i s + _________________
S'meoftis litnicris
crührur, in renebtis ambulant » & nefeiunt neque quo va-
danc, nequeybi o fiend ant, Forcaffisenim ahquando eri-
genres fe exarrogantiaquaoppteffi funt,verâS.Spuitus
doéfcrinam compleâentur,Deicjuevoluntatem finefuco,
ac fincerè audientes, poenicentiam agent, atq; ita aliquod
fpirituaie charifir.a accipient; Q u od li hanc eis vtil.itat.crn.
patate non poterunt, lachrymis cordis eorum ccecitatem
profequentcs,in fuos nidosreuertentpr,hoctes 8c dies pro
eorum fainte votafaeientes. Nunquaraenim alterius rei
caufla moleftiam capient, qui eum D eo funt aflidui, ô£ o*
t ronibus bonis redundant.
C C X IX . Q u i omnibusegentibus omniaadexp'lenda
hqdiernam neceflxtatem præbuit, ôc eras .poffit idem præ-
ftare quibufdam fratribus, & tarnen fmiteosfame, fiti, &
frigore interire,ipfum ilium non curauit m bn,& contem-
pfit.qui d\m,Quod vni ex minimis meisfeiiftisi nnbifectftù. j
G C X X . Ex his licet eognofeere,quomodo Dominas
ad fe omnia paupctu m ,& fra t rum noftrorum transférât,Sé
fibifaéèa interprWtur. Ad iuftos dicit.jwfbi ƒ«»ƒ?«: ad Hlos,
qui in dnidt^mibinonfedftis. Non enim lolü intuetnreos,
quorum miferti fumus ,'au.tquiiniuriam acceperant, aut
fraudati7„aütmille alia mala perpeffi (unuicdetramde-
Cclojf. j.
G CX II. Etiam hpdie funt, qui omni motu non re&o fpeclos,vt hoc adeondemnationé noftça m.fö ftçiat. Ne-
vaecnt,viii làn â i,& diuino lumine pleni.inroedio noltrü que enim il!os,fedipfum defpiçimus lefumChriftum.quI
verfantes 1 quiadeo roortificarunt membrafua, quæ funtI bmnia vt fib ifa ciaducit, quæ misfecerimus. g - i
fupertenaâb omniimmunditia,&fureate concupifcen^ - C G X X I . .Idcireo paupem cu biq u e faciem fufaperc ;
cia vr non folum perfefe maliquippiamnon cogitent,nee ; voluit , & cuiuis pauper»(eßfitmilauit, vc nullusmie ere-j
âd id eommittendum incite,n tur: fed neqjabalijsadhoc aemiumaduerfusfiacremiuum^leuerur: (ed vnq (qu%
follicitati,quiçtum animifu iftatumaliqua/xpartcmuta- fratrem fuum.vrproximum,.vtDeum îmuens,minimum
re noueront 1 quandô.raemoria tenenr, quæ quoiidieje- fefe nó fratris,led eius quiiratté fecit,reputet, ^ vt îplunv
gunt, ôc pfallunt diuina oracula. His illi de diuinis rebus creatorcm eiusexcipiar,& honorer,ommaqi ad e iu s p ( j-
ui fapientiafpiritusducentib'usÿ&ftultisi.fidénon habent. jquiura*& miniftetium i % | ^ e ^ U q r i % ^ e m d ' |
fîam fi p e rfe â| dîuinaVfcripturas noIfent, crederenfver? .modumiChriftus&peusTuumipfîus fangumemoblaiii-:
bis De i,& bonis quæ is huroano generi donauir- Quia.ve^- ! rem noitrara éxhauhr; ■' ' ' !
tp huiulèemôdi boirorunvbb arroganriam, ôc föcordiam | C C X X I f Quiiufluseft proximu eb lo co habere quo Dm t
participes non fö n t, etiam hos qui participes funt, Ôc eos ' ferner, plané non per vnum diem, fed per omnern vu am j
docent,increduli càiumniantur, ' . • j fie eum habere deber. Et qui ornai perenn mil us eft dare, Ate',
C C X I IL -Quifnam oeçônomiæ Verbi Dei in carne feo- hocfacere iubetur,quamdiu viuit, Et qui cùpit ab alip (i- Manb.
pus e ft, qui i nom ni diuina fciipcura reueUuur,&à nobis le bi præftafi quæ Vult bona, ab co poftulabitur, veeade ipie
oicur, neeinteiligitur ? An hic v tiq u e , vr confors faótufn i ahjs præfter, ' v' ^ .
noftrorü quæilïiefunt.fuorom conforresfaceretidcquod | C C X X I I I . Q^emadmodüigitür qui habetproximû
ipfe p it naturara e ft , ad illud genus noftrum pergrariam 'eodem loco quo fe,nihil præ proximo habereluftiner. Sm
eueherec denub nos in SpirituS. generans , & illico in re- j autem habuerir,nccliberalicer imperriuei ir, donee & ipfe
gnurncoelof urn inducens, vel p.otius.hpc in nóbis habere ]ad paupertaté redigaturj& proximrj fuis exæquetur, etim
donans : vt nooadhuc (peremus ïlludjngredi ; fed iam fd ^Dôminrpræceptum non impléuiftè conftar,Nec.eum,iqui
ipfun\poflideares damemus,^ Hoßraautevitaabfconditaeft jomnibus petentibusdare vbiens,fi vfqucad qbphimfauc
cum Chnfto in Deo. - -v.' .■ ifruftum panis pcruenerir, quempiam roganretn inanem
I C C X IV . Baptifmusïibertatem Voluntatis floftrae, ^ id im ife r ir : ncc^uiinôafacifprqxi^ûy^hÂCüiitqu^fd^ab
quod fpernps-noftræ eft, mini mè toi lit | > ac min^nô citur,
Vtnolentesdiabplusfüa tyrännideampHus premere j bum, pocum,veftem d ed if, aliaque omniao f& c ia ÿ præ-
aon poffit. Innoftro autetù arbitratu pofirura eft,poft ha-1 ftitit.vnum aUtern,Sc folum neglexit atque conieföpfit, r1
ptifmu aut voienres feruare.mandata Domini, in quo ab- pcrindëâcçip.ierur,vtfi Chriftum Deum eförienrem, ac h-
lutifumus,Ghrifti nenipe,&in via legiim eiusambùlare ; ; tten-em defpexifier.
autpetimprobäsadlionesd ere éîp f^ o citinereadaduer- 1 A n n o t à t . R e À e timuirSimeon,e a,quæcap«^.|
faiium arqueinimieura noftrum diaboium deehnaie. * ltradiderat,nimisduLavisöm. Vci éenim dm a fönt. Quid
C C X V ï, Q u i poft baptifriia volunrari’bus'mairgni’Ce- ; fi nec vera ? Non enim vt alijsfit remißio. ^obis autem tribuUttn, j
Colojf. 3.
pf j dunt.Sc eius conföIta perpétrant, fefe à fanâa bapnfinatîs |fed exoequaütate-inquh Apoftplus z. ad C ok S. Gohoßtans
lienati!ät quafrmàtriceabalienan^fecundumülud^^Dauidiffî^êque j fidÿles|vt tgenisppem feram^: Q gæ æqualitas.n6 imh-oc
fectaiorà&Çom alienacur vnufquifque ; aut naturam eum qua créa- çon(î;llir,vc qui quid haber, cxxqueturnihil h.:ben.ti i fcJ
"jà vulua.^ ' tus eft mutât ; fed bonus'creâtüsà Dep(malü enim Deus Jin hpe,vf^«i mult um habet^non abundet^d^do videljeet ,
psnjA»-. y n - pacjt j inimutabilisnarura & effencia ( li cut c reams eft) j genis id,qu od lupeifluum eft: & qui modicum, non minores, j
fif^Yelut libera mente haec feu bona,feii malaqligit & j hoc eft^y t qui pauper.elt^liberalitarp aliè^^adiutùS',;nou
h«'flc7n\ facit, Quemadmodum enim glàdius naruràm fuam n o n j magis arque ma gis in egefta.tisi n c o m m o ci a i n c urr a t ; nam
ifoiT&s. y mutât, (eu bene feu maie vtare, fedferrum maner: fic& vt qais neceffaiiaad vitam eroger j feque paupcii erog.uis
\huc mint homo operarur,8c facit,vc dictum eft,quæ vulc, àfua autc omnibus parem eftkiar i id vc incerdum eximiæ chanratis '
alludit i l l wSMÈÈê Simeon,
I I " j f i .......— - t I ‘ ’ — X~ ~r~r,-\
&
eoiem ...
cabulo <
D
Matth. 2
natura non deijcicur- ^ ,
I C G X V I .N o n f i vnius miferearis,faluabeiis: fedfi vnfi
contempfens,irr.ignem mitterisi ^h^vtiliu.d,e/«mi,c^/î-
tiui, non femel,auc vnum dienrvfed tempus vitævniuerfæ.
fignificac ;fic Sc p^fei Chriftu^potari,indui, & li quid prae-
terèa hæc comiratur,hô lèmel,lèd seper.Scerga o mxies Cet-
ubs ipfius lùfcipiédûDeus,& Domin9 nofter profcfluseft.
C G X V I I . Indiuiduum diuifum,& ipfam cotu in,vno-
quoque pauperum,quomodo quidam fe vnisincludunt ?
Pone centum eftêpauperés ,& vnum Chriftum((nequc e-
nim vllarationediuifuseft Chnhusjquiergo ex nonagin-
tahouem fingplis dederit ob olum, vnüm aureminiuria
affecerkjâur petcufïèrir^âut vacuum dimifent, cui nâ hæc
fecit ? An’non illivrique, qui d ixit,& lemper dicir, & d i-
duriis %d,QMndtuvmix minimis meis fectjiisimihifecjfiisi
. C C X V 111. Q u i cenrunV mendicisdederit elecmofÿ-
nam^poreftautemT4çali}sdaté,potareque, ÔCcibaremultos,
quPs fe toga nr es, Sc eius miferieordiàm implorantes
dimittitjVtquiChrifturoipfum npnpauerir, ab coiu-
dicabirur: quandoquidemBcin illis omnibusjpfe eft,qui
etiam in vnoquolibec minimorum à nobis alicur^ .
indleium cfie queat ■, nulli tarnen per ler,loqueudo prsci■
pitur •, quique id non obleruät; nullius mandati diuini
tcus perappoteft.4.
. . C C X X I V . Duraha:c,&onerolaomnibiisfortaßevt-^™
deburftur. Quireexiftimabunr (e confenranea c;ogitaff,fi
!lta feeum cogit,epr,Quifnam.h5c praeftareporeft.vcpmhi-
bus ferimr.victumqiminift:rer,Si ho rum nullum negligat
vllo m odo ?Sed Paulum audian^diferieelamante^G/wr/-1. Cot'
,(asen}m 0 rißivrgetnos-ytißimanteshoe,i quoniamß vnus proo-,
mnibus mofiutu e ß , ergo omnes mortuifunt. , I
C C X X V . Quemadmodum generalia mandata parti-
culariacomplexu,&s ampliciidine fö a c o nr i n e nt:fie ge-;
nerales virtutes.particulares virtutesföp ambi.ru coercer.
Q u i enimvendit facultatcs föas, & eas in pauperes dilper-
tir,fimulq; ac Id'rnel ipfe pauper fit» orania mandara parn-1
culaiiainvnoj&fimulexecutuseft. Nec.Pnim de cxteio
Opus habet perentl dare,aut non aüerti ab eo,aur non rce-
nerari illi. Sic qui nullum precandi finem facir, in hoc o - Pfd1
mry a in.clufic:necamplius (epticsin d ie Dominum lauda-
^,e,^cvcfpere,& mane,&meridic nccelle habet; vt qui iam
bm,nia impleuit,qus canöniee,diftin<ftisq; temporibuSs^
. höris
Capita MoŸalitt.
I jiIttthAScurajelïeDtia,
& g loria, quia circumfctibi Iirtiitil)us haud
potelk .iN 'tE R R ö g. vQui ,érgo non circiimfcribitur,
qUompdoimpletomnia? Q qiimpletómiiia, quomodo
incirctuhfcriptuseft,&nufquameft ? R e b ü. Sanë
quidem cpncelfö pmniiim Deus vbiqné eft; & cfimim-
pleatomnia,hisqu® videmuspmnino i\ót1 pefniifefetur :
(èd eo mödo quo diximus fecerftirar. Nufquam atirem
eft7quodad captum noftrum attinet. Nemo enim höuif,»
ne angeli qüidera,vbi fit Deus. JEtfi enim illos afïiftere aü-
disjfedthronogloriae:: &cümprocedentem indéolarita;
tem contra alpicerenequëant, rimorê facieS föas v cla iit,
ftuporeqüe attoniti, hymnum diuinum nunquam contihorispfecamlir|
acpfallimus< S ic é tiam ,qu iD eum in fe
habitarefcit,a quo horninibusfcientiadataeft;totam feri-
pturam diuinam percutriti & to tum qurex leólione colli-
giturfruâiumpercepit: nec àmplius volumina legere co-
gecur.- Cureftim cogeretur,cumeum,qui fcriptoribus facrasSctipturasinfpirauit,
apudfecollocutoremhabeat,&
abeoabfcönditorüm myfteriora arcana doceatur ? Quid :
ipfe alijs liber à Deo inlpiratus etit,noua,&vetera afferens
myfteria, confcripta digito D ciinipfo» v t qui perfeceiit
omnia, & quieuerit in Deo ( qui eft fömma perfedtiov) ab
omnibus operibus fuis.
C C X X V I . Quödnam primüeft,& m aius,& quomodo
hæcordine fieri confueuerunt? Primüeltoratio,dein- j centes modulateur. Intolerabili namquqmâieftace perde
illuminatio,poftea illuftratio,& hincingeneratur vifio culfi,nec conciperepolfunt, néé cogitarevbiDöminus fit,
reru,quæinluminefunt.Qiiomodoenimfolëriolucente aurqualisfic. Etenim li oculos in corufcumfpleridorèm
quifpiam illuftrari ? aut quipculo s perfedè illuminatos intendere non valent,quomodö vitro curiosèinquiraflt i
non habet,quomodo quempiam videre poteftï Deum igitürelle,&vbiqueelIè, &impIerë omniâ turn in -
C C X X V I I . Quies monaftiea,eft impertutbatus animi j geli,tum làn â i, qui lè iplbs purgaueriint, & à diuirio fpirir
flatus,liberæ,&exultantis animæ ferenitas,bafis quædàm I ritu illunîinati, illuftràtique funt, fciunt : vbi autem; aut
cordis,niil'lis àgitata turbis, nullis inundatafluÆibus,con-J quomodo.aut qualis lic,nêmo qmtiiüm 'côgtidîci.ti fed pâ |
teroplatio luminis.myftica Del cognitio,fermofàpientiç, j ter nouitfilium,& èliuspatrem,& Spiritus fandüs pâtre j
abyftusconfiliorum Dei.raptus mentis, pura'cü Deo con- : & filium, vtpotè illis cohfubftantialis,ôc c oiteihu s . Hæc
Uetfatio,oculusperuigil,intelleôtualisadoratio, y n io& fiquidemrriacùmvnumfirit, & cognofcuntleipfa, & co-
copulatio cum D e o , terminus, Deificatio, ÔC in magnis a- gnofcuntur inuicem, quod ip(e natura Deus, & Dei filius
fëeticævitælaboribusfinelaborerequies. i prpdidit. Nemonouitpatrem,inqnit,nififilins,necfiliumquis'
i muit, nifipater. Et rurfum Apoftolus: Quisenimbomintm
• F I N I t S. \ fa t qua funt bomiyis,niJifpiritus bominis qui in ipfo eft ? Sic quæ
I D e i funt lèu diuina, præterlpirûum Deinemo noüit.rIk-
__ï_— -----—1— ----- ^ -------—--------—-------I t e R R o g. Quid etgo eft, quod Chriftiisdicit : Vidtte ne
i contemnatisvnumexbispufillis, quoniam angelieorum fenipervi-
A P P E N D I X . ; dent f adem patrismeii Et alibi: Beaùmundocorde,quoniàmipji s.
J Deumvidebunt. T u nec angelos noflèautumas, qualis,àut
T T / ^ \ T A C T vbi fit Deus. R e s p o i n . Quemadmodum folelucéntë
^3 V J i l - J u x x . >3 A X V^/ X . 'in m endie, quod inde emitticur lumen,elarè,acmahifefte.
\ viddmus, ipfum folem videre, acnofcere nec quomodo-
cuniqüepollumus; 3c tarnen nos eüm vidère haudfalfo
didlitamus : pari modo, &angeli fô c làn â i fülgutis ihftat
m i cancem fpiritus gl oriam in cuen tes, in ipfa ôCf iliu r r iÔC
patremeernunt. Nônitapeceatores.&immundi. Ulie -
nimcæcorum ôc nihillentientiumfimilesfunt. Nam vr
cæci fenfibilis huius folis lumen fuigens non v ident; ira
ipfi diuinum lumen lèm per luce ns minime alpiciunt, nec
calorem eius fentiunt. In t e r d o g. Quid ergo corde
ÔC aninio puri vident ? R £ s PO N.^Quia Deus luk e ft, &
lux luptema ac nobiliftima * àliud nihil ttifi lucem vident,
qui ipfum vident: quod'patetèorüm teftimohiô, qui vi- Maithaf:
derunt faciem eius relplénderè vc lblem;, ÔC veftimérita
e iu sa lb a fa â a v t niuem.E^ teftimonio Paüli Apoftôii.qui AHor.M
Deum lucëm v id it, atque adéius agnitioriëm cohuérluS
e'ftV ôc ex alijs mille làhâ is . I n ï e r r ô g . Gurigitur,çû
fit æterna lux Deus, lemperq; luceaç,n5 videtutab omnibus?
R e s p o n . Quoniam à principio ità rem inftituit
Deus, v t nullamhaberenccommuniônem tènebræéum
lumine, ne cimp uru s ,ôc profanus cum püro, & lanéto.
Quocirca etiam velue magnushiatus, ôc murus peccata
uoftrâ à Deo nos feparaiit ; præcipuè cogitatioiiès péruer-
fx,ÔC ratiocinationes vanæ,acque inutiles quàlî murus ex
celfuS nobisfiunt, no.lque alumine virædiiîociantac fe-
cludunt. Deus enim lu x , & vitaeft: quoqui priuaci fönt,
mortuifuntlecundum animam : quibuscum alijs æterni
ignis haereditas j àclocietas debetun I n t è r r o is... Êc-
quid illi,qui ad hanemétam non përüenic,làlusdefpéran-
da eft? R-I^SP o n . 'Cùm. Dominüs dicat, In domopatris
meimanfionesmulufunt, planum fir, etiam viaslàlutismul-
taseflè,quÆ omnes in vfiavia poenirentiæconfummàn-
tü t , & per abftinenciain à peccato ; imeeleémôlÿ-
nam, fiue peregrinationcm, fiue qùoduis
àliud genus (anâimôpiæ,quo ad illà
fempicerna contendimuS,
mihinominesj
, C VI V S DAM DIALOGES,
DE DEO.
o r f ' D S IM E O V i a M T H È O L O G VM .
|h ^ M | I l WÊê g ]
Jnterrogatio. Rejponfio.
N t e r r o g. Q u id erat in mundo, an-
tequam exifteret? /R e s p o n . Deus,i-J
pfius mundi parens & conditor. I N- l
t e r r o g. Cùm nondu extaret mun-
dus, quo tandem p a â o in mundo eraf ?*j
R e s p o n . Quoniam mundus, etiam
priufqùam fieret, in Deo plané ranquam faéfcus inerat:,
quemadmodum homines quoqueneedum inhanclucé
natijVt iam natiapud Deum funt. Omniaquippe, etiam
nondumprbereata, in lèipfoconftituit,& fi idintelligeii-
tiænoftræimbecillitatemefFugiat. I n t e r r q ,g. S iigi-
tur in mundo erat Deus, anrequam mundum rédificaret,
v ta is ,qu id eo fa âum eft,vb i ilium produxit? Numab eo
fëceflit;anadh ucin eo manetî R e s p o n . Loco quidem
à creaturis fuis ipfarum creator Deusfeparatus non
eft. Quôenim{ètransferret,quæfo,quivbique præfèns
adeft, & diuinitate fuà implet vniuetfa, naturaque, & ë f -
fentia, ÔC fubfiftentia, cætensque propcietatibus omnem
naturam conditam excedit,ab caque im menfo.&incom-
prehenfo diferimine fecc rni tur. I n t e r r o g . Q u a rationes
cùm loco non diftet, fed vbique prælens fit, quemadmodum
affirmafti.ab omnibus tarnen leiuhgitur?RE-
s p o n . Hæcquæftio difficilem intelligentiam, non item
difficilcnvexplicationcm habet.. Deo autem nihileftim-
poffibile. Itaque potefttibi huius quoque rëi plenam fi-
demfacere. Age,intelligenter aufculta. Sicuti mens hu-
maha nec cohibètur mûris, nec loco citcumfcribitur : fed
corpus tantum dotnunculæ includitur, ôc vinculiscon-
ftringitur, ipfa excra corpus libéré vbique yagatur : ïiêC
intérim a corpore feparatur,necà domicilio procul diftat:
vetùm ôc abfens qubdamnlûdo, his adeft, ôç cùm illis adeft
abeft,præfentiam^;cumabfëntiaconiungit: itaDcus
vbique, & in omnibus,ôc extrabmnià, & nufquam eft Ua-
Biblioth. Veter. Patr. TomHi<