
Pothórifs Pr es fat cri Prumienfis,
videmus.Nam'in lönginquamregioncmdiflïmilitndinis
ab illis receilimus , quicaslcftis conuerlatiohis exemplar
quod in eorum vica& m oribus lucerc confpici-
tfius,imitari dc^icimus. Omniagloriaeoruab innis,nos
verbinteriusvacuivirti^jbus, exteriusimaginemquan-
da fandiratis nobis depingimus,cum in exterioribus obferuaq,
tijsinftituendis»commutandis,renduaudisinquietis
feniper diftentiaifibus animos ab int/ma theorise
dukcdineaUchatosoccupamus. Ecce gloriam noftram
in ore hominum ponimus , & gloriam veram,qua teftimonioconfcientiac6mendatUr,
minimehabemns.Hinc
eft quod in his temporibus pcriculolis jinopianoscoan-
guftatrpiritalium, cum exuberat copia rerum tempora-
lium.Ecclefiaenim in hoc tcpiporediuitijs maior> virtu-
tibus m in o tfad a eft. Vnderefrigcicente iam inmultis
chari rate ,coelefte in nobiseuanefcicdefiderium,atque o-
mnevirtutum ftudium adappetitum conuerticurrerum
t ran fe un ciu nr. Qu o circa de ftatu temporis noftrifin quos]
At vbi venena haretieorum antidotofalutarisdodrin;
p etd o d o rüm iftgenia,in corpore Ecclefi? cmleftis mcdi-l
cina curauitjfucceflic amaritudo amariilima, .qua in his
nouiffimisdiebus j Ecclefiam admodfi infeftare yidetur.
Eft eifim in omni o rdine, in ora ni profelfionejlatens dif-
ciplina fidumvSandtoSpirftui inimicum, innqcencia ac
fimplicitati Chriftiana valdpconcrarium. Hoceftnimir
rumilliidnegocium I quod perambulabat intenebris,
quod later intus in fe creto confeieritia , apparet foiis in
fid a b o n a cpnucrfationis difciplina.De his conqueritur
EcclcfiajECcednquiens, in pace amaritudo mea amariffi-
ma.Ac | dicat;Faxquidem mihi eftaperfecutoribusi qui
corpus occidunnpax eft abha reticis, qui animas per do-1
dtrinamncquarointerimunr,fednop eftpaxafilijs, &a
domefticis, qui mihifociantur per exteriorem facramen-
torum communion£m,led alieni (pnt a Deo, pet-firnula-
tamreligionem. Ecceinhaeamaritudinefiiaamariffima
finesfeculorum deuenerunt ;Ecclefiam in verbis C an tid Ecclefiagemitdolens,quiavidetfi«ftareligiont5 homini-
lamehtandoconqueritur ; Ecce, i n qu it,inipa ce am ar i t u-j bus, al taris Chriftilacrame ta committi j&eorum vlui ler-
domea amari(fimà.ïn prioribusfeculis,quando perfecu- urre ftipendia Ecclefiarum , q u a vtique funt p ^ ri^ o n ia
tionisfauitiaCatholicamfidemoppugnabat, amarae- pauperum,preciaanimarum.Ordmis Ecclefiaftici'digni-
fratamaritudo Ecclefia. Deinde amaridr, cum haretica cates,non vitaé mentis,ipfaque iedes Epifcopales, Abba-
iprauitasdodrinam veritatis peruerfisdogmatibuscorru- tia ,P rap o fitu ia j fed ncgocio illiquod peiambulatin te-
pereconabatur. Nunc verb , quando paxefte videtur,| ncbris,tribuunrux-.PrafentistcmporisroelicitaS,tötaque
quando nec perfecutormaniféftus la u it, neq; hareticus tranfèuntisfoelicitatisi iocunditas , confpicuyin auro&
in verba maliria prorumpit, amaritudo amariffima fenti- argento,in apparatu armorum, in numero millium,in il-
tur. Eft enim moleftiflimum hypocritarügenus intra d q - j| lecebrisconuiuiorum , in frequetitiaminiftrantium, in
mefticos parietes inclufum,cum amicisdc domefticisDei| lautiifimis dapibus, Sc preciofispoculis, in eqtiitatus or-
habitans, fold habitu exteriore mundi contemptum prç-j natu,in,fcllis & frènisdeaurati^in venationibqs,in Càni-
fer:ens,monafticaconueii'ationifeingerens, q u o d eo a - bus&accipitribus, omniiq; feculipompaarridetilline-1
crius membris Chrifti nocet,quo minus vitaripoteft. Et | gocioquouperambulat intenebris. Omniahacillisfa-
reuerahac eft amaritudo amariflima , quando pax qui- j mulanrur,quibus vel fidla iandlitas, Vel generis nobuitas
dem eft à pcrfeciuoribus & hareticis,qui apercé (æuiunt,1 liiftiagaruv. Propter h ac efle cupiunt Epifcopi, &Ecde-
fednon eftpax à domefticis qui intus fu n t, quireligiofo- fikrum pralati,vt his bonis fruantur , vt delicijs affluant, I
rum quidem numero admixti funt,fed veram religionem vt Ecclefia Dei iriagis prafint, qudm profint, vt ramiliam I
execranres,doloseaguntin confpedtuDomini, vtinüe- EcclefiçfubiedtamhaDeant,ytdominirerüfint,vrquah-
jniatutiniquitas eorum ad pdium.Gùm enim omni virtu- to Ecclefia funt ditiores, tanto ipfi fiant clariores. Cum
teinteriusfintdeftituti, folaimagineiandtitatisexterius ergoin bisregnetambitio,quomodododtrinam Ghrifti,
nitidijintuentiumoculostallunt,quianimirumgloriam, verbo & çxemplo'in omnibusornare ppffluit?Q i^ n am
I q u a ab hominibus eft,quarunt.Iam myfterium iniquità- illis inèft virtus vera Religidnis, quorum corda dteferitl
I tisinhis opératur, donee caputillorum Antichriftus ad- fplendordiuinailluminationis?Miniftri Chrifti appellâ-
j u en ia t, cuiusaduentus eft fecundum operationem Sata- turjdifpenfiitores mÿfteriorum Deiexiftimantür y &.ta-
n à , qui qiiafi meridian us fulgorapparebit- in omnibus fi- men (acramentdrum lumen in iemetipfis extinguere, ih-
gnis&prodigijs mendacibus , ieducens corda il lorum digne viireudo,non verentur.Naminlacramctis qüideinl
! qui charitatèm veritatis nonrçceperunt vt ïalui fièrent.' oftërendis,exteriusDeoferuire-vide.ntur,fedinieiiuslu-i
i Quatuor fifnt h a c tentationü genera q u a pcyrftrinximus, ce charitatis,qua eft effedtiua fàcramentorum virrus,pri-
! quibüsvidelicet Exclefiainfeftatur, diim in hoc mundo uantur. Hincprofcdtbliquido môftratur,qiiompdoifti,
• pêregrinatur , dumtriticum fijbpaleisktet,dummalo- qui'ad altiorem ecclefiafticæ dignitatis gradum prorndti
rumimprobitasbonorumvitam affligit.Verumlacrolan- (unt,& quifandtareligionispropofitum tenéht,nëgociô
■ <ftaecclefiafupra petramadificata, & à.Ghriftofundata, illiquod perambulat in tenebris,Ceruiant. Deriique circà
■iiicundtis aducrutatibus ineoneufiafirmitate perdurât, h ac nouiffima tempora, fenefcentemundó,frigefcentfe
j ficut ei vox fpiricus iandtiin pfalmo promittit,dicens:Nô in hominibus charitat’e ,multi fu n t, in quibus Spiritus S.
timebisà timoré nodturno , à(âgittavolanreindie,àne-‘ difciplinafugit fidtum , &aüfertfeàcordibusillorutni
goçio perambulante in tenebris, ab incurfu& damOnio qui eut» non habeant fimplicemac redtamihtentionemj
Jmeridiano.His quatuor tentationibusfibi ip hoc tempo- foris pratendüt faliam làndtitatis imaginem. Vnde,quia
re fuccedentibus, membra Chrifti à membris diaboli in- ] charitatèm veritatis non ample&untur, & faHà virtutis
feftantur.Sed qui funt Ghrifti, ab eo cui perfideiintegti- laudejnon vera virtutis adVione, q u a d redlaprbceditin-
I tateminharent,minime feparantur.Non timebis,inquit, tentione, dcledtantür, ad illiusimitationém aCcedunt,
! a timoré nodlurno. Timornodlurnuserar, quando qui- qui cum fit princeps tenebrarum, transfigurât fein ange-
cunqueiândtosinterficiebat, a rb itrag eu r(eobïçquium lum lucis:Quocirca,ndbisapertèdeclararur,<^uiâiftine-
IpraftareDeo.Noxarat,quandoIudaaininfidelitateob- gocio,quodperambulatintcncbris,cüinimirum (eruitur
jfeurata , contraprimitiuamEcclçfiamperfccutibnisra- amultis,iamiamquefucceditvltima, ScpericulofiffiiW1
biem primum excitauit, ac deinde furor gentiliumfub tentatio, quando Ebclefia Chrifti ab incurfu,&dçmonio
pripcipibus Romanis,éademprocellaChrifti Ecclefianij meridiano,quafi tempeftatefçuiflima,qua(rabit.ur:quan“
pcïàmplifiimaterrarumfpaciadiffulàm , turbauit. Sed doillehomope'ccati,filiusper4 itionis,quiaduerfattu'5^
.vbi dcui<ftafper(èquentiumcrudelitate,ger vidfcorias mar- ! extollit-ur fupra omne quoddicitur Deus, aut quodcpli"
Kyrùm Ecclefia(ânâa optatafrui ccepit pacistranquilli-, tur,tanquam meridianaluxapparens, in qmnibus fignis
I tate,jnalignihoftisacriusiæuitinuidia. Parauitcnim fa- '& prodigijsmendacibus fcducec inhabitantes fuperter-
gittaifuasinpharetra,vtfagittetinobfcuroredtoscorde. ram. Caterum,hisquatuor tenfajionumgcneribiiSjEe-
lr, ipfà fiquidem Euarigelicagratia d ie, circunfufis erro-1 clefia quidem inter mundi turbines fludtuans, impugna-
rum tenebris hareticaimpietatis peruerfa doderina, can- 1 tur, (cd Deoprotegente, nullis vnquaminiitucorum ma*
quam làgitta volante in die m ultorum corda lethalivul • chinationibus cxpugnacur. His ergo breuiter praliba-
nere fauciauit. Ethacvtiqueamaritudo,quævitamani- j cis , iam ad propofituni redearaus, Sc addefcnbendam
m a , qua ex fide viuitur,interemit ,amarior eftamaritudi-1 Domus Deidifciplitiam, prout remporis noftri ftatus pofttdat,
V e fta tttDonutsi)eiy Lib.l i l . 6'2 g
ft-lat operam impend^mus. Summa namqueope hfth effe videatur,tanTen extraadifieium iacet. Ciuiraresvero ^
d \em u s^ v tn e sd c ip illi / quodpérainbulatin tefiebfis;’ & pe,rfonas , quasprafata \ enerända concilia rcfpuiint,
dc leftibnsinftradti'difcipM &'dépenètta- fe^aójqqais venerantür,ampledtor, quia duni'vhiueïfali
libusdomusnoftra,huiuI^Rdiphancafiam;atquever-conferifufüntconftituta,(e,&noniUadeftiuit^quifquis
futiam diabólica fraudisabigamus:In hac quippe domo, prafumit,aut föluere quos ligan^authgarc,quo8 fbluut.
uam fepientiaDéidoadidit,qüafnquêfpiritalibusdifci- Quifquisergo aliud fapit, anathemafit^ Hucüf^ue Gre-
linis rèait riifrefidere monftrüdmm cohuenit.Hacverq gdtius. Caterum^adregendam domus Domini diicipÜr
^ifpehfatione domum fuam ^apientia gubeirnat, vt qua-, nam,in omhi religlöniS p^opofito, in ómnf oirdine ac di-
uisin vn^eademque Chriftianafidefieligionevniuerfa-j gnitate canonum obfernan^me^eheceCkfkm , Apo-
libusinftitutiseammoderetur, particulariatameninfti-|ftolie?fedisaMthoritasaffiimac,qü?omnibus filijsEecle-
tutavnicüiój ordiniac profeftioni tribuit. Atjramen par- fiaillam quam faeus Ganpnibus exh^bëre deben.t, indi-,
cularia pracepta,qua cuilibe,t profeftioni fpecialiteraP eitpbèdientiam. Ecclefiaftica namquedifciplina inftrumen
turn eft,canonicaauthoritatis priuilegium , qüod in
Apöftol icafede fundatur, vb i.diui navolütacis inftit ut ib
omnibus pripcipali ter Eccl e fia pralatis éprumquefu b-
d itistra d itu r, vbifirmam'entûmdïlpenktionis Ecclefia
a a m n E &
dant. Namparticulariainftituta.fiabVnmerfa,libasdif-
crcparentVvimfuitnaniicrtrcnt, fitptramusabatbore,
1 , W
monafticaprofeffio; qu^ particulariamftituta,exquauis fpeciâlitercollocatür.Hociiamque pnpdegium 13; lJetro
régulafandorumpacrum feruandafufeepit, ab vniuerfa- l Apoftelorüm principi ccelefti decreto principalitcr tra-
libiisinftitutis , quibuscanonicaauthoritasorontmëc-\dipm§cque:firmatum;fap<ftipatrèscum m agnavenera-
cldfiaffiefimordinem inftruit', nequaquamexcluditur.
tione fufcipientesJ, atque fan<ftam Romanam ecclefiam
Nam monafticus ordo.fic régula fua terminis contentus
ferüantesjtamiilgencralibus confîlijs,quàm in cateris
elïedebët: vtetiam,qualiter eum oporteatfacrisobedire
icripturis.& gèftis fuis,vniuerfklem matte appellauerunti
canonibusi non ignorée. Sunt quippe in monachica vna
& iicuteiiis documenta ini confirmatione ndei & erudiquamplurimi,
quifmipiicit«möhachrdicuntur,.quiafa- tipnefacra religionis,itaetiainiudiciafufceperuhtiihh
confentientes ,& quafivno (piritu Sç v(na voce concor-
dantes.omnésfnàiprésres^8cpracipuanégocia, neenon
ornnium'ècclefiarurh iudicia ad earn qualï ad matirem &
caput debcrerefërri,afc) ea nufquamappellati , iudicia e -
iùs a nemine retradar-iaut refelli debere vel polie. Inde
B.Gelafius AnaftafipImperâtori feribens, diùinafultus
lauthoritate , qnid&qualite r depvimacu (edis Apoftoli-
caRom a n a ècclefialcntire d eb e ret, hoc modo eurfi inftruxtt.
cnsprmnibusmiriimefnngüntur. Suntquimoüachifi^ föniehtiénres . &^duafivno foiritu &vn av o c eco n a
mul& clërici vocantur, quorum videlicet & propofitum
facerdotiöj Sc propofito facerdotium o rn a tu r.lftin im i-
rum®ula fua obedientiam,& facris canohibus reue-
rentiam fubiedionis exhibere debent. Habentenimex
regulayiuendipracepraquibusobtemperentjhabentex
eanonica tradicione ritum miniftrjmdi , quem ièruent.
Sic funt reguia fua debitofes , vt & Canonum debearit
effe obferuatores. Cui enim plus cómmitti'tur,plus ab co
exigituf, Sc cum döna De iin nobis crefcunt ^rationes et-
iaprdonorum crefcunt. Amplius igitur ex debico obliga-
tifiint,qui& exregul^e cuftddias:& ex Canonum qhfer-
uantia rationem reddituri fiint. Q u o contrailli dciipiüt J
nefcientës,qua loqüuntur, neque de quibusafhrmant;
qiii cuni fint in faicris cpnftituti offidijs-, in fpla tamen re-
gula fuagloriantes,dicunt^ Q u id nobis cumCanonibus,
habeihus r'egülam noftram, hac contentifimus.-Benè&
argutèreguia p iaten d u n t authoritatem, nónnere^ulahoc
Et fi,inquit, ^cun d is generaïiier kee rdotibusre-
d è diuina trad a n tib u s, fidelium Colla cdnuënit'lubmiC-*
ti; j quanto potius fediSjllius.priÉfuliçonlenfiis eft adhiA
bendus , quem cundislacerdotibus Ôf diuinitas fumma
voluitpraeminere,&fablèquct,is-Ecclefiægeneralis pie-
tas celebrauit. Vbi prudentia tua euîdenterapimaduer--
tit,vnquam quolibet penitus humatio conlîlioaquare le
pofleqüenquam illius priuilegio ,• vei confe.flioni,quem
Chrifti vox p ra tu lit vniuetfis , quem ecclefia confellà
fetnper eft,& haoet deuotaprimatem.. Ex hisergo B.Gerum
omnium magfftraëftauthpritas Canonic* >• nônne làfij didis, aliorumque ßindörum Patrüm feriptis decla-
Romanfpdntifices,quiinplenitudinepoteftatis Ecclefiç
prafperunt , quorum videlicet aüthoritate yuiuerfàlia
Canonum décréta côfcripta lùnt 8c ddrroborata,illis pfç-
ferendi'fünt!,qüi in parcem folicitudirîis voca ti, partiçu-
laria quadam quibufdam inftituta in luis regulis edide -
runtîSandus patër Beqedidus,quamuis Ipiritu omnium
iuftorum plènps ex'titeritjtamen in reguia, quam mqna-»
chis fpecialiter (cripfit,teftatur non omnem iuftitiam elle
cdnftitutam. Vhde ad èiémplatnaiomm, & ad inftituta j
Cat'holicotüm patrum,lequcnda illos mittic, qui perfe-
dipni;s cülmen a’ttingerp cùpiun t. hleq; eïiitn reguia béaratur
, qu o dR oman a ledis lpeciali priuilegio omnium
ecclefiarumpriuilegia.cpi^iTrientur: quodque illius fin-
gulari difpenfatione omnium ordinum , dignitatumac
profeflionumiu'ra', inftitutioriuixvque moderamina gu-
berncntiitff Sicut enim Defis pateromneiudiciumdedic
filio , lie filius Dei omneiudiciumfuum Apoftolica ledi
con.ceflit, q u a videlicet totifis Ecclefiacaput d Domino
cctoftitfutavma lapientia 8c difcretione,tanquam duormn
in vno capite pculorum prouifipne7 totum Ecclefi? corpus
, cum lubiedis fingulorum membrorum offieijsregie.
Ec lingula quidem membra liiis funguntur olficijs, Sc
ti B ënedidi,neque y lia m'aioium traditiones,quç corre- jpio parte lolicitudinis Iqa corporis çuràm gerun c. Tua
dionem mprùm d ocent,Öc honefta vita formamdemÔ“* verb pater vigidahtifflmà fohcitudo in plenitudinepote-
ftrantjhisqüiinmonafter'ijsConuerfanturimminuerevel ftatis
infirmare vllo nïodo polfuntfacrorumCanonumauth^o-j tione difponic« Tuânaniq-, prudehti virtutis a d io u e p ra -
rita6em,quorum videlicetpbferuantia, cumgeneraliter
omnibus ecclefia filijs in d id a fitymonachi foli non exci-L
piuntur. Nam Canones ad monachosquoqiie pertinere,
illofquc fynodalibus Patrum decretis pbedue debere, ex
feriptis bead Gregorij Pàpæ , liquide» datur intelligi, qui
in fua fynodica,id eft jlynodali èpiftoîà fandifflma » quatuor
concilia confirmâtita. Sicut fandi Euangelij qua-
tüorlibros , fie quatuor concilia lufcipere de venerari me
fateof V Nicenum'fcihcctjin quo peruetfum Arrij dogma
deftruitut; Conftanrihopolitanum q u o queinquoEu-
nomij& Macedonij error corUiincicUr.Epnefinumetiam
primiim,in quoNcftorij impietasiudicatur. Galcedone-
lc vçroyin quo Eutychetis DiolePrique prauitas reproba-
tur,tbtadeiibtioneampledor,int'egerrimaapprob'atio-
nc cuftbdip, qiiia in his , velutin quàdrato lapide fan d a
fidciftrudura conlurgi t,vt cuiuslibet vitç dcadionisexù-,
ftaqQuifqfiis eorum Ipliditatem non ten e t,etiam.filapis
Btblioth.Vet-Pdt.Tom. lr.
cipua, p ra cun d is conremplatione fulpénlà,profpicere
n o u it, quo modoin Ecclefiacarnali afpi ri tali b us lu belfe
ac fenfire o p o rte a t, & quomodo fpiritalia cceleftis vit»
formam tenqre debean t. V crum , q u a nbs inter h a c ex-
cellentia vera hiimiliterfuggerimuss landfapoftolatus
veftri manfiietudo dignanter quàfumüs accipiac, Nam
yerbi gentium dodor,xninoribus qui funt in Ecclefia, et-
iam corammaipribiis loqui cbneedit i quandbrat-ip po-
Icit. Videcur enim nobis iîécellarium , veftra lublimicati
fuggerere,q u a in hac parte amplius indigec^ veftra pro-
uiuonisdihgentiaH» qui mtnirnè fibieohaérentordinata
temperatura partium. Scifluramentiumaffiduoiliorum
vnanimitatem &,quietem rumpere vidèntur,quiihordt-
nc monaftico conucrlantur, vbi maiorum traditiones tâ-
quam-minus (alubres acinutiles rtegliguncur ,immo reij-
ciuntiïr. Nam quodamradio Sc agrotaciofieanimOrum,
antiquarum iriftitutionü crebra fitmutatiodc relnouatio,'
G g g ,3