[Matth'sm
ä m
; Beut.32.
f Terram
Iudæide-
j bûoinha-
bicare
, poftrcfui
redlioflc
fpcrant.
m *
fil iu m&hbminém abpmnipeccaticomagionie àfienuniÿ
iniquevendiderunc ., ôdniuftacondemnauemntnece.
Ecce iiyhac aucori rate quam aduerfumtë induxi, cùridVa
quç obijccre po tuer is nullolîaievigore.pfpbauij&Chrir
ftoracionabiliterGonucniie conclufi., H a c ig itu r^ om nibus
fiTpradidtis autolfcâtibus inihebmiuÜà firmitate
fundatis, pxobaturaindubitanterarbitror efife tamlorif-
■ ganam hanccaptiuitatem ob Chrifti mo rtem, & male-'
uolegtiaqieuënifie:Concluf©autemquodpt'opterChri-
ftuni fîtçapiiuitàsfà,â:a,conlequitur | quod ’8c vos de ea
non exibitis , dOnecpatrum veftrorpm in vobispecca-
tumemendàbicis Qdem quodiioneiediderunt crederis.
Mundata vero-mcnje euiulquamà culpa, confeftim eum
^Çonfequerhrpietasdi.ûma.Qripd etiam quidam doâro-
rum vëftrorum fubtilius & occultis voluit exprimi ver-
bis j.fîveftræiUud penetralTctduritiamenu's.Interroga-
rus euim quando filius.Dauid eilet venturus, hodie ait,fi ;
verbisctedideritiseius. His ënim verbisinielligi dédit,.
quod quicunque quanis hora mandatis1 Chrifti obedinifèftéeriàm&
liquidptibîfcredo patei;ç« quæcunque
-egbvéft^OEum libroLÛ probauiteftimonio. Mecumigir
tu v Ira ter ci u.icic in C h n fti miferi coidiamimplora, v ttq -
tiusfàliîtatis errore fiiblato tu a mentis oculis vcræ fidei
Sc fo tiü^bonititis^tèndprëm pariter & amorem infun-
dar,&rè^ainfideiiiin4uturo dignamemedceompenfer,
v tpe reàmde tfaptiuitate exeas. Amen.
: F .1 N \1 S. '
Petri K^élphttnfi Ôialog.
TI T V L V S
T E R T IV S DE STYL-
: T A I V D Æ Q R V M C O N F V T A K D A
v‘ C R E D V L IÏa TE SVP e R M ORT VOV
RVMj-SVORVM RïSVRRÈCTX O NE,
qcios-crediirit & refürredluros"
e flè,& iterum terram
^ ’« , ■ ^ ' j â. '-îhicplcre.
•v M O Y $ 1 E S.
pl ùtes eu m volu it percùflîr,cum voliïit iàriauir. ÏJremipfc
in yna n o de omnia piimogenità Ægypti iritcrfeat,&fub
vniusnodis fpacio in caftrisSerinaclierrb.CiXXXY.inilia
occidit. Sedidèmécontrario in manu 'Helia fiîium vid
u a ,in manuàûtem Heli&i,Sunamitisfiliuxnfufêitâuir.
Mô. Q uandoquidem eum iam feciftefiac credis miracu-
la,quid tê credere prohiber^fum adhuc quandoqj fadu-
rumeademipiaî Pet. Omn'ipótëhtém murmôsfiifdtare
pofte non nego,qum omneshominesin diéiudicij abeo
refulcitandos & côfireor& credo, fedquodadij'ciris,quia
fcilicet denuo terrasin h abitaruri fin t,no credo.Mo.Nec
hoctib i co'ntrafidëm cflè deb etv ideri, éum ab Heliavèl
He lifeo rêfufciratus, poftea longam vitam duxerit,vxoremhabued^
jfihosgenueritj&priftinahumanævitècft^
d a ofiiGiaimpleuerit. Pet. Verumeft& benepocuitellè,
vel per mifaculum vel perprecem iàndri viri, quiacoipus
nódum erarddlblutum,quamuis etiaih neqrtaquam'cre-
dei;emus,nifi teftimonium iuper hocpropheticum habe-
îemus. Verum ea quæcontra vfiim cótingere folent, fides
ho pli n u m fu ftiperefâci le nô folet,nifi taiiu m confirmen-
t a r andoii'tate^xophetarum, quib.iïsmnnium fàuorap-
plaudat aiiditoiü,& vtcaipià apertiftimeloquanrurpro-
pheia’.Hoc au rem n uU us aperce pronunciauic propheca.
Sed eum veftri hocdixè'rint d o d o re s,nemo ramen ex his
quiante Chriftum füerunt iftudprædixir.SequaceSau-
tém err or emliu n c in u en ere Vt Iu,da:orum gensin fua per-
li ftéret in h de 1 i tare. Mo. Et fi d odore s nofiros iëduccndi
cauiàfi nxiftehiecaftr uis, quid depro'phétisademfacien-
tibusreipondebis?Àit enimEiàias: Ÿtuentmortuïtuïjnter- ]
fecli ?}’Cr refurgent,.Ixjiergija'mini & landau qui htbitatisinpul-
uere, Per. Vérba luEcnëquaquam oftenduntmprtuos ve-
ft ros ad inh abi tan d u'm terramreiîiicitari,quoniam fî diligenter
quod dicitur attehdamüs':nec,mortuorum refur- J
l'edionem
quiniibiinecpropheràconcrarius elfe vid eb itu r,’cumin
1 uperiorib usd i xeri :j/iorlentes non vivent,gygmîcsnonrefur-
^ » r .Q ù p d ig itü r& à natui^vrif diflèntiti'& iphprophe-
tæ concranecatemihpent, neqüâquam fecûdumlibitum
vniiikaiiiifquea,diehfiminarureeorittariiUndebetexpo-|
b ofen Cfl pèifirt n celligi ,'niïlneceftaria ta-1
tîo ita coègerit accipi. M o .A u diredeied'at q uq n am ali 0
modo vérins h u i ils (en rëria iufte quear inteil igi. Pe.D 110-
bus modis verbum hoc inreliigi poceifvidelicer vr vel de
ekttenii i udicijftîfcitâtio ne.;diëtum credatur, yelrefufcicaptiüitatis
éuafionèm ftgnificaue-
Hicatttem^ô^-inagis'adlkémmpëiÉûënSR^ide-
Ê t e ! * Fn0( ^ amp W S g æ ’» « f e g •' -W” paalofuperius pB>pliTOfili'gttdè''c.Miilittinmlit
'iic en s : Ä *
ri us fuhr i n 01 di ne digellâ. éxôprb. Q_upd igitu rin libri
nos exèrdîo erraire dixifti , <^> quod pöft capjiuitatis eiia-l
iîo n ein ,i null tat üm n o ÿ s iraraculum , fcilicet riiortuos
qui denuo terrasjinhabitarent refufeitari dDeo çredere-l
mus,quare in hac fiâêérrare tibivideamur, ■ preçofàpe-j
ri^s:P e.î^ocmiraculum#lmëtaferidsen ep5étervfum.
.Qui c qu i a au te m præter côniùecndin'em euenit, fine au-
dorirate.autratione, antequain eueniat non debetcredi.
Errorenrigituriiidico ciêde ie , quod nulla pores aüdori-
rateprobare. M o.Hocfane inultisâudoritatibus probare
vulemus.Moÿfténim hoc probatiu-teftimonio, dicentis
ad|opulùm Iftael: Vidétequodegofimfolus^nonfit alius
Deus prater me. Ego occidam 6" ego vïuenfàciam, percuùm &
egofixnabo. Gum ergo Deus feoccifumm prQraictat,&vi-
umcatüriim^ quare tibi fi des noftra füper^âcre videnir
ta.nQççnimverbumadoftendendamfuam-omniporcn-
Moy i. A die qua Deus hóe fe fadurum pjôffiifit,vfqne in
Pr -^ 9 ^ e ^ r .ieQ1Vcouçedis eumaliquanderhîeçfeciflcmi-*"
racula?Pet.Omniavtiq;-fecit.Ipfe'enira:Mariamfororem
M o y iipropheræ,Iob,EZeehiam, Naanian, ècaftosquam
Ipertranjcat indignatio, . Hæc ad captiuitarem cb.ngruen-1
rerrérëruntUr..^ Nunquidnamaliquidtàle îftvfer-
bisDan ielis obij cere pOteris ? Ait enim : Multi de his\
qui dormiunt in terra puluere vigilabunt, alij
nam,alqin opprobrium vt Meantfimfen Petr. T anto lbn-1
giij^iudoritas h a :çi tua diferepat intentione , quanto !__
euidenmisdevltimo iudicio inreliigimrdiÊtafuiflë. In W |
î a e n rm 1 efurreAio n e , ibüntvel in vitam æternam vel
m sternum opprobrium; Moyf. Inufenies ne aliqüid
quodcQiftr.rEzcchielemPrbplVetamdiceiepoflis? Qui I
cuinpluresmortUosdiuinafufcitaftet virtute $ dëfutuns
quoque his.vaticiriatbs eft verbis; “ Hai dïcitöomnm M
Deus : ß c e ego qperjam timidos vcftros,::& educam vos inter- M
ram Ifrael. Et poft pauca. Et requiefeere vosfaciâm fuper bu-
mmveftrani. Eccè&mOrtupsiufdtândos,&terrasfuas
înhabitaturos. apertiflime propheta arque indübitan-|
tpr oltendit. Petr. Hocpriusdebeinus difcutére, v t fcilicet
quali eos fufcitaiierit modo valeamus àgnofee-
re , v id e li^ t vtrum poft fufeita'tiohem.0mnia hum'âni
corporis-omciaexpleiierint. neene. N a n f k hocplërilquem4n
«ium-v&iïiti;-^p.y||Vtnôftri-te^àiithrd0Âdr|s,
poiiperfomniuin fed vigilafi's ëos exurgerefecit? Etvt
%itulu$ IL
hôcmagisverum e ileuino te fcat, ipfos.omnes mo r tu o f
ttpsipieTqfcitauit de. ÉflFraim tribu perhibent fiiiiFé,
quos in egre^iohe pôpùli de Ægypco dicitur obifte in
philiftinorum région e. Hæc autem fufeitatio figntim
fuit futur®,yt quemadmodum illi omnes fiint per eum
fufeitati, lie di reliquivniuedi quandoque credanturlu-^
feitandi. Pe. Qupîiïiodo Ulis,ÿeram & petfeôtamcqn-
tulit refurreëtionem, cuip anïmam n.equaqam ilîiç red^
diderit rationalem i M o y . Qu alite f eos/noh fationa-
lemrecepilfe animam contendis, cûmidërn Propheta éx
Dei præcepto adfpiritum vaticinétur talibus verbis ? Hac
dicitDomiiiusv ùl quatuor vernis vérii jpiritus i & infla fuper inr
terfettoi ifios & reuutifcant. Etprophetauifioutfuceperat Do-,
minusi&ingreffus eft ïneafiiHttu firvixertint, fieteriintqde fu-
perpedes fups exercitus grandis nimis val 'iè. iP.ef Spiritus
hic qui aqüatuor yenire ven tis iubetur, neqiiaqiiam rà-,
tionalis eft anima J fedquæ ex quatuor él'emento^um fit
coniundiöne.. Mö . Ex verbis tuis intelligicurvaiiud elfe
fpiritum, corporalem , aliud ânimam- ratipnalem.-
Q uod û iça eft,tune & eorum opera funt diuerfaf Pei Ita
eflenemofanu.m fapiens. dubitat. M o . Vtriufque diffe-'
rentiam audire delidero; Pe. Spiritus vcorporalis cor-
pus qùidemleuiflimum eft & fubtiliflimum,quod in hominis
corporçex qua.tuor elementorum fitc o n iu n d io -
•|)oris qualitäs humanis fubiacet fénfibus. Cuiuf^unqiie,
auteitirei'qüalitatesnulli corpöreo fübiacën'c'feïiliuyn'ec
'córporea eft ipfa dicenda. Qo^litates äutem anima bo •'
numu ih t&maiüm , quahüUó corporeo pércipiüntiu
lenfu. ^nimaigiturnon eftcorpbrea. Item idëm^alib fic
probatür argumento. Omne eo ip u s aliquo cörpórëé|
percipi^uf fenfu. Anima äutem. nulli lübiacet’ 'cOrpötis
fenlui. H o n e ft ergo eprporea. Haoetiamanima corrür1
ptocorpprenOhebrrümpitur. CorporiS namque corrü-
p ti o t r ibu sm o disfi t, vé lc u m quidmarcefcit&‘,arefc?t,vt
inarbóribtts vïd.emus he tbis , vel ,cum detrimehtum
fiiipadtur,vt fal velE<Énum cum d è lo co ad lo cum mbüe-
tpr,vclcnmdilfoluitur,y t dbrhus cnrnfcdeftruitur,'vèl ali-
quod vascüm frahgttur N u lla au tem harum fit nifi vel in
corpore,vel in re qu a corpori aecidir.Sed anima nee cor-
pus éft,necfundatur in corpore. Nu|löitaqi horiim mo-
do corrnmpitui^ P ratere^ h a c ip la rätibnälis an,ima ho ;
minis fpéciem GÖm'plet, quoniam ipla rationalem efficit
hqminéni.Mö.Quidlpirituscorporalisdratibnalicljffe-
rar aniriiajpatëntèr a^ioiiR Sed. quoniam Philofophidi-
eiint in horhinetrescfleanimaSjpoftulovt q u a namha
ftn tapenasiPë.Trësiliaqua sdicuntanima,funcanima
vegetabiliSjam.m'abeftMis^riinUTatiohalis.MbiHarum
lingu 1 arum o p e f a f h c i a vr dicäs expoftulo. Pe* Ab
Corporis '
ïorruptiö *
St tribus
atoms-?
Anima .
vegetabi-
lis,bcftia-
iis, ratio-
nalis.
n e j& ex eo loco inomne sfpargitur vënas,ipBqüécbrpof;pimisadfuperi6ca gradatimafeendetè lib et. Vegetabili's
ritnbuitvitam,&halitum,6carterijS'aifiduinnpulfumj i animaduöfuntorriciaV'FacitenimreEumincrernentum,
&näturalem hominis m otum , hoc cum corporç quod &corporibüs lpfis praftat nutvimentum., Hocaûtëm y-
viuificat fimul corrumpitur . : ' jEft autem | ratibnalis ' trunque n on tacitntfiper quataormatûræ vïrtutès,appe-
animafubftantia per fe lubfiftens ihcorporea volunta- ' titiuâmfçiik expulliuam.
rio mo tu moueri taciehs corp us , ipla tamenümmobilis . Et h a c an ima in omnibusinuenituryirgultis ae terrarial-
per^anens', corporequoquccuiinhæretçorrupto, in- ! centibüs, & vniuerfisanimaliiim Ipeciebusi', Ofticiaau-
corruptibilis c^iltens,g;enerietiam adiundafpèciemhb- • tem beftiahsahima , verp (unt'co^oris^nfuS jm b t^
mihisipfaperficiens. M o . Meminimultosantehos^i- ' iam de lo^oadlocum. H æ ^ u tcm iô anihialibüstantum
xifte animam râtionalem ex quatuor elerhentorum ebn- j- repenTUt, iSt h a i anima cum fpiritil corpoyali qualiqui-
iiindione creari. Q u a con iundio eum lubtiliter fit ni- buldam fiexibus^cOunitur. .Rationalis^au.tem anima
hildenfitatishabensmfe,dixeruntanimam.fubcilcmef- • h a c fu n tp f fic ia , meditari,mé'ditatârecordariÿ difeer-
fejfiVero obfeuritatisaliquidhabeat, &'lpiflxtudinis, di- -here:,'fixum aliquid ac certum firmarè , memoriam ha-
xërùnifànimam legnem eftbßc :obtulàm tali lllud argils ‘daere, Ö^velle rerum .caillàs difcutere ï & difcuftis ad mi
mehto proban tes. Ex ad iundione(inquiiln t) quarun- verjtatemperuenire. Ha cinn,ulla a!nirnalisfpecie, h i-
dam rerum taliagigni lap e videmus , coiqies fcilicet.,yir- fiin folo permanethomine. Mp y. Q ualimpdo ifta tres
tutes&opera quæ de nullkillarum fi d iliu h d a fingdla- anima in vno conuenerinc hbmine : d u a veroinirra-
timaceipi a nturproiien i un tyS iih ili ter quoque ign^Sc tibhabilibusanimalibus. Tertia'àûtem Iqla in omni-
aere,aqua,terra pariter iu n d is , rationalis producitur a- bus déterra, nàfcentib üs, & igno rô, 6c vehementer ad-
nima,qua tarnen fi quaracur in fingulis, hpninuenitur j mirpr. Pé. In quprundam philpfpphorum libris le g if
manifefta. Pe. Si ex Cprp*Pre quatupr elemCntprum I quodcum rerumplacuit ereaton f animantium qmni-
coniundipneperfedpratipnalis nalcituranirnà/ debec urnatquè yiçentium prp'cre.are Corpora , quatup^ iri
ergp de fi ci e n t e 'e o r po ris r o b pr e anima virtusaeficëré. num coinmifcuit e lemehta, ,ëc;. eorumqufiitatesaliam I
Siautemvircusahima, cum corporis deficierdborbife- fu a temp erau itco htran a^& bx iira cPmmix tio hepro -
quitur ergo vt inchoante corporei vigoris diftolutio- \ creata lunt Corpora, fiipradid^ Ex qualicatum verb
Rational
lisanimiè
officia. !
G
n e , paritér dilroluaturôcyirtüsanima. Q h ó d li conce-
datur corrupt© corpore anima eti.am çorrumpi ,cohclu-
ditür, R c d u s ordo conlè^iiemiæ lie eiiehire de-
lhpnftrat. P e ., Sed argumenci conclufio ochlbrumfi-
demimpugnat. Sæpeènimcontingit,quantomagisepr-
pusdebelitatuï&mortiappropiat y v t tanto magis con-
ualcfcatanima , veliiti aliquotiens mulrisinfirmis lole'Ö
accidére, vt quanto mortiprbximipr eft,tan<t‘o perlpica-
ciori mèntis aeüminéplusiblitb.recordetur , chiid a
cemperan tiarquataipr prpueh.ei;uht qa tiira ,, quaspr;
diximusvirtutes, appetitiuafcificet, retentiuaj digefti-
uà', & e ip u lfiu a r Cbrppiibus aucem huiufmodi pro-
creatis omnibus quidem' vegetabili& àdhæfit anima ßc
fija in eis exercuicbfficia, Creicendó (brlicei nutnêndt}‘&:
generandóY Subtihoribïis a.otem beftialis iu n d a eft a-
nima,. vt luain eis exhibèrépo'déto'fticKi, p?aftandd fti-
lic etlen fum & motumde loco adibcum. Qupdauteni
ex eis PmniumTub tihfliihiim fléuililî m u iiffu i t & tempéprouideàti
& in ipfoqu o melius anima vigeat, momen- ratiflimüm,& ad fufcîpieiidamrâdpnemaptilfimum il-
to homp iiiteréati Chm àutem tanta vt dixi perlpicaeia li le rationalis anima lpciauit i8c illa fuä q ù a præHixi-
vigeataliimà , tuncomniaÜanguentis corporis p lusde- muso ffici^Biëxijibiiit. Hocitaque^lodb iuxta völuft-
crefehnt officia; Inùèhimus pràterea fenes plerofque. ,'tatemDei.acdilpo|ifionèm^^v.cres.illa. anima omnes
cumadtalemperuenefintleheducem, v tn u lla fitin eis
fortitudo corporeä, tund poliere cbnfilio animam & oy
rnm läpientia. Hinföit^que euidehs^colligifür ratiö
•qilod .nequaqiiam de elementorum cbpula rationalis
prpdeat anima jfed ficutfupferius diximusYfi Cperfe füb?5'
iiftens lubftantia.Qui'cquid enim vnüm numero eiiftehs
& ih fui natura immutabile permanens , contfariorum
eftlufceptibile,lubftantiaeft^tiq5perfefubfiftensfQ^uo-
niam igitur anima vna eft nümerp,yeluti Platonis ,S o cra-
W M fi°P:1inis anima, nec m fuinaturä
v -atei}us pertputatur, led boni mälique eftfulcßptibilisY
reftatnecefläriöivEiicper fe fubfiftens lubftäntia.Höcaü-
H^Qdpp^Qbaturquod nöh fit^örpörea* Ömniscor-,
CohuenàruTir ia;h pmii)e^inanimalibusirra tip nabili-
b.us folummpdo d ua . Tertik autem fola in arböribuSSc
herbis q u a nalCuntur dè telluré .■ Moy; Bene tui gratia
quodighorabam ofténdifti^ ftd v h üm ïé fta t quod mihi
ppitülo apenrh Gum1 enim corpora omnia de quatuor
luit elemcfttis cómppfita Yvelieméncer aamirPr quare
aliaalijs exiftantleuipra; Eptf Hoc. conting^t lihe ex dir
üerfitatë quantitatuih elèmentôtum j iticocpprunl crear.
tioneiria^ualiYcçadiun.âQrùmjdCexdiuërlitâtetempé-
tantia qualitacüm eoiiiih. Q^pd-fi lkrgiüs-'nofle defir
deras j ïnr ibnsinueme s philolophorum | quiaadpra-
feiisde hinù lm od ire 'e xplanaftçla-'nec ceraptls habe-
mtiSj neelb'cum 4 âd velfium jiotius ë ft nbs rèdireprppp