H f l
Sintconis honoris
' O . R A T I O XVI.
Argumentum.
Deum propter excellentem charitatem multis caldmitatibusbo-
minem expofuijfé. Pemriam,Jeu indigentiam Dei munus
ejfe>qui<fe eamfugit,eum Cbrißlanifmumfugere: Deienim
fententiam naturam nobis fact am ; & trtbulationes ofnner
grau arum aäionem docere. Cuius rei cauffa pec cat um,
tnorbi, & mors extiterint. -
D.ËÜS hominem pqftlaplutn tim oribusn\ultis, 8c o-
jnnigenis cäfibus,quali muro,vallauit , & vndiqqe
fecit turbisac terroribus irripeti atque ia d ä r i, iplumque
in Ce d iemetiplö öjppugnari. Cauflä huius reijädmirabi-
liSjOtóniqué charitatè ac b.onitater eferta èffi. §ica t enhn
pater qinTpiänijdjues ^cfortunatusbönis omnibus, fifi-
liumhaberetfibimulrd chariflimura, ac proptervehe-
mentiam anioris erga h'unegerrnanum acdiledjum fi-
lium fuumnec cihum, neqpotum, neevefteroj nec cälr
ceos , nec aliudrcommodum,recreationemve,nifi tanc#
^M p n gè cum ifu p c jb iap rp p te tin d ig cn tkm tê tn ^
ucns. Flagellat autem ommmßliüm,quem recipit, per morbos
vari.os4&inualetiidines eiim fi bi copulans, gracias a-
gentem,& patientera, & pro huiufeemodi certatninura
corona^doptiönem reportantem. Etenim protoplaftus
non ob aliud violauit mandatum, flifiqu od nulla pror-
fus re é ge ret, elFetquefine k b o r e diues bonorum 0-
mniuttf. '/ \ gg L
Quarequi indigentiam fu g it , quam efFugercnmt-,
quaropoteritjDeoyidetur aduerfari, ßraja ipfo pronuneiatam
fententiam,naturaî^ue loco coaftitutam,quafi’cuertere
conari,nempe qua,iubet,: v t infudorevtiltus nofiri
panemnoftrumcomedamus,donee reuertamur in im am, dequa
jqmptifumtu.Qupma.tu igiturindigentiacuilibet fipniini
iii h o c fe cu lo , paruo & rpagnonaturalis poenà eft, qui
banc quisrit efFugere^in poenas fempiternas incurret. Aliter.
cnim quàm per auaritiam,iniuftitiam,rapinam,præfentem
indigentiam explere non datur. Soletautêm bonorum
cop.if genepareliiperbiam, vnde peecatis princi-
pium,& caput. Ea proftrata,luperbum & arrogantem
turpia deßgnandi vol untas inuadit, quæ ex amentia, &
di fee flu à re d a ratione progignitur. Oinnisitaque Chti-
ftiaqusVquiindigentiam lugere laborat, etiam’germa-
Gtnef{:
fùm abfê genitorçv elletiliumaccip ere ,fv tid çïteoàpa- jnumÇhriftianifmumfugit. ElfeenimGbtiftianum38c
tris iatete nunquamdifçederet V &ftfpërei»s gènuare- < nulhusegereVimpoflîbifeelt EtenimDeus noftri fimilis
quiefeeret : flquando autem àpâtre alienarieum con- in te rn o s fa d u s , vthumaiïâm naturam vfqud à pririci-
tin gerct,# ab alijs,non à parente ad vliim fuum neceflk- | p i0 inftauraret,décréta fua, quæad danmationern;;tranf-
riaftbipræberivellet, aut non in u e n ire t, autinuenirct ! greffons mandati fui ,. pnmi,inquam,paréntisnoftrifequidem
, fed,in fudbre açiaborei& a fflid io n e t%éciperet,
qnod omnibus patri fetuientibus vdLdè fèrioimperatum
éflet,talemfiliummiflumfacerè,'répellere, &m o d iso -
mnibus molcftijs afficere , quandoextrapatriS confpe-
û um Yçrlantein v id èren t, vt alibi non inueniens rê-
qu ie ra, àdàétusneceflitate, & inuitus ad pâtre m, qui
! eùm iricredibiliter, &plusomnibusdilexiiret,reuerte-
retur,in eoque conquieîceret : eodem m odo Deusegit
1 cum homine, v tnu llamin hacvitatëbuiquemund£fe-
; quiénvrfîueniens ( quoniamhæcomniavanitas^adbo-
| num Deum,pominum,herum,patrem, tutorem, proüi-
{ôrémjtedemptorem,' ialuatorem reuerteretur, & cum
1 eo cotttinenter vèriàretur j 8cinueniret ipfe quidem requiem,
pater autem & Deuseo perfruerçtnfi aeftipereo
citjCorruptionem videlicet &mortem,cùm d ix it, Infu-1
dorerait us tut comedes pattern iuiim : E t,T erra es,& interrant
reucrteris, nonitaleuiterfuftulit. Ecceenim&fudorad
panern acquirendnmpermanec;&in terram dequafum-
ptifumus, reuertimur. Sedvirtutisfuævtdiuinævirtu-
t i s . & fapienti£efu£e-, vt diüinaé lapientiæ participes fa-
cicns-, quiin eiusincarnationem crecliderunt,i éatenus
legem fuam infirmât ; îp(c primùm nobis -exemplar fa-
6tus , multisdoloribus & affli&ionibusyfqueadmor-
temcrucis ignominioiàm perferendis.Similiter Apofto-
l i& fideles omnes à Chriftp bene corroborati,cumgau-
dio fudorès &tentationes fuftinen t , & in multa patien-
tiafruétum ferunt. Prop ter h o c item martyres &u(cetæ,
illi quidem poenis fupplicijs non eximi •, hi yerôlabolætaretUE.
EratenimjCÙtphomocircumfluerçtomhibuS fesafceticos nonabijcerê,fe'degregiamEbitolèrantiamI
copijs 3 & propter earn abundantiam in quiete a.c v olu- fuppeditari rogabant, propofitum cértamen:perspatién-
ptate efletjVacaretque afïliaiqne & *gritudine,gaudcns tiam certantes,vt pro làbore fuo mercedemin futüro fæ-1
dcexultans,nelciretque prorfus quid ægritudo eflet. Èx | culoreciperent.Vnde Deus panentiæ & longànimicatis l
negligentia igitur propter affluentiam défiderium par- Défis nominatur. Igilür piûcuilibctan gufti^ acothnis
turiuiteorumquæfupraipfum erant*^ quæaflequinon triftitianeceflàriaeft, prpptërcaquodanteomnë tenta-
poterat, & qù^e cum tetigiflet,vtilli vidëbatur, d eipfà mentumnemo tentationumnotitiamadîpilcitur. jSVbi I
ilia çopiade abundantia deieélus, ad multorum, immo autem à tentatioriibusirruentibus vindicacus fuerit^vin-1
fane omnium penuriam redaâus eft , in tanta egeftate d fiifiueDe a^fiuehominigra tia sa git. Gfim itaquéhqrJ
confti tutus, v t fummæ abundantiæ fumma indigentia è mq à ten tationibus immunis a ifto d itu r , àd gratias ob id
rçg ion e,& e x diamerro opponeretur j arrogaritiam feih Dèo agendas fegn-isacpiger eft. Eapfusautem in tefita-
vmdicansivnde audax illu d â c in u s extitifl’et, quo in d o- tio n e s ,& ereptus,impensèei gratiasaginQuin fi quisçt-
natam fibiaffluentiam prte fatietate contumeliofusexti- i iamfcmperDeo gratias agat,non ita ,nec tamoperè tam-
terat.Ex quo autem in egeftatem d eueriit,multisob earn J ^uè alaçriteragit, quàm tentatibbibus&tribufttioni-
aerumniS', laboribus, defatigationibus cumulatur, -née bus liberatusagere confueuit. V t ergo ex anirno , & ex I
expletapenuria,triftatur,affligitur,defperat : natfiralia- totamente,ôf ex omnibusviribusgratias aga t, in tenta- !
que & tneuitabilia vincula indigentiæ fugere volens, tioijes&afflidipries, & anguftias, & triftitiasincidere 0- !
! niagn opéré 6ontendit,vt invita nulla ree g ea t. Hincaut portet,vtvirtutemDeicognofcac. Alioquiremiifio j &
o ccu ltu s , autmamfeftusAt impudensalienoruminua- feriæduo non m ediocriamalapariunti nimirüm*,vtnon
rftjzelb agitatur,iimidét, rixà- tota anima gratix agantur for,auarus,iniuftus,rapax Deo ; & v t mens euris-inanitur,
mentitur,peierar, iniïdiatur, calumniatür, maledi-
cit,pugnat,irafcitur,bejlat,ie vlcifcitür,bqcidit, enam i-
pfum Deum contemnens quodammodo, quivelut tem-
poraneum fupplicium in hac, vita indigentiam eflWo?
luit,quam mortalium generi profóplafti tranigreffio in-
d u x it ,& p e o inimicitias in dicit, ac prop.terea rérum cö^
piasrfibi parans, inde glóriofiis,fuperbus, iaélabundus
,-red.ditur^Puidêein'd^iDominus fuperbis tefijlit, & tandem
extrema eius in eandem damnationem cum.defertöre
Dei dtóholo cadunt., Scifeigirurlicet, indigenciamiu-
ftdm eflc- a Deo fupplicium^ gratoque fergndam animo,
v tita commilèrationcm & mifericördiam, & pEpuideh''?
tiam P e i in nos exeitemus. Jdcitca quem dihgit Dominusj
__ gratixagàni _^rJ|HIHRBIS99i^H
bus occupetur.Adamus in ilia iua quiete, tranquillitatel
que inexplicabili , fi D eo gratias egiflet, dcceptusnon
fu ifle t; nequemalum illudconfilium vriquamadmifif-
ièt,neque Deusfieri concupiuiflèt. Quare quemadmo-
dum aipirationeaëris, fiegratiarumaétione erga Deum
opus habemus, fi in tentatiPneSjaffli<ftiones,anguftias,
mcérpres,quodvelledebemus,inciderimus.
I A w n o t a t . Ilia verba Domini ad Acjamumpoft di-
uiniprxeepti tranigreflionem G en .j. lnfudore yultus tui
vefccrispanetuo, non tnagis (igixihca 11 rpræccptum,quàm
ilia eiufdem ad cundcm : Puluis es,& tnptiluerem revert cris-
I V c l i lk a d -Ëuajpsƒ» dolorepariésplios) Sed fighifican^pce',
________ - '^ h am 'iqp a
Oratio XVII, 76 p
tem concéflum e ft, qui poftféfurïeëHonem fuam dïcit»
DataeUmihiomnispoteftasin ccelo & in terra. Ad iiberatorem
igitur confugiendum, quern penes iolum eft ifta aiuftori-
tas. Et ne quid omittamuS,quo ab eo a tribus hifce tyran-
nisinlibertatem afleramur , pro ea nos inedia macere-
mus, & eleemoiyhas diftribuamus; v t videatnos cópe-
relibertatem , qui vult miferiedrdiam,. Caeterum partx
ui.n : qua Deus primos parentes, eOrumq; pofteros mul-
(ftauit*Ergo,qui modis licitis operam d a^vt’fiSwXeuin^
digentiam, partis, opibus, effugiat ; is non magis peccat,
inpræceptum De i; qttam fi dec operam, v t morbos effu-
eiat j ipfamc[uemortem; fi non lempec vitec; certèdiffe-
rat.itaq^quando Simeon dicit *, Elitpyumdagentiamfugere
mù turffaentâmgèrmMiïCbtiftuu^um^û qüid â io d . .
huiusge’neris in hac orationeoCcurret; id accipiendum libettatis indicium e f t , petfeélura odium illorefm; Vt à
eftdeillo.-quipaupercatemintolerandumgràuiflimum- quorumceruicibushociuguinféruiledepulfum eft,h x c
quemalumreputaf-, immiflàm^ fibim uico& iniqu o a. ---------------------------------------------c , i --------------------
nimbtoletac: oblitus-Sâluatoris fùi,q‘uihanc omnib. di-
uitiisantepofuitjimmemorqj poenxilliusprimæua: | quâ
Deus in môrtalcs ftatuit ï vc feidicetin ffiddire yiijtiïs fui
vefcèrenturpanefuo*, vitamque inter variasærumnas &
paupertatis incommoda exigèrent, quam^feenam , cum
à Deo infligitur, quiuis patienter perlolûerë débet ; tàm-
ëtfiipfemetea feafficere,néetenetur, neciubetur. Et fi
quisautexifteret,autvnquamexiftitifletyquemfüddrj|J
tanquam moriftra foediflima, quæ fecUndu m Safomonis
execrationem nunquam impleri queant, detefténtür ct-
iam. Itaque bonum eft pfallere D e o , orare.ieiunâre, vigil
are , mifericordiam exercete, &propter Chriftume-
gete. Bonum fehumiliarëilêayidemfis in his , fiatres,
multos invacuum aut cucurriflè, aut currere , 8c labora-
reinùtiliter. Gauflàapcrtaeft.Etenimquidqùidagitut,
propter aliqUid agitur.' Q u iä Yero tota natura hominum
___, poftptieuàrfcatiorieracorruptibilis, & mpttalisëfleccefte
vultus nunquamtetigillet | omnisqueindigentiæex- j pit,atqueidcirco jmbecilla&ærunlnofaïpmniumq}vi-
pertem vitam traduxiflet* paratüs ferre fi quid à ,p è o fibi i tiorum,&ftulritiæ capa%quô nam p a â o ipCxCeCe à fem-
mitteretur ; is nihil propterea in vllum præcéptum D ti ! etipfaliberaueritfQuomodo ergoliberabitÜr’ Siieiunia,
commififlèt; quatiquam quis vnquam fuit ^qui îndigen- vigilias, precationes frequentarit, & laborarit, & facul-
tiampenitusàfiiolimineexcluderepotuerit f ;8 c hoefu-’ j tatësliraspauperibusdiftribuerit, vtàcorruptavolunra-
dore afperfusnonfuerit ? imo quo quis auarior eft ; eo c - j tediuiniorevirtuteliberetur.abeoqui fol,us lib érâ t, 8c
gcntiozeft.VetepoeiaiSetnperauameget. j qui venittollere pcccatamundi Iefus Chriftus 8c Deus.
Q u i ob banc cauflàm ieiunat, vigilàt,aliaque fade , & la»
O R 'A T I O X V I I . jbotatjoptatispdtieturj& cognôfcètj&gratiasâgetjôdj«-
mïliabiturfubpotentimanuDèi.- Q u i autem in vita agenda
Argumentum*
De veto monacho, & pecunia,aut volkptatis, aut gloria cupidum,
non ejfe monaebum : qui morbi vMt Debfanéntur, afcetisdtira
perpetienda. Curomne opus bonum htinc habeatfinem f vt fan-
üificationem Cbrißi reetptat. Cum intelleäupfaUere j folius
htinc fcOpumfibipropofitum non habet,incaflurh labo
ràbitfinfelixq; 8c miier Chriftianus ad futurum (æculum
tranfmi'ttetuti ^ }
| Intelligendum eft au tem,omnem operam diaboli,dç-
monumq; aduerfus Chriftianos ih hoc collocari, Yt hanc
ignorantiam per omnium mentes difFundant. Atque ob
Deibeneficipadfcnbendum. Quo pafto inter Deum ,& homines earn rem daemones adieiuniaivigilias, humicu|>atipnes,
inimicittaintercedant. j &caetera,qux di(ftafunt,afceticaadminiftros feprebent;
| vt qui feaffligunt, cum Ce retftefecifie putauerint, mini-
TV /F Onachus e ft, qui profeflus coram D eo & angelis, bme le a Iefu curatds inuenianr. Lex enim Chriftopofita
x V L fem u n d o , & ijsquaeinmunfio funt, nuntiumre- I eftinuiolabilis,nequenquampertiitb^tiones,&morbos
mififle, 8c ad Chriftum fe aggrega te, diuinagratia, qua: fiios, eorumque medkum, 8c ipfam fanationemignoraanimo
concipitur, myfticedignatus eft,& eifis gratiæfën-
fum qucndamintellfgibilem haufit. Præ ipfaenim om-
nescarnis rnundiq; illecebras deceftacus, per eandé mor-
tuus > & ad omnes illas inhabilis,^ineptusefiicitur. Ac
tunc cum fummo gaudio,feruentiq; defiderio ad diuina^
Chrifti man data fit ftrèhuus,&àb bmni voluptate, pecu-
niarumquc, & honorutn ftudio alienus ( velut qui extra
carnem,&miindumviueret)eognofcitur, & foli Spiritui
fan&oar&iflime coniun<ftus,femper læcus &pfallens,
Ego autem in Dominogaudebo , & exultabo in Deofalutari meo.
Aliterqutfpiam refetti in album monachorum neutiqua
pojçeft. Tria enitn firnt, voluptas,pecunia, gloria. M ona-
chusquiadhucvoluptatibusfefubmitrit, nondum mo-
nachusfed etiamqura peccati,& fathanæ mancipium eft.
Monachuscui amor pecuniæadhucimperat, nondum
monachus, ledidololattaeft. Monacnus adhuc ambi-
tiofus.nondu monachusjfed principis huius mundi pro-
batiifimus miles eft. Q u i igitur poifidetur aut ab his tri-
busexpa rte,autabvnohorum trium vniuerfe, feuieiu-
netfeu vigilet, feu oret, feu pfallat, (eu humi cubet , &
quæuisalia incommoda, labor esq; ac moleftias fubeat,
oranemquefcientiam norit,cum parre , filio , &Spiritu
fancto focictatem non habet. hJecéilè eft enim hue prius
libertatero,quae mente videtur,dDei filio adipifei,qui ait,
Omnisquifacitpeccatum feruus eÜpeccati ; feruus autem peccati
nonmanettn domo Dei in sternum. Eftautemdomus Dei re-
gnum eius. Audin’ fotmidandam lententiam ? Si igitur films
vos liberauer it,in qui t, vereliberieritis. Cum ergo quisà
tern, curare poflit: quam quidem primum A poftoli, po'ft
eorum dilcipuli docuetuift'. Atqui nbn doceri, & nolle
fariitatem impolfibile eft. AfieduS enim morboquilpia,
qui prius bene valebàt, de ftatu fuo in quo fanus eratÿCO-
gität. V erum ab ipfa conceptione, nedum ab ortu & exi-
ffi in lu cen t naturaæger, quomodo qilid fit fanitastiofle
poffit i Q u i etiàmdelànitate audiens, non modo do&ri-
nam non compledetur,fed & pro nugisducer,quæ dieü-
tu r , propter fuam incredulitatem ömnia,ieiünia fcilicet,
eiusque comités prpincredibihbus habens,&pro vinculisferreisde
peecatis tutft prdptijs ; tum fratram d o le te ,
.& flere cum flentibus, vtetiam gaudere cum gaudehti-
bus. Sed'hæc omhia bona.admirabilia, & laude digna in
nihilium recidunt, li is , qui eaconlè d a tu r , De i landifi-
ia tionis pàrticëps non fiatthuc enim vnà tçndunt vniuer-
fa, ficut Apoftolus ait deijs , quo s Deus erudire tanquäm
filiosdigna:tur;qUoniamerudjtadid , qitod v tile e ft, in
recipiendo fandificationem eius. Q u od nifi fiat, inanis
labor, inanis fides.Primumigiturneque fine virtute lefu,
8c Dei ipla legitime exercete poffis:& non coronatur.qui
non legitime certac. Lex porto in his vna, vt occulte, &
cautilfime fiant, cofamoculis fo liiisDei, vfqueadeo diligenter,
v t neque finiftra noftra cognolcat, qüidfiexçera
faciat Quaeautem finiftra, & quædextera i Deffcèraeft,
quæ Chriftuth dicentem audit, Gum omniafeceritis, dicite,
i qtiiaferui inutilesfumus, quoniamquodfaceredebemus ,fecitnus.
Sed enim , quis iller, qui omnia fecit, quæ facere débet?
Q u od ffi quis aut omnia, au t nonnulla àliquandofecit ;
Matt. 6.
Luc. 17.
tribus hifce libcratus fù e r it, turn demum,vtiamGhri-,| qiiisboepb'tuic, vt prius myfticam Chrifti virtuterh non
ftianus, 8c Chrifti 1eruus effedus,plal}ere & orare debet, fufeeperit ; Sin autem fine Ghrifto fecit, væ ipfi, & operi
^erteenim qui aut ab his tribus tyranicis aiïeótionibus, eius.Siniftra eft,cum quis offictofundus , honorem fibi
aut ab harum aliqua fubiugatus e f t , etiam volens in li- 1 à Deo deberi exiftimat. Talis poft tantum certamen , 8c
bertatem le .vindicate neqüit. Soliënim Dei filio, atque labotem ae defatigationem nunquam Chrifti landifica-
regilefu C h r ifto , lecundum poteftatem, quam à patte \ tioneiropértietur.Etvæilli,poftquam ex hac luce migra-
propterneceroperpeffam acçepic, iftam donare liberta- ! uetit. Et quæ tandemrecept1phisnotæ?quæ?non iraIci;
BibUoth.Fét.Patr.Tóm,iz. v ... T ç t ___ ________mundum
S t i P ' l i l l l I
m i 1 1 ® !
9 IH
I f
1 IIHH
B ( ! jfl