
in Hiemfalem e ffu ditjm qua & crucem fü b iit, deinde j fionibus reeipiantur. Veniens Pontifex ante altare ,v b l
, per quatuor mundi partef hæc dona fidelibus tribuit, reliquiae funt reconditæ,excendit velum inter fe & p 0.
tfalm.ur* T un c cantatur Antiphon^ Erexit lapident Ucob in titulum\ pulum, quia loca animarum feCretajfunt à vifione mor-
J lapisvn&usfu it, ChriftusSpfritu fanâtoà P â tre fcilicet talium.
qleo lætitiæ vn<Stus,hic ih caput angulieft fa&us: dum v -
terq; pOpulusin eoèft coniürtâus.Ter altare vngitur,bis
o le o ,tertio | f | fmate,quia Ecelefiairifighitur fi de,$e,tba-
ritate. Fufo autem oleo cantatur an tipb.bna,Ecceodorfilij
meificutodor agriflenii A g ét lacitudo mundi mtelligitur,
per quern Ecclefia vbiq; diffunditur.Hip ager vernatflo*
ribusjdum Ecdefta rèfplendetvirtu-tibrfs. Od or florum
eft fra'grantia'bbnorUm operum. Rofte futit Martyres-, lilia
virgiries,V*o/<e fæculi 'contettlptores, rtridesherba fapien-
tes ,flàrida profi cieh tes ,fru ftibus plena ani m æ perfeôtæ.
DeChriJhiate. -
C A P V T C L X Ï I I .
DÈmun\ per parietes Ecclefiæ crüceih de chrifmate
facit cum pollice,incipienS a dextrolatere vfqj in
finiftrum, quia vn&ioçhrifmatis àprimitiua Ecclefiain-
çipiensperuenitin Ecclefiâm gentium; interim cantatur
An tiph ôna,Sanctificauit Dominastabetnaculurh. Ecclefia
nunc eft De i tabernaeulum inhuius mundi itinere,quæ
poftea érit templum in^præuéntione.D einde Antipho-
n a, Lapidespfectofi. Lapides preciôfi funt,quifacrasSeri-
pturas cöndiderunt.M«» &*urrcsHterufalem funt muni*
tioiies Scripturanim, quibus arcenturludæi, hæretici,
atqj pagani.G«w/»<e funt facræ fententiæ.
Detncenjb,
C A P V T C L X I V i
TVncPontifex crucem incenfi fiiperaltare fàcit, & fe
ad orationem fubmittit. Chriftus quoq; Pontifex
Pontificum incenfiim crucisfuperaltare ponic ,quiaa-
pud patrem pronobis interuenit. C rüceranamq; incenfi
facere éft pa.monem fuam,proEcclefia patri d ftendere,&
pro nobis interpellate. Vnde Pontifex incipit Antipfrô-
nam; Confirma hoc Deus, quod operdtus es m rob is,cum Gloria
p<*m,quia Gbriftus patrem pro Ecclefia exorat,Vtredem-
ptionem,, quam ipfe operates e f t , in ea confirmer, & o -
mnera terram crfubiiciat. Vnde hæc proceflerit gratia
tfil.67 30 fubdit:<* templofdnQo tuo,quodejtin Hterufalem. In Hierufa-
lemquippqîaluatioHumànigenëriscoepitj & inde in to-
tum mundum manaüit. Hierufalèm énim eft Ecclefia, in
qua templum eft C h fifti, in quo habitauitplenitudo di-
uinitatis corporaliter; quæ'tamen per Spiriturrt Saridfcum
cffufiâ humano getteriproftuxitlargiter. Gloridpdtriàd-
d itu r , quia harte faliiationem Trinitas opcratur j quia
Trinitatilaus &glofiapro ind e canitur.
De Vdfis & or nament is.
C A P V T C L X V ,
PO ft hæcfiibdiaconi vel acplythi vafa, linteamina,&
omnia ornamenta offerunt Poritifici benedicendaj
funt bi quiorriatuiËcclefi^eligUntur,&ad ié'rüitiümËc-
clefiæ ab Epifcopd confecrantur, & vafa Dei’ dicuntur. (
His peraótis vadit Pontifex Tri eum löcum, in quo reliquiae
poteftatum noófce cum vigiliisfueruntj & cleuat ea^
portans ad locum præpataniih; ita Chriftus vertfsPon t i - 1
fex , poftquam nobis præpatauit locum, iu fto s , qui ih
praefenti nofte fe vigili mente à malo cuftodiunt, aflu-
mitde locis fuis , & perducit eôs in domum patris fui.
V nde cantatur Antiphona ,• Ambulatefan£ti Dei, ingredimi-
ni cmtatem Dei, id e ft, caeleftem Hieruklem. Q u od zu-
tem fequitur«(?&« adificata êîl noua Ecclefia : HoceftHieru-
iàlem noua , quæ ædificatur v t ciuitas. Diuerfe Anti-
phônæ cantantur ; tripudium & exultatione Angelica-
tùnivirtutum imitantur ,'quæ exeuntes'de cörpore: animas
comitantur, vfquequo promeritisfib’i debitisman-
DeReliquiis Sanüorum.
C A P V T * C L X V I .
REliquiæ in altari figillantur, quiaanimæincælefti-
bu scollöcantur. CantaturAntiphôna,Ex«/frfi«Mf
fancti in gloria, quia animæ ouan tin Angelica cuta.
6 D
’ - De Vette animdrum.
C A P V T * C L X V I I .
PO ft liaec altare, v eftitu r, quia animæ in refurreélione
corporibus veftiuntur. N udum erat altare, duinani-
tnx fine corporibus in coelis fueraint'côliocatæ. Altarè
veftitur, dumanimain mor tali & incorröptibilicorporc
induetur.
De die iudictj.
C A P V T C L X V I I I . V
POfthaec Pontifex altare benedicit, & C h r iftu sE c c le '
fiam his verbis benedicit :. Venite beneditti patrismei.
Pontifexreuertiturin iäerarium cum ordinibus iu is , &
induitfe veftimentis aliis-,r& Chriftus reuertitur in mundum
adiudicium cum ordinibus Angelicis,aliisinduitur
yêftimentis, quia feruilem formâm præfentabit impiis,
cum videbunt in quem crucifixerunt , & iufti regem glo-
riæindccore fuo videbnnt. Deinde ornatur Ecclëfia, &
accenduncurlumirtaria,quia tunc Opera iüftörum iplen-
delcunt, proquibusornatiperenniterv tfol fülgebunt.
T uncincipit Cäntor; Terribilis eß locus ifie. Q u id eiiim tetri-
bilius illa a ie,quandoAhgeli timebunt, & impij m æter-
num fupplicium ibunt^TuncproceditPontifêx folenni-
[ té r ,& fit officium cünfomniliètitia, qüiaperadtöiudidö
videbitur Deus facie ad faciem,in gloria fua^ & erit Deus j
omnia in omnibus, & v t lux oculis, fiegaudium anima- 12.
bits.
De certqloco &fitcrificio. •
C A P V T C L X I X ;
IGitur ficut in Ecclefia dedicata riteMifla celebratur,
fidin Ecclefia Cacholica légitimé iacrificatur, & extra
hätte nullum facrificium à p e o acceptatur. Et quamtiis
Deus vbiq^ fiue in agro, fide in è remo, vel in mari,vel in
omni loco dominationis eius iu ftèp o ffir,ac debeatbe-
n edicij& inuo carijVfpü ta intemplo totius mund i, tarnen
iure Oportttno tempore ad Ecclefiatti à fidelibus
curritur,vt ib i Deus irtiiocétur, atq; adoretur, in qua o-
mnem rem,quam duo excpnfenfu petiérint, (è daturum;
pollicetur j & vbi ipfedüobus vel tribü'sin nomine eius . ’ j j
congrégatis interefle perhibetur. Iuftum quippe eft vt
Chriftianüs populus in oratorium qttafi ad praetorium
conueniat,iudiciaac mandata ætèrniregis audiar,atq;
de cbnuiuio vituli faginati percipiaiL Cum ergo populus
inEcçlefiamcongtègatûr,quafi tem plum Deo ad inha-
bitandum ædificatur. Ecclefia autem in E ccle fia, eft
plebs Chriftiana in aula dedicata. Templumquo-
queeftin templo,bapeizatus qui-
lib ctin d omo con fe-'
De vtojMulictes
(I1 partu
imoituarc
1 Exod 2^
0*28*
Jtut.li
'tfrlm.iosi
!7*
i.Rsi.t
hot.i.
bm.6.
tA3.il
De violata Ecclefia. .
C A P V T\ CL X X .
SI Ecclefia homiddio vel adulterio v io la tur, itcrum
dcdicatur,itafihomoSpiritus San6ti templuin in ba-
ptifmatcdedicatum ci iminali peccato violatur ,neceflc
elt vt denuo fonte lacrymarum renouetur.Si figillum al-
iarisamouetur,cftpraeccptum,vtitemmcorifecretuc.Ita
fi figillum fideiab altari cordis aliqua hærcfi amouetur,
oportet vt denuo per pcenitentiam recOcilietur.;Si prin->
cipale .alcare mouctur ,c ft decrecum, vtEcclefia denuo
confccretur.Itafi Epifcopus princeps Ecclefiæ à fide ad
hærefim mutacur,tota plebs ci fubiefta commaculatuq
&ideoconuenit,vtcume«îpoenitentia ÔC fandtificatio-
neadCatholicam fidcmrecipiarur.Quæ autem violata,
non denuo confecrata luetic-, immunda & canibus erit
peruia.lta li homo tempium Dei,fciljcet feipfum mortali
crimine violauerit, atqj per poenitentiam denuo non re-
mnn.daueri;t,dæmonibus;habitatio eric.Interfedki ideo
in Ecclefiâm non portantur, ne fanguine pauunencum
maculetur.Ob hanc emm can (am pucanc quidam mulie-
resinpartudefundtas,inLcclefiam non e u e deferendas,
quod tamen licèt fieri.
De Clericis.
j C A P V T CLXXIV.
CLerosdicitutfors vel hafreditas. Indec/mci,id eft,lbr-
titi,fcil.ad hqrediratcm Domini.lpfi cnim dccimam
& lacrificium accipiunc,qua: ideo pars vel hxrcdicas D e i .
dicuntur,quia ex pr»cepto DciinferUitiupa Dei offerü-
tur.Idcirco vero a forte clerici$ ppcllan tur,quia faccrdo-
tesin lege forceeligebantur: & apud G entiles,qui plurcs
liberos habuit ,vnum ad clericatum forte elegie. Omnes
autem Ecclcfi* miniftri dicuqtur clerici. Sed funtinfe-
ptem gradus difpofiti, quia a feptiformi gratia Spiritus
landtfconfécrati. Sunt autem hi.OfiiarijJeclores.cxorcjla,
■acol■]thiH,fubdiiatc omI,d taconi,presb'y' tme
De confiruftiotte Rcclefu.
C A P V T CL XXL
I Taqybonüm eft Ecclefias ædificare, conftrudfcas v a fis ,,
l.veftibus,aliisornamentisdecorarc,ièdmulto melius
eft eofdem uimptus in vfus indigentium expendere,&
cenfum fuum per manus pauperumin coeleftes thefau-
ros præmitrere .3 ibiq; domum non manufaâam, led x -
ternam in ccelis præparare yin quapolfic cum Angelisæ-
ceinalirer habitare. Sciendum autem quod loca landta
non laluant, quospraua opera ab Ecclefia feparant, nee
.item horridaloca, his oblhnt, qui pièviuunr. Nadab
namqi & Abiu faccrdotes in rabernaculo Deiigne con-
fumuntar;Chorc,Dathan,& Abironantetabcrnaculum
à terra deglutiuncur. Heb Pontifex in loco fandto fradta
ceruice pc> in. O za iuxta arcam perçu flus interiie. loab
iuxtaaltaremcciditur.OziasRex in templo lepra perfun-
ditnr.Poftremo templum violatum lubruitur, populus
legis præuaricator ab co capciuus ducituf. Econtialor
feph m ciftexna, & in carcéré non périt. Mdyfes in fluuio
necem non fobic. Job in fterquiiinio. Hieremias non in-
teriit ïn Cceno, Daniel in lacu leonum. Tres pUcrl,non
lïeduntür ;in camino ignium. Petrus in carcere. Paulus
non periitin marl ;,immo Diabolus de ccclo,homo ceci-
dit de paradifo.Iufti autem in terra à Deo yifitantur, de
inferne.adcoeleftia fubleuantur.
De Miniftris Ecclefia.
,CAPy T C L X X I I .
D e Ecclefia qiiod Deus dedit iam diximus, fupereft,
v t de Miniftris Ecclefiæ dicamus.Ecclcfia itaqyvfum
facçrdotum öc miniftrorum de fynagoga acccpit ,qups
primum Moyfes ex præcepto Domini in mjniftcno ta-
bernaculi conftituit. Deinde Dauid & Salomon nihilo-
minus ex iultu Domini cantores ôc Leditas in templo
otdinauerunt , quos Apoftoli fecuti tniniftros Ecclefiæ
in Chriftiana religionc dilpófiierunc^u;^
De Chnfiianis.
G A P V T C LXXIII.
DeOfiiarijs.t.
CAPVT CLXXV. *
Q V iin fynagoga ianitores yql £editiiidicebantnr,iii
Ecclefia Qy/wr^nuncupantur. lllorum autem officium
in lege ërat; quod templum vt Samuel apèiiebant
claudebant.&de Iudxis pollutos, degentibus autem
iramundpSjideft jiucireuqfiirps de(d0inb Deisexclijdè*
ban tin Ecclefia aute,m hoe officium habent, vt catechu*
minos bapdzandös iij Êecl.eUam inctodiitanc, & pceni-
tentespcrEpilcopum teconeiliatosin oftio accipiant, ££
in domum Dei reducant.Dum hi ordinantut, claues Ec-
clefuE eis ab Epifcópotraduntur,vjt vidcLcredentibasias.
nuasEcclefia;apetiant,incredulis claudant, 8c templum
D e i, quod ipfi funt-virtucibus aperiant, vitiis claudaud
OE iani autem à Chrifló dicünrur, & hi vira fdl.in
r,in monachos, in clericos diuiduntui. yJL^dOwSdicitur
populus,Inde laid ,id eft,pppfilkre$tM0»aïdiciturfingU'
ïaricas,indcmonachi,ideft,lingulariterdegentes.
C A P V T C L X X VI.
QV i in templo erànt cantorés, apud nps funt Leftores. I
lllorum officium.erat hyiruiosaDauid compofitos,
vel can ti ca dSalornpne édita in tempi o, v t Afaph, 8c Idi-
t lu m re fo na re, & organis, vej cy m b a i i s D eo i ubilaré. In
Ecclefia autem illprum eft officium, dipinam Sctipturain
ccitare, & Refponfotia, vei Gradualia,dt Alleluia fin-
gulariter coram populo ad laud.emDeicantare.Dum hi
ordinantur,liber eis,ab Epdcopp ri'adicur,vtvidel.operi”
bus.implea.nt, quæpopuio de libris prou.unci.ant.Eft au-5
tem pt acentor,c^iu prçcinitj/îirrt«ror,qiu cantum fubleqi
tut,een tor vel cantor, q u 1 con ion&t,pJalmifia, qui plalmos
pronuneiatjSynmyfta, id eft, fecretarius,vel iecteti con-
icius,qui m yftèaaChnfti explicat.
DeExdrcifiis.i.
C A P V T CL XX V I L
C Xorcißd dicitur adiurator ; hiSalpmone docente dx-
JLanones adiurabant , 8c eos de obfefiis hominibus ex-
pcllebant,vtfeptem filij Scene facerdpds feciebant.In Ecclefia
autem habent officium infantes catechizandos,
exoreizare & pervèrba D e i, id eft ,baptizandórum corpora
dæmonibus interdiccre, aC de energümïnis, id eft
de Obfefiis corporibus per exotcifnios dæmonia arcerc.
Etfiis codex,ab Epifcopp traditur, dum o^in an tu r , vt
-Videlicet m onita librorum impléÏnt, quo dæmonés ab
aliis éxpelleie valeanc.' ,
DeAcblythis.+L,
C A P V t CLXXVI I I .
V i in légé 1 uminum concinn at ores diceban tur,apu d
ittosacoly thf, id eft, àçètAceràrqnuftcupanrur. H i
'..lu'mina .in^èmplö .accendèbanr ;r.yel èxtinguébahf,'pïéb
____ .....................................t ’ aKfif. ,.
r o v