noftri fein di tur,àc di 1 igenter excolitur,-vtincré"
mënwftüëümïüftitiiein eanafeantur. Hinc profe<äo,ÖC ( ficut in confeffiorieveraefidei vnguentb falutari delibu-
Dci jedificatio,& agricultura fumus, fi e^ercitatuni cor in j ti funlus, ita in eiüfdem fidëi bperatiöne fpecia/li quadam
ftudio celeftis difciplin* habemus. Gloria namq; & dim- |;vn«ftione imbuirios o p o rte t, vc vitae nöffr® p erfeä io i
ix doriuis Deiin hacagricuiturareperiuntur. Si enim in primitiuae Eccléfisinftitutioné non difcordet. Nifi enim
exercitiö fpiritalisämicultur« iugiterverfamür , thefaur) intima cordis poftri vri^iio pënetret,fernen verrumpreciofum
in agio cordis latenteminuenimus, cüiin | bi Dei fide conceptum minime A nobis fruétificat, qua
EuanèeliotecnumcoelórüajJSmulatur. Quifqüis cpr fuü interiora npftra Spiritus fanéU afperfio Euangeliotegnum -^™ - - , ,, . . - non fcecuridat.
colleftis animi viribus inüenerit,ille mmirum agtum dominicum,
thefaurum Vitae,ac margarirampreciotam continentem,
iriuënit. Frubtus agri huiuspreciofior eftcüdtis
opit>us,éf ömnia qu* defiderantur, huie nó valent cbm-
parari. Q u i huius thefami,l>uius margarine defiderio fla-
grat,facilè contemnit omnia qüaein mundo tu n t, vt thè-
faurum cpsleftem acqriirat.Fcelixiftéregni c^leftis ffego-
ciator,qui inuenit fapientiarii,& quiaffluit prudétia.Me-
lior eft acquifitib eius, negociatiörie argen ti & aiiri . Huius
igitur Ëuangelici agri thefaurus gloria &diuitise funt
domus iftius quamJiuiicinimagineconftiüétamhabe,-
musidum perfidem arabulämus,vt ad fpeciem dècbtis e-
ius plenius intiiendamperueniamus.Quam profedb dp-
mum ratio mentis,fapïentiailluftrante, in praefentiqui7
dem per fpeculum , 8c in oenigmate,virtutum mentis or-
natam,&corapofitam expattè v id e t, iri futuro Verb per
amplius & perfedius, domus feiufdem claritatem c lc d o -
rumecclëfia vifura eft, èum apparueritih gloria, fua. Cx-
terum,quoniam,yt fcriptum eft, malleus 8c tecuris, & o -
mne ferramentum, nö funtauditain domo Domini cum i
jedificaretür. H®ccb>n deiflaperfeda domus cdelefti?'»-
dificatipne intellig^ridafint, adhucinterris pofiti, tun-
fioriib.d prefluris difciplin® tpiritalis expoliri, debemuSy|
vt inter viuos 8c ele&ós lapides döirius illius connumera-
Csté rum nos qui ad ntiptias C h r ist i & Ecclefiaeinui-
ta ti, intradbmum coiiuiuij fpiritalis lpcumhumiliorem
tcnemus,longèinfra pedes Apoftolorum iacemus, quos
vit®perfedionetequi negligimus. Hinc eft'qubd q.uan-
tdlpngius a fupériprum (ëdium dignitate diftimilitudi-
ne morumdifiamuSjtarito inferiüs accumbimus , & quo
minus interiora penetramus,;ep amplius exteripri^us ap-
pfopinquamus. Vndeillud i.am in nobfs impletur, qup.d
proplvetalamentaridoconqiietitur: Etreceftit,inquit,d
filiaSioripinnis deco^éius. Nos enim qüi ab intimïs rë-
cetfimus 1 8c exteriüs fufi fum%is,interioiem dbrrius Do*T~
minidecorem deformari in riobisconfpiciinus. Cum é-
nim adéxtefiqrafundimur, acnoxiaYagatipne ähiirii cir-
cuimus, multa riobifmetipfis inaniä intus in mérite fingi-
mus, quiaobfeuratiinfipientia , vera & fpiritalia bona
nonvidemns. Qupcircade regno Dei quod intra nos eft
meditamur vanifatés & infariias fallas, dum interipribus
anim® virtutibüs , in qüibus regnum Dei confiftit priua-
ti,ad cxterióra qu®dam ftudia du’cimur.,& circa eprp orales
exefcii-ationes qu® ad modicum vtiles eflè videntur,
occupamufjfrudus fpiritus qui funt,charitas, pax, gaudium
8cc. iii latitudine cordis intus minimè poflidemu?,
&extérius quatund.am cpnfqetudinum obferuantias fei
u, u m inn vw w.v ___ ________ _________ d am fir jl'u e ^ rc itijs tan tumeprporalibus qu® fiint ïelurippffimusr^
Qüpcirca exercitio difciplin®deïiti firi?us, pia,vigüiae,afpcritas feil vilitasvëftis, & c®tera[^egulam
& vt opera dömus Domini in nobisipfi perfidamus,Deu j npbis viüendi quafi perfedam ftatuentes. Et illa quidem
conditprem eiutdém domus in (uóppère imitari ftudea- , extetioraexercitia, qu® circa corporales confuctudinum
mus. . Sicut Deus, y t eo®ternam fibi tapientiam rationali j obferuantias Verfantur,inftruitfenta |3 o n i|u n t, qu® rion
creatur® manifeftarét, & id quodinuiftbile eft,in rebus I propter fe , fed proptër aliamaiora vtique bpna fiunt, yt
yifibftibus,pftenderet, décoram mundi fabricam ex q u a -! tcilicet carnis noftr®. fübftantia quo fitafïlidior , eo fiat
tuor elëi'Oencis compofuit: Sic & homo ratiönalis illius fpiritus pitrgatior. Jllud verb purum äcTimplex bonumj
quam intus habet exemplar foris inpperatione depingit, ,quod in fpiritualipusanim® perfedionipus Cotififtit, ef-
atque maiprèm eqldcnciam, qtiomodo id quodfbris,eft, iamfine ill is exteripribus inftrumentisperfedps npsred-
concordet cum illo quod intus h a b e tu r, vej/bis exponit.. dit. Verum hosvirtutum iriftrum^ritis.'^pörklis lab.o-
Nam & ipfa rjëi fapientia, qu® operibusfuis ihuifihir risexe^itiovtimut,maiotaautemcharitatis#lücrä , qu®
lium rationetri in d id it, vt ^uidentius in his humanam peifedam conferunt \ it® puriratem atle^ui rieghgiriuis;
mentem e ru d ire t, vifibiliter corporalis in m undoappa-j Equidèrnnoft vt Apoftolus m onètCpiritumentis noftr®
ruitjps fuum ap e ru it, deiniiifibilihus nbs..docuit,yt n o - j renouamur , fed vetera maiorum noftrorum ftatütä fö-
minemideiedarionevifibilium, ad amorem inuifibi-! piüs innpuantes , dum nouä femperagerevidemurex-
lium-trimiic. H in ce ftq u o d to ta p ra tio n o ftfa q u sd ed p -, trintecus , in nouitate vjt®. pos ambulue Qmn^mus..
mo,Dei cpntexitur , ex inuifibilium ratipne fumitur. Qupcirca , ‘duin noua quifque coèdereprieftimit, dum
Nam vt domus h®c quam deferibim us , cceleftis (^otrius maiorüiri inftitutis addere vel demere cuiqi proutlibetj
fimilifudinem veraciterin fe h abc at, cmlcftibüs difcipli-‘ licet proculdubio inordinata res in d.pmo Dei agitrir.Vninformari
debet , vt ficut ex ratipne in nobis domus, de concqrdiacha’ritatis defctibitui' yjnculum pacis rumiptàçonftruitur,
fie 8c ratipne r.egatur. Exemplarmam-
quedomus.coeleftis morum difeiplina innobis.depingi-
tùr ,;qu® tan quam optimis cplörib.us., pulchra varietate
pidur® deeotatur. Reuera pulchra varieras , ,& varia èft
pitur,vtiam non vnanimesin domoDeihabitçt ,in quorum
mentium fcifluta, Deus pads & charitatis ain^tor,
locum habitationis rion habet. Merito rianique n o n in -
ueniturin nobis locus quietis ybi habitet De,us , quia nipulchritudo,
quacxdiuerfisviitutibuSi velutexmultis mirumpacischaritätifq;cuftodi^domum noftraracbtit;,
coloribus iplendetimago fanditatis , quaperficitrirtota munire qegligimps. V.nde nec ipfi in ea quieti manere
venuftas®dificij fpiritalis. Contemplantibus ergo nobis poftrimui-, lèdcuriofitate d u d i , foräs egtedimur, extedccoremdoinusDomini,
translucet imago vit®coele- rioribusocaipamur ,cumcorporalibusmonaftic® ditci-
ftis, qu® a primordio ecclefi® nafeentis fundata eft in A - , plin® obferuantijs tantummodpmh®remus , habentes
poftolis, vt fcriptum eft; Fundamentaeius in moritibus. quidem formarii p^etatis, virtutemyius ignorantes. Vir-
faniftis. Vndeperiedum vit® magifterium e f t, priniiti- tus enim charitatis eft ,,per quam a prionbus noftris aril-1
u®Ecclefi®femperadus im ita ri, illamque®dificijtpi- busdifpentatiodomuspcic redrta eca t,ipfadomqsbene
litjlis normam ad finem vfque teruare, quam ab ipfis | o rd in ata, pptinris-inftiEutisrcgebatur. In quibusprore-
* -- - * • ‘ ! - 1 - -if ’ - /r. - - fr— n— a ó inftitutis complacitum eft Ipiritui tan d o , quia pupbata
/unt cotórtii Deo & hominibus. ,In his quippe con-
cordiifiatrum & amor proximofum firma ftabili tä te , 8c
ftabili firmitate durabati proinde pulchro tatls pr^ine
dpmus Deid noftris maipribus adminiftrabatur, quandö
intus in latitudine charitafts fpiritalibus fpacijsamplifi-
cabatur. Quocirca nos de noftro tempore frufttaglqria-
rriur,qui fpiritalis yit® ftruduram ad ftimmum pectëdio-
nis crilmen apud nós excrcuitfearbitriamur. Sedfi fubti-
Apóftolis in fundamento fidei Iique,t elle pofitaip. Per-
feëtæ namque vit® inftitutio primumab Apoftolispro-
mulgata,& pofteris tradita,quo vfque mundus voluitur,
in cota mundi latitudine domum Dpi ®dificare 8c exor-
nare nonceflac. Supern® quippe benedidionis vnguen-
tum , quodab ipfo capjte in barbam copiofiris proHuxit,
infctioràquoqucpetens , in orara veftimenti defeendit.
Defeendit ergo vlque ad noshæcvnitio.gratiæ talutaris,
qui licet vltima Ecclefi® memb ta finnis , vno tarnen fpi-
litiij ôc vna fide cum batba capitis, hoc eft , cum Apofto
_____ ____ __ litercoriftdqretPusrScnpfthimid^cdu.rii't&patrumprq*
lis ,'immo c n m l i p I b ^ i t e ï S i i ^ '^ ^ iw f im i 1»; | f | | cédcniijiË,p-tofc^mii , longèinfrapedeseoruro nosra;
hbliiiA.Vet.Pat.Tcm.il. ? G gg_ ' . ' ccrc