A Miraturciuitasfrequentiâm rurbæ, nefciensde c o v e -
Hitrony. ritatem,cü i obuiara. quralaudibusoccuctunt. A minori-
büs ycromcipit côhfeffio,vt admaiorcsperueniat;
M. T R. ” L.2*8 A . " |
' Etifltrauitlefusintemplüm Del.,
I n g ï c® templüm, deditfhobis exeinplütti, y t qüo-
cunqueimus, primumdomum orationis fîibieft,adea -
miis : & per orationès Deo çommendati, ad agenda négocia
feçedaüîus. Deinde oftenditintemplo,qüia pradi-
| âta ruina maxime ex Xacerdoturti culpafüit , deinde radix
Ckryfoli. petditionis proceffic. Medicus quando ad infirmum in-
* 7 greditur, deftomacboeiusftàtiminterrogat: nefiinfirrousfuerit,
totum corpus infirmetur. C o r autem & ftomachusraçerdotiumintelligitur,
pcrquodpopülusrpiritualiter
liibernari debet, V nde fi .faççrdqtes peccauerint,
totus populus conuertiturad peçcandum. Vnufquifqùe
ftiendis fua vellera præbent. Per has ergo fignatur hic. o -
perà m unditiæ, dum pro humana laude geruntur. Q u ia
ergo talium vitam & dodrinamDominas oftendic repro-
bam, oues quoque & boues dicitur eijcere. Nummos
veto mutuo dant in ecclefià, qui non firhulate cæleftibusy
fed aperte, terrénis quæftibus deferuiunt. Æs igitur Sc
menfas fübuertic Iefus, quia in fine ipiæ res quas dilexe-
rant,deftruentur. Prop ter âuaritiam lacer do tum,altaria
Dei menfæ nummulariorum appellantur. Menfas ergo
nummulariorumeucrtit, fignincans quia in templo Dei
non debent eflè nummi nifi ipiriruâlés, id è ft, qui Dei i-
maginero portant,non ifiiaginem d iabpli.Aut cérte men-
las nummularibrum, id c ft, fàcerdotum dicit fcripcuras,
noup enim teXtamentofuceedéte priori, euerfiê lunt fcri-
pturæeorutn.. Q u id faciunt in. templo multæ columbæ
vénales ', e x quo vnagratuita colomba defcebdit in templüm
corporis Chrifti ? Iam non eftplaçiturum Deotem-
Mhryfofl.
« 3
Hicrony.
enim Chriltianus pro füo pecçaco reddit ràtionem.facer- plum, id eft, ecclefiàin laerificio columbarum, fed in fpi-
dotes aütem non tantum pro fuis,fëd&pro omnium fub- i r itu fan d o. Vnde p r o j e t a : Nônaccipiamde domo tuavitu-
iedoruro peccatis. Ët quemadmodum videos arborem | los, nequedegregibus tuisbtrcos. Quoniam meafontomnesfera
foliispallentibusmarçidam, intelligis quia'äliquam eul- | fyluarum,iümentainmontïbus & boues. Çognoüi cm wavolatilia
pam habet cirçaradiçem: «a cum videris^ndifciplihatùm J edi. N o n vult Deus fàçrificia, fed fide ra. Vnus taurus eft
populum,fine dubro cognofce, quia facerdotium eius no oblacus prp vniuerfo grege. Vendences autem colum-
* « <- ’ b a s . in e c e le fifllîm r illi . nfti vi>n ^ »n jftfanüré... ,.j., f............. u.„.r . Mtn r i« m ï« i r i , .» Cm
■ Et cumftcijfet quafi flagellum defunicttW, eijetebat opines venantes
& etnehtes in tetiiplb, oues quoque & boues, & menfas num-
mulariorum.ejfuditas, &cdthedras vendentium columbaseuertit,
é 1.dicit eisi A . Àuferteiftà binc,fonolitefaeere domutnpatris met
bas , in ecclefià funt illi, qui vendunt gratiam fpiritus fan-
di.^vt fubieétos populos deuorent. De quibus dicitur;
Quideuorantplebem meamfientefeampanis. In cathedris ma-
gUtrorum d ignitasindicatur, quæ ad nihilümtedigicur,
c u ni m ix t a Fü er it "lu cris. Illos quoque pariter Dominus
domum negouattoms.;R . M. L . Scnptumett,domusmeado- ! intralan&amecclefiam deteftatur,quiperlacrösordines
mm or at toms focabitur omnibusgentibns, vos autemfectjfis earn ad cum appropinquanres, non eifdem o rdinibus virtu-
Jbelun'cam latronum. K . i t non finebatvtquifquamvastrans- turn merita, iedfivbfidiavirxpralentisexquirunt. Ergo
ferretpertemplum. . quando aliquid patiunturpropteriniquirates fuas.hi o-
De vafis mercationis interdixit, non de vafis D eo dica-: mnes qui vel fióte bóna vel aperte mala faciunt in eccle-.
tis. Sciendum quod tuxta mandata legis.de cun<ftis pene fia: agnofeant qutadominus fecit flagellum dè refticulis
regionibus ludaorum populo cbnfluente ad templum peceatorum fuorum , & admonet eos vt mutent fe , &
Domini in toto orbe famofiffimum ,-innumerabiles im- non fint negociatores, ne tandem audiant: Ligate iüisnu-
mólabantürhofti?taurqrum,arietdm,hircorüm, maxime 1 nus & pedes, &proijcitein tenebras exteriores. A mplius,Tem-
irifeftis diebus: pauperibus, ne abfque facrificio elfent, , plümDerin ciuitate , eftvitareligiola inplebe. Ec mul-
pullos columbarum & turtures offerentibus. Sed cum f ti dum pro religionis habitu lacrbrum ördinum locum
49«
1
Siitrony.
f f d .l i .
f k ,
Gregorm,
Augußin.
Beda.
G
plerumque non haberent vi<ftfinas de longe venientes
excógitauerunt la c e rd o teS qüomó d o praedam de populo
facerent,fciiicet vt ammaha facrificanda non habehti-
bus yehd(erenti& earurfum reciperent. Sed cum âccide-
r e t, v t quidampäuperesetiam non haberent, ynde aues
emerent:poliierunt ibi facerdotes,nuh>mularios,quimu-
tuamfub cautionedarentpecuniam. Sed quia lex præci-
piebat vt nemp vfuras acciperet, excOgitauefunt aliam
technam,fcilicèt vt pro nummularijs colybiftas facerent.«
Cuius verbiproprietatemlarinafi'jgua no exprimir. Go-
lybiadiciturapudeos,quænosdicjmusviliâmunufcula.
verbi gratia , vtifriâ:i cieeris, vuarUmque paflarum, po-
morumque diderfi generis.Igiturcolybifta provlurisac-
cipiebantvariasIpeeieSjVt^Uodin nummo nonliceb at,
in his rebus'exigerent quç nümrois coemun,tjur,quafi non
E&ch. 22. hocipfum Iezechièl praecauer.it, dicens : Vfuram & fuper-
abundantiamnonaccipietis. H o sonines eiecit Dominus de
templo. In oratorio nam que nemo aliquid agere debet,
n ifiiä ad quod fadum eft. .vnde & norneh habet. Latro
eft,,qui Xemplum D ei infpeiuncäm latronum conuertit,
qui lucra de religio.nefeâ'atUr.. P rofedo dubium non^-
rat,quinrefidentes in temjilo qüibufdam npn dantibus,
læfiones quaererent. Secundum myfticos. intelle&us,
quotidie.lefus ingteditur in teinplum patrts., & èijCit de
écçlefia-p.mncs qui fua q.usrunt i^ ea, non quæ Dei funt.
& ideo ynius critninis habet vendentes pariter & emen
tes. Q u i peccatapeçcatis addit, quafi funem cbnneébit,
quo flagellecur. Funiculi ergo quibus negociatores cij-
ciuntür,funtincrementàa(3:ionummalatü, V nde Ifaias :
Va qui trabitis ïniquïtatem infuniculis vanitatis. Et S alb m on :
I Euniculispeccatorumfuorum vnafquifque confiringitur. Perbo-
I u^>, cæleftis dotftrinæ prædicatôresfignificantur. Vnde
! Apoft. Boui triturants os non infrenabis. Boues ergo vendant,
qüjpro precio feripturasexponunt, vel vt accipiant lau
des de honores a populo. Vendunt etiam cu e s , id eft ,
plebem. Gu i t. Diabolo. Vel*ita ; Oues innocentes vc-
D
Beda.
Hierony.
Prou. ƒ.
percipiunt, religionis oflicium in commercium terrenæ
negotiationis conuertunt. in,templo vendant , qui hoc
quod quibufdam iure competit, piæmio largiuntur. In
temploemutit, qui, quodfacere debent contemnunc, &
apatronis redimunt. Quibudâiçitniifecifiüdojnum meam
injpeluncam latronum, quia dumperuérli locum religionis
tenent,ibi permalitiam o ccidünt, vb i per orationemvi-
uificare debuerunc. Mens fldelium, eft D el templum :
qua: rune fit latronum Ipelunca, quandbreiibla lànÔtità-
te conatur agerè vnde proximis vale'at nocere. Non fit
ergo in domo pedoris iioftri negotiatibi.ùô vendentium
.ementiumqiie commercia,rion donorum cupiditas.No-
tandum fiùe lèmel fadum Xuerit h o c de eiedis>de t'em-
kplo, fiuè bis, vt quibufdam vifum eft, quia Iohanneslon-
gea lio or dine narrat quàm eæteri ; nil tamçn répugnât
narrationi, m odo antecedentiarecapirulanti, m odo fe-
quentiapræoccupand. “
A. ï ;
Recordativerofum difcipult dus,quia fripttm efozelus domus
tua comedttme. , | ? / ' ’
Z e lo domus Dei comeditur, qui omnia ibi peruerfa
fatagit emendare. Si émendarenon ppréit, tolérât ,
tftir, fuftinetpaieam,vtintretin horreum., Verbigrai
Vides fràtrero concurrefe ad rheatrum? prohibé, nroneÿ
conrriftare. Vides concürrere ad vinum ? prohibe, fi p o tes.
Amicus eft ? admoneatur leniter, V xo re ft ? Icucrifî
lime refrénetür. Sic zelüs doiflus Dei çomedit tpr Si àu-
temfrigidusôC marcidus dixerisin corde tu o ,qUid adme
aliéha pecc'ata ? fufficicmiHimeam anrmamferuare Deo
profedo non venir tfbi in mentem feruüs ille qui talentü
abicondir. : 1
Mft;'
f t accejferunt adeum caci & claudi in templo, & fanduïi eos.
PfaI.ôS.
Inter omtaia figa» viderai hocmirabili asï qupd;vnus , ÿ r (qo ia gr ic eph y^ a x eferü a re'c lic itu t,& gSa l)n en a '& I E
hooeo.aaflagelliverberaranta:meieGitm^(rirqdinem>,il- | ficâ,diuiriævô'càntur. Erarautera'arcaforaoeeti hâbens i
Iisquoram lu.cradeftrirebatiineunï læiïienHpus. Igneum rdefuper, poïîta iuxraaltare ad dexteiam iii«èdiér,£ïbUS I
enim quiddam atqifidereumratliabatMpcnJi5emsJ& d i. domum dooeinï, iiiqa am Aittebahtfacetdôres oftia en
uinicatismaiéftaslucebacmracie. . ■ J.'.’.' .. W t o » , P W B a l t m ^ m i d e f e f f i h ' ; ^ . ' ^ at-
M . r L . - r - . . ^eie-baturadihftauratignem eiufdem tern^li, lege 2 ^
ttumperfectfitlaudém ? ! cuiülairei.vélnriTnri . . . . . . A ^ ” T™
Quàm moderate temperauic réfponfîonem. Non di
cuiulqirei,v6lntirqd, téporis, pecuniar, f'orfiran etgb iiic
xirquod çalumniatores audire volebanc, bene faciunt qÛutaitrerraimn5pmararçmmr’,Bqculij^ideft.quihqjQiioIosfignificariMorantpuerl,
quafid.cerc,,ignorqeredebetisætati,(èdreftj- ialDéua.hée^rpendïtquanmminéiüsIâcrifidfe (Â é i
dent,r&lubiquenr.sibpermr clama .do , imcUrgmms phyiaciummuneramittebanrdudæos dciignant,degmftiquiainfanmserancnonæratevfedcordis
fimp.fiarace. Na btfiegiselatps^ viduà veto pauper, eccléfiænmpliciratein
W ' figuificat. Quæ reéiè paupfet vdtârurAuiatk fupsrbiæ Tpi-
pueriladences,d:ieebantur, quiaitamtrabjhumdeleda- rirnmR r f
tioneexcitati çlamabant, qu alïladis fuabicâte puer délef
r itum&mun di diuitias abiecit. ^ Vidua e ft, quia vireius
a ,,,.. • r i i„ i iP B B S W j f fB pro earnöteuusefti Hajcingazqphylaciurüiniftutaduo
£ U ur. Eromn .a fim p le xd oa rm jla cd .cu u rfqu iads le- mûrir, quia in coufpead B e i diledtiouem dus feproxi-
d atficuciaciinedoloredentmmfugitupf, ' i mi.ß.,, GA*™ ^
A. Z. M.
Rejponderunt ergo ludai & dixerunt ei : Quodftgnum oflendis
nobis,quia hacfacisi
mi,leufiderq,& orationem defert.
Nam onineshiex abundants f o i miferuntin munera Dei: bai
autemexeoquoddeeftiüftotuniviftumfuum quem babuii, mißt.
Rxeoquoddeeß illi, intelligitur bona voluntaseius - quia
r ’ . .. f. , r i quodpotuit,mifit:&quodnôpôtuic,defîderauir.Iüdsfcus
N o n aufirnanur luqcere.fignum quærunt,quare folrra mittiediuitiaaex abundantiâ, quafi orando dinarapûdfe“
commercia de templo prorjcerçdebuerir.Meriro aucem i homing ,L o n i , L ctIi
purgatfigardAemplumiquiamundilfimumçprpOnsfiii i»i#i& cære ra,e tcle fiaom nem victum fu uminbeimu .;
Wguflin
templum ab höminibus mofte folutum , fufeicabic cum
patre v tD eu s .E t hoc eftquodlequitur.
A . i 4-
‘ReJponditlefus&dixiteis'.Soluitetemplumboc,&intribusdie-
bus excitabo illud. Dixerunt ergo ludai: Quadraginta& fex annis
adificatum eft templum hoc, &tutribus diebus excitabis illud ? Ille
autem dicebat de templo corporis fui. .
Deftrudo a Chäldafis templo, quod Salomon leptem
mittié, quafi ö ran d od ica t,N il meis meritis attrib Uä
domine Deus,/>re/>/«tö eftomibipeccatoru
- L. a4'
Dixit autem & adquofdam, qui in fe confidebant tanquam iu-
ft'h&afternßbanturcateroSyparaboUmiftamvDuobonftnesdfryn-
derunt iti templum,vt orarentyvnuspbarifaus., & alterpublicanus.
Afcenderunt, in quit, & afceiifus rempli quindecim gra-
duufn erat. Diligenter oftendit, nonexpperibus elîè glo-
riandumj fed hümilirermDeigratia coufidendüm.. Pufanguinem,
annis perfecit , & laxata captiuirate poft lepeuaginta ann
^ ,a d kilfipuem C yÄPer&resdifiqari empturn eft, fed j ^ a r tu r a d humilieatem pertiüet e cc le fi* , pharifedäad
hhjtfanlinigtationis illud cqnlumniare nequiuerunt an -ü equ itiamfu pe rbije f r
ce quadraginta fex annos.proptergentium vidnammi.ur-J. . ybarißusßaiis, iwr apudfesrabatiDem. gratis ago tibi ,quia
| pugnat ,onem,..QmnumcruS congturt humauo corpotU | m L . J L -
. Tradunt namqjphyuci,rormam humam corporis tot die- j iam hicpubltcanus. '
rümlpaiiopetfici.SexprimisdicbusdajnceptionqJaiStis^ Qdatuorffintfp^diesrquibüsömnistumorärroffan-
I ^ium deinonfttatut, cum aut bpuumafemetipfis fe b ib e f
re exiftimant: aut fi d e liv e r datü dedanr, pro ineritis.da-
kum fibi putant .- aut cum ia d a u d e fiaberequod non hanera
d,uodecim fequentibüsfolidarur,réliquis decern
Sc o d o formatur ad lineamenta membrotüm. Ecce
quadragin taquin que, quibus adijee ilium diem, q u o c o r l
püsper membradiferetüm in cipit crefcere.Hic etiam nUf
merus inlireris nominis Adam lecundum græcos inueni-
tut. Alpha enim defignar vnum,delta,quacuor: item a l j
pha, vnunv. My , quadraginta. Quæ quatuor literædefi-
gnanc Adam diiperfumperquatüoi;partesmundiinfiliis
iiiis.-Ideo in principes nominum partium niundi, hae qua-]
tuor literælegüntùr. Anatole nam q-, d icitùrâriens, dÿfis
öccidens,ardos Xèprentrio, mëXêmbria mendies. Et quia
inAdam numerus intelligitur,qui eftqüadraginràièx tanquam
de aliquo ædifiCato iub hoc numéro fumpfitChri-
ftus de Adam templüm corporis fui per Mariam virginé.
Illi d i ci t u r,terra es & in ten am ibis,Sc hic de fë aie,foluet is templum
hoc, & ego excitabo illud. Excitatur itaque in Chrifto
difperfiis Adam > & de quatuor partibüs mundi colligitur
in vnum Corpus Chrifti, quod èft ecblefia. Vnde dicitur,
eledos eflè congregandos à quatuor vernis.
C A P V T CXVI I I .
R
L. r. R.
fjpiciens autem, vidtt eos qui mittebant munerafua ïngato-
.pbjlacium,diuites.
Gazophylaciumappellatarlocus vbi diuiria; Xèruanbent;
autdëfpedis caEtèris , fingularirervolünt viderfha-
bere quod * h a b èh r ,v tiftçp h ÿ& u s . Vnde abfqjiultifica-
tipne de templo difeeflit,quia publicanoiê iadaûter præ-1 beàt.Û *
tulir. . . I '‘5 ' ■ ]
leiuno bis in fabbatöftecimasdöothniuinqua poßideö.
Iezechiel dicitanimalia oftënfa fibi fuiflè ocùlis p lèn ii W i ;
quia fandorum ad io vndiq; debeteftè perfpcda.Sed nos H
faepe dümalijsrebüsintendimus,alias negligithùs.Phari- Ä
faeüsadabftincntiâfti, admiXéricordiam oculum habue-
rat: fed ad hu milita tis cuftodiàm non habebat. Et quid,
prodeft ciüitàtem cuftodirijfî vbum foramen relinquatur
Vüdeab hoftibus intretur ? x- ,, ;
Etpublicanus alongeftam,nolébatnecoculosadcalumleuate,fed
penutiebatpeftusfuu,dicens:Deus,propicM efto niibipeccatori. Dt-
covobis,defcendit hic iuftificatusin domum fuàm abillo.
Id eft, ad compatationem illius vel plus quàmille. quîa
ille apudfe de operibus,hic vero apud Deum èx fide iùfti-
ficatus.eft. A logeftare,necocüiqâleüare,indicia fünt hu-
militatis,qua Deus de prope afpicic. Ifte côfeièntiartiprc-
mic,ièd Ipem Xnblèuat.pedus percu.tic,pCena‘s dù le exigea
vt Deus parcatjcohfiçemr v t Deùs ignofcar.ignoràt D e i* |
quod ifte agnofeir. •Çundereautem pedus quid e ft, nifi I
arguere quod latet in p e d o r e , Sc euidèbte pûlXü\ô.çcüI-
türa ea ftigare pecca turn ? Twrce,pharifaeos lùdèûrhro eft |
populus, qui ex iuftificatiombus legïs extollit mérita Cas; ]
................... . k 4 . i^tfiipet- î