E «ij»
mI
dem ppös diuerlæ voluotati donunorum h on conue-
.*Bit/Mammona Syciaçç.diukiæ nuncapantur. Audiat hoc
awafus. N o n d ix i C.qui habet diuicias , fed qui feruit, ly eft»
qui cuftodic vt Fèruas,&nPn diftribùit vtdominùs.Mam-
mona apud Hebræos diuitiæ dicuntur. PutuCe autem
matnmon lucmiiidicitur^C^^ruiimamraqhaE!,diabolo
ferme, qui princèps hiïius l%uli adomino picitut- Etakè-
r««^i/jgef,ideft,Deuni. Qüisenim diligit diabolüm? 1 a-
titur tarnen aliquiseum »fleur qui in magna domô aliqua
aliéna: ancillaè coniunéfeus, proprer cupiditatem füarn du-
ram patitur ferüituéenrfeti&tn fiaomihum ancillænon di-
lieatiEt alterum contemnct. Quis Deum pôïeft odifleî C on -
. ° . * . • |. ... . J-flL .A n im e r /'IHT1 lllmiS
rus 9.lt ad con'folationem, quid veto lubtradlurii? adexercitatioriem*
Non enim lipmo iumento fuo cibaria fine
caufa detrahit. Cum dixit, primum quarite regnum Dei: fi-
ghificauit tempOrale p^terius quairendum, non tempor
e , b o n um, b ° c tanquam
ne.ceflarium »fed neceffariym propter illu d b on um . Aperreenimoftendit,
nonternpbraiiaficefleappetenda,yc
p rin te r ipla fleneFacere debeamus , licet jin t neceflaria.
Q u ic u n q j enim facimus, prppter regnuin Deifacere in-
ftituimur. NonenTmeuangelizatedebemus»- vt maridu-
cemus: fed roanSucare, vt euangelizenShs?quia quicquid
propter aliud aliquid quajritur, villus eftquam id propter
quod.quxritur. Nonopmes,propterlalutcmecclefiaimi-
Augufi.
lob. ix.
fecarnsaccmsmilenc P“ mtfoatuDlimamtlli {wndiOtnm e& .Nmo fitiß itiMdmmiifir litr c.fitg otilir
adh*iendoiiulbncnt illum.^ | g g | ,4 ^
C A P V T X X x t l l . citiejfede iraßino. N o n enim dicitur craftinus dies hiii in
tempore. ■ ^
N olitccrgofohiiti cp in craßinuni. CraßinWciikttdiesfbMtus
tr'itfibiipfi. Sufficit diet malttiafua. ■
De pnelcntibus con.cedityr eile folicicos, non de rutji- ^
ris. VndeApoftölus :No£td& diemantbiunoßru laborintss, ^
ne quem veßrum grauaremus. Grasin icripturis,fi4turum tem- 2
pusintclligitur, d ic en tc la cob ; Etexaudiet me eras tußitia c
mea. Perdiem intelliguntur homines,quorum die^elt, ut
ait Apoftolüs:R«/iwe»rw tempus,quoniam dies in ali fun t . Sen-,
fus ergo ff t ,D ies erä fti rtus,i d e ft, Futuri temponshömines
erunt lolrciti libi. T u vero ßsfolifcitus de jjp impracientia-
rum. Solicitus in fupradi&is fignificatanxietatem.hrcve-
ro proijideririam, quam Futurum teihpus afFert fecumvyt;
cum needle erit Fumefce aliquodtemporale,alfit: qüiano-
' M. ? L
IDw dicovobis,nefolicitiJitis ainm&vïjfatfHtd manifatttk» tufy
corporiyefito,quidïnduamini. . . .1 a
i De .^rna licibo & véftrmento hoc^ccipiendum eft,
quia de ipiritualibus Temper debemuselïe Foliciti. Labor
exerçeudüsçft ^Fedrolicitudo tollendaeftde carnàlibus,
1 Qmdam'àddunt,neq} qujd'bibatijs.
J , Nonne anima plus eji quant e f ia , &corpusplufquam veftïmen-
tumi ■
I Senfiiseft, Q u i præftitrt maiora, præftabit & minora.
P rohâevita pOFuit animam ,>vcillu!| : put amat animant
fuapt,perdetea«m»•. . ' ; ^ ; 1 nir Deus au o irtdieeaimus. Curam âutem p ræ ièn tiiim ji^ l
ma licijmló öt.qafspcrnaliseft&perrinecadnioHaKta-
tem, quam peccando me ruim us , quae in iè làtis oocroia y
eft, nediim fiiturorumcuram fuperaddamus. Ho c loco
Vehementer cauendum e^ , ne cum viderimus aliquem
fëruum D ei prouidere.neifta neceftaria deftnt, veîFibi vcl
rfibi cOmmiflis j forte iudiCemus eum codtta præcepta do-
mini Facere. Nam & ipfe ddminusloculos habere digna| ^ [2
tus eft cùm pecu nia y ne quis i u h o e feandalu m pateretur.
Paulusetiam videturcogita(Teoë craftino, curh dreit : De
ertUajf autemjfatWtimauï, facit*. A d hanc erg§ regulam \.c*.
totum hoc praéceptüm redigitur, v cgia i» in iitoriim prô^
uifîo n é regnum'Dei cogite m us: i n militia ve to regni-Dei,
noniftacogitèmiis. ltaque non lab or & prouidëntia dà-
mnatur,Fed meritem præFocans cura.
C A P V T X X X I X . É
I M. m R. 41 L. i,s '! :
• I :m .\:-y V ’’. £ } ' . . h
NOlite iudicare, vtnon iud'tcemm, in (quo enim iudïtioiudica-
umtüjudtcabimini. Nokte cQndemnare>&non condemn*- •
Dedub i} s iii^ are'i& fuipeóèos qüan*reós condemna- j
rèipenituS dnobis repellit. Dubia ergo in melius interpre- j
temur,quia de manireftis^y t iùnc ftupra,blaFphemiæ, Fur-
ta,ebriecas^ & firailia, nobis tantum iudicare pernaitiitur. '
De dubijs fcripnim cfc.Nolitèante tempus iudicareÿuo adüfque i-Cor.fj
reniât Dominas, & illumine t dbfeortdita ténebrarumr^&uoTun t , .
in quibus temerarium iudicium cauéredebemdsf', cum incertum
eft qüo animo fian t, q ü * bene & male fieri.pöi-
fiint-, vel cum incertum eft quali? Futurus fit, 'qiii nunc yel 1 |
bonus vel malus apparet^ Nunquid fi'temereiudieauëri- j
muSi temere Deus de nobisiódicabit? ;Abfit. SedinteHi* j
gendum eft quohiam témeritas qua punis alium i te;püb;
congregant in tiorrea, & pater veßer caleßispafcttiÜa. Nonne vos
G magts pluris eßis illisi
Mk. j H o c ad iiteram jntelligehdum e ft: quia Dominus mainifefte
omnem cur am rer um prrefentiuaVaniouet, & ä t -
A ug. ! tentos tantum eile inFpem Futurrdocet?Ratiönale animal
M. j cufxterniras prömittitur,plus eftquam irrationale. Magis
'pluris, hoc eft* multo pliiris precij eltis vos, quam volatilia
I cxli aerei.' , >*,
Om autem yeßrtim cogiianispoteßadijcere adßaturam fuam
cubitumvnuml Siergo neefe quod minimum eß pot eßis, quid de ca-
terb foliciti eßis; & de veßimento quid foliciti eßis ?
Beda. mirelinquite tegendi corporis curäm , eüius curaFadtumeft.
*
Gonßderat&ülia agri quomodo crefcunt,non labomnt'.nejßient.
R*< ■ N o n eft hie quarenda allegoria,ucut nee in auibus, Fed
de minorjbusperFuafiofitad maiora.. . >
Dico auterpvobis, quoniam nee Salomon in omni gloria cooper-
tus eßßcut vnum ex ißis. •
Hieran; Quaepurpuraregum, quae piäura textricum poteftflo-
M* ribuScömparari^Ipfecolo^dicituroperimentumflorum,
■ Siautemfcenüm agri quod hodieeß, &crasinctibanum mitti-
tux, Deusßeveflit-.quanto magisvosmmim&ßüeiJ
' Veßit, id eli', adornat Deus Fcemim, hoc eft, herbas 8t
pulchro Colore 6c bdno odöre: qüod cum deficcatum Fu->
c r i t , mitteturin clibanum, id eft, in aceruumhabentem
Fpeciem clibani. Modic^fides e f t» quae nee d e minimis
certaeft.nedum xterna Fperec.
1 $ o lit 'e erg«ftiiütt epe,äiC'mtes,c[uidmanducabimii6*. aut quid
bibeiutis ' aut quo ojeriemur ? Hoc entm ommagentes inqutrunt.
■ Seit enimpater veßer quia his om nibus mdigetis. Qmrite autem
prmttmregnümDefefyiußitium eins > & lucomma adijaentur
Vobis.
Gehtibysnull's cur'a eft de Futuris, led praelentia qüas-,-
runt, filiorum autem eft quærere.regnum, 6t hæc omnia at neceHeeft. Hinculibfait:Quigladto percupçrit, peribitin
paternagianaadijcientur etiam n oh qurere n ci b y s , vt'nec gladio ,.vid<*l'^>‘ nprrari nnoil cmnuladioierreb com-
Au H inpr£elènti,necinFùtarbdefiteisaliqitagràtia. Verunta- j mittit.
* , nmvepnn flii pnrrsóf»efn<n»nafFÏ3ufbiicbrtarahhaan.nrruiirr,. aadd pnrrnobbaatiiioo'nneemm eefftt :: (fii aadd~- fiÉSÉfiià
dantur,ad aâiohein gràtiarum : quia omnia cqopera'ntur
in bonum. S d t enim caeleftisrifcdicus j.quid nobis datu-
Dimittite,&dimittemini:date,&dabiturvohis. |
Dimuute iniurias & date beneficia, v i peccata veftra j
vobis dithittantur, & vita deturaeteroa.
Menfuram
; f 5 f j ^^fi^ttaid^epigitatarn & fnperef-
fluentew dabimt lujimiiu veflruiQ. 1 ■
: Huicfimile eft quod alibi dicirur, yt Sc ipfi recipiaut vos
inaternaidpynkeula. -Illi qqibus
bunt', id eft , ’eaula, cirunt quare Dcus; d ib i t : mjiftim-njr
cam fcUicer^tetnam :• eodfertdjn |>b'mnibuVvjdfe|Ki^ ray-
6tis cpllata'm,&|:u.‘angelis\eoagiiatam, id eM eoniUn«f|a;.
& fapereffluemem, ho ce ftj.Fuperm eri tyni veftrum abun-
dantem. Sinus jdeo accipicur pro lefcuritatc , qyia yal-f:.
finumintellige coulcientiamiiue cmtuniianctorumi \
m . 1 . . r . '
| Etin qudihenftira 'm^pteritds-i'rumetieti^ vvh'igi
- Generalr^r.deonTnibiisquxmente^iyahUjIinguage-'
rimus^aecipi’'jioteft:quia Deus redder lingulis Fecunnuyi
opera comni.'
■ m . ^ l , m g
Qtiiiautem vip^fejlucamin ocUlo fratris tth, &irabemin
ociilo'tuo honvid’c ii Autquombdodjcbftdtrituo,pater,fineeq-
ciaw fcjlucam deoculo ino^eccetrabesefi in oculo tuo't >
11 Si quis ira'IbGcagi, tynondel^esodio.repreheydere.
Tantumennivdiftatinterira.'m Scpdium', quamumin|er
feftucafci^Frlbei'n.Odium enimeftirainueterata. . ,
iiypocnra, eijcepmntim traban de oculo tno, &tunc videbis
eijcen f f in am de oculo (ratns tin.
Ideftyprimoabs teifcilice9abJiy tent.ione tua-Sc de ebr-
dbtuo*eXpeile odni m , v t-delum i ye mentistrabe m orta-
lis^^in'inis^eFta, excmplo.potiuS;qnam di6tis docere
vaifeas lhinora exctudi pcccata,qu$ in Feftuca fignifican-
tur. C ym neceftitas nos cbgit aliquem reprehendere,
primocogitemus^ytrum.talevitiumvnquarn]aabuirnus':
FcvHolnines enim Fumus.Hinc.9ftiiludSapiehtis;: Nihil
liumani time dlienitm puto. Si verb babuimus, tangat me-
i#oiiani c'd mmunisi n fir mita^ v t reprehenfi one'rn illarn
nouodium,red niiFericordia pr^cedat.Quodfi nosidem
vinui?) h ab e in iis in -qu o e ftilleq ue yi reprehenderevp-
luninknonreprehendamus ilium, led epngemifeamus:
& non ilium id obtemperindum nbbis, Fed ad pariter
conandnm inuitemus. .Multi vero crimjnibus prxuen-
tij odioviiljuore-pmnia'aceufarefufeip^ : Sf ivpluntl
nq rfp o teta nt, fed qu i porerant.Conculcare,pertinërâd
eontctiTptoresjuarga^tarum:diruinpçre,adbppugnato-
res vein^àtjs^cdés^dicitaff^ëiiqnèsmalasjconaérros vc-
rp'.qni fe coniifectuntdebano quod audiunr ad înalyry,
Y-tinfide d,iru mp a n rv os.
C A I V X X L .
/^ V ü v e ß r u fy lia b e t amieum ,&ibit\ailillum‘inedia nofte?/
cpdiceftilli: Amice, compiod’a niibi très panes, quoniam a -
micus meus venifde via admet étn o » lïabeo quod ponam anteil-
lum.,& ille’^kiiu^di^at,^'milri.pip.i^Hs e p , iam ofiium ctau-
P n i^ ^ p u en p ie im e cu n ifu n tin cubili ,non pejpimfurgere^r
dare n b i,& ilk fi per [euer ciucntpulfans, dico vobis, ö~/rnon da-
bit. tile futfëensëo qü od an ùm eiu ffit, propter mpYobitateni 0 -
\ men eiusprget,(bâdabit illi quotquophabet neceßariof. 1
Quidam ipiFaciunt imerrogationem, nonpoffitmfur-
\gere& dautibf^ $ed etiamtotunicapiculumFubvnpyerr
Fu fie legipoteft.^K»;hoc eft, n quis veftrum habet ami-
; cum ôt caiterâ. & fi illedeintusdicät , noli mihi moleßüs. dffe
6c cxt&ra.&ß illeperßueraiieritpulfans, &c exièta. Saluator
npmnodo Formam orationis fed^inftandim frequen-
tiamqufetradit otandi, yfquëad fimditudïhem improbi-
tatis.-VÄs eft exémploiconkario ,-vficut de illo iuçjicé
iquiyecDeum timçbat, nechomihes iéuerebatur, tarnen
taedip viFlus^ yind'icauit yidiiam. Venitamicus de via, Auguft. 1
id eftjdevitahuiusfeculi mala,nön jnueniens veritatçm
qua .beat us fiär. Yènit ad te Ghriftianum,& dicit : r^.d-
de mihi ratioiiem -, & jfiäm Chriftiänus., Intèrrbgat te
quod Forfi tan nefeis?&: non eft tibi vnde reficias elurien -
tem.fed.cum vis döcere cogeris difeerev Vbi difees veri-
tateiïiinifi iydominicislibris ? SedFprtaffis in libris pb-
feure pofitum eft , quod teinrerrogat , & tu Pauium Vel
PetrumnonïinÊrisinterrogarèvqyialarnreqyipfcit ifta
Familiacum D omino Fuo.Medknoxeftvilidaigriprantia
: N o n id e a déferèndiis eft amicus efurieys qui ré yr-
get^ Fed pulfare debesadipfiim Dominum , Cum qup la-
piens fanjiliâreqiiieFcit. QmfidifFert dare., tarnen vult
dare, fed vult v t ampHus defidcres dilatum^ne vileFcat
eito datum.Cumautemperueneris adintelligentiamtri-
nitarisj.habestreS paneÿ-v.ndepafcasamicumperegrinü.
N il melius quäm lelpFum t-ibi dat Deys. Y e l ita : Amicust
videri CQnFûltoresiJ^ne exëmplô Fuæ commendationis, qui venitde yia,nofter eft animus : qui tpties à nobis re;
leuiora péccata iri’fratribus vitupérantes&.damnantes|
Nokte (dnÏÏum date çanibus, nequemittatis margaritas ve- '
Jlrasantepçrcos ^ ne forte conculcentéaspédibusfuis, &coriuerfe
Jirumpantyos.
Pbrci fitrit, qui^tàm fiiam coertofiçlibidini & v olup-1
tâtibuslkïiuls feçuli mancipaïunt: Canes vero pmneSj
hWretîci,quiÇontracreatorenr fiurm blafphemiarurn ex-
tëndtint eloquia. Q uidam canes inteliigunt, poft fideiy
ad voiniturn reuertéhtes ■ : pprco|j qui nqcdym çÉedïde- ,
runt , quibus nOn eft citp euàngelium prædieandum.
Nonniilli riamqueaperiendoea quæ au ditoresnonpolr'
Funt rüftinere»amplius nocçütquani tacèndo.Yride
Et Apoftolus i Tanquamparuülbin Çbyifio:, lac potum dedi
yol'Mj«ô«ej?4W.San(ftümeft,quodyiolàrineFas;çft,yteù-
angèfi'ûiiT.' ,Margariræ Funt allegorirei qyæ tatïquam de
jnofundo traliyntur. rdeinigicur poteft diaFay(ftu|n&
margari tà)fed'{anâ:ùiTi ex éoqu o d non debércpL'riiinpij '
marga ri ta ex eo qu o d n o n débet Gonieih ni*Gofiatyr k l -
tem qu ifquecprriiinpere,qüödnpn vult eiïeiriregrum:
contemnercyquod vil,e dycitjGanes.fenr.veritàtisoppu-
gnàtores : pprci,cpntemptores. ' Cauendurà éftêrgd,'nd
quidaperiatUriion;capienti. MeiiuSenim qurerir q y
clauFum eft , quam id qupd àpertum elbaüt inFeftèt aut
îtegligat. Q uodauccihDominüsîiofter qUasdarydixifle
i n ueh i t u r .q u i mu Ici qui^dérah^vel refi ftendo^y el,con-
cémnenclô iiori concçpenmt s non putandum êft eum
FâtiFtüm dediftecanibus* NoncUim éisdéditqüica^Sre
Be da in
Lueant.
ee,dit,qu6ties ad appeténda terrena Forisvagatur. R edit
ver©.., cçeleftique àlimpnia'refici defidetat, cumin l f rë-
uerfosjfupërnaacfpiritualiàçoeperit meditari. D e quo
getenS jpuJchre adiungir,noh fe habere qupd ponatan-
teillum,quoniaSiinf5ntumfecutuseftFecülaria, v tn eg
fibi pabulum haDeit diuini ye rb i, necal|eri àfcpetenti.
Et quianec à fe , .liée abalio valet hàbere‘do,éèririain pifi
pergratiam D e i, àD eo hec^lèeft eum flagitàrèin npFle
tribulationistrespanes, ideftjintelligendamtYnitatis,
qua præFentis vitre cynfolentur labores. Oftiuin amici,
intelligehtiaeftdiuiriïfermpni?:quæclauraeftomninôn
intelligeti,.donecaperiaturei.^/n.deApoftplusoratape-
rinfib i ad lôqyendüm my fterium Gh rifti.Np/î tnibi moïe-
tftus epe.QuuüDe’ùs dicati^i vis recipere quod petis , nóli
mihi amplius moleftianiLinfcrre.noliy t habtenüs fccifti,
me feoularibus p oftpônere : reuertere ad me, &ego reùettar
ad re.pete.yt dèbe^i & ego plus tibi dabp qyai^)erès> Nx>n
pópumfurgere,\\oè e ft ,y pp p o flü mte âdiuuareper inftitiâ,
nifipetasperfidemrcdiam.SurgéreDeisadiutorium'eiys
e ft ;, Q uani u isD pmi nus hond ctpÈ tettijadk y^ hseum
ijico j.idéo quPd^micus eius fit, , fecundum-hoc .quod
creatiiraeitts éft : non camenpropterea inrclligenduseft
négarë miTéricordiam , Fed differre ad gratiorem rece-
ptioneitijôf adinCülcandampeticionem.VndeiScFequi-
xtttiPropter improhitatem tarnen eius,hoc e(i,iproptët ih{fa.n-
tiaiti pé.tiéiôhis eiüs âdiuuabit eum,&dabitiLli necefe
laria.'VUitDeus fidelitCr petiàXe,quod4iF-r C
. : jiolyit pètëntibus erogare. v-
Biblioth. V et. P a tr.To »1.1 i. ■ Èiègo