Zacharias Epißchryfopol.L i fH
fignum eut aduentus to i, vel eorum qua dixifti. & prédicat ei*
de euerftone lerufalem&fignis & çrodigijs. *45
Deparabolaficulnea.
Vbi lefus die ni iudicii aduerfus tempera ÏJoa èftoth aftmïlauit, &
defideli & prudente dijpenfttore. J47
De decem virgmibus.
De eoquiperegre proficifcens , talentaferuisfuis difirib'ttit. 149
Vt lumbifemperpracinkifint, & lucerna ardentes. 150
De eo qui peregre acciperéfibi regnumprofcifcens t decem mnasferuisfuis
dédit. lSl
Cum veneritfîltus bominisin maiefiate fua, 15*
C A P ITV LA L IB R I I V.
Vbiiterum confiliumfactunt principes, & vaditîudas adeos.
Vbi lefus interrogator a Pbarifeis, fi Ikeat vxorem dimittetf qua-
cunqueexcaufa. , IO®
Vbi lefus impofuit manum inf antibus, & pharifai murmurant de
left quod Ik recipitpeccatores. ||| 10 *
Vbi lefus infiruiteos qui annunciauerunt ei de Galtlais, quos tnter-
fècit Pilatut, adiungens fitnilitudinem arborisfici in vinea. io i .
Vbi lefus fanat in jjnagega mulierem aridam & curuatam. JQ$*
Vbi lefus afcendit Hierofolymam in aiefefio fccenopegia. * °44
De diuite cuius buberesfruftus ager attulit. . -j t 0 5*
De eo qui multas pojfefiiones habeas, trifiisabp ,4udiens Verbum:
Vade ,vendeomniaquababes. |
De dtutte & Lazaro* Iö7
DeviUico inf deli. .
DepatrefmiUas.quiexütwimomdneconduceréoperariosïnvi- ...... IJ . M HJ ...
nearhfuam. ‘ - 'I i®£ confiltumfactuntpmctpes,&vaditludas fit f t
, Vbi m domo pbarifé fanat lefm by dropicum^&infiruiteos qui pri- | Vbi lefus lauat pedes dtfiipulorum. ||| .
j m*aJ>itminmmmsttitfbam. \ n o } h & M f f S S P S E
ffiw-; m s m m m m ,jr . . . . . . . V s
1 ^ J X l S s F u J L r m Vbiufusnadi,fa,rammtummpm&fariSmmfm,&vh^
Wbilefus retoonfum dat dicentifibi,Domine, pauci fin t quifalus mnesbodieinme fcandalizabmwt. 15®
I fianti 113 Vbilefus hortatur difcipulos fitos, vtnon paueat cor eorum. 157
I DeZachaopublicano. B I J « 4 M lefudicitdifcipultsfitis,quiquodhabetbaiulet.
1 Vbi lefus tterum duos cocos curauit. 115 Vbilefusdmt,egofumvM _
Vbilefusfuperafinumfedens,Hierofolymamingreditur. n S .vbilefusvenitinGethfemam. &oratvttransfer#calteemtfiunu
* Vbi lefus eiicit detemplo ententes &vendentes , &datrefponfum\ Ip©-,' - . ,
I pbarifeis. 117 Vbiludasvenitcumtmisc^jprelmderelefum.
I Vbt left» pratulit cater is viduam propter duo ara minuta , adiun-\VM^olefcensquidamindmsfindoneJequebaturlefum_
I gensparabolam depbarijao & publicano, contra cos qutfeex- j Vbiintemgatprincepsfacerdotum lefum de dtfapults fits & de
tcllunt. < doftrinaeius.
I Delticodemo,qui venitad lefum notte. 119 | Vbifdlfitefiesaduerfus lefum quarebanfur. 16 f
I De multere a ludais in adulterio deprehenfa. n o . Vbiprmcepsfacer dotum adiurat lefum,ft tu esChrtfus, dtc nobts.
! Vbilefusmaledixitficulneqm,&aruit, U i 1 -M il
' Vbilefus dicit parabolam ad difcipulos propter orandi infiantiam VbitraditurPilato lefus &pcenitetludas. 166
deiudiceduro & vidua. V . u z VbiPilatus audit inter ludaos& Dominüm,mittiteum ad Hero*
Vbi lefm interrogator a principibus facer dotum, in qua.potefiate deni. ^ 7
bacfacts t adiungens parabolam deduobusfitijsin vineam mif-\ VbtvxorPilatimifitadeum, dkens : Nibtltibtfit &iufiotUi.
% ' " 115 16f , , .. . .
Parabola de patrefamiUas, qui vineamfuam locauitagricolis. 12 4 1 VbiPilatus dimijit Barabbam}& tradidit Cbriftum ad crucifigen~
Simile eft regnumcdorum hominiregi, qui fecit nuptiasfilio fuo* j dum.
Fbi duo latrones cum Chrifto crüctfigi dicuntur , & vbi lefus de
Vbiphar'tfti mittunt ad lefum doto interroga ntes,f i licet tributum truce de matrefua dixit ad difapulum > quern diligebat: Ecce
rtddere Cafari. 126 j mater tua. i ' . . *7°
De Saduuis qui dicuntnon effe refur reiïtonem, & interrogate de j VbilofepbpetitcorpusIefiiaPilato,&fepelitvnacum Nicodemo*
feptetn fratrthus qui vnam vxorem babuerunt. 127" *7r.
Vbtfcriba interrogat lefum» quod mandatum maximum eft in : Vbiluiaifignant monumentum. I7i
^ e. ^ iiS Vbiprimadie fabbatifufcitatur lefusamortris. 1 7 J ,
Vbi docente lefu intemplo}mi/eruntpbarifiei eum comprehended. Vbicufiodesmoriumentiannuncïaueruntfacerdotib.derefurreiüo- i
129 , , * neCbrifif. ' 1 7 4 '
Vbi lepa interrogat pbarifMs, cum film ^ C b r i f i ü s , ii&vyiiefusapparuitmuUeribuspoftrefurrtft'mem. 175;
Vbilefus docet, Egofun lux mundii m Vbilefusduobuseuntibusihcafiellumapparuit. 17S
Vbilefusfacienslutumdejputorfonensfuperoculoscacinatiicura- j Vbilefusapparuitdif tpulisfuis. ' *7 7 !
ufieum. 0 ij2 Vbilefus tterumapparuitThom*. 17S
Vbi lefus agnitus eft eidemcaco , & contends multa cum ludais Vbi iterum apparuitlefusdifcipulis fupermare Tiberiadis. 179 ‘
135. ' . : Vbi lefus ter dicit Petro, dtligis me i 180
Vbi interrogator lefus a ludais ,fituesChrifius, die nobis mani- Vbidifciptilieuntes in Galtkam , viderunt & adoraueruntDo■
minimi, Ä ^ g H * &affumptus efl in cults coram eis. 181
Vbi lefusr,efufcitat Lazar urn a mortuis, & principes confiliumfa-
ciuntvtinterficerenteum. 13 j
Vbi nonreceptus lefts in ciuitateSamaritana , lohannes &Ucth
Otum fâcimùs lectori, quod expofitionis lù-
cem fumpfimusaJa Hierqnyrao,Hilario, Ra-
bano, fuper Matthæum: ab Hieronymo & Beda
, fuper Marcum:in Lucam vero , ab Ambro-
bus dicunt adeutn x Si vis, dicimus vt ignis defiendatde calo.
iß,
Vbi lefts venit in Betbanutm , & multi ludaorum euntespropter
Lazar uni, crediderunt in etim. 137 : ßo & Beda : in Iohannero, ab Auguftino Sc eius abbreui-
VbiMartafuditalahffiarumvnguentiincapite le f t , &increpat f atore A lb in o . Infuper etiam opus illuminant Augufti-
pbariftum. > 138 ; nusdeeoncordiaeuangeliftarum, Auguftinus de verbis
VbiKierbfolymisgracividerevoluerunt lefum. i3 9 iD qmiai,Au guftinu sd eq ua eftion ibu seuangelij,homi-
Vbiphariftiinterrogant l4fum,quando venitregnum Dei. 14 0 liæ Origenis , Gregorij , Iohannis Chryfoftoini , & a-
Vbi lefts loquitur ad turbos & difcipulos deferibis & pbarifeis, liorum plurimorum » V b i ergo ièntenriarum incifiones
141 j aliquantulum prolixæ fuhr,expoficorumnomina vel pri-
Vbilefmf^mmtaturßperlerufalem. 142 | masfyllabasfiuelirerasaffiximusinmargine , auefuper
Vbijpultiexprincipibus crflliderunt in eum,&non confit ebantur, . lèntenciarum principia :vc vel ficdifcernatur,quæ cuius
nedejy nagogatijcerentur. / 145 :aurh oris fit lenrentia. Hocequidcrti Rabanus , hoc &
Vbioftenduntdifeipulilefuftrufturamtempli. 14 4 Bedafecere,poriorafanä:orumdi£ta fuaui eloquiocol-
Vbifedentelefiinmonte Qliueti, intorroganteumdifeipuli, quod ligences, velue apes ad mcllificandum dulciffimosflores.
•______________________ 1 Igitur
lnjvriurn çx Quatuor, Lib. I.
Igirur H lireiàil-eiStbri defigpec Hieronyinuni fuper Mat-
iitéra^ Aiigüftinbmuipeivlóbanflern, & fopeç
.(êrmonem Domini in inonre habitum, B veto|Bedam
fupet Lucam i in quo A mbroiJj expôficio claro fermone
explicacur. Hósfiquidem maxime (ecuri fu mus. M verb
•licera iignificapjquod de praedidtis.feu altjs expoficioriibus
partiqulafim colligiçurr^vt|- cuiuslibet magiftri iehtetianii
Gub.Æh
nolitejpernere : bene dquolibet d i& a I ranquam ipfins-fpiri-f
tusianûi verba, ftuduiappónere. Clara icaque (çntentia-
rum;pofitio »Jncompofitionem veiborummeritóqxcufa-
biCiQuidenim prödeft, vtbeatusait AùguftNmûs,çlauem
ejlè au team, fiaperire non vàleat ? & quid bbéft earn eflê
lignèam, fi 'bene aperiat ? In tei preraciónes qüidera pau-
cas incórlerimiïs j qiiiain fineoperis ordine alphabeti lo-
cabimusomnes ad Euapgelium pertinentes , vc indeie-
<9rór proutbpportunicas da4b k > argumenta eliciar; A i t e-
nira Arator :
Anominefepevidemus:
, Argumentatrabidocumenta^maximagigni. |
Hic quoquenotandum cenluimiis’quodait l4ièróny-|
musin præfanone ad Paparn Damafum : Canonesquos
Eulèbius Cæfiirieqfis epiieopus Alcxandrinum lecutus
Ammonium, in d»cem numéros ordinauit, fiçurih Græ-
co habentur expreffimus. Q u os cum k g e ris , (imilicudi-'
nesEuangeliftaium & iingulaiicates feite valebis. In ca-
nonêprimd concordant omnes: Ihjfecundo tre s , Mat-
thaeusi M afèüs,Lucas.In certiq'tres, Matthæus,'Lucas,Io-j
hannes. In quario tres,:Macthæus, Marcus, Iohannes.lu
quinto duo, Matthæus, Lucas.In (èxto duo , Matthæus J
M-arcus.In^eptimo d uo ,Matthæus, Iohannes.'Inodtaüö1
d uo ,Marcus,Lucas.In nono duo, Lucas,Iohannes.In de-
cirao propria fitnt;yniqTcuiu{.que.Smgulisver.olibDiis Eu*
ange lij, ab vno in cipiens-vfque ad finem libtorun?,difpar|
n Umerus increfcic. I-Iiccihis expie dits, fub fe ha bet aliu m
numerum litcris notahtums qtii'vFquead dfecem' proce^j
denSjindicats priornumerus in q u o lit Can onë réq ui ren-1
dus. Cum iginïr a pe 1; to -co di cc cap it ul urn feite volueris, |
cuius canohisfir, e'xfubiéÊtq.tiuraéro doceberiS:& lecùr:]
tens ad v-olumina fingiflorum y reperdes in quibusyelea-
dem,vel vicina dixerunnHücufqueHieronymus. -Â
fi.imeft&mihifctibefefpiritufani5toinftigante,cuiusgra*
ltiagerirur.vt id quodbonutri e ft, nobis etiam bonum vi-
deatur.Aflecutum quidém fe ftônpaucâdicit,fed omnia*
ideft,multa,de quiqus, qùæad fidêiti lègentitinvcopfic-,
mandam crederet,idönea feripfit. Thebphilüsinterpre- j
t a t u raix>a n s D e urn ,velam a t us àDeoiQüifquisergp am at
(ßeumyfiuea Deo fe defiderat aroari/ obediat Euangciio
tanquâ fibii(cripto.Hærctrci noua promittunt, fed T h e o -
philo verbomm , de quibus eruditus c ft ', veritas expri-
itiéhdâpromittitur.
' ‘ .C A P V t Ä i
ZACHARIÆ E P IS C a
t>l C H R Y S P H O U T A N I , I N V N VM
I e X Q j r a t V o R y L i b. I.
%
. v , VrologuslucaLuangelifitt.
T Nprincipio éraiverburh ^ &verbumeratapudDeum, &Deus
A er at verbum.Hoc irai in principle apudDeum,
Verbum, ideft,(apientiànàtâ,difp.ohensomniaieratin
pnneipiojrerumfciiicétÉfearidarum * antequam »liquid
fiereçi in h o c yidelicetàïteftf aiicèr érat verbum i :Vt ë(|ec
fumcipiuin y id e ft, Qfigóét caulafuturorum. quod q u i-
dem ipfum de fem étiplo ait : Égoprincipium,qüi ér loquor vot loan,
bis. A c fidicat : Egofumillàlupetnàlàpientia j incuius I
difpqfiti ö ri éömhi apr m s co n d u n t ü r mettre 1 quant com-
pleànturppere. V nde&fcriptum çft; Qgi fecit, qua futura I
j^>r.Etalibi: Omniainfaptentiafecfii. HoC^utem Verbum $f*t-13°*
à quo natum fit, ideft.cuius fapientia fir, defermiiiat Èu-
angelifta,'di cens.- Et verbumeratapud Deum, tàtiquâm fit -
pien da in ipio cuius eft.,At ne iàpien tià ifta Dei almd*quâ
Deusputàfcetur>ficuc Kominis y e i angeli fapieîtua aliu4
;eft quath^bpmq l'plè vel angelus eut per a:çcidens. ineft^
&Mit:EtipCah\verbumerat Deus. Tria difiundlim^dixerat,
ilia coniuridtim récapitulât,vt ad (èquentia tranfeat. H o c
fcilisètVerbum extftensDeus»qrat in ptincipjo apud D e-
um. Qüarum aucem rerumipfum vetbütheftèc princîpi-
um, oftendit, fcilicet Omnium naturarum poftea fa âa*
rum'Et ho ceft: . ^
Omniaperipfomfaftdfunti
O mn iscreâtura&cprpotêà & incorporeà,o m ne quod
nàrtirâlitériù^ft fubftantij? 1 veluti quan^iras , quallrasV
irtotus& cæfcerà,pêr Dei Verbum ccepcrunt e lk i Malùm
Vero noh eft fàftüm per ipfum, quia nullaIpecic continet
tu r, nuilâ natu ra fda fabfiftît ,Ied folum prtuado boni eft.
Sjcur eriim riatutalis luminis àblèntia cæcitas dierruro-
cifli, & fîcut tenebræ lucis abfentia lit oc, & inedia cotîië-
ftidnis eXclu|io:icamalum diçimùs abièntiam boni,quod
ÛadeïfetycreaturærationalinatutâlitercotTipetercc.Ete-
nim cumvplitntasinmente liaïcitutjmotusquidem natural
is e ft : & ftgratia p r fcfen s füe ti t > quæ lilyroarbitrio
Cooperetur, voluntatis motum dirigehdo 6c ofdinandp
in hisquæ#iu ftiri^iunty vdiuhtasbonaeft,&renïunera-
tipnedignaeft.Si v^romotiisyoluntatisappetatretinerg
Vel cphlèqui qupd iufti riayetac, y tique ablèntia graciæ,
çuius eft mpfum ybjluntacis dirigère& ordinare, inordi-
natiovoluntaçiseft j malumeft, peceacutn e ft, nihil ramé
Vonidm quidem multiconatifuntordihàre narrdtiontm^
quain.nobis complétaptntjrer tim:Jicüttr'a~.. . .. s |
dideruntnobtsqutabwittotpfivtderunt. &mtnt- 4,e^fubiîftentibus eft. D èha cqu ipp e gratia auj?falmiftat- 1
finfueruntfemonis: v’tfümefi'é mtbiaffecuto a Mtfencôrdiaempréuemet& fubfequeturme. Etnequisfprte J
" v ' '■ HÉriMÉj putareraliquafeupmnia,quæperAeivèrbumcoeperüht,'‘|
extràipium eftè s quâfi perfcmetipla fubfifterent, adte-J
cit:
Etfine ipfofactum eH nihil. - ’ '• ■
T ale eft igïtur, fine ipfp faétum eft nihil,ac fi d icat, eX- j .
ttaipfum nihil factum fubfiftit. Sapientiaenira atttrtgttdfi- .fâÆ
j/ie Pj^We^^tJew/otïiteryidëftjànainimacrdaturavfqùe ad
maxiinam. Vnde Dominuspér pfophetatit: Coelum&ier- ïerem 25.
ramegoimpleo. Hierpnymus de eftentia D è i : Q u i cælum l
& terram impiety proculdubio tiulliÿ eft ipeus ab èius
præfetitiaabfens. S'u pe ro ton e m q u ip pe creatüram ptæ-
üdecJregehcloàtqueirhperando.Subtusoraniaeft,fubfi-
ftehdoâcqué pprtabdoomnia, myt pondéré laboris^ièd
i nfatigabili Virtute': quoniam nülla creatura per feTubfi-
ftere vialefj nifî abiplb fuftenteturqüi illâm creauit.Exttâ
omnia eft, fed nonexclufus. Græcus l ib e r n ^ n ^ p e t^ 1
principio omnia, diligehterex ordtneitbxfribèreO'
ptwuTheophile, vtcpgnófcaseorumVerborumföq^
es,veritatem* , -
HV lti non ram n u m er 0 fi tat e q u a m h *re fum’ diue r-
fitate, v tB a filid e s& A g e lle s , cemerariaprxfum-
ptione conati func fcribëredé rebus noftra falutis,qu'afiri
nobisa-D.eörCompleïa: func& redundrinc/Quod tedun-
dat I n u 1 li defici t :& ’die c om pie to^nè m odqbjiacy ëiï fi demf
effctftus aftruac. ïcaquè completum Euangeliumredun-
dat per vniuerfum mundum , mentes fidêlium' rigans&.
confiLmans.Cbnaturautem.quiincipit nec pe ific it, qui
iuisviribus.'non gtatias Dei,q'uae irrigat.confidit. rsfobeoï
na tur, quidmino fpiritu res 8t diéta mimfttfanfe ccept'a
cOmplets'Qui-ab initio cam|Corpdfèo quant mentis inrtti-
t u v.i detun t resfa<5fcas aD onrinö , & mi ri i ftri r uer u ri t fee
moDiSverbo&exempio.docendotradj.deCunrnobis.Nô ipfo.Ced,extraipfum. Similiter ibft Extra me iubtlpotefijsfa^ tonn.is.
folum MarcusSc Lucasaudicu didicerunt quæ feribérer, I cere. Vc aiitemincelligas ortiim & mutationem creatura- '
ledetiam lohannes & Matthæusmiika dèidfanti'a.püeri- j ruiùjfîeri abfqueomnimutacidne,mentis diuinæ,quç im- j
^ ^ d e a lo g iaX a lu a jq d ^ lijs nàrrantibusdidic;ÇfSbf,^ ' ‘ dtucabilis &primæuare^limratioeft,fupponit: j
^tbltotb.Vei.Patr.TomX^z.^^^f^j^f f | | | '_________ B ^ u p i ^