m Hó
fibPi : aacc pprroo h o c titiD o ^ iflcR e u s ttw a jÄ T jt Domi- i ßc lachrymæ peccatncis& in duigen cia faluatoris. Ego
L-Deus . quorieh$dóluit,ne ptæueniens ^ « ? * q u i potui offönderfei-völo
e&ippuqegnnàauiyitt eés»^pnuggnnaanntCteSsç^^x h cscauèns & .p a..uéns.ue vcl tc- fcndi, & deuoyismbfequijs & humili JatisfcuShone, hxc,
nuiktri'urrantiùh! tumor autos measadqerberaret. Q u o -
tiens in me nia Tua ipfo præfentc & prælidente confcdi,
non tanqua locius Sècpiilf-mas clîexp, fçd tanquam Do-
minus., &Dqminus yerèdicebanrhuic : vade ,& yadit :
6c alij venij&'venit, 6c ad verbum or-is rpei & conuiuaôc j
& conuiuium.parabarur,& quia me noucrac lplcndidio-
libus iepulis afluétwm, qu®qu® delicati(lima com p.one-
bac .& a p po nebàt mi b i,le ieiunijs, me delirijs pal cens.
Q^intfisauce m .|lo riæ '^ ti B us (quod il ne gloria dico.)
tuus ero,quam'diu fuei!o & amicum tuum.pattern meum,
immô pattern omnium ex aniScp amicifiimum reddam,
Sihuiç fan£t® anulticudini fpc cia le ip^do mi n u m 6 c âmi-
cûm fempiternofeed ere fociabp. Née pûtes paru m pro-
uedlum çfle huiulmodi vcl urofeôtuni :t, quia & ijvtibi
pco fçuco eiu n t in teraporalibus & fpiricualibus maximum
aâlùmentiup. Gratia enim Domini, gratiam.indçfl'ij
in o ailis eorum diligensomnes 6c dilcéVusab omnibus,i
ab illogpfxcipue quem præçipùe diligitanima,mea. Hie
B
Venenum înuidiæ tranfiflèu!: fc>llicicus ramcö erac pro- W e n d am dbi,& qnodiibi.Sc tufs non m ortuus fum, içd| |
uidece, ne inuidere qùispoffct , magis,amabilem quam Ireuixi.&probabis, %io b a re dignabeus. qma veca funt|
hoc lo tu s ^æcimmverbo,nequelingua>fed operfe&venrate. Çur|
cmvttp!miÂ-fecpçei;''^p(^pie$a.^i* fîbi fa â um a©-
Interea cogicattones
m eæîraiirierurit iu ài^^üimeoidis,v«J ttaniirem ad
aicempaupercatish 11111%, & veiticemdifciplinaediu tam
animo in diuerla verfato. Conferebam enim 6c homi-
ncpa gpptdjWna,, hui us molhtiçm, illius duritiam
ergo faciqm tuam a b lc o n d is& aiuitrarisuie-inimicun\|^|
tuumhion contra folium,fedcontra filium, o,ftendis.po-j
tentiam tuam & an imam tuam peifequeris.* Q u a ’tibi F j
gloria erit perlequi 4 carnem mprtuam & pulicem v- 4 Reftiml
nam ? Veli^ nolis,tuusfui, cuusfum,tuusero quamdiuL Caneta I
'"fueroSfcio,quiaeum in tu s fueris,mifericordisrccorr
dabens,: Q uis mt cpgithsc loquiJTimoirnon,neque e- Dauiditm
nim aliquidabillis parribus timeo , .cum curacotporis^ w i» J
niei fn alium tranflata-fit.fortalfis fpes l ab fit: neqile; e|;
nim aliquid eft,& fi eft.parum eft in ordine illo,quod ot- ,’‘g "m:
dint illi conueniat, & confucrudiiiibus.iftis. V.os enim ( w ^ j
elegiftisviamduldqrem,nqs fortiorem :& vtraqiDeum petfequ^i
qusrit/veraque Dcuminueniti, cum v triu fq u e au d q | fit ris Rcrj
Deus. Amoi igitur.&amor non tam amans,quam aniens, :|
qui mi hi lachry mas tu as, quas mihi in extremis libpfti
reducit,tua beneficiafuperducit, & m ead id faciendum pClfC(jUi;.
inducit. Amantiflime patereligequanivoltvef'is,& fieut ris&pii-i
volueris, pcenam ego lubirpiparatqs fumitantum vt fal^ 1‘cem gj
uum fie propofitum meum. Regredi enim vel-egredi, num' |
mihi m ortieflet,non faluritibi: pneri, norihonori :mul- j
tis deftrudioni. Pro illö igitur, qui tantus mifericordis I
amatorfuit.vtpotiusiriori eligeret s quam p o n ^ ife re - i
ri,mifereremeilecundum magnammilerieordiamtuam, |
concedendo venianijreddendo gratiam, augendo gloria ^
ad gloriam D e i, non f | prstereat vox ilia q u s de cslo I
delcendit: 5 culpas dimittere.coclefte ,eft,vindicarete^ 5c<ej 3 |
renum. Quicquid enimmihi condonabis,donabiytibi' cuipas^
cum veneris ante iudicem, 6 qui. ftetit fub iudice: & ir mitter«
pic fit epiftols terminus, qui terminum non habet Do-
minus:IefusChriftus,rehqua latorprsfentium ,pr&‘('cnti™mJ
narrarionetibiefficaciu&referet. aom.' 1
tinior Dei,'igitur iuraui & I
j ftat-m càftodïre iudici%.iu{li'tiæ tua; lecundum Çifter-
éieniîum inftîcutà. Esijtfermp inter fratres,nonpotùit
! latereillunvquempGceritaltiorivulnére vulnerare. Exr
I tenitus igitur St me ge focios meos conucnic geinuenit
I verum c lic,quod in ore populi volirabat: ftatim mutatus
• e ll c o lo r , & dolor alca lupiria trahens.in. lachrymarum
1 fontes bullijt, lupplicabat precibus > pra'ceptis inftabat :
fèdïniquitatesmet^pèrgteiraj Hint caput in eu n i, quaî
; dation poenicentiatderanc conhingendædadusfum lic-
... i ut ho6xo non audiens ôc rupçis gtaüiiîîmprum’affeÂuum
J .yiiiçuii&propoiuum meum npn diftuli^ ied co.ntuli me 1
j inhancdotnunvDomipi p e i n o ftn , ybi eürh intraiTém,
intrame nihil re en ancre ^ermid, fed comvmfi quicquid
— mevetvrebajy.yelyre.iiep.pEerâc^’.Hoçïi0 * huic'm quem
^ j r e fp i ciu n t o cul ito çi u slir a el'. V nuin locutus fum, quôd
Sicïuto • vtinam non dixiflem : Se a. q-,. u. n. pollem dicere,
h T legen- quod ad exonerandum confcienriam mcam.ad hono-
randum Eccléfi^m illani j ad hpnorificandum patriam
diuUqux I fuamdixi: led accufare,hpfiexcufare me venio-Eyaer^
vbique^ gQ Q0iuine pater, ego fum qui peccaui: ego qui inique
egi,quiretrjbui:nxalapro bonis, 6c odium pro dilecStione
mea,egoingratus tibi.cxtiti,tuis benefîiijs non refpondi,
hpilis natüræ fimfenitnota, tibi nequàm, mibi nequior,
mille mortibus digpus» indigo us venia, veniens ôçhac
vice in profundum iniquitacis non fufp.exi Dominum,
non refpexi-patrem, amicum defpexi, 6c in leges amicitiiE
rmw.8.1 pcccaui peccatuna grande, '6c ell 1 iuxca Pauli vocem,
i iupramodum peccans p.eccacum, fadus fum alter mihi
i I Abfalom,& plufquam AbÉilom hic ::=, cum ilium pater,
j necreliquïshlijs c o n tu lit, hic me præculent vnmeifls,
" ° vtinam vocem patris audiàm : p feruatc mibi puerum
Abfalom vt reipirare liceat à. tribulatione maloriim,&
dolorèvvcinam mihidatumeflet defuper hoc dïcere, non
didtaré : vc orârem non perorarem, nee m ortuis apicibus
quodviuisvoçibusdebebaturieomniitterem.PrpuoluèT;
rer pëdibus, ampleclerer-genua, ample,xarermanus,to-
tufque à çblîo pcndeicm, 6 c ofcularer mibi illud dulciC-
fimum arqueamicilîimuni caput,donee audirem remif-
ßonem criminum,dimiffionemin,pace. Reuera crebris
fle tibus He derem ill u m qüia b ç nign us & nd feri corsell,
6c d o d u s 5, Parcet'e^uUeä^.& debeäarefuperbos. Domine
pater&Deusvitteme«,rftu mihi Èeftises^quotiens nudum
& virgas tenensin manibus altare mihi videor ante
iplum & comm corpus verbis verbe,cibus offerre , vt
iuxta vocem virilanélihæc mihi confdlatiofit, quod af-
lligens dolore , non.pärcät, fi non parcit tune parcet &
vindidcE magnitudinem, gratismulticudinemcompur
tabo : qiliali flagellaucrit ,. lignum eft quod recipiat fi-
lium fuurn. Inucniam venianaDomini mei in confpedu
tuö. Quaï ni am i niqu itat ern m earn ego cog no (c o & pec-
tatum meum contra me eft'Tcqiper.- Tibi foli peccaui
nbu habeas peccaçorem fe indicé te iudicante, damna-,
bile m, led mem e ni© quia fi ne i n teruall o co ni un d a fun t.
D,
! Virg. Æ
ncid.Jub
finem.
Ad Dominum Clareuallenfem in persona M a lm Prior is
, proEpifcopo Aletenfi rectnnmen-
datiua. < I p -
;; 6 Scilica
I lefum
'. Chriftfi,
E P I S T . X L I.
FRatrifuo, FraterRualenus. Ifte vir,Epifcopus pau-
per,pauperuin amicus.Etjquod maiuseft, paupertatis
amatör veieiensab vrbe,venitadnos,6cpernos,fperansl
vos inuenirendbifcum.Rctinuimus eum communi con-
filio tarn pro familiaritate,qua nobis dcui nduscft^quam |
prö neeeflitate: quia non habebat vbi reclinarec.caput
fuurn .,vomncs amici,inimici: omnes neceflarij, aduer-
firij fa d i fueranc, & aggeegauerat man um fuani fuper
eum manUS; potentis , filius exciiffbrum. Qiiam benigne
intrauit.Sc exiuit nobifeum,. quantumque corriip.er-
emm eum paupertate habeat,viderunt oculi- noftri,nbn
eft confilium non eit auxilium,fed nec refugium n iß ;
ad vos 6c in vobis. venic ipfe ad vos,& nos cum cö«, 'Se
.pro ep ,& fin o n corpore, fpiritu tarnen. Aperite ilii il-
lum veftrs pietätis latlflimum finum:quia(:nifi rnultum
fallimur) negotium; Dpi eft: & fi Dei, 3i noftrurtt& ve-
ftrum. Complacuit in illo vniuerfirari .noftt's promter
veritatem ^manfuetudinem&.iuftftianv, q u s euifi et:
iam inimicis cptnrnendabilem redde,re polfunt.- Sed li
hac vice ad veftros Clareuallenfes redietitisy -reducitc
eum
^ ^ o b i& am :6 ftm c yH c b itis« lu à n ta in follidtudincm
6c teneritatem fiiper eiüs tribulatipnibus habeamus. I?o-
! teriseti'am loqui de iiegptip eiüs cum fratre Greg;orio>
quemDominuiPapa mißt äd vos pro negotijs fuis.
AdGaiifitdunt proEpifcopo Aleteÿjirecommendatiua,
E P 1 S T . XL II.;'
GAufridofuo, fuusNicolauSjquodfuus. Q u o d te
meum apêilp,n on adulatipnis led diledion iseft ai-
gumencum,necmirum,fi tu meus es : quia eg© fum tuusi
6t tuus êro quamdiufiiero. Conùerfationë ehiiri & litte-
ratiua patitcr amplcdendnsperen nc in p ed p tem e o m’e^
ruiftimanfionem, vnde licetpræfentiareraotusfisà me,
memoriatamentohises apud me: In facrario enim caftf
6c caftifieantis amoris prçfentiores fibi funt,qui le a nimis
quam oculisintuentur.qüiäplus eftcónédi corde, qüàpi
corpore. To tum ergo illud fami liaritatis arcanu m, quod
milw feruas in p edore tuo,experiaturDominusÄletenfis
Epifcopus in negotio fuo.Tötus enim 1 Epilcopum viuic,
nihil habensin;Yeftibus & .m oribus de fiipercilio Phari^l
fieofuma.dinixcü.Paupereft)&paupei-Öamicus:&,quod
mams eft,‘ p a,gpe r t a t is, ama tor. I n furr exer u n t in euni viri
abfque milericördia , antiquifratresmei : quibus anti-
quiim eft aurum & argentum effundere,vt confundcre,
polfintpopulos m vniuerfaterra.vbiqneterirarum pefti-
lcn tialis ifte morbusexereuit, & non fuitadhuc quünfp-J
lentes reprimeret,qui lè ópponèrët m ùrum pro domo If-|
racl : qui lagittas fuas çôpleret in eis.Putaueramego quôd
ille, quempofucrunt euftod^m in vineis, 2 putaret hu-
iufmodi inrruduolàs vites, & ftcrilià latmenta recideret.i
Sedres in conttärium rëlapla eft. Hommes enim mona-
fterij m a io rism a i ôtes fecit in cur.ia,vtrum maiori pecu-^j
nia,nclcio: Deus leit.Tradituseft pauper Epilcopusin a-
nimam inimicocum fuorum:&, qups lulpedus habèbat,
nônagiîofeonifiRualertummeum:mëum,inquani,meu, I • |
Ôcfpcci ali terme u m invifçeri b uslëfu Ciïrifti .Il 1 uin rii ihi, <„fs’Berk\l
oculusmentisreprçlèntat,quemyididüigentgmomije^ ^ ‘Â- 260J
d iléd û abqmnibusdfi foliuspaupeitatisaiuiriâs,, & çor- UdEugAt. I
dis&çorporisdefixjlTe confpeôhïs.Quàm verumeftjÏDo-
mine I'efu quôd iüo'tuô làndoiijirc lânxifti : nclitearbi- '
’tràri quod vpni p^cé mietere in terra, 8 non verii pâcem I nUsAbbwt
mitfere fçd gladium ,quàm duruseflethicgladiusjfi non, 'fit*pud 'S'.\
eflet tuus qui meliprem pattem mei Romanis arcibusim- Aneeflafim
p.ofuit,deteriorem reliquitin'valielachryfiiarum,inloeo P ^ | | | J
quem pofuit vt eflet nomen fu uni ibi.Elongafti à me afini-
cum,&proximum : amicum fimillima voluntate, proxi-
mùm vnaprofeifione. 'ltaneDbmine pater placitnm eft g Mat.io
a n t e te ,v t quo s adi n u i ce m çqiiuinxëras, difpergàs ab in,- tuc.iz,
• uicei|ifuper faciem terræ,:fed quo prôgrédior ? N unquid
Sc ego cam Deo cupio di (pu tare ? A b h t , non enim eon-
tradicdlè rraohibushndi .quia & fidpleo,n onmurm il ro
tamen, non iiiftificabiturin con fp e d u t u oD o min e om-
nis viuensï 9 ^eeçelpondei'epôtçrit vnjü.promille.Tuus 9 j>rom-
crat Rualenus:tu de tuo,opus tüumfedfti,qüoniamom- puifi il- 1
niaferuitint tibi;- Ego tameiivülneratusfum, mcam anin Indexe. | |
mamgladius pertranfluit.-in me lise omnia mala reeide-
runt; Sublàtiiseft mihi homo vnanimis lècundùm cor
meum,dulcisad gratiam ,fu a u is a d moKscuihihil alie-
mtm,nifi quodviftuti incongr^Umfcrat.Quaiii àrdentif-1
fimàèaritate iplein me,&ego in eunrirriji.musfjyiaciUe fà-
çundiæ R om a n i fplendörimplere pollet, de q u o fcrlptü
eft: 1 0 Quæ.ftudioinformauerat, afted u v rg eb at, arte joPétretsi
exequebat.ur:totum pedusinlingüam faeillimatransfe- Venerab. \
refisfacùlratc:ôblieauêratitieRual,eno betièficiis iridub-
gentiaruffl luariim,& tantus tanrulum tanta dignatibne N^ i ao ■
præuenerac:vt me ^bifürripeiet fil mulritüdiiie dùlcçdi- noflroiiiM
;riisfuæ.In alto camen erat,-ledaltumno nouerar,; nil Deo quiens: no
clarius,nil rarius apud homines elle non dubitans,&cu m lo'um tuu
pannes omnium heceflitudintim homina in eo ' ”
fent;egp çamen furpieiebameum vcDomiuum •
iudicesaccepit. vbi veraciter dicere pöflit : 3. & inirriici j bam vt amicum,reuèrebar vtpatrèm ,yt^miliari'l]ftmuni âcquo
» noftri luntiuciïees. Vnum camen ei.inexpugnabile refu-^ I compledebar.Doleo igitur lèd.&doleo:n& me conlbla- fcripTiib
|S«W»- giumtënaanfit, 4 pater tuus, immole meus : quem mo- biturillaverilimilis,led non vera fententia.Nemolibi de
Ibiard i nachfnec auro corrumpere , nee minis cóneutere , nec | abfenriablandiatur: u præfen dores funt,quife an i mis ou- t-acij_
* 1 blandimentisfeducerepoteruntinæternum. V nusenim j quàmoculisintuectu:&phlseordc,quäcorpore.Quam- träfexceptus
eil ex filijs Ada,qui integer inter mimera, &in- 1 ms enim plemor cognitio litin lpiritu: cohfpèdus tarnen ferebat fa
trepidus inter minas, Dei fibi fimilitudmë induit : 5 apud 6 t conuèrlatio habent aliquid viuævolupcatis, quàmifti cihcnte.—1
ccencbj
quemmpellacceprioperfonarum.Elabora& office apudl
eum , vt pauper Epifeopuseripiatur a diripientibus eiim,
&exaltetur apud proximos fuós, & fuperinimieps fups l
defpiciat oculus eius.Litterul® enim,quas ei & pro eolè-
jciftiI npnfplum non profuerunt j fed plurimum nocue-
ru n t: quia doetierunt dominum Papam de atnbiguitate,
verborum fuorumadRomanam tergiuerlarionemrecur-vl
rere , & de bis fatis;;- Casterum pra pro nie;& ora patrem
meum prare pro me; curam agere de me, compaffioneel-
feiuxtame.noftraenim.yniuerficasexpedat ilium , vr vi-'l
deat faciem eius tanquam vultumangeli ftantis inter il-
llos.: iyale,&: dilige diligehccm t e , laltita lïii hi dominum
Philrppum.Iam enim pridem cpnglutinata eft animamea
anim® illius.
AdMalenumAbbatem 6 S.Anaftasj Querimonia
deabjrentia,recommendatiua.
E P 1 S T. XL 111.
C Vo Rualeno, fujis ille, quod fuus.Forfitam qu® ris vel
‘-'quereris, quód cum nomen tuum pc®fcripfcrim , non
lubfcciplerim Abbatem: Abbatem tanquani ,8 bead Petri
manibus exakarum.Dicant hoc,qui.dicunt tibi,euge,
euge: qui perfonata voeabula majfticances deplcbpecca-
.toiis plurimum vendere non verentu’r non lie ego, non
lic.Ceclit quippe fa.ftus,cum accedit affeélus: &per(bna-
lis reucienciadeperitjciim cceperit familiaris amicitiape-
rprareïLicetenimcuftoshomiiiüte'lpeauèrit,6ëvocaue-
rit advrbem: quam,iuxta Philorpphum, nóuimiisfuifle
aomicillum legum,Gymnafiumiittei'ai'uni , curiam di-
gnitacum;)verticem mundi,patriam liber tads :ego tamen
allegodcèdiligenfesexhibere,nönp.oflunc.Pi;opcerea,di- ! ^ .
ledle mi,memoriam a b u n da n t igl u auita tis cu® erudtabo, n ræco
quando piælentiam habere non po ft urn: & ilkicuoium £*unC>qUi |
fingulariummprum proprieras,amici pebtus tam çterna- fc animTs
liter quàm fpiritualiter poflidebi t : '&, hifi me recineret. :qüàm o »
communis 12 pater,in cuius mentis iupeibioralecula, ;culis in-
&oraPro^betarumiqu® lfegebamus,afpeximhS,nöuitih. j
le defiderium iiSeiuh, -13 1 n quem delideraqt angel! pro-; gits.Btm.
fpicere. 14 Quacetamen trillises animamea, &-quare- cuiuthtc
conturbasme |S p e ra in Depqiipniam adbuc :ç;pnfitëbor permaxt
ille ; fihoniii terra,falte in ccelo, in ilia emitave, cuius 1 ex
veritas, cuius lex chantas , cuius mod us ietcrnicas. Vbi l} t pec u
femper erimus, .vbi beneednrus, vbllimül-ei!uïus, ftne ! || pjal.+z-
metU jfihe faftidio.-fi'ne defçétu ; Interim quicquid lum, H
quicquid facerepofliim,tuum eft: ' ...»
' & iuus.q Rualcnequodoptes, ' r,, L Sefq:ei-\
ExplorarelaborJmibi suffitcapejfereùs.efii, .. Sm „ - uerjum ex
Tantum ne dedigneds prçcipeie.Elquia nemo.màjqré fi-
ducia vtitur.quàm qui exaffeôlu diligit.-Nüctequafi p o t- ;i^ * Â*j
tiouemanimçmeç conùenio,habens apud te.fathiliarpm
&dplentemquerelam.quamuisenimnunquarafistaci'-
tùsmihi,quifcio,quôd tuo peé lorihunquamde^i; contra
tarnen tuàs lïtceras non accepi : in quibus cum amiep
mifceres fcnhonemjl^ quibus imago tuç prçlèndæ.reful-
geret.Qupmp^o larguseris infaûiSjqiii tam pareusçph-
duras in
qüæro:quia 6c mundü,&:quoein mundQ,funt,nnon tranr
h te, tamen trànfire vc hementer i n Ipi cio . Mal è e ni m 4 e te ,
i udieat |ftec de, me meliiïs I|q u i tam ab.fe n t i ^ i i d un evi-
bus 6ompenlàndanv.au^ me putat munerjbus te.din?e'n-
dum.Sedfrçnandus eftft.ylus, nevltraliihît^m ppiftpia-
remeuageturoratio, cumnpuédm qyantUGompendii^
- KÎcfc 4 ; gaudeas".