A
Lue. 12«
Zich art* Epifiopi Chrjfipolitanh
Hi ne alibi di e it: Baptifmo babeobaptiz-an. &qnomodo angor
vfque dumper ficiatur ? Vfque ad mortem triftiseft,dönec
apoftolos iuos füa liberet pafiione. Mors quippe corporis,
abfolntiö eft doloris iti Chrifto & fuis. Timet Chri-
ftus.cum Petrus non timeat* Petrus dieit,an!mämmeam
pönoprote. Chtiftus dicir;ariimani'eaturbatün Vrthm-
qüe verum eft 6c ratione pl#iUjm,quiainferior bori timet;
&C fuperior getit timenris'affe'dtum. Illectiim qüafihomo,
vini mortis ignörat: ifte qüäfi Dcuis in corpore conftitucus;
fi‘agilitatecarnisexpöuir,vteorumquifacrameritü
incairnätionisabiurant,excludereturimpiecas. Sequitur;
Suftinete bit, & vigilate mecum: . , . ^
Suftinete potfdus tentationis,vigilantesa fomnö infi-
delitaiis 8c torpore mieiitis. Caeteris quidem iuffi federe i--
b i,quad inferiores ab agone ifto, feruans eos fecuros. vos
Hierony.
Beda.
habet. V b ien im Chriffius in fundament© ponitur, vbi
Deus fuprema & maior caufeconftituitur $ ibimeritum
duntaxat habetur. Conftat etiam quod martyrium vel
aliquod bonum exrerius bonam voluntatem due dile-
litionem non donat;fedëàmbabitam8coftëndit,8cquah-
doque augmentât. Sedquiain Chrifto* non augroenta-
uit,non plus in paffione quàm ante,promeruit 8cnobi$ fa-
lutem,5cfibi quod poftpaffionem née triftari necturbari
poteffneque in ahquo pati. Q u od autem martyrium per
fevoluntarium non fit,inde pater,qmaiucundum nô eft.
Expetibiimm eninrquædâ funt iucunda b o n a , q.uae propter
feexpetuntur,vtvidereDeum. Alia funt bopa non
iucunda, quæ propter aliudexpetuntur, v t martyrium.
Ho c Dominus Pe,trd)manifefteapeïuit,cum ait :Et ducette
« H H R H H R R H ________ g«of« »o»vwiSioppoflâturquoddicicur,pbïàt.useft C h n i
fed nolo vos yl- j ftusiqnia ipfevoluit : dkimus, quonia voluit,id eft,mortç
teriüs puogredi; Necdumcnim poteftis. Propter hoema- fuàm omnibus neceffariam approbauit. Sic Sc Apoftolus
nete hie vigilantes, ficut 8c»ego v ig ilo , vc vnufquifque in I accipit veUe. Quod vo/o.ait.ideftapprobofaciendum, lUud
èradufuæ vocationis confiftat.quoniam 8c omnis gratia ! non ago: quod autem nolo,id eft,non approbo faciendum, »/-
q u am u isW n tmagna,habet fuperiorem. Adhpcautem j ludfacio. Mamfeftans autem Iefusm orationefua deuo-
adduxit eos . maxime Petrum mägria de fer confidente, vt j tionem, qnati dile&usAc complacens dilpolmonibus pa-
videant Sc audiant;vbieft pofte hominis 8c quomodo im-i tris,addidit.
petratur. Videantcaderitem in taciem ;audianç dicenté:
Pater,ftpofttbile esljranfeai cahxifte a me. Etdifcan t non magna
de fe iapcre,fed humilia æftimare. née velocëseflè ad
prômittëndû, fed foiieiti ad adorandû. Ideo 8c illos du-
xit,qui videbâtur fideliores 8c fortes,fimilesPetro,in qui-
bus fi militer facile porerat locum inuenireiadlantia propter
hdifciàm fidei. Mediocres àutem, quantum adperi-
culum di co iadta n tiæ,ipfa fidei exiguitàte muniti funt.
M. mm L.28- a.
Et ipfeprogrejfus eft ait eis quantum tattus eft lapis.
Typicë ianuij,Vtin eurqdirigant lapidé, id eft, vfq; ad
ipftim perdu carit intentionem Iegis,quæ lcripta eraç inla-
pide. Ÿtnif etiïm legii eft Ctiriftusadiuftitiam omnicredenti.
Etpofittsgentbus, proctdit mjaciem fuam, & grabat, vt f i fieri
pojfet jranfiret abeo,borà,duenS : Pater,fipoftibtlteft■: abbapater,
omnia tibipoftibihafunt. mtpater,fipoftibileèft t transfer caltcem
hune à me. '
Habicii-Çorporis oftendit humilitatem mentis. 8c præ-
nô plus,
Hierony.
M. T R.,i6- L .1“ A.4i-
Verumtamen ngn quod ego volo,fedquod tu. *
Qupdexhumanainfirmicate trepidanterrenuerat,re-
ueicens in femetipfum, per obedientiam 8c fdrtitudincm
mentis Confirmât. Nô.inquit, hoc fiat quod humanusaf-
feélus loquitur,fed ad quod miflus fum. Oftendit itaque,
v t eumhocimminet quod fierinolumus,fie perinfirmïta-
tem petamus v tnon fiat,qùatennsperfor®tudinem para-
ti fimuSjVtyoluncas conditoris noftri etiam contra noftiâ:
voluntatem fiat. Nam ficut multu confiderenô debemus;
ne noftram virtutem vidéamiir profited : fie mulcum pu-
lillanimiter agere 8c diffidere non debemus, neDei adiù-
toris noftri impotenciam videamur pronunciare. Muiti
Btda.
triftanrur morte fucura, fed habeant re&um cor. Virent
I ‘ mortem quantum poftlint. fed fi nô polTunt,dicqnt quod
.G
Dominus dixit : Pater,fifieripoteft,tranfeatame calïxïfte. Ee-
ce huroanam yoluntâté habes exprefiàm. vide quid dicat
rcâücor.ScdnônqUodegovoloftdquodtùvis.ŸndealibhNo Jeha/^
cipuuraexalcationis,humilitas eft. N o n enim eialtatur à j venifacerevoluntatem meam,icï[. quam tëmporalirer furppfi
Deo,niû quihumiIiauerit fepropter Deum. Q u pd d icit, ! ex virgine : fed voluntatem eins qui mißt me, quam videlicet
abba pater, vtdufquc populi faluatorem Deum oftendit. I- habui æternus c.um pâtre,, 8c qua femper approbo animæ
dç.n; fignificäta.bbä,quod pacer, fed abba eft hebrzum, ratione. Orat tranfire calicem, quia homo eft :fed perficit
pater grjBcum 8c latinum. Ergo vtraq; lingua primus ipfe dilpenlationem, quia patri obediens eft.; Senfii^e/lr Si
inuocat, vtdocear ab vtroque populoeuminiiocandum. I morirur mors,me non moriente tianiear calix.Vetu quia
Gregorius. N o n eft enim diltin&iq ludaei Sc Græci. Secundum quod | non aliter fier, fit quod tu vis. Ali ter : ^Poftulat non ram
ccepitpauere 8c triftari,etiam or%t calicem paffiönis tranf-1 ri m ore patiendi, quam m ifencordia prioris populi, ne ab
ire àfe : ira vtomninOnequeguftarecamaricudihem eius, I illobifiatcalicem,propinatum. Vnde 8c fignanter dixit:
ßtarnen poftibile eftèt quantum ad iuftitiamOei. Q u od j Calïx ïfte, hoc e ft, populi Iudaçorum, qui excniationèni
enim dicebac,^poßtbileeß, ad potentiam Dei paritet 8c iu- habere non porcft;fi me occiderit, habens prophetas qui
ftitiam reférebat. qüonianf quäätü ad iuftitiam eius, quia me vaticinantur. Si ergafteri poceft, vt fine interitu lu-
nonlol.umpotenseft,fedetiamiuftusr nonfuntpoifibilia dæorum eredat multitùdo gentium, recufö paffionera.
nifi ea quæiufta funt. Habebat autem iuftitia patrisquod S i veroilli excæcandi funt,vcalij yideant,noh mëà,fedtua
Chnftüspateretur ; 8c à conftitutione mundi facrâmentü' fiat voluntas*
ho cn o ftr s falutisin e6erat oftenfum. Pafilis ergoeft,no
284.
qubd vejlet pad,imo reformidabat.- fed quia pacrem dili-
a n s R - . ‘77 L .
geb at, quern hoc vellefciebat, 8c quia per mortem fuam
Pt cum furr ex!Jfet ab oratione, venitad difctpulosfüos inuenit
falute pcoximi fieri eupiebar. Nee fequitur,fi propter hoc
eosdormientes. Et atttllts: Quiddormuisjic 'i Nonpoiuiftisv-
pad ^bluit,ergo pari voliiir,ficuc de infirmovideri po teft,
na boravigilaremecum ? Vigilate & orate,vtnontntretisinten-
qui vult incidi velebqui vt fanetur.nec vulr tamenmeidi.
tationem.
potius omrfino reformidat.Euenit etiam quod aliquis in-
Liquido demonftrat,quia etiam pro apoftoli$orauerir,
careeratus filiu u m fuum vult in carcere poni^vt ipfe fic e-
quosiedulo monebat vigilate 8c©rare. Nammagnitödi-
uadat. nec tamenvult filium irrcarcerariv potiusindedo-
ne triftitiae quöd eis improperät,fomnum vincetc no pöf-i
fet.Voluntasenim nunquam eft nifi cffdileiftione» quip-«
funt: fed lic-iit dorhiiune mente, ita 8c corpore. Irfipoili-
pe qu o a deledfat,yoliimus. quod vero moleftat,ill ud ab-
bile quidem efehominem non tentari. necait,non tentemini,
horrere folemus. Vnde in futura vita,-vbi nulla eritpaflio,
fed ne mir etis in tentationem, id eft, ne renratio vosfu-
nihil contra volu ntatem^fiet. Contra voluntatem itaque
perer, 6c intrafuas calles reneat. Martyr qui pro confefi
doloresatque moleftias patiebantur martyres. nec aliter
fione Dominiianguinem fu d it, rentarusquidem e ft, fed
^liquod meriiu ibt habeieHir.Perfccutores quide quantu
tentationis reribus nonligatus. SiautemnegaretDominum,
"pocerant fugfebant,pati tameri propter dilediioneChrifti
tune tencatiq fuperaret cum. i
volebant.*; V eMeautem lapidari yel comburi, li qtiis. velle
poflet/ nulliusramen meritieffet.- fed propter Chriftum
M. R. ,?8- A. ,0-
pati velle, propter d ile& ione fi Dei velle truncaii.meruu
Spiritus quidempromptus eft, coro autem infirma.
lhdjnufH,ek ^uatiipr^ Liber, / # . ■tV 9
Hoc.cnntra temerartos di61:um cft,q ui quod credidei i n t ,
putanifep,oire.;Sedquantumdeardoie'mcntiscdnfidi-
m us; tan tit ra 'de carnis fragilitate ti m f e d t a men
fecundum Apoftoliim/rfc/^ tarnis mortificemus.
M. ^ R.'7’-
Iterumfecundo abijti&orauit.
Solusiuic orare pro edneiis, qui foltis erar paffurus pro
omnibus.
L. j i g
Apparnt autem illi Angelus de c&io, cpnforitms eumi
Q^afi dicik;^,No,n nosjnueniant dmçntçs. vitro
musobïi{âm,vr palîtfiicbdfidentiam videanr- Virrdjio s
offene debemus,quäridb non expedit mortem eftiigerc ,
8c non priuS.
, C A P V T C L X I . -
R è ^ -
ET adbue ipfo loquente, ecctludas vnus de duodkeim, cutnacce-
pijfetcohortem, ventt :&cum to t'ufbd mult a, cum later ms &
facibus&armis&gladijs &fuftibus, àprwctpibiu facer do turn &
Âugitftîn.
Alibilegimus quiaangeliminiftrabanteu lndocumento ftribis tfrfentoribuspopuli.
«godiuinira tisViflinia tau ciunceirind ee^mSh tpy cro Cohotsnonriidæôraijl,irctfnSitum fuit.i-præfidcac-
humariitatrscohfohatuscft abangèlo; Eo modo di'dfur ceptaivt^ullustenentibasaudcretöbliftcrc; Venit etiam
çonfoitàtusqüotriftis, própx eïnmv ïd ellcbt, non propteclfe.
* ' aiwlerer,courra lot non polïèr.Confidicdeviirutclcculi.
StfaOuiiam agonu.&pnlixmmUuiicm: , ^ùidôfpefatdeauïilioDei^VcrutatameHiHnoâeniagi: M. ^ R.
Pater rnïft non poteft calïx bictranfiretnifibibam ilium,fiat,yo-
luntastua.
In agonia.id eft.in certamine mortis, prplixiusorabät,
vt nés doccret deuotius; orare in periculofef certamine.
ftrum trad'it,yt fine turbis quæ in die frequenter adefan
intieniretur. Cum latërnis8c facibüsveniunt;, vt fi latere
vélleCjhis duærérerur.
m m Ë R . L.
Qui autem tradebat eum, dèderat illis ftgriüm, dicens : Quem-
Oratautem,yr fiNiniuealiterfàluari nôpoteft.nifiarue-' j cunqueofculatmfucro,ipfeeft,teneteeum,&ducitecaute.
rit cuburbica, fiat voluntas patris. Ho c eft, fi populus qui j ' M ifer Iudas putabar figna, quæŸeceràt Saluator .fe d a
perNiniue'nintelligirur,faluarinonpoceftnifiârueritcu- jmagicisartibus. Etqui^forteàudierat Dominü
cui bita,id eft,nifi moriatur caro Chrifti,faciat parer de
quodvulr.- ' .x v - * L.
Etfaftùseftfudor eïus,ficutguttéfanguinis decunentis in terra.
Contra na t u r a m eft, (angui n e m fudare. fed per terram
fànguine irrigàrani, déclarât terrenos fanguine fuo re-
demptûs.
I . . ‘,*4- R . r”
Et eumfurrexijfet,venit iterum ad difcipulosfuos,& inuenit eos
iôrmïentespratriftitia. M, R . Erant enim oculieorumingraua-
ti. R . Et ïgnorabant quidrejpondereniei.
Lariguefcebant ap oftol o rumoc u li negatione vicina.
M. Et rfjiftisiUis,iterum abijt&orauïhertio. M. R . éundem
fermonem dicens.
f ‘propter exitum b o n um , quieràtfuturus poft bibitâm
amatitudihein ealicis, orac totiès j. y t fiat voluntas patris.
Ideô enim fuperius fundendum corporis fui fariguinem
in remifiîonem confecrauerat. Tribus vicibus orauit, vt
& nos à præéèritis peccïttis veniam^8cà præfentibuis màlis
tutelam, 8c àfuturis periculis caucelam oremus, 8 cvto -
mnëm orationem ad patrem 8c filium 8c fpiritum faniftu
dirigamus. Ire m ficut trina eft centario eu pidi tatis, ita &
timons,. Eft enim coticupifcentia çarnis, concupifeentia
oculorum,atnbitio feculi. eft 8c timor mprtis; timor v ilk
tatis j timor dolpris. Contra quæ omnia docet oratione
dëbere nos muniti. Vnde 8c propter criham tentacionem-
pàjfionis;poteft intelligi ter Dominum Oraftè. M. .TR. ,te- A.!CÎ\
Tune venit ad difctpulosfuosl &ait illis: D or mite iam &,requie~
feite.
Q u od adeosreuercens,dormiencesquereperiens,pri-
mum reuerfus obiurgat,fecundo filet,'tertio quiefeere iu-
bet : ratio iftaeft;quodpoftrefutre<ftionem difperfbs eos
ÔC difïidentes ac trepidosreprehenditt feoundo miftofpi-
ritu paraclito^ grauatos ad côhtuendam euangelijliber-
taremdcülos vifitauit. -Nam aliquandiu legis amore de-
tenti, quçdam fidei fia m no occupa ti funt. T ertio veço
claricatis fuæ reditù, fecuritatieos quietîque reftitqet. v
Ecceappropinquauithora, &filiushoministradetur in manus
peccatoruni.
Incelligiturpoftilludditftum, dormiteïam &requiefcite,
fil u i fie Dominum aliquantulum, 8c requieuifle d i fei p u-
»los. Nam;ppft, fecundumMarcum , intulit:_/Kj^cif iam
quodteqüieuiftiSj^c deinde addidit,' venit bora.
Surgite^amus.ecce appropinquauitqui me trader
1 te cransfiguratum, titfiébat ne fimili transfiguratione e-
laberetur de manibus miniftrotum. Dat ergo fignura o-
fculi cüra veneno d iab oli, ficut Qaih ’pb.tujit facrificium
fubdolum 8c rcpröbatum. Vnde vinum; cum aceto in
cruceponunr. > -
Et confeftim accèdens ad lefum,dixit:Aue kabbï.Ëtdppropin-
quauiiiefu vt ofcularetur eum. iefus autem dixit ei: luda,bfcu/ofilium
bominütradisi Amice,adquidyenifti ? &ofculatus eft eum.
Impudens 8c feelërata confirientïa magiftrum vocat,8c
ofcó 1 u p ïngerit ei quëm tradit. Aliqüid tarnen habet de
yére cu n dia df féip ql i , qu ia n ó p al a m pérfe cutorib useü m
tradiditjfedperofcüli lignum. Sufcipitdpminüsofoulu,
non qüofimulare nos doceat, fednepfoditionem fugëre
vidèatuf. 6c impletqnod ferip.tum eft, Cum bis qui o derunt
pacem,erampactficus. (^uod dïdt,liidd', ofcülo filium bominis
tradis ? i n ter rögati ue prOnu n ci an du m p uto,qia afi aman tis;
affedfcu corripiatprodirorëm. A c f i d icat: AtnorispigiTo-
revulnusinfligis. chanta'tis offieiö fanguinemfund is< pa-;
cis inftrumento morteniirrdgasv feruusdöminümj dilci-
p6lus*prodis magiftrum. H o c V e r b ü m i u x t a ahti-
phrafimintelligehdümeft, v t perdóntrArium dicarur a-
liiiëus-, qui non eiat am.hus, fed inimicqs(, V-el amicus di^
^cituriquia amicabiliter fuit eleëlusin a{7oftolum aDomi-
no.ficutille in parabolaïuït amicabrlïtefinuitatus ad nu-“
ptias,cuidicitur: Amice,quomodo hue intraftï,nm babens veftè
nuptidleni ?
a.;?
, ïefusitaque fciensoninid quaventura er dmfupereuitl^rocefiit
& dicit eis: Quem quaritis i
Nonign,orar>quid vellen t,fed, niori paritus intef rögat,
vt-fcircnceumefl,èquem qujereban r.
Peftonderuntei:IefumNa^arenum.Ókitéülefii$jiEgo[am.
Stab at autem &ludas qui trddebateum,cum ipfts.Vt ergo dixit eis,
Ègofum:abïeruntreirorfutn, & eender uni in terrain.
/Vfiinunc munimeii arrh'atorum’ Vna vöxdicentis,E-
go^«m,turbam fine telpaliquo fttauic. Qm d 3udieaturus
, faciët, qui iudicaiidus h Op'fecit?: Quid'regnatpruspbte-
ntjquimonrurushocpbtuii ? ïd ö d o vbique pereuange-
lium dicit Chriftüs , Bgofum i Sc ludaei expedantes’anti-
chriftum,rëtr'öabëunt : 6cinjterrena quaëamant cadunt.
Iterum ergo eos interrogauit: 'Qt^em qumiis ? lUi auiem d ïfa
runt: lefum tiamrenum. Reftondit eiste fits,: Dixïyobis,quiaegg
furn. Si ergo me quaritis,finite bos abire. Vtjtiipleretur ferm ïfiic
dixit, quia quos dediftimibi, non perHidiex; ipfsquenquam.
Faciunt quo,d ipbet,fi nurtt eos abire,quos n p vul t peri-
ré. 6c impletur qiioddix^t.nonpetfidtexeis qttenqua.fi'on
Hjerony.
G
■ Ambrof:
Pfal. xip.
i P i «