9+t
ngclos
ante mun
dum cæ-
pifl'c.
Similitu-
do de fine
temporis.
T ernpus
vnde dica
tur &
quid fit.
Parte?,
temporis.
Atomus
quid fit.
C
Ôftentu
quid.
Momen-
am quid.
Pars cfiridj
Minutu
(pud.
DE TEMPORISAS AÈTERNIS.'
C A P V T II.
T Empora sterna fubÆuo Tant, & hscad archetypü
mundum, & Angelos pertinent, qui ante mundum
elfe coeperunt, & cura mundo fun«; & poft mundu erunt.
DE TEMPORISAS MANDL
C A P V T III .
TEmpusautem mundieft ymbrasui.Hoccuro mundo
ccepit, & çum mundo definet. Vclucifxfunis ab
Oriente,in Occidéntem eitenderetur, quiquotidie pli-
cando colleftus, tandem totus abfumatur.Perhocexten-
duntur fecula. Sub hoc çurrunt vniuerfa in hoc tnundo
pofîta. Hoc yniufcuiufqj vita menforatur. Hoc fériés die-
rum, &: annorùm terminatur.
Tempus àütem à temperamento dicitur. Et riihu aliud
éft,quam viciffitudo rerum.
Hocq; in atomos,ôftenta,mométa,partes, minuta,pun-
étos,horas, quadrantes,dies,ebdomadas, menfes, vicil-
fitudines,annos, cyclos, states, fscuhf, diuiditur.
DE A T O M I S .
C A P V T IV.
ATomus dicitur infecabile. Eft enim minus quam il*
ludquod volât in foie. Eft autem minimum tempo-
ris fparium,ficutmotiopalpebrsoculi,qus&iétus oculi
dicitur,& eft trecctefimafeptuagefima lextapars oftenti.
D E O S T E N T I Si
. C A P V T V.
O Stentum eft, quod aliquid oftendit alpicientibus.
Eft autem fexagefima pars vnius h o rs, habens in fe
trecentoslcptuaginta lêx atomos.
DE M O Ü E N Ï ' I Î .
C A P V T VI.
Momentum eft motus lÿderum, vnde & dicitur. Eft
autem quadrageftma pars hors contiriens Often tü
&dimidium.
t) E P A R T i B A S.
C A P V T VIL
PAttesàpartltione zodiaci dicütur, qui in tricenos dies
per fingi/ios menfes partitur. Eft autem deciinaquinta
nars h o rs, continens in fe duo momenta 8c duas partes
momenri.
d e i n N r ï i s.
C A P V T V III.
MInutum eft minus interuallum in norologio. Eft
aütèm décima pars, aliquando quinta hors. Habens
duo minuta, & dimidium hors.
DE P À N C f I S.
* I L JV’J ..F I
Teinta. Et dicitur ab Horologib. Id eft, certus limes in Ho- i E
1 rologijs temporis. I '"^1 •'
D E A D R A N T E.
C A P V T XI.
Hora -
quid fit.
C A P V T IX .
pV n flu s autem eft paruus trahfcenfus£unâi ;
V gio. Eft autem quatta pars in foie.
in horolö-
QVadrans eft quarta pars diei habens très horas. Na-
turaiis autem diei horas fex.
• g»o.
DÉ H O R I S.
C A P V T X.
HOraeftterminuscuiufq; rei. Eft améliora, quamdiu
ftansaqua,àiadu lapiais moue tur, & eft duodecima
pars diei, conftansex quatuor Pun&is, Minutis decem,
Parti bus quindecim, Momcntis quadraginta, Oftentis
fexaginta,Atomis viginti duobus mil.quingencis,& fexa-
D E DIE.
C A P V T XII.
Quadras
quid.
Dies autem eft feptimâ pars Hebdomads vulgaris, ' quid fit
continens duodecimhpras.Naturalisautetn vigin- jdics*
ti quatuor. Dicitur autem dies àdifeernendo; eo quod i f
lucem à tenebrisdifcernat.Eft autem dies açr foieilluftra- ^nde
tus. Cum enim fol eft luper terram, eft hie dies: cum fub Alia did
terra eft ibi dies. . : ‘ ** dçfinitiô.
DE LONGIS ET B REVIORIBVS DIEBVS,
C A P V T XIII.
SOI cum Aquilonarem partem cceli circuit,nobis in de-
uexoterrs pofitis, citiusfurgir, & tardiusoccidit. Et
ideo longiores dies facit» Cum verb Auftralero perambu-
lat, nobis tardius furgere, 8c citius occidere videtur, quia
tumor mediae terrs, qUSrotunda eftvifuinoftroobijci-
tur, 8c tunc quidem nobis dies breuiores: illi autem parti
longillimos facit»
DE ZODIACI SIGN IS , ET PARAL-
lelis Solis.
C A P V T XIV.
ZOdiacus namqueex duodecim fignis conftans, db
Aquilone, in Auftrum porreétus, fiexuofo lapfu cce-
lum cingit, fub quo fol incurrens mundum in o â o Paralle
ls , id eft, circulos diuidit, qüibus ftngulisdiuerfum die
facit. Longitudo autem Zodiaci in trecentas fexaginta j Zodiaci [
partes lecatur.Lyitudo eius in duodecim partitur. quanntas
Partium autem fe&io nihil aliud eft, quam folis vnius
dieiprogteftio. Vnumergo quodquefignum,perduas
horas oritur, per duas Qccidit ; & in vnoquoq; foltrigin-
tadiebusimmoratur. Qui dum fluxuofa draconis mcatu
Tub fignis obliqui Zodiaci currit, mundum in odto circu-
losdiftinguic.
D£ _ P R IM O C I R CV L O.
C A P V T XV,
. ,■ H PRimus circulus ab India vetfus Auftrum per mare rubrum,
& Africain ad columtiai Hetculis peruenit. Columns
Hercules enim orbem pertranfiens, ibi columnas fixit Hcrculis.1
vbifinem mundi effèputauit. In hoc ergo circulo squi- ;
nodtiali die medio giiomonj id eft, radius horologi) fcptc
pedum ymbrahi, quatuor pedum logam red dit,dies lon-
giflimiis quatuordecim horas æquinoétiales habec.
D É É É Ù V Î Ü D O £ I R C V L O.
C A P V T XVI.
SEcundusabocaftilndis, per Medos vadir 8c Perfas,
Arabiam, Syriam, Cyprum.Crctam, Lilybsum mon-
temSilicis,& Seprentrionalia A fries pertingir, vmbili-
cus squinodtio triginta quinque pedum, vmbram viginti
tantum pedum reddic. Dies maxima eft hora-
rura quatuordecim, 8c quinta parte
vnius hors.
tie Imagine (JMilndi, Lib. //.
D E T E R T I O C l R C V L O.
C 'A P V T XVII.
r I ’ Ertius oritur ah Indis I mail o pidximis,&perCafpias
| JL portas, Taurum, Pamphylianf,Rqdum, Cycladas,' '
Syracufas, Carinam, 8c Gades tendit.'Gnombnes cuncfts
vmbram criginraodto vnciarütaciunt. Longiftimusdies
horarum quatuordecim, 8c dimidi a ac trigefima vnius
hors.
DE <QVARTO CIRCVL&.
C A P V T XVIII.
QVartus ab altero latere Imaui per Ephéîum Mate
Cycladujn, Seprentrionalia Sicilis, Narboncnfis
Gallis exortiua, Attics matutina, 'tenditad occafum.
Gnomon triginta quinque pedum, facit vmbram viginti
pedum. Longiftimus dies habec quatuordecim horas, 8c
renias duâs vnius hors.
DE QJA IN T O CI R CV L Ô .
C A P V T XIX.
aVinto circuloab introituCàfpij maris continentur
Baftcia, Armenia, Macedonia; Tharentum, Thuf-
cum mare, Baléares,Hitpania, Media. Gnomon ièptem
pedum vmbram fex pedum reddir. Maxim us dies horarum
quindecim.
DE S E X T O C l R C V L O.
C A P V T XX.
SÉxtus ampledlens Cafpiasgentes : Caucafum ,Samo-
thraciam.UlyricoSjCampaniam.EtruriamjMaftiliam,
Hifpaniam» Taraconenfem, M e d i am ,& p e r Lufita-
niarnyadit. Gnomon pedum nouem vmbram odo pedum
ûcit. Longiftimus dies horarum quindecim nonâ
parte hors.
DE, S E P T I MO C I R C V LO.
, C A P V T XX t
C Eptimus ab altera ora Cafpij mari* incipit,& per Thra-
^ ciam verfus Veneciam.Cremonarh^auennamTranf-
alpinam, Galliam,Pyreheum Celtibriam' Vadir. Gnomon
triginta quinque pedum; vmbra trigintafex. Am-
phflima dies, horarum quindefim, 8c qüincarum pat-
cium horsjrium.
DE O CT ÀV 6 CIRCVLO;
C A P V T XXIL
OCtanusàTanaiper Moebticum lacum ScSarmatas,
Dacos, parte.mque Germanis Gallis ingredicur.
Gnomon, Vtfupra. Longiftimusdies h'otarura fedecim.
D E g^VA T V O R , $ O £ I S.
cmulis.
C A P V T XX IIIv
EXtra hos fade fol quatuor cirfiulos.' Duos in Auftro
& duos in Aquilone; Vnum in* Auftro per infulam
Meroen,&Pcolemaidamrub'rimaris vrbem, vbi lôngif-
fimus-dieseft horarum duodecim, diinidia hora amplior.
Alterum per Syenem Æg/pti, qui efthorarum rredecim.
Vnum in' Aquilone per Hyperboreos.montes, & Brirari-
niam,hora^u feptemdecim. Alteram Schyricûà Riphsis
iugis in T hi fen, in quofexmerifibus eft dies, fèxalijs nox.
DE VARIA VMBRA DIERVM.
C A P V T XXIV.
A Dhuc in alijs rer?arum Iocis variac fol vrobfam.
Nam vmbiliciqui Gnomon diçituifvmbra in Aegy-
ptosquinoéfciali dié, meridiepaulo plus, quam dimidi-
am gnomonis menfuram efficir. In Roma nona pars
gnomonisdeeftvmbrç. In Anconafupereftquinta trice-
fima. In Venetia jifdem horisvmbragnomoni par fir. In
Syenefolftitialidiemediqnullaficvmbra, ibiq; pu ecus â
•R.hiloIôpKïs ad hocipsüfaâus totus interius illuîninatur;
In nieridie funtRqpuli Fifcij di<fti, qui vtnbpmex vrrq-
que latere mitrür. In India fuper flumen Hypanimin fol-'
ftitiaii die vmbrä abfumitur. Apud Troglodytas qiiadra-
^nta^quinque diebus ante folftitium, & tocidem poftea
vmbra penitusabfumitur. Ec histionaginta diebus vmbra
in meridiem jacitur. In Meroe infulà Nili, bis in an no
abfdmitar vmbra, cum loleftin duodecirtia parte tauri,
& in decimaquârta parce leonis. In Indiaftmtloca Afcia
diifta, vbi non func vmbrs, & feptentrio ibi non videcur.
D E H O R I Z 0 N T E.
C A P V T XXV.
HOrizon.eft quantum afpedus cuiufque in circuitu
circumtcribit, 8c ccelum vndique terrs imminere
putatur. Quod in lato mari melius dignofei poteft, vbi
nullum obftaculum feprsfert. Extenditur autem Horizö
in fpacium longi.rudinis trecentorum & nouem ftadioru.
Centum enim 8c o&ogintaftadia non excedit acies cotra
videntis. Sed vifusqum ad hoc fpacium venir, defiçiens
in rotundiratem recùrüatur. Hie numerusgenrinatusin
ante, 8c rttrà Horizontem cfficit.
M l S *
DE D I E R V M D I V I S I O N E.
C A P V T XXVI.
Dies vulgaris habet très diuifiones,Mane,Meridiem;
Supremum. :
Maneabortufolis, vfqueadquarram horam,di<ftum
à Mane, quod eft bonum. Nihaenim melius luce,vel à
manibus, id eft,dijsinfernalibus, qui diem rota nbâein-
clufium mane emittunc. Mleridies à media die. Et dicitur
qiiafi mera 8c puradies.
. Supremum ab h or à nona, vfque ad folis occafiim , &
dicitur inde: quod fupprimac folis curfum.
DE IN I T É O ET F I N E
Hierum;
C A P V ;T XXVII.
HEbr*i, Chaldæi, & Perfâe, diem à mane inchoanres
in mane finiurit, Aegyptij ab occafu, vfque ad occafum
: Romani à medio noâfs, vfque in medium. Vmbri,
& Athénien fesimèridiè vfque ad meridiem .Chriftiani^
vefpcra vfque In velperam.'
DE N OMINIBVS DIERVM.
C A P V T X X V III.
SIcàutém Hebräer nofninanr dies. Vna Sabbathi, yel
Sabbarhortim,vclprimaSabbathi.SecuridaSabbathi,
Tertia Sabba thi. Quarta Sabbarhi, Quinta Sabbathi,
^exta Sabbathi, Sabbathum.
Pagani vcrè fic, Dies Solis, Dies Lünæ, Dies Martis,
DieSMercurij, Dieslouis, Dies Veneris, DiesSaturnfi
Sed 'cum hæc nomina à Planetis habeanc, videnduin
cùr non eundem ordiriem fefu'eht. Sed h*c cailla eft,
Dies; naturalis diuiditur in viginti quatuor horas ,'ex
........ . . . . v - 1 . 1 ............ .. qui bus
Putcus in
Syene.
Fifcij pri-
puli. ..
.Qujd fit
Horizon;
jMane vii-
de didû.
Mcridics
dicta.
Gut ordo
Planecaru
JSeptima