Zach aria Epifiopi Chryfepolitani, N
qaifqttis nouit quid lit b o n ita sD e i, poteft~exiftmiare fc gignat fapiewciam, q u « e ft DeüTdc Dcö.'
quibuspeccatis ccrta posnadcbeatur,^ hiC&in futuro
(ccule-.Scauis quidcm hominis aliquândo lui Domini’
durisimpcriisfaugatus, fugicndo requiefcit. Seruus au-
tcm peccati quo fugiet ? •
Seruus autem non nuinet in domo in aternum, filius manetm
Sternum. St ergo "filins vos libe>$uerit,vere liberi erttis.
Ecçlcfia eft domus, feutus eft peccator corde impoe-
nicenti pertinax. N on dixit, non eit in domo, quia mülei
peccatores incrant Ecclefiam : fed non * ma.net. Cum auté
l'criptura di cat yquis gloriabiturniundum fe effeapeccdto , erit
Chriftus folusin Eccleiîa ? C u i erit f ..........^ ........ Hl I campu t-line cor§pRo re?.
Tcrruit ergo,ne peccatum amarcmus,dicendo:Oww« qui
facit peccatuin,feruuseftpeccati.Spem dedic ne diffideremus,
dicendo:F thus m am tin aternum.Spes enim noftra eft, v ta
Quart loquelam mtam non cognofcitü ? quia non potcftisau-
direjermonew meum. Vos ex pâtre Diabolo efiis, & defideriapa -
tris veftri vultkfacere,
Hic.cauenda eft hærefis Manichæorum, qui dicunt
elfe quandam naturam mali, 6c quàndam gcntem tëne-
brarumcum principibus fuis. Quçe'au fa eft pugnare contra
Deum,& D eumvérummiiillc principes contra gen*
tem illam , eamqj.fuifte debellatam. Inde dicunt dia-
b.olum originem duxilïè , putantes fecundum hoc di-
d um eflc à Donîino : Vos ex pâtre diabolo eftü. Iudaci ergo1
d id i liint elle filij Diaboli imitando , non nalcendo»
Propheta dixit adiplos : P aiertuus Amorrbam, & mater tua
Cethaa, non quodab illis gentibus ludæiducercntorigi-
__ _____ nem, fed quia imitati fiint im pietateseorum. Quæritfir;
libVrVïibercmur. Sciendum eft1 quod multi iufti d id i j fortalTe,vndeeftDiabolus.Inde v tiq-,,vndecæteriAnfuntline
quere la,id eft,line crimine. Nulla enini querela
iuftaeft, de his jn rebus humanis, qui lion habent crime.
Crimen autem eft peccatujn graue, accufarione & dam-
nationedigniflimum. Sed D ei g’ratiain nobis peecatum
canfumitur.Minuitur autem in vita proficientium,quod
in vita conlumitur pctledorum. Prima eft ergo libertas,
carerc criminibus. Ideo Apoftolus de ordinandispres-
byteris vel diaconis non a it , li quis line peccato eft: quia
ft hoc d ix ifle t, nullus ördinaretur: fed,ait , f t quis fine
crimineM eft homicidiura,adulteriiim,aliquaimmundi-
tia fornicationis, furtum, fraus', facrilegium, 6c limilia.
Q u « cum coeperitChriftianusnon habere, incipit eri-
,gere caput ad libertatem, fed nondum eftpeifedtaliber-
tas,quia nondum «ternitas. Libertasperfeda e ft, eile in
Domino 5 cum hoc corruptibile induet incorruptmem, &hoc
mortaie induet immortalitatem. |p t |
Slit quiaßlif Abratcfiis ,fed qturitit m imerficm, quufer-
■mo mem non capit in vobis.
Id eft,non capit cot veftrum, quia non recipituta cor-
d e v eftro.Sermo diuinus eft-vt hamus, qui capit,dumca-
pitUr. Agnofcit Chriftus in iftis carnis originem, in quig
e li, fed fuperbiendo fadus eft Diabolus. Et hotandum
quianeq;* vi>neq; extrinfeca fualione deprauafusfuit:
fed propria vpluntate fiimplit a magnitudine fcienti«,
elationis occalionem. Vnde Apoftolus : Scientia inflat.
Ille bomicida eratab initio, & in veritatenonfietit, quia non
eftveritasineo.
Homicida dicitur D iab olus, non quod gladioarma-
tu s ,v e l ferro accindtus ad hominem v en iret, fed quia
verbum malum feminauit. N o li ergo tc putare- non elfe
homicidam, quando fratri tuo mala perfuadcs. Vnde
in Plalmo: Tilij bominum-, denteseorum arma &fagitta, &
lingua eorum macbara acuta: Q ü pd didtum e ft, ab initio,
intelligendum eft de primo homine.
Cum loquitur mendacium, expropriis loquitur, quia mendax
eft,é t pater eins. $>
Hinc Manichsi decipiunt imperitos , dicente’s Dia-
bolum habere patrem, fed Dornin.us dixit Diabolum elfe
patrem roeudacij. Diabolus enimlic geniiit mendacium
quali filium, ex quo lapliis eft a veritate,quam Deus pa-^i
tergenuitin filium. Diabolus itaq; mendax eft, & pa ter
v ___H ____ ______ H , . ö . t mendacij. T u autem fi mentiris , a Diabolo accepifti,
bus eft vanalibertas cum vefa feruitute peccatf, fed non- j ficut Iu d * i loquentes mendacium, & ita non es paqcr
cordis lidem per imitationem A b ra s ,in qua eftet.vera j mendacij
libertas per le filium. .
Ego quod vidi apud patrem, loquor ,& vos qui v'tdiftis.apud
patrem veftrum, facitis.
Veritatem v id i, me Icilicet, qui fum veritas pâtris.
Refponderunt &dixeru»t ei {Pater iiofter Abraameß.;
Prouoeabant eum.vtaliquid mali dicerètde A braam,
quærentes occafionem faciendi quodcogitabant.
Dixiteis le fus : Si filij Abraa efiis,opera Abraafacite.îJunc autem
quaritis me interficere, bominem qui verïtatemvobis locutùs
fum,quam auditù à Deq. Hoc Abraam non fecit. Vas facitis opera '
patris veftri. . v
Adhuc non dicit quis eft pater eorum , fed Abraam
laudat%& illos dégénérés daranat, eo quodoperibus fi-
dei non probant fe elfe filins Abraæ ,.potius per contra-
rium probantur eius non clTe filij, quia veritatem quæ-
runt extmguere.
Dixerunt itacfi ei : Nos ex fornicati one non fumusnati, vnum
patrem habemus De um.
lamvtcunq; coepernnt cognofcere non de carnis g e-‘
neratione Dominum lo q u i, leftde,vitæ inftitùtione. Et-
quia confuetudo fcriptiirarum eft , fornicacioncmap-
pellare fallis diisieruire, dixerunt : Vnum patrem habemus
Deum, Credo quia cogitabant, Q uotiès npniinabimus
Abraam, didturus eft nobis: Qùarenonimitamiriieurà,
de cujus genere gloriaininipEc quia tantum virumimi-
tarinon polTumus, dicamusmos haberépatrem Deum,
vt audiamus quid dicat.
Dixit ergo eis Iefus : Si Deus pater veßerej]et, dilïgefetif vtitfe
mc.Ego enim exDeo procefit & veni. m Ê e,lim * meipfo-veni,fed
liiewemifit. -
Sicut prieoftendit de Abraam , ira nunc pftendit
Deum non elle eis pâtrenx, quia non cognpfcunt filium
cjljem m ilir , neç diiigunt. Procedere eft , qu odD eu s
Ego autem quia veritatem dïco, non chditis mihï. Ouisexvo-
bis arguet me depeccatoî
N o n dedfgnatur exratione oftendere fe peccarôrem
non cllè.
Si veritatem dico, quare vos noticreditis mihïl Qmefiex Deo,
verba Dei .audit. Propterea vos non audkis, quia ex Deo non efiis.
Sunr nonnulli qui præcepta De i nec aurë corporis
percipere dignantur,fimç nonhulli qui percipinnrjlèd
nullomentisdclîderiocompleiftuncur.'Sûtnbnnulliqül
libente’t audiendo compunguntur, fed poft lachrymas
ad iniquicatem redeunr.Hiprofeçfto verbaDeinonau-
diqnt,quia ea.exercere in opéré conremnunt. Licec î'gi-
tur omnes fine filij Dei per naturam, quod oftçndunt
parabolæ d efiliofrugr& prodigo , dë duobusfilijsînui-
tatis ad vineam , illitamen funtex Diaboloper vitiu
qufv e rb a D e i non diiigunt. Q u i vero renafeuntur
Deo generadonis adoptione , audiùnt verbum Del &
euftodiunt.
Refponderunt igitur M a i & dixerunt ei : Nonne benedicimus
nos,quiaSamaritanusestu,&damoniumhdbèsl
Receperant Samaritani Dominum quando, Iocutus
eft mulierlad fontem, & cum eis conuerlàtus erat.. V o -
eantigitur cum Iudæi Samaritanum quail pcçcatorem,
quia peccatorcs illos repütabanr, nçc eis coucebantur.
Refpqndit iefus :Ego damonum non habeo ,fed bononficopatrem
meum ,& vos inbonorafiisme.
| A lterumdeduobqs obicdHs negauit.Samaritahils e-'
nim interprecarur euftos, 8c .euftodem fee (le notl ne«a-
uit. Na« enim dprmitat qui cufiodtt lfrael. Et ,N ifiQommus
tüfiodientcïuitatemfruftravigilat qui eufiodi team.Non con^
tiimëliofa vecba refpondic, qui vererefpondere pplfét,
vos dæmoniumhabetis. Sed luperbia npftra h icconfunditur.
Nam quid nobis ex hoc.ihnuitqr, n ifivt eo
Pfalm
ffrlm.nt
Pfalm. rJ
latiitaiis ori.go &£ a^terna caula eft lapiend« fiiae vt lit: j porequo a ;proximis fallas contumelia^ aecipimus je o - l
eniie.aucem,eft in,carnari. Non enim De-us. pardcipa- I rumetiam vera tmj%raceamtis , ne minifterium iiifts I
song tapiens e f t , vr-anjrHa ^el Aogelus : led quod ex correptionis,inarma vertamus finoris? '
■ P
tfdlm. 4 2 -
ptcob.i
beul. 15.
B ;
t.Iohan. 4-
Wfalm. 18.
In vnum ex quatuor, Liber tertius.
Ego autem glomm meam non quaro, eft qui <juarat & iudi- j qua m non inuenït humilem. N o ta quia inebnfiderati
ludad dixerunt ad Dominum, quinquagintaannos nondum
Non quaro gloriayi ficutfimillatores, qui quæruntvide-
ri quod non lu n t .' Eft pater^/d quarat gloriam meam1, d?
iuihcet,id cftjdifcernat a gloria veftra, quia vos fecundum
fe c u lu - gl o r iam i n i, e g on o n, ledea gloria quam habuia-
pud patrem, antequam m unduscflet,qu«cftabhumana
inflationé diferera. Secundum poenale iudicium,/wrer no
iudicaVquiniJuamfedomne tudictum deditfilio, fecundum iu-
dicium dilcretionis iùdicat, v tin plalmo :ludicame Deus,
Huius iudicij expofitio fequitur, Etdifterne{incÿiit)cau-
fdm medm degente non fanfta.Similiter diias ten rationes in-
telligimuSjVna decipi t , altera ptobar. Namfcriptum eft,
Deus neminem tentât , 6c iterum feriprumeft, tentatvosDominas
Deus vefter, vtfeiatfidiligitis turn. V t l'ciat,dfffcum eft,
pro icire faciat'. lob latebatfe,ledD éiimn on. Admifir
Detts tentatorem,& fecit eum fui cognitorem.Sic & duo
timorés funt, feruilis, cum times ne patiaris poenam. callus
, cum times ne amitcas iuftitiam. Alterum perfédlîf
ebaritasforas mit t it , d te r feruat nos apte Demn,permanent
infeculumfieculi.Nam 6c mulier adultéra tim et, ne v it eius
veniat;cafta,-ne v il eius abfeedat.
Amen amen dico vobis, f i quis fermonem meum feruauerit,
mortem non'videbit in aterntim.
Exemplo fuo nos admonet, ne cum malorum peruer-:
litas crelcit, prædicare celTemus : quia 6c boni meliores |
per contumelias fiu n t , & reprobi de béneficio peio-
res.
Dixerunt ergo ludat : Nttnccognouimtts quid damonium babes.
Abraam mortuusefi & propheta, & tti dicis ,Ji quisfermonem
meum feruauerifynortemnonguflabitm aternum ?
D e morte lëcunda,morte gehennæ,morte damnation
s Cum Diabolo,dicit:qua-nec Abraam mortuus eft, nee
prophet«. Illi enim, mortuifunt & v iu u n t,ifti viuebant
& mortuierant. Mortem videre vel guitare, eft cam expend
. '
Nunquidtu maior es pâtre nofiro Abraam, qui mortuus efh&
propbetamor tutfiant.Quem teipfiumfacisl Refpondit Iefus: Siego
glotifico theipfum ,gloria mea mbilefi. Efipater meus quiglorifi-
catme,quem vos dicitis, quia Deus nofierefi,& noncognouiftis
eum .Ego autan nom eum. Et f i dixefo qtûanon ficio eum, erofimi-
lis vobis mendax.Sed ficio eum, & fermonem eiusferuo.
Serinonempatris, v t filiu s,loqu ebatu r: & iple erat
verbum pâtris, qui hominibus loqùebatur. Si ergo co-
gnbuiflèntpatrem, filium eius recepilient,quem vox pa-
tris g lonficatin baptilmate , in m onte , in aliis huiulmo-
di. Ideo contra hoc quod dicunt, quem tetpfiumfacis, refert
gloriam fuam ad patrem',dicens:£iaga lolus fine patreglo-
rifico meipfium, ficut lîmulatores,^/orw mea nihil eft.
Abraam pater vefter exultauit vt videret diem meum, vidit,
&gamfius eft.
Credens exultauit Iperan d o , v t videret intelligendo.
Q u o d a it, diem meum Kinccrtüm potçftelTe vndedixerit,
vtrum diem Domini cemporalem in carne, an dicin’qui
necorcum Icic nec occafum ,led vtrumq; Abraam vidit.
Quando enim jmifit lèruum fuuin pecere vxorem filio
fuo Ifaac,àit : P one maimn fiub femore meo,&iura per Deum
Cali.QwàhôcfibiVult^qill^qidafîgnificabaturde généré
Ab'ra« Deum cæliventurum incarne? Q u i Véprehendüt
camem G h rifti, reprehendunt factum Aora«. Abraam
diem Domini v id it, cumin"figuta fumm« trinitati# très
Angelos holpido fufceoit. '
Dixerunt ergo ludai ad eum : Qufnquaginta anno s nonfium
habes,& Abraam vidifii î Dixit eis iefus: Amen amen-dico vobis,
antequam Abraam fiér et * ego fum.
Nonait,fui,fedj#w.quiadiuinitas tèmpüs non habet,
ab intuitu carnis ad diui nitatem trahit, led duri v t lapides,
putant h o c elle blafphemiamV '
.Tulerunt ergo lapides, vt lacèrent in eum.Iefus autem abfcon-
ditfe,& eximtde templo. i ^
Quemincëiligere non pQterântjobraerequærebant,
babes, fuut qui fingunt abincarnatione vfq; ad palfionem
multo pluies annos,quàm ex hiftorüs colligamüs.
C A P V T © C X X X I I .
Y^Tprateriens vidit bominem cacum à natiuitate.
1—« Pr«tèrire Dominus dicitur, quia in viapeccatorum
nonftetit. Cæcum à natiuitate vidit, quiamilertus e ftno-
fti'æmprtalitads.Cæcus enim ifte, humanum genus eft,
habQ|s c« ci ta tem ab Adam.Illo namq; peccante,vitium
pro natura in o leu it,vn de lècundum mentem cædnad
fumus.
Et interrogauerunt eum difeipuli eins: Rabbi,quispeccauit,hic
autparentes em,vt cacüs nafeeretur ? Refpondit eis Iefus: Ne% hic
peccauit, nec^parentes eius, fed vt manfeftentur opera Deiimllo.
Peccauerunt quidem,ledillorum peccato fa âu n i non
eftvt cæcus nalceretur. Magifter quiquærit credentem,
vt faciat intelligentem, caulàm dxciz cxcitaûs,v t manife-
ftenturopera Dei ihillo. videlicet vt eumillumjnando, &
per eum quid in cæcitàte humani generis faduruS ûtfi^
;nificando, filius Dei manifettetur.
Me oportet operari opera eius qui mißt me, donee dies efl.Venit
nox quando nemopoteft operari.
Quandiu in mundo lùm , lux lùmmundï. Dies eft ille
qui d ic it, Ego fum lux mundi. Si ergo dies eft quandiu D o minus
inmundo eft,erit nox quando in mundo non erit,
cum iple dicat dilcipulis : Maiora horumfacietis.^anc^iid
in n o d e operabatur Petrus, in vmbra fua fanante infir-
mos, quod Dominus hon fecit, qui dixit, Sine menihilpo-
teftisfacerel Q u id ergo dicemus de ilia node? N o x ifta eo- I
rum erit quiaudient , Ite in ignematernum, quipraparattis eft
Diabolo & angclis eius. V nde illud : Ligate illi manus drpedes, :
& profite eum in tenebras extermes. T un c nemo poterit
operari. Ergo operemur dum adhuc dies eft. Hicenim
adhuc eft file qui dixit: Ecceego vqbifcum fum vfi^ad confum- \
mationem feculi. Amplius, Donee dies eft, id çft, dum fum in
mundo,faciam operapatris,ilium prædicando, cæcos îl-
luminando. N o x autem fuit, quando Chriftus à Iudæis
& occilus e ft, 8c fides penè defecic. Vnde dicit eis : Nunc
eft bora veftra &poteftas tenebrarum.
Hac cum dixijfet, expuit in terVam, & fecit lutum exfputo, &
liniuit lutum fuper oculos eius, & dixit ei: Vadc&lauatnnatato-
ria Siloa, quod interpretatur miffus.
D e lali.ualutum fecit,quia verbum carofaäu eft.Sputum
enim quodàcapite in q| defeendit, Chriftidiuinitatem
fignificat, quiz caput Cbrïfii Deus. Salifia itaqj eft fapientia,
qua ex oreattifsimiprodit. Terra verb e ll caro Chrifti.Inun-
d u s c«cus non videt, fed mittitùr ad'pilcinàm,cuius nomen
milTus â domino inter^etatur. Ipfe Dominus eft
milTus,inuiigi,eftcatechumemim fieri, lauariin pifeina,
eftbaptizari mChrifto . Cacechumenus græce, intërpre-
taturinftrudus latine. A d hoc lane paulatim rudes in-
ftrüuntur in fidc , vt tandem plcne iliumiriati, facramen-
tis participent cum charitate. Vnde Paulus : Fuimusali-
quandô & nos naiura filij ira, nunc autem lux in dominé.
Abijt ergo & laujt, & venit videnr. Itajfevicini & qui vide-
rant eum prius,quia mendicus erdt, dicebant: Nonne hic eft qui fe-
debat & mendie abdtîAlij dicebant quia hic eft,alïj autem, hequa-
quam, fed fimilis eft eius,Ille veto dicebat, quia ego fum.
Quidam non recognolcebarit eum., quia aperti oculi
vultam îhutauerant,led ille apertefatetur beneficium,
ne incurrat ingratirudiiiis dainnum.
Dicebant ergo ei : Ouomodo aperti funt ttbi oculi ? Refpondit:
Ille homo qui dicitur Iefus, lutum fècit & vnxit oculos meos ,
& dixit mïbi: Vade ad natatoriam Siloa & laua. Etabij, &
la u i,& vidi.
. __ , v, * ~ b ■ ■ ' ' Siloab ftfonsâdradïce mohtisSion,q uirioniag ibns
fed Dominus le vindicate noluit,qui pari venerät. Et id- j aquis,f©d incertis horis ebullit per concaua ccrraru m. I-
e oleabfcoud itjVtd ate t nobis exempliim dandi locfim bi cæcus Iota facie lumen recepit, quia excitas ludæo-
iræ,vélideo,vtoftenderetquia iplji veritas eis ablcondi- rum vel quorumlibet infideliuin non potclllànari ,nili
tur, qui eius verba lèqui çonteinnunt, 6c fugit mentciii d od r in a aquarum Chriftfyquæ fine ftrepitn & clam ore
verbo-
A llinus.'
Pfalm. I.
lohan. 14. WÈ loh. ij.
Matth.zz.
albin us.
I G
Matth. 2 6
Anguß.